جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا

اسکلروز متعدد (اِم‌. اِس)


اسکلروز متعدد (اِم‌. اِس)
● شرح بیماری
اسكلروز متعدد (اِم‌. اِس) یك‌ بیماری‌ ویروسی‌ مسری‌ و خفیف‌ كه‌ باعث‌ تورم‌ دردناك‌ غدد پاروتید (غدد بزاقی‌ واقع‌ بین‌ گوش‌ و فك‌) می‌شود. سایر اعضا از قبیل‌ بیضه‌، تخمدان‌، پانكراس‌، پستان‌، مغز و پرده‌ پوشاننده‌ مغز نیز گاهی‌ درگیر می‌شوند. این‌ بیماری‌ در هر سنی‌ می‌تواند بروز كند ولی‌ شایع‌ترین‌ سن‌ بروز آن‌ در كودكان‌ ۱۲-۲ ساله‌ است‌. حدود ۱۰% بزرگسالان‌ مستعد ابتلا به‌ اوریون‌ می‌باشند.
● علایم‌ شایع‌
▪ اوریون‌ بدون‌ عارضه‌:
التهاب‌، تورم‌ و درد غدد پاروتید. غدد مزبور در لمس‌ سفت‌ بوده‌ و دردشان‌ با جویدن‌ یا بلع‌ تشدید می‌یابد.
▪ تب‌
▪ سردرد
▪ گلودرد سایر علایم‌ همراه‌ موارد عارضه‌دار اوریون‌:
ـ تورم‌ دردناك‌ بیضه‌ها .
ـ درد شكم‌ در صورت‌ درگیری‌ تخمدان‌ها یا پانكراس.‌
ـ سردرد شدید در صورت‌ درگیری‌ مغز یا پرده‌ پوشاننده‌ آن‌ .
● علل‌
انتقال‌ فرد به‌ فرد ویروس‌ اوریون‌، عامل‌ این‌ بیماری‌ است‌. این‌ ویروس‌ در هر زمانی‌ از ۴۸ ساعت‌ قبل‌ تا ۶ روز پس‌ از بروز علایم‌ قابل‌ سرایت‌ است‌. دوره‌ نهفتگی‌ ویروس‌ پس‌ از تماس‌ با آن‌ ۲۴-۴ روز و میانگین‌ آن‌ ۱۸ روز است‌.
● عوامل تشدید كننده بیماری
▪ زندگی‌ در شرایط‌ جمعیتی‌ و پرازدحام‌
▪ همه‌گیری‌ اوریون‌ در جمعیت‌های‌ غیرواكسینه‌
▪ عدم‌ انجام‌ واكسیناسیون‌
● پیشگیری‌
واكسیناسیون‌ اوریون‌ را در كودكان‌ در سن‌ مقتضی‌ انجام‌ دهید. اگر شما سابقه‌ ابتلا به‌ اوریون‌ را نداشته‌ یا برضد آن‌ واكسینه‌ نشده‌اید و یكی‌ از اعضای‌ نزدیك‌ خانواده‌ شما مبتلا به‌ اوریون‌ است‌، گلوبولین‌ ضداوریون‌ برای‌ شما ممكن‌ است‌ توصیه‌ گردد. تزریق‌ این‌ پادتن‌ ممكن‌ است‌ از بیماری‌ پیشگیری‌ كند (بدون‌ وجود تضمین‌ در این‌ باره‌) ولی‌ هزینه‌ آن‌ بالاست‌.
● عواقب‌ مورد انتظار
در صورت‌ عدم‌ بروز عوارض‌، بیماری‌ در عرض‌ حدود ده‌ روز به‌ طور خود به‌ خود بهبود می‌یابد. بیمار پس‌ از ابتلا به‌ اوریون‌، مصونیت‌ مادام‌العمر نسبت‌ به‌ آن‌ پیدا می‌كند.
● عوارض‌ احتمالی‌
▪ عفونت‌ مغز یا پرده‌ پوشاننده‌ آن‌، پانكراس‌، تخمدان‌، پستان‌ یا بیضیه‌. در صورت‌ درگیری‌های‌ هر دو بیضه‌ بیمار ممكن‌ است‌ دچار عقیمی‌ گردد (به‌ ندرت‌).
