پدر و مادر معمار ذهن فرزندان

ذهن انسان شگفت انگیزترین و درعین حال جالب ترین پدیده ای است كه بشر تا به امروز شناخته است. آمیزه ای از توانایی های گاه مافوق تصور و در عین حال ظریف و زیر و بمهای منحصر به فرد كه قرنهاست اندیشمندان و متفكران و هنرمندان علمی و فرهنگی را به خود مشغول ساخته است و هنوز بیش از نیمی از اسرار خود را بازگو نكرده است. در این مبارزه عظیم كه تنها در گنجایش محدود جمجمه انسان جای گرفته است شخصیت، زندگی و حتی آینده رقم می خورد و در این میان نقش خاطرات و پندارهای كودكی در منش و باور و حتی ساختار شخصیتی فرد، انكار ناپذیر است.
همه ما تصاویری از سالهای دور دست كودكی به خاطر داریم كه گاه خود نیز از به یاد آوردن آن ها متعجب می شویم. شاید این حیرت بیشتر و عمیق تر شود اگر بدانیم كه نه فقط این خاطرات دور و این تصاویر پراكنده، بلكه بسیاری از دیده ها و شنیده های دوران كودكی ما، به طور ناخود آگاه دركارگاه ذهن ثبت و تحلیل شده است و آن چه كه ما امروز هستیم به نوعی انعكاس آن چیزی است كه در كودكی دیده ایم یا شنیده ایم و بزرگترین و موثرترین معماران بنای ذهن و شخصیت ما همان والدین ما بوده اند.
كودك در روزهای نخستین، صورت چه كسی را به خاطر می سپارد؟ صورت مهربان پدر را كه در چشمان نوزاد خود می نگرد و یا صورت آرام مادر را كه نوزاد خویش را در آغوش گرفته و تغذیه می كند؟ كودك اولین بار عشق را چگونه و در كجا می شناسد؟در گرمای آغوش مادر یا میان بازوان امن و محكم پدر خانواده؟
خانواده این بار چگونه مفهوم والا و مقدس خود را به او نشان می دهد؟ با دستان پرمهر و پركار مادر كه سفره را برای حضور پدر می آراید یا دستان حمایت گر و پرمهر پدر وقتی كه خسته از یك روز پركار درب خانه را می گشاید تا به اولین نگاه، سبب و مشوق این تلاش را در نگاه منتظر مادر بجوید.و خدا، ایمان و باور به عالم بالا كی و كجا برای او معنا می شوند؟ با زمزمه دعا پدر یا اشكهای گرم مادركه آسمان را به زمین پیوند می دهد؟
بله این شما هستید كه اولین سنگ بنای ایمان را در ذهن كودك خود می گذارید. در دنیای سرگشته، امروز كه این چنین خود را به هفت رنگ رنگین كمان آراسته است و گودالهای تباهی و ذلت را با حریر رنگین موفقیت و شادكامی ظاهری پوشانده است.
نخستین مشعل ایمان را تنها و تنها پدر و مادر می توانند در ذهن كودك بیفروزند تا این چراغ در روح او روشن بماند و او با این نور و راستی تا پایان راه سالك راه درست باشد و نه گم گشته مردابهای بی راه.
هیچ آموزه و یادگیری موثرتر و به یادماندنی تر از دیدن نمونه های واقعی نیست.برای شناساندن خدا به كودك، می بایست به او نشان دهید كه خدا چه جایگاهی در زندگی شخص شما دارد. برای نشان دادن مفهوم ایمان به كودك باید بگذارید او ببیند كه برای ایمان خود از چه چیزهایی صرف نظر می كنید و چگونه ایمان خود را بر هر چیز برتری می دهید. كودك شاید از یاد ببرد كه نویسنده فلان كتاب قصه درباره خدا چه گفته است ولی هرگز از یاد نخواهد برد كه چگونه مادر هنگام دعا با خلوص خدا را صدا می كند و اشك می ریزد، پیش روی كودكتان عبادت كنید. اگر كودك شما در محل حضور دارد با صدای بلند دعا كنید تا او صدای شما را بشنود.
بگذارید اگر مایل است او نیز در دعا و عبادت شما شریك شود. شما می توانید بهترین تصویر و الگوی یك انسان با خدا برای فرزند خود باشید. در مناسبتهای مذهبی كودك را به همراه خود به مراسم و مكانهای مقدس ببرید. معنای محبت، عشق، بخشش و صبر را با رفتار خود نسبت به سایرین به كودك خود نشان دهید. همان گونه كه توقع و امید دارید فرزندتان باشد با او رفتار كنید. هیچ نانوایی، خمیر به تنور نگذاشته نان نخواهد داشت.
پس خمیره ایمان و امید و محبت راشما در جان فرزندتان بكارید. همواره به خاطر داشته باشید كه هیچ چیز از نگاه نكته سنج و صفحه دل و ذهن یك كودك دور نمی ماند. پس مراقب باشید كه نگاه خام كودك را با چه تصاویری پر می كنید و بر صفحه سفید و پاك ذهن او چه می نویسید. زیرا آن چه او هم اكنون از شما می بیند ومی آموزد، تعیین كننده شخصیت، منش و حتی الگوی تمام زندگی او در همه عمر خواهد بود.

سمانه افشاری

منبع : روزنامه کیهان