رنگ و ابعاد فضا

اغلب فرمول کلی درباره رنگ ها را شنیده اید؛ «رنگ های گرم پیش رونده هستند و جلوتر دیده می شوند اما رنگ های سرد عقب می روند و دورتر به نظر می رسند.» این فرمول به این معنا است که اگر می خواهید فضای اتاقی بزرگ تر به نظر برسد دیوارها را با رنگی سرد بپوشانید و اگر مایلید اتاقی کوچک تر به نظر برسد رنگ پوشش دیوارها را از خانواده رنگ های گرم انتخاب کنید. اما متاسفانه کل ماجرا به این سادگی نیست.
یک رنگ سبز یا آبی درخشان هم می تواند به اندازه یکی از رنگ های گرم دیوارها را جلوتر بکشد. در حالی که زرد ملایم و روشن فضا را بازتر و بزرگ تر می کند. بنابراین ارزش رنگی- روشنی و تیرگی- و درجه خلوص رنگ - میزان ترکیب آن با سایر رنگ ها - نیز از اهمیتی هم پای گرمی یا سردی آن برخوردار است. به طور کلی رنگ های روشن تر یا رنگ هایی که خلوص کمتری دارند موجب بزرگنمایی فضا و رنگ های تیره تر و خالص تر موجب کوچکتر دیده شدن فضا می شوند. تاثیر رنگ به ابعاد فضا محدود نمی شود بلکه رنگ بر حال و هوای حاکم بر فضا نیز موثر است. هر یک از رنگ ها حسی خاص را در ما ایجاد می کنند و این حس ها به نوبه خود بر روی برداشت ما از ابعاد فضا و درجه راحتی ما در آن تاثیر می گذارند.
به خاطر داشته باشید رنگ هایی که در کنار یکدیگر قرار می گیرند نیز یکدیگر را تحت تاثیر قرار می دهند. طبق قانون تضاد همزمان، اگر دو رنگ در همسایگی هم قرار گیرند، چشم آنها را تا حد ممکن متضاد با یکدیگر نشان می دهد. رنگ های مکمل- رنگ هایی که در چرخه رنگ درست در مقابل هم قرار می گیرند - چنین تضادی را ایجاد نمی کنند بلکه یکدیگر را تشدید می کنند. اگر سبز و قرمز را با هم در اتاقی استفاده کنید، قرمز، قرمزتر دیده می شود و سبز آن سبزتر به نظر خواهد رسید.
هر طراحی رنگی به نوعی کنتراست نیازمند است تا چشم را به خود جلب و در فضا تعادل و جذابیت ایجاد کند. وقتی با رنگ های مکمل کار می کنید به طور اتوماتیک از این کنتراست سود می برید. اما طراحی های تک رنگ از رنگ های سرد یا گرم به المانی از خانواده رنگ های متضاد خود نیاز دارد تا به فضا شور و حال ببخشد.
● فضا را به سطوح روشن و تیره تقسیم کنید
ارزش رنگی به میزان روشنی یا تیرگی رنگ دلالت دارد. در میان تمام رنگ ها، زرد روشن ترین است و بنفش تیره ترین رنگ. وقتی مایلید در نمای ظاهری ابعاد فضا نیز تغییراتی ایجاد کنید از رنگ هایی با ارزش رنگی زیاد که تیره تر هستند برای نزدیک تر نمایاندن دیوارها به هم و جمع تر دیده شدن آن و از رنگ هایی که از درجه روشنی بیشتر برخوردارند برای افزایش فاصله آنها و بازتر دیده شدن فضا بهره ببرید. شما می توانید از رنگ دلخواهتان در سایه های روشن تر یا تیره تر جهت ایجاد حس مورد نظرتان در فضای یک اتاق بهره ببرید.
برای بزرگتر نمایاندن یک فضا سایه های روشنی از رنگ مایه مورد پسندتان را انتخاب کنید یا خیلی ساده به سراغ رنگ های روشن معمولی مثل سفید، کرم یا رنگ های خنثای بسیار روشن- انواع سفید و رنگ های پاستلی - که فضای اتاق را باز و وسیع نشان می دهند، بروید. برای حصول نتیجه بهتر قاب پنجره ها و درها را با رنگی که با دکوراسیون هماهنگ است رنگ بزنید. تاکید بر این خطوط و ویژگی های معماری اتاق حس وسعت فضا را تشدید می کند.
رنگ سفیدی که برای دیوارها به کار می برید، بهتر است سفید خالص و براق نباشد چون این نوع سفید حسی از سردی را در فضا القا می کند و رنگی بی روح است.گاهی اوقات فرم فضا به شکلی است که لازم است تا حد امکان اجزایی که توجه بیننده را به خود معطوف می کنند، حذف شوند. به عنوان مثال در یک اتاق که باریک و طویل است بهتر است تمام جزئیات روی دیوارها مانند قاب درها و پنجره ها، در کمدهای دیواری و قاب دور شومینه را همرنگ با دیوار رنگ آمیزی کنید، تا فضا یکدست تر و بازتر دیده شود.
