ضدآفتاب یادت نره

در یونان باستان از روغن زیتون به عنوان ماده محافظ پوست در برابر اشعه آفتاب استفاده می كردند كه البته چندان فایده ای نداشت. در سال ۱۹۳۸ یك دانشجوی سوئیسی نوعی روغن ضداشعه آفتاب اولیه را در حجم كم ابداع كرد و نام روغن ضدآفتاب خود را پماد گلدسیر (یخچال) گذاشت. آزمایش های اخیر روی نمونه های كمی كه از این پماد قدیمی به جا مانده، نشان داده كه SPF این ضدآفتاب اولیه چیزی حدود ۲ بوده است.
در اواخر دهه ۷۰ به استفاده از ضدآفتاب ها در حفاظت از پوست در برابر آفتاب توجه بیشتری شد. ضدآفتاب ها به شكل های مختلف كرم، ژل، پماد و امولسیون موجود است.
● عملكرد ضدآفتاب ها
اشعه ماورای بنفش، بخش نامرئی و مضر نور خورشید است كه به پوست آسیب می رساند.
ازجمله عوارض خطرناك این اشعه سرطان پوست است. ضدآفتاب ها این پرتوهای خطرناك را جذب می كنند یا برگشت می دهند.
● معیار حفاظتی SPF
همه محصولات ضدآفتاب SPF دارد. این شاخص نشان دهنده میزان حفاظتی است كه كرم ضدآفتاب در برابر پرتوهای فرابنفش از پوست ما دارد.
هرچه این عدد بیشتر باشد، میزان محافظت نیز بیشتر است ولی نمی توان گفت كه تا چندساعت می توان زیرآفتاب ماند. در واقع SPF۱۵ یعنی این كه محصول حدود ۹۳ درصد از پرتوها را فیلتر می كند و با SPF۳۰ چیزی درحدود ۹۷ درصدپرتوها فیلتر می شود.
واكنش پوست را نباید نادیده گرفت زیرا ممكن است ۲۴ ساعت طول بكشد تا پوست آفتاب سوختگی را نشان بدهد.بهترین كرم ضدآفتاب، كرمی است كه برای پوست شما ایمنی به وجود بیاورد. حفاظت در اصل بر مبنای جلوگیری از قرارگرفتن پوست درمقابل اشعه آفتاب استوار است. هرچه پوست روشن تر باشد احتمال صدمه دراثر آفتاب بیشتر است.
هدف از استفاده از ضدآفتاب ها كمك به برنزه شدن پوست نیست بلكه جلوگیری از رسیدن نورآفتاب به پوست است. درحالت ایده آل بهتر است كه فرد در برابر آفتاب قرار نگیرد ولی چنین چیزی امكان پذیر نیست و همه ما به نحوی ساعاتی در برابر اشعه آفتاب قرار می گیریم.بهتر است زمان فعالیت درخارج از مكان سرپوشیده تاحد ممكن به ساعاتی محدود شود كه اشعه آفتاب ضعیف تر است و تاحدامكان از قرارگرفتن در معرض آفتاب بین ساعات ۹ صبح تا ۴ بعدازظهر پرهیز شود.
پوشیدن لباس تنگ نیز از قدرت حفاظت در برابر آفتاب می كاهد زیرا كشیده شدن پارچه منافذ آن را بازمی كند. اما پارچه های كتانی به طور معمول حفاظت خوبی ایجاد می كنند.
● چگونه از ضدآفتاب استفاده كنیم؟
صورت، گردن، قسمت بالای سینه پشت دست ها و در صورت طاسی، مناطق طاس سر از قسمت هایی هستند كه باید با ضدآفتاب پوشش داده شوند. توجه كنید كه فرآورده های ضدآفتاب در عرق حل می شود و مانند بقیه كرم ها در اثر تماس با آب و مالش پاك می شود. ضدآفتاب مقاوم در برابر آب باید در هر ۳ تا ۴ ساعت تجدید شود.
زمان تجدید دیگر ضد آفتاب ها بیش از این است. بهتر است ۳۰ دقیقه قبل از قرار گرفتن در مقابل آفتاب از ضد آفتاب استفاده كنید تا فرآورده فرصت نفوذ به لایه شاخی را داشته باشد ولی توجه داشته باشید كه بینی به حفاظت بیشتری نیاز دارد و باید ضدآفتاب را دفعات بیشتری بر روی بینی نسبت به دیگر نقاط بدن استفاده كرد.
هیچ ضدآفتابی ایمنی ۱۰۰درصد ایجاد نمی كند. بنابراین نباید به مدت طولانی در معرض نور آفتاب بمانید. آن بخش از تبلیغات این فرآورده كه نشان می دهد به مدت طولانی و بدون محافظ در مقابل آفتاب قرار بگیرید، به طور كامل گمراه كننده است.
در استفاده از ضدآفتاب خست به خرج ندهید حتی روزهای ابری هم آن را فراموش نكنید.
نور خورشید كودكان را بیش از بزرگسالان تهدید می كند و آنها به حفاظت و حمایت بیشتری احتیاج دارند. بچه های زیر ۶ ماه نباید به هیچ عنوان در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرند چون پوست بسیار حساسی دارند. در مورد نوزادان، ضدآفتاب توصیه نمی شود مگر این كه نتوانیم از مواجهه آنها با نور مستقیم خورشید جلوگیری كنیم. در این صورت اگر واكنش به ضدآفتاب نشان ندهند، مقدار كمی روی مناطق باز مانند دست و گوش بمالید.
فرآورده های ضدآفتاب تا ۳ سال قدرت خود را حفظ می كنند. شما می توانید ضدآفتابی را كه تابستان گذشته خریده اید، استفاده كنید. البته اگر به اندازه كافی مصرف كرده باشید بعید است چیزی از آن باقی مانده باشد. به هر صورت به تاریخ تولید و انقضا توجه كنید.
برای پوست خشك لوسیون یا كرم ضدآفتاب مناسب تر است. اگر پوست چرب باشد، ضدآفتاب هایی كه ماده زمینه شان الكل یا ژل باشد، مناسب تر است. مراقب باشید ضدآفتاب هنگام استفاده، به هیچ عنوان با چشم تان تماس پیدا نكند.
برخی از شركت های سازنده روی محصولات خود از عبارت SUNblock (بلوك كننده نور خورشید) یا AllDay (تمام روز) استفاده می كنند، باور نكنید. چون هیچ ضدآفتابی نمی تواند در عمل همه پرتوهای فرابنفش را بلوكه كند و از طرف دیگر هیچ ضدآفتابی نمی تواند همه روز در برابر نور خورشید دوام بیاورد.روی برخی از لوسیون های برنزه كننده نیز SUN SCREEN (ضدآفتاب) قید شده كه قابل تردید است.ضدآفتاب را با ضخامت یكسان در همه قسمت هایی كه در معرض تابش نور آفتاب است، پخش كنید و حتی لب ها را هم فراموش نكنید.

اشرف پورمند

منبع : روزنامه ایران