انواع ارتباطات انسانی

ارتباطات انسان با انسان بطور كلی بر دو نوع است : الف : ارتباطات كلامی ب : ارتباطات غیر كلامی
الف) ارتباطات كلامی
مجموع روابطی را كه از طریق گفتن و گفتگو حاصل می شود ارتباط كلامی می گویند . برای اینكه در شغل خود موفق شویم باید از كلمات با دقت استفاده كنیم . هر كلمه ای احساسات ، عواطف خاص و عملكرد متفاوتی را در افراد برمی انگیزد . اگر كلمات در جا و مكان مناسب خود بكار برده شوند به سرعت برق بر جسم و روح افراد تاثیر می گذارند .
بنابراین شایسته است در هنگام مواجهه با مشتری از بكارگیری كلمات منفی همچون : نمی توانم ، غیرممكن است ، امكان ندارد، هرگز و ... پرهیز شود. شما باید از نیروی كلمات و تاثیری كه در دیگران دارند آگاهی داشته باشید .
كلمات ، در پیامی كه به دیگری منتقل می كنید تاثیر فراوانی دارند . بنابراین از بكار گرفتن كلمات برحسب عادت و بدون اندیشه خودداری كنید .
فراموش نكنید كه فرمان دادن یكی از برخورد های محكوم به شكست است . برای این كه سخنان شما نافذ و موثر واقع شود باید نظریات خود را با كلمات مناسب و در چار چوب مشخص مطرح كنید . كلمات می توانند تاثیر مثبت داشته باشند و یا با ایجاد حالت تدافعی گفت و گو را به بحث و جدل بكشانند .
پس چارچوب پیام خود را با دقت مشخص كنید و سپس با صراحت و بدون پیشداوری حقایق را با لحن و كلامی غیر مغرضانه شرح دهید .
بیان الفاظی دلپذیر و موزون موجب می شود كه شخص مقابل با متانت گوش فرا می دهد ، حقایق را جمع بندی كند و به فكر حل مساله باشد . اما عبارات مغرضانه و كینه جویانه اغلب خشم فرد دیگر رابرمی انگیزد و او را به جبهه گیری دعوت می كند و در نهایت روابط ، را به دشمنی و تعارض و نبرد می كشاند .
یك كلمه باید دقیقا مفهوم مورد نظر ما را در بر داشته باشد ، نه كمتر و نه بیشتر . به طور كلی كلماتی را انتخاب كنید كه در الگوی زیر بگنجد . (( صریح ، كوتاه ، دقیق ، مودبانه ، صــحیح و پر محتوا ))
كلمات باید روشن و صریح باشند ، یعنی بتوانند به درستی درونیات شما را به دیگران منتقل كنند .
مطلب را مختصر و مفید بیان كنید تا مخاطبین شوق شنیدن را از دست ندهند . تحقیقات نشان می دهد كه آدمی تنها قادر است بین ۵ تا ۹ نكته را در آن واحد به ذهن بسپارد . پیام خود را تا آنجا كه می توانید كامل بیان كنید .
برای درك ارتباط كلامی با مهارتهای چهارگانه ارتباط كلامی (۵) آشنا می شویم .
«شنیدن و گفتن، خواندن و نوشتن» مهارتهای چهارگانه ارتباط كلامی هستند كه آدمیان به طور طبیعی به ترتیب زیر آنها را آغاز می‌كنند :
▪ مهــارت و سـن شـروع
- گفتن / ۲ سالگی
- شنیدن / ۴ سالگی
- خواندن / ۶ سالگی
- نوشتن / ۸ سالگی
ما از زمانی كه متولد می‌شویم می‌شنویم اما شنیدن بعنوان مهارت از زمانی آغاز می‌شود كه فرد تصمیم می‌گیرد و با اراده انجام می‌دهد در این زمینه بیشتر توضیح داده می شود.
۱) گفتن
سخن گفتن فن یا هنری است كه آدمی به وسیله آن بر دیگران تأثیر می‌گذارد. دیگران را ترغیب و اقناع می‌كند و همواره در مراودات اجتماعی كاربرد دارد.
در اولین لحظه برقراری ارتباط شما با سلام و یا احوال پرسی قدرت بیان خود را نشان می‌دهید. اینكه چقدر با صلابت سلام كنید یا از روی ترس یا ناراحتی و یا چیز دیگری، وضعیت روحی شما را نشان می‌دهد.
گفتن در بین مهارتهای چهارگانه بیشترین كاربرد را دارد و برای برقراری ارتباط مهم تلقی می‌شود. لذا بایستی در هنگام سخن گفتن و یا سخنرانی نكاتی را رعایت كنیم.
۱) خوب گوش كردن ما را برای بهتر گفتن آماده می‌كند.
۲) مطالعه كردن به ما فرصت می‌دهد تا حرفی برای گفتن داشته باشیم.
۳) درباره آنچه اطلاعات نداریم اظهار نظر و صحبت نكنیم.
۴) از به كار بردن كلماتی كه معنای آن را نمی‌دانیم خودداری كنیم.
۵) به جز آغاز ارتباط سعی كنید اگر از شما پرسش نشد درباره خودتان سخن نگویید.
۶) هنگام گفتگو به دیگران نیز فرصت گفتن بدهید.
۷) درباره آنچه علاقمند هستید و اطلاعات دارید صحبت كنید.
