قارچ، چتر سلامت

تقویت سیستم ایمنی، رفع خستگی، پیشگیری از سرطان پستان و كاربرد در رژیم‌های لا‌غری، آشناترین و شایع‌ترین مزایای این ماده مغذی است ‌
متخصصان تغذیه به خانواده‌ها توصیه می‌كنند كه همیشه قارچ را هم در برنامه غذایی‌شان بگنجانند
‌ از بچگی قارچ را به‌عنوان گیاهی بسیار زیبا می‌شناختیم و در نقاشی‌هایمان كلاهی قرمز با لكه‌های سفید برای آن در نظر می‌گرفتیم. غافل از اینكه این نوع قارچ، سمی‌بوده و نوع خوراكی‌اش نه تنها هیچ لكه‌ای را به همراه ندارد، بلكه كاملا سفید است. همیشه شنیده‌ایم كه این سبزی مانند گوشت دارای پروتیین بالایی است و به جای این ماده غذایی می‌توان از آن استفاده كرد. آیا به نظر شما این موضوع صحت دارد؟ اصلا از چه زمانی انسان توانست این سبزی را بشناسد و با طعم دلچسب آن آشنا شود؟ اینها سوالاتی هستند كه در مطلب زیر به تمامی‌شان پاسخ داده خواهد شد.
حدود دو هزار سال از كشت این سبزی در دنیا می‌گذرد و ژاپنی‌ها اولین كسانی بودند كه آن را كشت كرده و مورد استفاده قرار دادند اما برخی دیگر معتقدند كه مصریان باستان اولین كسانی بودند كه از قارچ در تهیه غذاهای خاص‌شان استفاده می‌كردند اما آب و هوای گرم و مرطوب ژاپن زادگاه مناسب‌تری برای این سبزی به حساب می‌آید. این سبزی در طب سنتی مصارف بسیاری داشته است به این ترتیب كه در طب شرقی از آن استفاده‌های فراوانی می‌كردند. . آنها معتقد بودند كه این سبزی برای قلب بسیار مفید است و مقاومت بدن را در برابر عفونت‌های ویروسی افزایش می‌دهد به علاوه، یك ماده غذایی بسیار مناسب برای رفع خستگی است. در طب چینی نیز قارچ مصارف گوناگونی داشته است اما در قرن پانزدهم به دلیل امكان وجود سم و داشتن انرژی فراوانی كه به این سبزی نسبت داده می‌شد، مصرف آن در میان مردم این كشور به شدت كاهش یافت.
● سابقه قارچ در ایران
اما سابقه كشت قارچ در ایران به ۵۰سال پیش بازمی‌گردد. در حال حاضر، در حدود ۱۲۰ واحد تولید و پرورش قارچ خوراكی در كشور وجود دارد. با اینكه هزاران نوع از این سبزی وجود دارد اما تنها ۲۵ نوع از آن كشت می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
قارچ‌های خوراكی كشت شده در كشور چهار دسته هستند. قارچ دكمه‌ای، صدفی، ژاپنی و چینی. به علاوه، سالانه ۲۱ هزارتن قارچ‌ ‌خوراكی در استان تهران تولید می‌شود.
شهرستان‌های كرج، شهریار، ساوجبلاغ‌ و نظرآباد به دلیل برخورداری از‌ ‌شرایط مناسب آب و خاك، قابلیت لازم برای پرورش قارچ خوراكی را دارند. اكنون سرانه مصرف قارچ در كشور ۱۵۰ گرم است، در حالی كه این‌ ‌میزان در جهان بیش از یك كیلو و ۵۰۰ گرم محاسبه شده است. مصرف سالانه قارچ خوراكی در استان تهران پنج هزار تن بوده و مابقی تولید قارچ این استان به كشورهای مختلف جهان صادر می‌شود.
● قارچ در یك نگاه
آیا می‌دانید چند نوع قارچ داریم؟ باید در جواب بگوییم كه در حدود ۳۸ هزار نوع قارچ شناخته شده است كه در میان آنها قارچ‌های سمی‌ نیز وجود دارند. این سبزی به دلیل كالری بسیار پایینی كه دارد برای كسانی كه قصد كاهش وزن دارند، مناسب است .مطالعات نشان داده‌اند كه هر ۱۰۰ گرم از این سبزی فقط دارای ۱۲ كالری انرژی است.
هیچ می‌دانید كه چرا خوردن قارچ به رفع خستگی كمك می‌كند؟ این سبزی، به علت داشتن ژرمانیوم موجب افزایش انرژی و رفع خستگی در افراد می‌شود. این سبزی نشاسته، كلسترول و چربی ندارد و منبع خوبی از ویتامین‌های گروه B است كه موجب سوزاندن چربی‌ها و كربوهیدرات‌های دریافتی می‌شود. به علاوه، در هر ۱۰۰ گرم از این سبزی دو گرم پروتیین وجود دارد كه به این دلیل، در میان انواع سبزی‌ بیشترین میزان پروتیین گیاهی را به همراه دارد.
● غذایی برای تجدید قوای سیستم ایمنی
قارچ یكی از سبزی‌هایی است كه به تقویت سیستم ایمنی بدن كمك می‌كند. مطالعات اخیر در موسسات تحقیقاتی غربی نیز به این نتیجه دست یافته‌اند كه قارچ با تحریك گلبول‌های سفید موجب فعالیت هرچه بیشتر دستگاه ایمنی می‌شود. مطالعات نشان داده‌اند كه در قارچ دو قند به نام‌های ترهولوز و كیتین وجود دارد كه دریافت بالای آنها در بدن موجب تحریك سیستم ایمنی بدن می‌شود. به این ترتیب، آنها مانع فعالیت ویروس‌ها و باكتری‌ها شده و از فعالیت‌های زیان بار این میكروب‌ها جلوگیری می‌كند. . این سبزی دارای مقادیر مناسبی از روی است كه وجود این ماده مغذی به حفظ سلامت سیستم دفاعی بدن كمك فراوانی می‌كند.
● قارچ و سرطان
جالب است بدانید كه این سبزی دارای تركیبی از گروه فیتونوترینت‌هاست كه به نام لنتینان شهرت دارد. این تركیب در قارچ‌های دكمه‌ای و صدفی یافت و مانع از رشد تومورهای بدخیم می‌شود. به علاوه، این سبزی دارای مقادیر بالایی از ویتامین C است. این سبزی نیز سرشار از سلنیوم است كه دارای فعالیت آنتی اكسیدانی است و از بروز سرطان كولون در افراد مستعد پیشگیری می‌كند. مطالعات نشان داده‌اند، مصرف مرتب قارچ موجب تنظیم میزان هورمون استروژن در خانم‌ها شده و از بروز سرطان پستان در آنها جلوگیری می‌كند.
همان طور كه گفته شد، این سبزی باعث رقیق شدن خون می‌شود و مانند روغن ماهی به سلامت قلب و عروق كمك فراوانی می‌كند و با همین مكانیسم احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی را كاهش می‌دهد. همین‌طور این سبزی سرشار از فیبرهای غذایی به نام كیتین و بتا گلوكان است كه هر دو پایین آورنده كلسترول بوده و به حفظ سلامت قلب كمك می‌كنند به طوری كه در هر ۱۰۰ گرم از آن یك گرم فیبر غذایی وجود دارد. به علاوه، در همین مقدار از قارچ، ۳۲۰ میلی گرم پتاسیم وجود دارد به این دلیل مصرف این سبزی برای افرادی كه از فشارخون رنج می‌برند، بسیار كمك‌كننده است.

سارا حسنلو

منبع : روزنامه سلامت