سهمیه‌بندی بنزین گردشگری را دچار رکود می‌کند

با این كه زمزمهء سهمیه‌بندی‌شدن بنزین از ماه‌ها پیش در گوشه و كنار به گوش می‌رسید، اما خیلی‌ها به واقعیت پیوستن آن را باور نداشتند، اما بنزین ناگهانی سهمیه‌بندی شد. پمپ بنزین‌ها با صف‌های طولانی مواجه شدند و بسیاری معادلات از پیش تعیین شده در بخش‌های مختلف از جمله صنعت گردشگری به هم خورد. بسیار واضح است كه وقتی محدودیت برای مصرف سوخت وجود دارد، امكان سفر كردن نیز در هر زمان وجود نخواهد داشت. حال آن كه مسوولان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با شعار «همه زمانی، همه مكانی و همگانی» كردن سفر چه خواهند كرد، امری است در خور تامل.
البته پیش از این اتفاق نیز هر سال با افزایش نرخ كرایه‌های بخش‌های مختلف حمل‌ونقل درون شهری و مسافری روبه‌رو بودیم كه این امر بی‌برو برگرد روی، صنعت گردشگری تاثیر داشت، اما این بار حكایت دیگری است.
چرا كه بسیاری از دست‌اندركاران امر تورگردانی با سهمیه‌بندی شدن بنزین، بدون اعلام قطعی قبلی،‌غافلگیر شدند و پیش‌بینی‌های لازم را برای اجرای برنامه‌های تورگردانی خود نداشتند. اسرافیل شفیع‌زاده مدیر یكی از دفاتر خدمات مسافرتی در این خصوص می‌گوید: «طی چند روز اخیر برای ترانسپورت (حمل و نقل) تورهای ورودی با مشكلات زیادی مواجه بودیم با هر شركت حمل و نقلی كه تماس می‌گرفتم می‌گفتند تا اطلاع ثانوی ماشین ندارند و از آن‌جایی كه پیش از این اتفاق تورها را برنامه‌ریزی كرده بودیم و مسافران خارجی وارد كشور شده بودند به اجبار با پرداخت هزینه‌های سرسام‌آوری به انجام برنامهء تور مبادرت كردیم.»
وی در ادامه خاطرنشان كرد: «البته این پیش زمینه‌ای است برای این كه نرخ‌ها را افزایش دهند كه با این اتفاق دست‌اندركاران تورهای ورودی با ركود بیش‌تری مواجه می‌شوند.»
تعداد تورهای ورودی به كشورمان هنوز به جایگاه گروه‌های بزرگی كه نیاز به جابه‌جایی با اتوبوس داشته باشند نرسیده است و در برخی موارد یك تور شامل دو یا سه نفر می‌شود و به اجبار باید آنان را با اتومبیل جابه‌جا كرد.
اربابان، دبیر جامعهء راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی در این خصوص می‌گوید: _«در اوایل اردیبهشت ماه جاری با دفتر نظارت بر كار آژانس‌های مسافرتی در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تماس گرفتم و در خصوص مشكلات احتمالی راهنمایان تور در صورت سهمیه‌بندی شدن بنزین صحبت كردم حتی نامه‌ای هم به آنان نوشتم، اما این امر جدی گرفته نشد.» وی افزود: «وقتی دولت اقدام به صدور ویزای یك هفته‌ای در مبادی ورودی كشور می‌كند در هنگام سهمیه‌بندی بنزین باید همهء جوانب امر را در نظر بگیرد، گردشگر خارجی كه از این طریق به كشورمان سفر می‌كند با كدام وسیلهء نقلیه باید به جاهای مختلف سفر كند، می‌دانیم كه گردشگران خارجی به ندرت با اتوبوس بین شهرهای كشور سفر می‌كنند و بیش‌تر جابه‌جایی آن‌ها با مینی‌بوس و (سوخت‌شان بنزین است) یا از طریق پرواز است كه با آزاد شدن نرخ بلیت هواپیماها كه به زودی هم افزایش نرخ آن بخش اعلام می‌شود، گردشگر خارجی باید چندین برابر قبل برای سفر به ایران هزینه كند.»
ناگفته نماند كه ایران یكی از گران‌ترین مقاصد سفر برای گردشگران خارجی محسوب می‌شود و حداقل نرخ بستهء سفر برای اقامت یك هفته‌ای در كشورمان حدود ۱۵۰۰ دلار است.
