خانه خود را «خوب» مدیریت کنیم

مدیریت خانه، كاری تمام وقت است. متأسفانه در كشور ما این فعالیت هنوز به صورت علمی تبیین و حوزه و اجزای آن مشخص و شناخته نشده است. مدیریت خانواده كاری مستمر است كه از والدین به خانواده و فرزندان آنها هم تسری پیدا می كند. درباره مدیریت خانه سلسله مباحثی مطرح است كه به بخشی از آنها اشاره می شود.
الف) اصول مدیریت در خانواده
۱) برنامه ریزی زندگی براساس اهدافی كه شرع، عرف، اخلاق و عقل حكم می كند.
۲) در نظر گرفتن ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در برنامه ها.
۳) اجرای اصل فعالیت هر عضو خانواده به اندازه توان و استفاده هر عضو به اندازه نیاز.
۴) احترام به بزرگترها و توجه به كوچكترها.
۵) ایجاد محیطی مناسب به منظور دستیابی به همكاری چندجانبه میان افراد خانواده.
۶) تقسیم عادلانه كارها میان افراد خانواده.
۷) توزیع وظایف خانه میان افراد و آموزش فرزندان برای انجام بهتر كارها به جای انجام آن كار به وسیله پدر یا مادر.
ب) شیوه مدیریت خانواده
طی دو قرن گذشته، علاوه بر شیوه مدیریت سنتی، شیوه مدیریت مشاركتی نیز مورد استفاده قرار گرفته كه نتایج خوبی داشته است.
وجود قوانین برای ایجاد انضباط در جوامع و گروه های انسانی لازم است. ولی در خانواده هایی كه قوانین بدون مشاركت اتخاذ می شود، همیشه اعضا این قوانین را تحمیلی تلقی می كنند. اگر مردم و گروه ها در وضع قوانین دخالت داشته باشند، آن را بهتر درك كرده، با انگیزه قوی تری در اجرای آن می كوشند و با دیده احترام به آن می نگرند.
در خانواده های جدید، كودكان و نوجوانان، حكم انسان صاحب عقل و احساس را دارند. وقتی به افراد خانواده این فرصت داده شود كه در تدوین قوانین و خط مشی خانواده مشاركت داشته باشند، آنان احساس بهتری نسبت به خود خواهند داشت.
ج) جلسات خانوادگی
به منظور اجرای یك روش مدیریت مشاركتی، لازم است خانواده ها به صورت مرتب جلسات خانوادگی داشته باشند. این جلسه ها یك گردهمایی منظم و برنامه ریزی شده با شركت همه افراد خانواده است تا در آن اعضا:
▪ حرف ها و درد دل های یكدیگر را بشنوند.
▪ كارهای خانه را بین یكدیگر تقسیم كنند.
▪ شكایات خود را عرضه كنند.
▪ اختلاف ها را برطرف كنند.
▪ راه های جدیدی برای حل مشكلات خانواده ارائه كنند.
د) مقررات شورای خانواده
مقررات این شورا می تواند شامل این موارد باشد:
▪ همه افراد خانواده در شورا حق اظهار نظر دارند.
▪ همه افراد خانواده در تصمیم گیری شریك هستند.
▪ ریاست این شورا باید دوره ای و در اختیار افراد بالغ باشد.
▪ پدر، مادر و فرزندان بزرگتر، ریاست آن را به ترتیب بر عهده دارند.
▪ شورا باید دستور كار داشته باشد و برنامه های آن از قبل نوشته شده باشد.
▪ جلسات شورا باید به طور مداوم تشكیل شود.
▪ در مواقع اضطراری، جلسات فوق العاده تشكیل شود.
▪ حكم شورا باید برای همه افراد خانواده لازم الاجرا باشد.
و) اجزای برنامه ریزی در خانواده
اساسی ترین موضوع در تشكیل و بقای یك خانواده، داشتن هدف مشخص است. هدف نقطه ای است كه كوشش ها برای رسیدن به آن صورت می گیرد. هدف های یك خانواده در درازمدت، ادامه نسل و تعالی اعضا از لحاظ مادی و معنوی است.
خانواده در راه رسیدن به این اهداف اصلی، هدف های فرعی و مقطعی دیگری از قبیل تربیت، آموزش و انتخاب همسر خوب و شغل مناسب برای فرزندان را نیز مدنظر قرار می دهد.فعالیت های اقتصادی به منظور كسب درآمد كافی برای گذران زندگی فعلی و داشتن پس انداز برای ایام پیری، از جمله هدف های مادی محسوب می شود. در فرآیند دستیابی به این اهداف خانواده باید از اصول خاص كه در جامعه دارای ارزش و احترام است، پیروی كند.

منبع : روزنامه ایران