▪ كاهش‌ شنوایی‌ موقت‌ در برخی‌ بزرگسالان‌ مبتلا .
● درمان‌
▪ اصول‌ كلی‌
ـ تشخیص‌ بیمار معمولاً براساس‌ علایم‌ خاص‌ آن‌ صورت‌ می‌گیرد. با آزمایش‌های‌ خون‌ می‌توان‌ این‌ تشخیص‌ را تأیید كرد.
ـ نیازی‌ به‌ جداسازی‌ فرد مبتلا از افراد دیگر خانواده‌ نیست‌، زیرا تا قبل‌ از ظاهرشدن‌ علایم‌ معمولاً سرایت‌ بیماری‌ به‌ افراد مستعد رخ‌ داده‌ است‌. از كمپرس‌ گرم‌ یا سرد ـ بسته‌ به‌ این‌ كه‌ كدامیك‌ علایم‌ شما را تخفیف‌ می‌دهد ـ به‌ طور متناوب‌ برروی‌ غدد متورم‌ دردناك‌ (پاروتید یا بیضه‌) استفاده‌ كنید. به‌ این‌ منظور از یك‌ كیسه‌ آب‌ گرم‌، حوله‌ گرم‌ یا كیف‌ یخ‌ استفاده‌ كنید.
ـ كودكان‌ تا اتمام‌ دوره‌ سرایت‌ بیماری‌ (حدود ۹ روز پس‌ از شروع‌ درد) نباید به‌ مدرسه‌ بازگردند.
▪ داروها
ـ بیماری‌ پس‌ از بروز، سیر طبیعی‌ خود را طی‌ خواهد كرد. در حال‌ حاضر داروی‌ مؤثر و بی‌خطری‌ برای‌ از بین‌ بردن‌ یا جلوگیری‌ از تكثیر ویروس‌ وجود ندارد.
ـ برای‌ درد خفیف‌، استفاده‌ از داروهای‌ بدون‌ نسخه‌ نظیر استامینوفن‌ احتمالاً كافی‌ است‌. از مصرف‌ آسپیرین‌ خودداری‌ كنید.
در موارد درگیری‌ بیضه‌ها، مسكن‌های‌ قوی‌تر و داروهای‌ كورتونی‌ ممكن‌ است‌ تجویز شود.
▪ فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
استراحت‌ در بستر ضروری‌ نبوده‌ و احتمال‌ عوارض‌ را كاهش‌ نمی‌دهد. در حد توان‌ و تا آنجا كه‌ حال‌ عمومی‌ شما اجازه‌ می‌دهد به‌ فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های‌ طبیعی‌ خود ادامه‌ دهید. با برطرف‌ شدن‌ تورم‌ غدد درگیر دوره‌ سرایت‌ بیماری‌ به‌ اتمام‌ می‌رسد.
▪ رژیم‌ غذایی‌
رژیم‌ خاصی‌ نیاز نیست‌، ولی‌ مصرف‌ مایعات‌ از قبیل‌ آبجو، نوشابه‌، چای‌ یا آب‌ را به‌ میزان‌ حداقل‌ ۸-۶ لیوان‌ در روز افزایش‌ دهید. آب‌ میوه‌ یا نوشیدنی‌های‌ ترش‌ مزه‌ ممكن‌ است‌ درد را تشدید كنند.
▪ درچه شرایطی باید به پزشك مراجعه نمود؟
- تب‌ (اندازه‌گیری‌ شده‌ با درجه‌ زیرزبانی‌) بالای‌ ۳/۸/۳ درجه‌ سانتی‌گراد
بروز موارد زیر در طی‌ بیماری:
ـ استفراغ‌ و درد شكم‌
ـ سردرد شدید كه‌ با استامینوفن‌ تسكین‌ نمی‌یابد
ـ خواب‌آلودگی‌ یا عدم‌ توانایی‌ در بیدار ماندن‌
ـ تورم‌ یا درد بیضه‌ها
ـ انقباض‌ عضلات‌ صورت‌
ـ تشنج‌
ـ ناراحتی‌ یا قرمزی‌ چشم‌ها
منبع : سایت دوستان


همچنین مشاهده کنید