دبیر جامعهء‌راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی با اشاره به این‌كه«این حركت دولت مغایر با شعار مهندس مشایی، معاون رییس‌جمهوری درخصوص ارزان‌سازی سفر است»، گفت: «اگرچه با مدیریت مصرف سوخت در كشور مخالفتی ندارم، اما فكر می‌كنم دولت باید پیش از اعلام هر تصمیمی با بدنهء خود به یك جمع‌بندی و تفاهمی برسد، از یك طرف معاون رییس‌جمهوری در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شعار ارزان‌سازی سفر و همه‌زمانی كردن آن را سر می‌دهد، از سوی دیگر بنزین در آغاز فصل سفر در كشورمان سهمیه‌بندی می‌شود و برخی مسوولان تاكید می‌كنند كه مردم برای انجام سفرهای‌شان سهمیهء خود را ذخیره كنند.»
اربابان با اعتقاد بر این‌كه «با ادامهء این طرح گردشگری داخلی با ركود مواجه می‌شود»، گفت: «فاصلهء بین استان‌های كشورمان طولانی است حتی برخی شهرها فاصله‌های زیادی از یكدیگر دارند و با ادامهء این طرح و بدون در نظر گرفتن توسعهء صنعت گردشگری، مردم به اجبار باید به گردش در استان خود اكتفا كنند.»
علی یاری، مدیر یكی دیگر از دفاتر خدمات مسافرتی با تایید نظرات سایرین می‌گوید: «با افزایش نرخ بنزین ادامهء كار در بخش گردشگری برایمان توجیه اقتصادی ندارد، چرا كه باید تمامی سود فروش یك برنامهء تور را هزینهء تهیهء بنزین كنیم، تاكنون برای جابه‌جایی مسافر بین فرودگاه امام تا مركز شهر بیش از ۱۰ هزار تومان كرایه پرداخت می‌كردیم كه مبلغ كمی نبود و از این به بعد حتما بیش‌تر هم می‌شود.»
وی افزود: «از دیگر مشكلات ما این است كه بخش عمدهء‌كارمان برای تهیهء بلیت از شركت‌های خارجی و یا انجام امور كارهای فرودگاهی مسافران‌مان را پیك‌های موتوری دفترمان انجام می‌دادند كه حالا با یك لیتر بنزین در روز چنین امكانی وجود ندارد.»
از طرفی برخی از راهنماهای تور كه در زمینهء طبیعت‌گردی فعال هستند معتقدند باید به فكر شغل دیگری باشند، بهاره شوكتی، راهنمای تور می‌گوید: «برای انجام تورهای سافلری ( كویر نوردی) باید به اتومبیل‌های خاصی مراجعه كنیم كه با افزایش نرخ بنزین و سهمیه‌بندی شدن آن یا نمی‌پذیرند كه در این برنامه ما را همراهی كنند یا آن‌قدر نرخ بالایی اعلام می‌كنند كه خودمان پشیمان می‌شویم همان طور كه طی این هفته چند برنامهء فروخته شده‌مان را كنسل كردیم.»شعله جلیلی از دیگر راهنمایان تور هم كه طی چند روز گذشته چند مسافرش را از دست داد، می‌گوید: «پیش از انجام بسیاری از سفرها با اتومبیل خودم به شناسایی مسیر می‌پرداختم كه دیگر چنین امكانی برایم وجود ندارد و به اجبار طی چند روز اخیر چند برنامهء سفر را از دست دادم.»شفیعی، مدیر یكی از دفاتر خدمات مسافرتی با اشاره به این‌كه باید برای رسیدن به اهداف ترسیم شده در صنعت گردشگری برای جذب ۲۰ میلیون گردشگر تمهیداتی برای ارایهء سهمیهء بنزین به دست‌اندركاران این بخش اندیشیده شود، گفت: «بسیاری از برنامه‌‌های تورهای ورودی با پاترول و مینی‌بوس (ون) انجام می‌شود كه بنزین‌سوز هستند، به خصوص تورهای شكار. اگر قرار باشد با این اتفاق این تورها انجام نشود چطور می‌توان به اهداف دولت در برنامهء چشم‌انداز ۲۰ ساله دست یافت.»
وی خاطرنشان كرد:‌«پس از سال‌ها كار در بخش تورهای داخلی و حتی اتوبوس‌ها كه نرخ كرایهء یك روزشان را تا ۳۰۰ هزار تومان افزایش دادند فعالیت در این بخش را متوقف كردم و در حال حاضر تنها به فكر چرخش روزانهء كاری‌مان هستم چرا كه «چو دخلت نیست / خرج آهسته‌تر كن» و به اجبار دست به عصا می‌رویم تا به سرنوشت دفاتر مسافرتی ورشكسته دچار نشویم.»

دلبر توكلی

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد