جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

سخت و زیان آور


سخت و زیان آور
نه می توان تولید آلومینیوم را به واسطه تقاضا و ارزش افزوده بالای آن نادیده گرفت و نه اینکه مشکلات تولید این فلز برای کشوری مانند ایران توسعه پایدار آن را ممکن می سازد.آغاز فعالیت در این صنعت در ایران به سال ۱۳۴۶ بازمی گردد.
در آن زمان کلنگ مجتمع آلومینیوم اراک به زمین نشست و ۵ سال بعد یعنی در سال ۱۳۵۱ این مجتمع موفق به تولید ۱۰ هزار تن آلومینیوم شد. ساخت دومین کارخانه تولید آلومینیوم هم در سال ۱۳۶۹ آغاز شد و در سال ۱۳۷۶ به تولید رسید. این دو کارخانه در سال ۸۵ توانستند ۲۰۵ هزار تن آلومینیوم تولید کنند. این رقم در مقایسه با کشورهای همجوار و مشابه چندان رضایتبخش نیست. بحرین با تولید ۷۵۰ هزار تن و امارات با تولید ۸۵۰ هزار تن جایگاه مناسبی در این بخش دارند. آنها توانسته اند به کمک شرکت های آلبا و دوبال به موقعیت کنونی برسند.
● سختی ها و نارسایی ها
جدا از مسائل ایران در تولید آلومینیوم که بدان پرداخته می شود کل فرآیند تولید در هر کجای دنیا مشکلاتی را دربردارد. به واقع پیش از کشف روش الکترولیز و استحصال آلومینیوم از روش فوق، آلومینیوم فلزی بسیار گرانبها به حساب می آید. سختی استحصال این فلز به گونه یی بود که در دوره یی قیمت آن هم طراز و حتی بالاتر از طلا بوده با کشف روش الکترولیز قیمت آن سقوط کرد و در اولین سال تولید به این روش حدود ۴۵ کیلوگرم آلومینیوم و با قیمت هر کیلو ۱۱ دلار به بازار عرضه شد.
همان شرکت اولیه یی که آلومینیوم را تولید کرد هم اکنون نیز با قدرت به کار خود ادامه می دهد. این شرکت با نام اختصاری آلکوا توانست با تولید ۶/۳ میلیون تن آلومینیوم در سال ۲۰۰۵ عنوان بزرگترین تولیدکننده را از آن خود کند. این فلز پس از فولاد دومین فلز پرمصرف در دنیاست. از سوی دیگر وزن پایین آن باعث شده تا توجه صنایع مهم دنیا را به خود جلب کند. منتها هزینه بالای تولید آن نسبت به فولاد منجر به کاهش میل تقاضاکنندگان آن است. وضعیت به این صورت است که اگر برای احداث یک تن ظرفیت فولاد ۵۰۰ تا ۷۰۰ دلار سرمایه گذاری لازم باشد برای تولید یک تن آلومینیوم به ۳ هزار دلار سرمایه گذاری نیاز داریم.
از سوی دیگر کمبود مواد اولیه مورد نیاز این فلز و نیز میزان بالای مصرف انرژی آن باعث شده تا تولید آن با هزینه بالایی همراه باشد. اگر بخواهیم هزینه تولید آن را بررسی کنیم می توان گفت که ۵۲ درصد میانگین جهانی قیمت تمام شده هر تن آلومینیوم را آلومینا تشکیل می دهد و پس از آن الکتریسیته با ۲۳ درصد و آندهای کربنی با ۱۴ درصد در رده های بعدی قرار دارند و تنها ۱۱ درصد هزینه کل تولید یک تن آلومینیوم به دستمزد و نگهداری و تعمیرات لوازم یدکی اختصاص دارد. البته لازم به ذکر است که بررسی روند تغییرات مصرف انرژی برای تولید آلومینیوم اولیه طی یک صد سال گذشته حاکی از کاهش میزان مصرف از بیش از ۵۰ کیلووات ساعت در ابتدای قرن به حدود ۱۵ کیلووات ساعت در سال های اخیر و نیز کاهش دامنه تکنولوژی آن مورد استفاده از حیث انرژی مصرفی است که در صورت موفقیت آندهای خنثی و جایگزینی آن با مواد کربنی موجود در سلول های الکترولیز و استفاده از کاتدهای ترشونده پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۰ میلادی انرژی مصرفی برای تولید آلومینیوم به کمتر از ۱۱ کیلووات ساعت برسد.