۸) سعی كنید از نظرات بزرگان هنگام سخن گفتن نقل قول كنید.
۹) در سخن گفتن از دیگران تقلید نكنید.
۲) شنیدن
سرچشمه بسیاری از مشكلات روزمره، عدم توجه به سخنان دیگران است. چرا كه بسیاری اوقات بدون اینكه بدانیم دیگری درباره چه چیزی سخن خواهد گفت فكر می‌كنیم همه چیز را می‌دانیم.
اندیشمندان بزرگ بر این باورند كه (دو باید شنید و یكی باید گفت) از طرفی كسانی كه خودشان را علم كل می‌دانند، اهمیت و ارزشی برای شنیدن قائل نیستند. در حالیكه «شنیدن، بهره‌مندی از دانایی تمامی افرادی است كه با آنان زندگی می‌كنیم».
۱) حال چگونه از این مهارت بهتر و بیشتر بهره‌مند شویم :
۲) بپذیریم كه دیگران حق حرف زدن و حرفی برای گفتن دارند.
۳) از قطع كردن حرف دیگران خودداری كنیم.
۴) همواره سعی كنید فقط به حرف یك گوینده گوش فرا دهید.
۵) شنونده فعالی باشید یعنی آنچه را كه گوینده درست می‌گوید تأیید نمایید.
۶) اگر ابهامی درباره سخنان گوینده دارید سئوال كنید.
۷) برای كودكان و نوجوانان خیلی مهم است كه والدین آنان به سخنانشان گوش دهند.
۸) گوش دادن یعنی اینكه برای دیگران و حرف آنان احترام قائل هستید.
۳) خواندن
خواندن سومین مهارت ارتباطی است كه به طور طبیعی آدمیان از ۶ سالگی آن را شروع می‌كنند، توانایی خواندن امتیازی است كه انسانها را به دو دسته باسواد و بیسواد تقسیم می‌نماید و مهارتی است كه این فرصت را ایجاد می‌كند تا ما بتوانیم از اندیشه‌های انسانهای بزرگ كه عمدتا" مكتوب است، بهره‌مند شویم.
واقعیت این است كه ما چیزی درباره روش صحیح خواندن و مطالعه نمی‌دانیم و متأسفانه در مدرسه و دانشگاه هم چیزی راجع به چگونه درس خواندن به ما نیاموخته‌اند. با این حال نكات مهمی است كه به ما كمك می‌كند تا با درست خواندن به سوی یكی از اساسی‌ترین نمادهای خودشكوفایی یعنی نوشتن حركت كنیم.
هر كس هر مطلب یا هر موضوعی را وقتی برای دومین بار می‌خواند بهتر و عمیق‌‌تر درك می‌كند. بنابراین تكرار در مطالعه ابزاری مهم در یادگیری است.
برای مطالعه فعال، نوشتن نكات مهم در حین خواندن ضروری است. خواندن بدون یادداشت برداری علت مهم فراموشی است.
خواندن با خط كشیدن زیر نكات مهم، حاشیه نوشتن، خلاصه‌نویسی و یادآوری دوام می‌یابد. حتما" باید در حال مطالعه خلاصه برداری كنید.
پیش از مطالعه از صرف غذاهای چرب و سنگین خودداری كنید.
حداكثر زمانی كه افراد می‌توانند فكر خود را برای مطالعه روی موضوعی متمركز كنند ۳۰ دقیقه است پس ازمطالعه ۱۰ دقیقه استراحت كنید.
پژوهشگران ثابت كرده‌اند اگر ۳۰ درصد وقت خود را به خواندن و ۷۰ درصد دیگر را به یادآوری اختصاص دهید بسیار مفیدتر از آن است كه تمام وقت خود را به خواندن بگذرانید. بهتر است پس از مطالعه، مطالب را به زبان خودتان بازگو نمایید.
خواننده باید آنچه را می‌خواند بفهمد
۴) نوشتن
زبان و خط عمده‌ترین شیوه‌های ارتباط كلامی است و انسانها برای بیان احساسات بیشتر از زبان و برای ابراز افكار عمدتا" از خط یاری می‌طلبند. توسعه علمی جهان نیز مدیون اختراع چاپ است كه به تكثیر و توسعه افكارو نوشته‌های آدمیان انجامیده است.
اگرچه خوب نوشتن كار دشواری است و نوشتن سخت ترین مهارت ارتباطی است اما چگونه بهتر بنویسیم:
۱) مدت كوتاهی قبل از آغاز نوشتن، درباره موضوع فكر كنید.
۲) نوشته كوتاه حداقل با بیش از ۳ بخش «مقدمه، متن و نتیجه» تشكیل شود.
۳) نوشته بلند حداقل بایستی دارای پنج بخش «تیتر، مقدمه، متن، نتیجه و منابع» باشد.
۴) برای خوب نوشتن به طور گسترده مطالعه كنید.
۵) غلط انشایی و یا املایی در نوشته تأثیر شگرف بر خواننده دارد.
۶) از نوشتن كلماتی كه معنای آن را نمی‌دانید، خودداری كنید.
۷) دقت كنید نوشته‌ها از گفته‌ها تأثیر جدی‌تر و ماندگارتری بر دیگران می‌گذارد.
۸) همیشه بایستی متن نوشته پس از اتمام نوشتن و قبل از ارسال به گیرنده یك بار خوانده شود.

منبع : بانک مقالات ارتباطات اجتماعی