● از کنتراست سود ببرید
کنتراست و تضاد میان رنگ دیوارهای یک اتاق و جزئیات معماری آن مثل قاب پنجره ها مرزهای اتاق را پررنگ و توجه بیننده را به سوی فرم و اندازه آن جلب می کند، اگر اتاق وسیع و بزرگ باشد توجه بیشتری را به ابعاد و وسعت خود جلب خواهد کرد و اگر جمع و جور و کوچک است این محدودیت فضا بیشتر به نظر خواهد رسید. مبلمان و لوازم اتاق چنانچه رنگی متضاد با دیوارها داشته باشند موجب تاکید بر ابعاد فضا خواهند بود.
● با رنگ استتار کنید
اگر با یک اتاق مکعب مربع شکل و کسالت آور روبه رو هستید برای جان بخشیدن به آن یک پالت رنگی چندرنگ را انتخاب کنید تا از این طریق ابعاد و فرم فضا را تغییر دهید. برای این منظور می توانید دو دیوار مقابل را با یک رنگ تیره و دو دیوار دیگر را با رنگی روشن بپوشانید.
به این ترتیب فرم اتاق کمی کشیده به نظر می رسد و از شکل یک مکعب مربع خارج می شود. در چنین مواردی رنگ کردن سقف اتاق با رنگی غیر از سفید می تواند تنوع و جذابیت بیشتری به فضا ببخشد. استفاده از مبلمانی به رنگ متضاد با رنگ های دیوار شور و حیات لازم را در اتاق ایجاد می کند.
یک روش دیگر، رنگ کردن دیوارها با یک رنگ ملایم و سپس پوشاندن یکی از دیوارها با رنگی زنده و تیره است. به این ترتیب هم اتاق بیشتر مستطیل به نظر خواهد رسید تا مربع. دیواری را که مایلید جلوتر دیده شود با رنگی تند بپوشانید.
در یک راهروی بلند که مایلید کوتاه تر به نظر برسد رنگ کردن دیوار انتهایی با رنگی گرم و زنده و سپس پوشاندن دو دیوار موازی با هر رنگ روشن و ملایمی موجب می شود راهرو کوتاه تر به نظر برسد.برای شروع می توانید از رنگ های موجود در لوازم دکوراسیونی اتاقتان به عنوان راهنما استفاده کنید.
اگر یک کاناپه قرمز در اتاقی دارید و مایلید اتاق کمی کشیده تر به نظر برسد یکی از دیوارها را با رنگ مکمل آن، که سبز است بپوشانید. سبزی تیره را برای این منظور انتخاب کنید و کاناپه را جلوی این دیوار قرار دهید. سپس سایر دیوارها را با رنگی بسیار روشن که در بقیه لوازم دکوراسیونی اتاق موجود است رنگ بزنید. در تصویر رنگ ملایم یاسی از مبل های راه راه گرفته شده است. برای سقف هم بنا به فرم فضا و اینکه مایلید بلندتر یا کوتاه تر به نظر برسد رنگی را انتخاب کنید. در اینجا از رنگ گرم زرد برای سقف استفاده شده است.
در هر حال استفاده از صفحات رنگی متفاوت در دکوراسیون یک اتاق با ایجاد تنوع بصری موجب شکسته شدن فضا می شود.
● از رنگ برای تعریف فضا استفاده کنید
در خانه هایی که فضای باز و یک تکه دارند برای تعریف بخش های مختلف یک اتاق می توان از رنگ بهره گرفت. اگر خانه شما به شکل یک سالن است که پذیرایی، اتاق نشیمن و غذاخوری را شامل می شود از رنگ برای جداسازی فضاها استفاده کنید. با رنگ زدن دیوارها به رنگ های متفاوت خطوط مرزی عمودی در فضا ایجاد می شود که می تواند به نوعی بخش های مختلف اتاق را از هم مجزا کند.
رنگ های مختلف به کار رفته برای پوشش دیوارهای چنین اتاقی به طور حتم باید برگرفته از رنگ های موجود در مبلمان آن باشند تا از شلوغی و عدم هماهنگی در میان رنگ ها پیشگیری شود. همچنین این رنگ ها بهتر است از نظر ارزش رنگی برابر باشند تا با هم رابطه ای هارمونیک ایجاد کنند. اگر هنوز مبلمانی برای اتاق درنظر نگرفته اید برای انتخاب پالت رنگی فضا از طبیعت الهام بگیرید. به عنوان مثال رنگ های سبز گوناگون برگ ها و درختان با رنگ های خاکی شن و سنگ و آبی آسمان، در کنار هم مجموعه ای ایجاد می کنند که تک رنگ نیست اما اجزای آن به خوبی با هم هماهنگ هستند.
در آخر به یاد داشته باشید تاثیری که هر یک از رنگ ها بر حس شما دارند از اهمیت بیشتری نسبت به تاثیر آنها بر ابعاد فضا برخوردار است چون مادامی که شما در فضای رنگی خاصی احساس آرامش و راحتی می کنید بزرگتر یا کوچکتر دیده شدن آن اهمیت چندانی ندارد.

منبع : روزنامه شرق