بنابراین پیشرفت تکنولوژی در کاهش میزان انرژی مصرفی سبب کاهش سهم الکتریسیته در قیمت تمام شده و در نتیجه افزایش سهم مواد اولیه به ویژه آلومینا و آند شده و می شود. در عین حال میزان مواد مصرفی هم اکنون یکی از چالش های مهم تولید آلومینیوم است. به عنوان مثال در ایران برای تولید یک میلیون تن آلومینیوم به دو میلیون تن آلومینا، ۵ میلیون تن بوکسیت، ۵ هزار تن کربن نفتی و ۲ هزار وات توان نیروگاهی نیاز است و مساله در جایی آغاز می شود که باید این میزان مواد مورد نیاز را برای تولید آلومینیوم تامین کرد. اما در عین حال فرآیند جهانی فروش و تامین این مواد وضعیت را تا حد زیادی بغرنج می کند.
چرا که ۷۰ درصد از آلومینای تولید جهان در مالکیت تولیدکنندگان عمده آلومینیوم است و ۲۵ درصد آن در قالب قراردادهای بلندمدت حداقل برای ۲۰ سال آینده پیش فروش شده است و تنها ۵ درصد باقی مانده به صورت قراردادهای Spot مبادله می شود. از سوی دیگر در مورد بوکسیت هم شرایط مشابهی در جریان است چرا که ۶۰ درصد از معادن بوکسیت در حال بهره برداری در اختیار تولیدکنندگان آلومینایی است که در کنار این معادن واقع شده و ۳۰ درصد آن هم متعلق به تولیدکنندگان دور از معادن است و متعاقباً ۱۰ درصد باقی مانده هم به صورت قراردادهای بلندمدت و کوتاه مدت مبادله می شود.
در مورد مصرف انرژی نیز شرایط مشابهی از لحاظ مشکلات و موانع مصرف انرژی در صنعت آلومینیوم وجود دارد. در حال حاضر در رشد و احیای الکترولیزی آلومینیوم موسوم به فرآیندهای هرولت به عنوان تنها روش تولید صنعتی این فلز ۲۰ تا ۴۰ درصد قیمت تمام شده را انرژی الکتریکی به خود اختصاص می دهد. از این رو در زمره صنایع انرژی بر به حساب می آید. از سوی دیگر به طور متوسط مصرف انرژی الکتریکی در دنیا برای تولید هر کیلوگرم آلومینیوم بیش از ۱۵ کیلووات ساعت است.
این مقدار چندین برابر مصرف انرژی در صنایع فولاد و مس است. به هر حال باید گفت که در شرایط کنونی نزدیک به ۵۰ درصد انرژی الکتریکی مورد مصرف برای تولید آلومینیوم جهان ۳۶ درصد از زغال و کمتر از ۱۰ درصد آن از گاز طبیعی به دست می آید. اما آنچه برای ما حائز اهمیت است مساله چگونگی و بهبود موقعیت تولید آلومینیوم در ایران است.
بنا بر اظهارات احمدعلی هراتی نیک رئیس هیات عامل ایمیدرو جهتگیری جدید ایمیدرو ایجاد یک فضای جدید برای صنعت آلومینیوم است. به گفته او در گذشته آلومینیوم همپای صنایع دیگر چون مس و فولاد به پیش نرفت چرا که مسوولان وقت گمان می کردند چون اساس نیاز به آلومینیوم جدی نیست در جهت توسعه آن گام بر نداشتند با این حال وجود یک هدف یکی از مسائل عمده توسعه این صنعت در کشور است. بنابر اهداف موجود در سال ۱۳۸۸ یعنی سال پایان برنامه چهارم باید ظرفیت تولید در ایران به ۶۵۰ هزار تن برسد.
این در حالی است که با تعطیلی یک واحد ۱۱۰ هزار تنی و در مقابل آن احداث یک واحد جدید باید علاوه بر ۶۵۰ هزار تن مصوب بازسازی یک واحد ۱۱۰ هزار تنی هم در دستور کار قرار گیرد. در همین راستا با توسعه و راه اندازی طرح های در حال پیگیری و اجرا توسط بخش خصوصی قرار است تا پایان برنامه چهارم ظرفیت تولید آلومینیوم در کشور به حدود یک میلیون تن برسد. همانگونه که در سطور قبلی گفته شد برای تحقق این هدف به ۲ میلیون تن آلومینا، نزدیک به ۵ میلیون تن بوکسیت، ۵۰۰ هزار تن کربن نفتی و ۲ هزار مگاوات توان نیروگاهی نیاز است. حال سوال این است که با توجه به شرایط شبه انحصاری تولید آلومینا و بوکسیت ایران چه راهکاری را برای تولید آلومینیوم برخواهد گزید.
براساس اظهارات مسوولان ایران در نظر دارد برای تامین بوکسیت موردنظر خود علاوه بر اکتشاف و بهره برداری از معادن داخلی بیش از ۴ میلیون تن از بوکسیت مورد نیاز را از معدنی در گینه تامین کند. این معدن با امتیاز ۹۹ ساله بهره برداری در اختیار ایران قرار دارد. حال اگر چه حمل و نقل دریایی و بین قاره یی مواد اولیه تولید آلومینیوم صرفه اقتصادی دارد اما مساله مورد توجه در مورد این معدن این است که معدن فوق در فاصله ۴۰۰ کیلومتری بندر کشور گینه قرار دارد و اقتصادی بودن هزینه حمل این حجم از مواد معدنی را با ابهام مواجه می کند.
در مورد آلومینا نیز مسوولان در نظر دارند تا با گسترش و توسعه آلومینای خلیج فارس و تولید آلومینا از نفلین سینیت در سراب ۲ میلیون تن موردنیاز خود را تامین کنند. این در حالی است که ایران تنها یک کارخانه تولید آلومینا دارد. کارخانه یی که با هزینه یی بیش از ۸۲۱ میلیارد ریال و در زمان ریاست جمهوری محمد خاتمی در سال ۸۲ افتتاح شد.
این کارخانه تنها با رسیدن به ظرفیت اسمی خود در سال بعد ۶۰ درصد نیاز فعلی کشور را به پودر آلومینا تامین می کند. در این کارخانه حدود ۲۸۰۰ نفر در سه شیفت کاری مشغول به فعالیت هستند. با این حال مدیرعامل مهمترین کارخانه تولید آلومینیوم ایران، ایرالکو، آلومینای جاجرم و نفلین سینیت که تنها تامین کننده نیاز واحدهای فعلی هستند را قابل اتکا و محاسبه نمی داند. در همین حال مساله انرژی هم به عنوان یکی از معضلات مهم تولید آلومینیوم مورد توجه قرار دارد و از آن جا که به طور متوسط ۲۰ درصد هزینه ایجاد آلومینیوم را انرژی تشکیل می دهد بسیاری آن را انرژی منجمد می خوانند و باید در جایی تولید شود که انرژی ارزان است و ایران به دلیل داشتن انرژی های ارزان فسیلی در این زمینه صاحب مزیت است. با این حال در کارخانه های آلومینیوم از انرژی الکتریسیته استفاده می شود و ارزان بودن گاز و نفت در ایران به معنای ارزان بودن انرژی الکتریکی نیست.
