مروری بر آلزایمر، بیماری شایع دوران سالمندی

بیماری آلزایمر‌ یك اختلال پیش‌رونده مغزی است كه به‌تدریج حافظه شخص و توانایی یادگیری، استدلال، قضاوت، برقراری ارتباط و انجام فعالیت‌های روزانه را مختل می‌كند. به هنگام پیشرفت بیماری آلزایمر، افراد ممكن است تغییراتی در شخصیت و رفتار از قبیل اضطراب و تشویش، بدگمانی، آشفتگی و همچنین توهمات و خیالات را تجربه كنند. در حال حاضر، درمان كاملی برای این بیماری وجود ندارد، اما درمان‌های جدید نشان از افق فكری جدید درباره بیولوژی این بیماری دارد.
برخی از عوامل خطر، احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند. سن و ژنتیك، دو فاكتور خطر بسیار مهم هستند. اغلب افراد مبتلا به این بیماری بالای ۶۵ سال هستند، اما لازم به ذكر است كه روند بیماری سال‌ها قبل از شروع تخریب حافظه و ادراك فرد آغاز می‌شود. فرم خانوادگی بیماری )FAD(‌ كه نسل به نسل منتقل می‌شود، حدود هفت درصد از كل شیوع آلزایمر را دربرمی‌گیرد اما بیشتر موارد بیماری، علت قابل شناسایی مشخصی ندارد.
● مقدمات آلزایمر
ـ عادت‌های غذایی ناسالم
ـ دیابت
ـ فشارخون بالا
ـكلسترول بالا
ـ سكته مغزی
ـ چاقی
ـ استرس
ـ بیماری‌های التهابی مزمن
ـ تاریخچه پزشكی افسردگی
ـ ( MCIنبود ادراك خفیف)
ـ فعالیت فیزیكی اندك
ـ موقعیت اجتماعی -اقتصادی پایین
ـ فعالیت‌های مغزی ناكافی
ـ تحصیلات پایین
ـ آسیب مغزی مثل ورزشكاران رشته بوكس
ـ سیگاركشیدن
ـ كمبودهای تغذیه‌ای مثل كمبود ویتامین ۱۲B و فولات
● تغذیه‌در آلزایمر
رژیم غذایی خاصی برای مبتلایان به بیماری آلزایمر مورد نیاز نیست، مگر اینكه این بیماران، از بیماری دیگری نیز رنج ببرند، مثل دیابت كه در این صورت لازم است از رژیم غذایی خاص دیابتی‌‌ها پیروی كنند. در هر حال یك رژیم غذایی متعادل بسیار سودمند خواهد بود. در زیر اصول یك تغذیه خوب یادآوری می‌شود
ـ خوردن انواع مواد غذایی از گروه‌های غذایی
ـ تثبیت وزن از طریق برقراری تعادلی صحیح میان فعالیت و خوردن
ـ انتخاب مواد غذایی كه چربی‌های اشباع و كلسترول كمتری دارند
ـ محدودیت مصرف قند و شكر
ـ مصرف متعادل نمك
ـ نوشیدن هشت لیوان آب در روز (مگر این‌كه فرد به علت مشكل پزشكی دیگری مثل نارسایی احتقانی قلب محدودیت داشته باشد.))
● داروها
اگر این احتمال وجود دارد كه مواد غذایی با دارو تداخل عمل پیدا كنند، از پزشك‌تان سوال كنید.
▪ آلزایمری‌ها و پیشگیری از یبوست
ـ غذاهای غنی از فیبر میل كنید. منابع خوب فیبر شامل میوه‌ها، سبزی‌ها و غلات كامل است. فیبر و آب به عبور مدفوع در كولون كمك می‌كنند. اغلب فیبر میوه‌ها در پوست آنهاست..
ـ غلات سبوس‌دار بخورید یا سبوس آنها را به سایر مواد غذایی اضافه كنید، مثل سوپ و ماست.
ـ هشت لیوان آب یا سایر مایعات در روز بنوشید (مگر این‌كه محدودیت مصرف مایعات داشته باشید)
ورزش كنید.
▪ نكات عمومی
ـ به آرامی غذا بخورید.
ـ غذای‌تان را به قسمت‌های كوچك تقسیم كنید و آن را به‌طور كامل بجوید.
ـ سعی نكنید بیشتر از یك دوم قاشق غذاخوری از غذای‌تان را در یك لحظه (در آن واحد) بخورید.
● آلزایمر و خشكی دهان
ـ هشت لیوان یا بیشتر آب در روز بنوشید و در صورت احساس عطش، این تعداد را به ۱۰ لیوان یا بیشتر افزایش دهید.
ـ نان تست، كلوچه یا كراكر را در شیر، شكلات داغ یا قهوه به منظور نرم‌كردن آنها بخیسانید.
ـ بعد از هر لقمه غذا به‌ منظور مرطوب شدن دهان‌تان و همچنین بلعیدن راحت‌تر غذا، مقدار اندكی نوشیدنی بنوشید. برای نرم‌تر و مرطوب‌‌شدن غذاها به آنها سس اضافه كنید، مثل آب گوشت یا كره آب شده.
ـ در آب‌نبات ترش یا بستنی میو‌‌ه‌ای برای افزایش بزاق دهان و مرطو‌ب‌شدن محیط‌ دهان‌تان استفاده كنید.
ـ از دهان‌شویه‌های تجاری استفاده نكنید. این دهان‌شویه‌ها اغلب حاوی الكل هستند كه می‌تواند دهان‌ شما را خشك كند. از پزشك یا دندان‌پزشك‌تان درباره فرآورده‌های دیگر دهان‌شویه سوال كنید.
از پزشك‌تان درباره فرآورده‌های بزاق مصنوعی سوال كنید. این فرآورده با تجویز پزشك در تمام داروخانه‌ها قابل دسترس‌اند..
● ثبات وزن
سوءتغذیه و كاهش وزن در بیماران مبتلا به آلزایمر بسیار دیده می‌شود. به‌منظور رفع این مشكل
ـ غذای كمتری را در تعداد وعده‌های بیشتری بخورید. خوردن پنج تا شش بار غذا در روز آسان‌تر از خوردن همان تعداد غذا در سه وعده اصلی است.
ـ از مكمل مولتی‌ویتامین مینرال روزانه استفاده كنید.
مكمل‌های رژیم غذایی مایعات ممكن است كمك‌كننده باشد..
● نیاسین و آلزایمر
یك مطالعه جدید نشان می‌دهد كه افرادی كه به میزان كافی نیاسین از رژیم غذایی‌شان دریافت می‌كنند، خطر بیماری آلزایمر در آنها ۷۰ درصد كمتر است.
غذاهای غنی از نیاسین شامل
ـ گوشت و ماهی
ـ لوبیاها و عدس
ـ مغزها
ـ غلات غنی شده، نان تهیه شده از گندم كامل
ـ قهوه
همچنین ثابت شده است كه امگا ۳ علاوه بر این‌كه خطر بیماری‌های قلبی - عروقی را كاهش می‌دهد، می‌تواند اثرات مفیدی روی بیماران مبتلا به آلزایمر داشته باشدد.

منبع : روزنامه سلامت