این درحالی است که در ایران برق مصرفی برای تولید هر کیلو آلومینیوم اولیه به ترتیب در ایرالکو و المهدی حدود ۴/۱۸ و ۲۹/۱۶ کیلووات ساعت بوده و قرار است در ایرالکوی جدید این رقم به حدود ۱۴ کیلووات برسد.
● توان و تقاضا
بررسی های صورت گرفته در مراکز معتبر دنیا از جمله متال بولتن نشان می دهد که رشد عرضه آلومینیوم و نیز رشد تقاضای آن نامتعادل است به عبارت دیگر میزان تقاضا برای آلومینیوم طی امسال و سال های بعد بیش از مقدار عرضه است. این برآوردها نشان می دهد که رشد تقاضا دهه آینده ۵۹ درصد خواهد بود. به عبارت دیگر تولید آلومینیوم در جهان باید به بیش از ۲ برابر میزان کنونی آن برسد تا بتواند پاسخگوی این میزان تقاضا باشد.
بررسی روند رشد تولید جهانی هم نشان می دهد که تولید آلومینیوم از میزان ۲۵ میلیون و ۵۲۰ هزار تن در سال ۲۰۰۲ میلادی به بیش از ۳۱ میلیون تن در سال ۲۰۰۵ رسید و این مقدار برای سال ۲۰۰۶ حدود ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تن بوده است. از سوی دیگر تولید این فلز در نواحی امریکای شمالی و اروپای غربی و اقیانوسیه با کاهش مواجه شده است.در سایر مناطق دنیا نیز کمبود برق و زیان ده بودن تولید با برق گران و نیز کمبود دیگر مواد اولیه باعث شده تا کارخانه های متعددی به سمت کاهش و حتی توقف تولید روی آورند.
با این حال در منطقه خلیج فارس توجه به تولید آلومینیوم افزایش یافته و بحرین و امارات در سال ۲۰۰۵ میلادی توانستند رتبه دهم و یازدهم کشورهای تولیدکننده جهان را به دست آورند. اما ایران در سال های اخیر وضعیت مناسبی در صنعت آلومینیوم چه در بخش بالادستی و چه در بخش پایین دستی نداشته است و میزان تولید آلومینیوم ایران حتی کفاف مصرف داخل را هم نمی دهد. به هر حال همانگونه که در قبل هم به آن اشاره شد مصرف جهانی آلومینیوم در جهان رو به افزایش است به عنوان مثال مصرف آلومینیوم در سال ۲۰۰۵ میلادی با ۵ درصد رشد نسبت به سال ۲۰۰۴ و سرانه مصرف ۸/۴ کیلوگرم بیش از ۳/۳۱ میلیون تن بوده و پیش بینی می شود این رقم در سال جاری میلادی با افزایش ۵/۴ درصدی به بیش از ۳۲ میلیون تن برسد و برای سال ۲۰۰۷ میلادی هم پیش بینی می شود میزان مصرف آلومینیوم با ۹/۴ درصد رشد به رقم ۳۵ میلیون و ۲۷۰ هزار تن برسد.
این رقم برای سال ۲۰۰۸ حدود ۳۷ میلیون و ۱۶۰ هزار تن پیش بینی شده است. از سوی دیگر داشتن صنعت آلومینیوم در دنیا به واسطه هزینه بر و آلاینده بودن دیگر چندان به صرفه نیست به گونه یی که پیش بینی می شود در سال ۲۰۰۹ میلادی حدود ۵/۶ میلیون تن ظرفیت تولید آلومینیوم تعطیل شود. حال مساله این است که ایران به واسطه داشتن مزیت های نسبی و نیز مشکلاتی که در حال حاضر برای توسعه این صنعت دارد به کجا متمایل خواهد شد. در این زمینه باید این نکته را هم در نظر گرفت که برای رسیدن به ظرفیت تولید یک میلیون تن آلومینیوم در ایران حدود ۵ میلیارد دلار سرمایه گذاری کرد.● بررسی وضعیت صنعت آلومینیوم در ایران
اگر چه در سطور قبلی به بحث صنعت آلومینیوم در ایران پرداخته شد اما این بار و در این گزارش سعی شده تا به بررسی مشروح و دقیق وضعیت فعلی پرداخته شود.
● ایران امروز و دیروز
در حال حاضر ۲ واحد تولید آلومینیوم اولیه در کشور فعالیت دارند که ایرالکو و آلومینیوم المهدی هستند. ظرفیت تولید این دو واحد به ترتیب ۱۲۰ و ۱۱۰ هزار تن بوده و در مجموع ۲۳۰ هزار تن در کل کشور است. مجموع تولید آلومینیوم اولیه در کشور در سال ۸۴، حدود ۲۱۸ هزار تن بوده است که در سال ۸۵ به حدود ۲۰۵ هزار تن تغییر کرده است. بر اساس موازنه تولید، واردات و صادرات، مصرف ظاهری آلومینیوم کشور در سال ۸۴ حدود ۲۲۹ هزار تن بوده است.
مقدار واردات و صادرات در سال مزبور به ترتیب حدود ۱۴۲ و ۱۳۲هزار تن بوده است. ماده اصلی برای تولید آلومینیوم اولیه، آلومینا است که واحد آلومینا جاجرم با ظرفیت حدود ۱۶۰ هزار تن، بخشی از آلومینای مورد نیاز کشور را که حدود ۴۶۰ هزار تن است تامین می کند. مقدار تولید آلومینا در سال ۸۴ حدود ۱۳۰ هزار تن یعنی کمتر از ۳۰ درصد نیاز کشور بوده است. مقدار تولید آلومینا در سال ۸۵ به حدود ۱۶۸هزار تن افزایش یافته که حدود ۳۶درصد نیاز کشور را تامین می کند.اما برای بررسی چگونگی وضعیت آلومینیوم در ایران، ناگزیر از مقایسه با سایر کشورهای جهان هستیم.
می دانیم که آلومینیوم محصولی انرژی بر و در واقع حساس به انرژی است. از این لحاظ می توان گفت صنعت آلومینیوم اولیه در جایگاه نخست صنایع انرژی بر قرار دارد و حساسیت آن به انرژی چه بسا از حساسیت به مواد اولیه هم بیشتر باشد، به همین دلیل هم هست که مناطقی از جهان که از ویژگی تجمع و فراوانی یا نسبتاً ارزان تر بودن بهای انرژی برخوردار باشند، به قطب های جدید تولید آلومینیوم اولیه در جهان تبدیل شده یا در حال تبدیل هستند.
به علت اینکه ایران نیز این ویژگی را دارد، لذا انتظار تبدیل شدن کشور به یکی از مراکز اصلی تولید آلومینیوم در منطقه بسیار بجا است ولی از آنجا که در سال های اخیر سهم جهانی تولید آلومینیوم اولیه حدود حداکثر ۷/۰ درصد بوده است، می باید به سرعت به سمت توسعه و رشد بیشتر صنعت آلومینیوم اولیه در کشور حرکت کرد. قطعاً ۲۳۰ هزار تن فعلی کشور، شاخص مناسبی به خصوص در مقایسه با ظرفیت کشورهای بحرین و امارات و تولید ۳۱ میلیون تنی آلومینیوم در جهان نیست. در برنامه چهارم توسعه سیاست افزایش سریع تولید آلومینیوم اولیه مدنظر قرار گرفته و می بایست به اهداف مورد نظر دست یابیم.
● اهداف و برنامه ها
بر اساس سند راهبرد توسعه صنعتی و نیز طرح جامع آلومینیوم کشور، برای دستیابی به موقعیت و جایگاه نسبتاً مناسب در منطقه، برای افزایش ظرفیت آلومینیوم اولیه هدف گذاری کمی شده است. مجموع هدف گذاری در انتهای برنامه چهارم (سال ۸۸)، ظرفیت یک میلیون تن است. از این مقدار ۶۹۰هزار تن با عاملیت یا مشارکت ایمیدرو و ۳۱۰ هزار تن توسط بخش خصوصی محقق خواهد شد. لازم به ذکر است که ۶۹۰ هزار تن بدون احتساب خط قدیم (فعلی) ایرالکو به ظرفیت ۱۲۰ هزار تن در نظر گرفته شده که در واقع فقط شامل خط ۱۱۰ هزار تنی المهدی است یعنی ایمیدو می بایست به تنهایی با مشارکت بخش خصوصی، ۵۸۰ هزار تن ظرفیت جدید ایجاد کند.
● دلایل عقب ماندگی ایران
بدیهی است کشورهای بحرین و امارات با توجه به ماهیت صنعت آلومینیوم و ویژگی های این دو کشور، از فرصت ها و موقعیت خود، در خصوص توسعه ظرفیت تولید آلومینیوم اولیه استفاده مناسب کرده اند، اما به نظر می رسد دلایل مختلفی برای عقب ماندگی صنعت تولید آلومینیوم اولیه در ایران وجود دارد که شاید مهمترین آن نبود یک راهبرد و استراتژی مشخص و نیز تاخیر در تهیه طرح جامع آلومینیوم باشد. دلایل دیگری نیز می تواند باشد که در صورت تدوین به موقع راهبرد و طرح جامع آلومینیوم قابل مطالعه و حل و بحث در آنجا بودند که اهم آنها عبارتند از:
۱) سایه افکندن و سیطره معادن و صنایع تولید فولاد و مس در کشور و پرداختن به این دو صنعت و در واقع پرداختن و غفلت از صنعت آلومینیوم در مجموعه کشور.
۲) نبودن ذخایر و معادن قابل توجه بوکسیت با گرید متالوژی و مشخصات مناسب در کشور.
۳) عدم اطمینان از تامین پایدار مواد اولیه صنعت آلومینیوم از منابع خارجی.
۴) مهیا نبودن زمینه ها و بسترمناسب برای سرمایه گذاری بخش خصوصی و خارجی .
۵) نبود زیرساخت های مناسب به خصوص انرژی و نیروگاه های مورد نیاز و قطعی برق در کارخانه المهدی در موقع بروز مشکل برق در استان هرمزگان.
۶) طولانی شدن و بروز مشکلات در راه اندازی طرح آلومینای جاجرم.
● علت کاهش ۵ درصدی تولید آلومینیوم
متوقف شدن تولید برخی از دیگ ها یا سلول های احیای خط قدیم (فعلی) ایرالکو به خاطر مشکلات محیطی و نیز قطع برق در کارخانه های آلومینیوم المهدی.
● تاخیر در پروژه اراک
بر اساس تصمیم اتخاذ شده در دوره وزارت قبل، خط جدید ایرالکو قرار است با استفاده از منابع و درآمدهای داخلی ایرالکو تامین اعتبار شود. در آن زمان آلومینا ۲۵۰ دلار بر تن بود، اما در زمان گشایش L/C تا زمان effective شدن آن حدود ۱۶ ماه طول کشید که به علت سیر مراحل ترک تشریفات مناقصه و سایر مراحل اداری و بانکی بود. در انتهای این مدت، قیمت آلومینا به ۵۰۰ دلار بر تن می رسد و ایرالکو قادر به ادامه طرح نمی شود ولی پس از دیدار مقام وزارت از ایرالکو و دستور ایشان برای حل مشکل، ایمیدرو با تقبل هزینه طرح ادامه آن را ممکن می سازد و از دی ماه ۸۴ تاکنون طرح سیر عادی خود را طی کرده است.
● توسعه صنعت و امکانات ایران
همانطور که قبلاً هم عنوان شد، مجموع افزایش ظرفیت توسط ایمیدرو ۸۵۰ هزار تن و بخش خصوصی ۳۱۰ هزار تن، مجموعاً ۸۹۰ هزار تن است، مقدار سرمایه گذاری مورد نیاز و وضعیت هر کدام از طرح ها به این صورت است:
۱) طرح جدید ایرالکو با ظرفیت ۱۱۰ هزار تن به حدود ۲۰۰ میلیون دلار سرمایه گذاری ارزی و حدود ۱۰۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری ریالی نیاز دارد که قرار است از طریق وام خارجی و منابع داخلی تامین شود. این طرح تاکنون حدود ۵۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و از مجموع ۲۱۰ دیگ آن، ۷۰ دیگ آن نصب شده و آماده راه اندازی است که بنا بر اظهارات مسوولان در اردیبهشت راه اندازی خواهد شد.
۲) طرح تولید آلومینیوم هرمزآل با ظرفیت ۱۴۷هزار تن به ۳۸۳ میلیون دلار سرمایه گذاری ارزی و ۱۰۹ میلیارد تومان سرمایه گذاری ریالی نیاز دارد که از طریق وام خارجی، وام داخلی و منابع داخلی تامین می شود. این طرح در حال اجرا بوده و حدود ۱۱تا ۱۲درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
۳) طرح تولید آلومینیوم جنوب با ظرفیت ۲۷۶ هزار تن به ۹۶۱ میلیون دلار سرمایه ارزی نیاز دارد که از طریق وام خارجی و آورده سهامداران تامین می شود. این طرح با مشارکت ایمیدرو (۴۹سهام) و شرکت سرمایه گذاری بانک صادرات (۵۱ سهام) در مرحله گشایش اعتبار و شروع اجرایی است.
۴) ۴۷ هزار تن ظرفیت از طریق بهینه سازی و افزایش بهره وری خطوط تولید قابل افزایش است.
۵) طرح آلومینیوم پارس هنزا واقع در کرمان که ۱۰۰/۰ آن متعلق به بخش خصوصی است با ظرفیت ۳۱۰ هزار تن به ۱۴/۱ میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز دارد که در حال پیگیری و مراحل مقدماتی کار است.
۶) افزایش تولید آلومینای جاجرم از ۱۶۰ هزار تن فعلی به ۲۵۰ هزار تن (ظرفیت اسمی) که از منابع داخلی تامین می شود.
۷) طرح آلومینای خلیج فارس با ظرفیت تولید ۲۵/۱ میلیون تن آلومینا از بوکسیت وارداتی (قابل افزایش تا ۶۵/۱ میلیون تن) به ۸۸۶ میلیون دلار سرمایه گذاری خارجی نیاز دارد که از طریق وام خارجی و منابع داخلی قابل تامین است.
۸) طرح تولید آلومینا از نفلین سینیت سراب با ظرفیت تولید سالانه ۲۰۰هزار تن آلومینا که به ۳۵۴ میلیون دلار سرمایه گذاری ارزی و ۹۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری ریالی نیاز دارد و از طریق وام خارجی، منابع داخلی و منابع عمومی تامین خواهد شد. مجموع سرمایه گذاری های فوق بالغ بر ۲۵/۴ میلیارد دلار می شود.
● جایگاه بخش خصوصی
به واسطه اظهار علاقه بخش خصوصی می توان گفت که خوشبختانه بخش خصوصی توانمند در این زمینه در کشور وجود دارد و همانطور که قبلاً نیز مطرح شد بخش خصوصی اجرای یک طرح ۳۱۰ هزار تنی را متقبل شده است، به هر حال شرایط برای ورود بخش خصوصی به این عرصه فراهم است.
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید