شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا


اسلام و روابط دختر و پسر


اسلام و روابط دختر و پسر
● چكیده:
نویسنده ضمن بیان اصول و ضوابط دوستی دختر و پسر در اسلام معتقد است دوستی دختر و پسر تنها از طریق ازدواج موقت مورد تأیید اسلام است امّا حدود دوستی باید مشخص و معین باشد و به روابط جنسی منجر نشود.
هدف این نوشتار، هرگز ترویج ارتباط دوستی با جنس مخالف نیست و از آن حمایت نمی‏كند. در جامعه ایران با توجه به بنیان‏های دینی و باورهای ایمانی، این نوع دوستی كمتر جای دارد و می‏تواند جای باز كند. هدف از طرح ارائه شده، این است كه اگر شخصی خواست از این باورها عدول و با الگوهای دیگر هماوردی كند، از طرح دینی آن نیز آگاهی داشته باشد و در تنگنای زندگی اگر ناچار از برقراری این نوع ارتباط دوستی شد، راهكار دینی آن را پیش گیرد تا به گناه و آلودگی مبتلا نشود.
● مؤلفه‏های ارتباط دوستی دختر و پسر
دوستی با جنس مخالف یكی از انواع مختلف ارتباط میان فردی است كه مؤلفه‏های آن بر اساس تعریف فوق، به شرح ذیل می‏باشد.
۱) برقرار كنندگان ارتباط
بر اساس قواعد كلی ارتباط میان فردی، دوستی با جنس مخالف، دارای دو ویژگی اساسی است كه وجود آن دو برای برقرار كنندگان ارتباط لازم و ضروری است. به گونه‏ای كه اگر این دو شرط رعایت نشود، آن ارتباط را دوستی با جنس مخالف نمی‏نامند.
الف) اختلاف طرفین ارتباط در جنسیت؛ دوستی با جنس مخالف، بر خلاف دیگر ارتباطها از قبیل ارتباط آموزشی یا اقتصادی، بر پایه اختلاف جنسیت دو طرف بنا می‏شود. بنابراین ارتباط، یك سویه و یك طرفه نیست بلكه هر دو طرف چه دختر و چه پسر، در این ارتباط نقش فعال دارند. لذا برقرار كنندگان ارتباط، حداقل یك دختر و یك پسر هستند.
ب) برخورداری از كاركردهای مبتنی بر جنسیت و توان‏مندی جنسی؛ از این رو، هرگز ارتباط دوستی دو بچه خردسال، هرچند یكی پسر و دیگری دختر باشد یا پیرمردها و پیرزن‏ها را ارتباط با جنس مخالف نمی‏گویند.
۲) محتوای ارتباط
هدف این نوع ارتباط، غیر از اهداف یك ارتباط فرهنگی، آموزشی و اقتصادی است. هرگز به شریك تجاری یا كاسب محله كه صرفاً با وی ارتباط تجاری برقرار است یا در مبادلات آموزشی و فرهنگی، به‏طرف مقابل خود، عنوان دوست را نمی‏دهند بلكه آنها را استاد، معلم، همكار و... می‏نامند. آن‏گونه كه از اسم این نوع ارتباط، یعنی دوست پسر یا دختر داشتن پیداست، پیام و محتوای آن است كه همانا دوستی، محبت، صمیمیت، عشق، رفاقت، یكدلی، عاطفه و... است.
البته چون دوستی و محبت، در روابط انسانی، دارای انواع و سطوح مختلف است، محبت مبادله شده در ارتباط با جنس مخالف، از نوع محبت مادرانه یا در سطح محبت دو همكار و شریك اقتصادی نیست و همچنین از نوع محبت همسری هم نیست بلكه محبت آنها هم رنگ با محبت جنسیتی و در سطح جنسی است. بر همین اساس، رسانه و كانال در این ارتباط نیز، با دیگر ارتباطها تفاوت پیدا می‏كند. محبت مادرانه، از طریق نوازش، خرید اسباب بازی و...، به طرف مقابل (بچه) منتقل می‏شود ولی در این ارتباط، محبت از كانال دیگری كه با رفتارهای جنسی و جنسیتی بی‏ارتباط نیست، مبادله می‏گردد.
لازم به یادآوری است كه مقصود از رفتار جنسی مفهوم خاص نیست بلكه مفهومی فراتر از آن مورد نظر است و شامل هر نوع تمایل به جنس مخالف می‏شود. یعنی رفتاری كه تأثیر آن در ارتباط با همجنس یكی نیست و تأثیری متفاوت با همجنس دارد، مثلاً برای انسان نیازمند ارتباط با جنس مخالف، حتی صحبت كردن با جنس مخالف دارای تأثیری است كه این امر در ارتباط كلامی با جنس موافق به دست نمی‏آید. بی‏تردید، همین تأثیر متفاوت، ناشی از جنسیت است. از این رو، به آن رفتار جنسی یا جنسیتی می‏گویند.
● رابطه دختر و پسر از منظر اسلام‏
▪ اصول ارتباطهای انسانی‏
از منظر اسلام، تمام ارتباطهای انسانی به تمام اقسام آن، باید از اصول و قواعدی پیروی كنند تا مهر صحت شرعی و امضای شریعت به پای آنها زده شود وگرنه آن ارتباط مردود شمرده شده و هرگز مورد پذیرش شریعت نیست و برای هیچ یك از طرفین الزام آور نیست و تعهدی را به نفع یا ضرر آنها به دنبال ندارد.
۱) تعهد تضمینی
از جمله قواعدی لازم الاجرا در تمام روابط انسانی، تعهد آوری و تضمینی بودن آن است. یعنی دو طرف ارتباط، باید نسبت به اصل ارتباط و لوازم آن پایبند و متعهد باشند.
شارع مقدس، بعد از قبول ضرورت این اصل در روابط بین انسان‏ها، برای تحقق عملی آن چاره‏ای دقیق اندیشیده است. از این رو، در تمام ارتباطات اساسی و سرنوشت ساز، «عقد ارتباط» یا «پیمان ارتباط بستن» را یك عنصر ضروری می‏داند و تمام انواع روابط انسانی را با «عقد» و «پیمان» مستحكم، برای طرفین لازم الاجرا می‏داند. اگرچه لازم نیست، این عقد و پیمان به شكلی خاص و به الفاظی معین بیان شود بلكه تنها وجود این پیمان و عقد ضروری است تا طرفین را نسبت به مسئولیت خود، در برابر دیگری متعهد سازد.
نكته دیگری كه در اینجا باید به آن توجه شود. تعیین نوع عقد از بین انواع كلی عقد است. از آنجا كه كاركرد و هدف مورد نظر در این نوع ارتباط، همانند ارتباط خانوادگی است و در سطوح ابتدائی یك ارتباط خانوادگی می‏گنجد، لذا از شرائط عقد و پیمان خانوادگی (ازدواج)، با رعایت شرائط مربوط پیروی می‏كند. ارتباط خانوادگی، یك نوع ارتباط انسانی است كه در نوع خود به شكل عقد ازدواج دائم و عقد ازدواج موقت محقق می‏شود. البته كاركرد و سطح ارتباط در این نوع عقود خانوادگی، یكسان نیست. برخی از آنها با توافق طرفین معین می‏شود و برخی بنابر مقتضیات خود عقد تعیین می‏گردد. به عنوان نمونه، در عقد ازدواج موقت، نوع كاركرد و ارتباط معین است. ولی سطح ارتباط، محدود و میزان آن با توافق طرفین معین می‏شود. بنابراین، در ارتباط دوستی با جنس مخالف هم كه یكی از اقسام عقد موقت است؛ نوع ارتباط معلوم است ولی سطح روابط، كیفیت، محدوده و میزان آن به توافق طرفین، در ضمن عقد معین شده و طرفین به رعایت آن ملزم می‏شوند.
۲) تعریف و تعیین حدود ارتباط
دومین قاعده در ارتباطهای بین فردی، تعیین و تعریف حدود ارتباطها است. از آنجا كه طرفین ارتباط، در ضمن پیمان و عقد در برابر یكدیگر متعهد می‏شوند، باید محدوده این تعهد و التزام معین شود. در ارتباط دوستی با جنس مخالف برای طرفین معین است كه هدف از این نوع ارتباط مبادله محبت، صمیمیت، مهر و عشق است اما حدود این نوع مبادلات را باید مشخص كرد تا طرفین در محدوده خاص و تعریف شده، از همدیگر انتظار داشته باشند. مثلاً باید مشخص كرد كه آیا ارتباط در سطح گفت‏وگو است یا تماس بدنی هم، داخل محدوده است. مرز گفتگوها و ناحیه‏های تماس بدنی تا كجاست. فارغ از این اصل و قاعده، نه تنها این ارتباط درست نیست بلكه این ارتباط محكوم به شكست می‏باشد. چون سطوح ارتباط تعریف نشده است و چه بسا در فضای دوستی غفلت آلود، به كاركردهای جنسی در سطح ازدواج كشیده شود.
۳) عدم مخالفت با شریعت
از دیگر اصول و قواعد حاكم بر روابط انسانی آن است كه این ارتباط با احكام شریعت و اصول و مقررات اخلاق دینی، هماهنگی داشته باشد. به مقتضای این اصل حتی اگر در ضمن پیمان ارتباط، شرطی گنجانده شود كه با احكام دین و مسلمات شریعت، مخالفت و ناسازگاری داشته باشد یا پایبندی به آن ارتباط منجر به تغییر احكام دین شود، یعنی به تحریم حلال یا تحلیل حرام منتهی گردد، این ارتباط صحیح نیست. مثلاً تعهد به دوست پسر یا دختر نباید به ترك واجبات دین مانند نماز، روزه و... منتهی شود با آنها را به ارتكاب محرمات بكشاند.
● شرائط ارتباط دوستی با جنس مخالف‏
▪ انحصاری بودن ارتباط
بنابر مبنای عقلا، در یك پیمان و تعهد، یك چیز را نمی‏توان برای دو نفر تعهد نمود. مثلاً در ارتباط اقتصادی، یك شی یا یك خدمت را نمی‏توان در ظرف زمانی واحد، برای دو شخص متعهد شد و اگر هر دو تعهد در یك زمان باشد، هر دو باطل است و اگر اختلاف زمانی داشته باشند، تعهد و عقد مقدم صحیح و تعهد متأخر باطل است. در ارتباط خانوادگی، هر یك از زوجین نمی‏تواند خود را برای غیر از همسر خویش تعهد كنند. در ارتباط دوستی با جنس مخالف هم، این سخن اهمیت دارد. چون در ارتباط با جنس مخالف، هر یك پیمان می‏بندد كه فقط برای دوستش باشد و در خدمت اهداف و مقتضیات دوستی با هم باشند. بنابراین، حتی پسر نیز نمی‏تواند در یك زمان با دو دختر تعهد ببندد. در حالی كه در ازدواج یك مرد می‏تواند با دو زن پیمان همسری ببندد. از این رو، مفاد این پیمان، گسترده‏تر از آن است كه برای وی مجال متعهد شدن برای دو نفر را باز كند. این پیمان تمام زمان و حتی وجود هر یك را برای دیگری متعهد می‏شود تا هر یك وجود خود را بدون محدودیت زمانی و مكانی، در تعهد دیگری قرار دهد، لذا یك شخص دو وجود ندارد تا آن را برای دو نفر تعهد كند.
بنابراین ارتباط دوستی با جنس مخالف در ذات خود انحصاری بودن را اقتضا می‏كند و از پذیرش هر گونه اشتراك ابا دارد و نمی‏توان اشتراك را با برنامه‏ریزی و اعمال مدیریت در زمان و محدودیت در دوستی و سطح ارتباط بر این ارتباط تحمیل نمود.
● تعیین محدوده ارتباط
از آنجا كه سطوح ارتباط دوستانه، در بین انسان‏ها متفاوت است، هر سطحی از این ارتباط تعهد و مسئولیتی را متوجه طرفین می‏سازد. بنابراین، در ارتباط دوستی طرفین باید بدانند كه این پیمان چه چیزی را بر عهده آنها می‏گذارد. چه بسا یكی از طرفین توقعی داشته باشد كه دیگری از انجام آن عاجز باشد و حاضر به انجام آن نباشد.
محدودیت‏های مورد نظر كه باید توسط تمام افرادی كه خواستار این نوع ارتباط هستند رعایت شود، بدین قرار است:
ـ محدود بدون مكان ارتباط، ارتباط نباید به وسعت تمام صحنه‏های زندگی حتی زندگی خانوادگی نباشد.
ـ محدود بودن زمان ارتباط، زمان آن به وسعت تمام ساعات شبانه روز نباشد. چون دوستی نمودن و دوست بودن هدف زندگی نیست.
همچنین سطح ارتباط، نباید به كاركردهای جنسی خاص و ارتباط جنسی در سطح همسر برسد. به بیان دیگر، باید نوع ارتباط مورد نظر بیان شود. مثلاً كلامی یا غیر كلامی است. سپس تمام اقسام ارتباط مورد نظر معین شود. به خصوص ارتباطهایی كه با قسمت‏هایی از بدن كه عضو جنسی محسوب می‏شوند تكیه دارد. اگر ارتباطی به تماسی بدنی و در حدّ تماس اندام جنسی برسد، دیگر یك ارتباط دوستی نخواهد بود و یك ارتباط جنسی محسوب می‏شود، ماهیت این ارتباط با ارتباط جنسی تفاوت دارد. آنچه در ارتباط دوستی مبادله می‏شود، محبت، مهر، عاطفه و صمیمیت است. پیام مبادله شده نباید در حدّ محتوای جنسی یا هر چیز دیگری غیر از دوستی، مهر و... باشد. مبادله پیام و محتوای جنسی، موجب انحراف ارتباط دوستی می‏شود، به خصوص ضرر و خسران جنسی برای جنس مونث فراهم می‏شود كه كاملاً با فضای ارتباط دوستانه مغایرت و منافات دارد.● الگوی ارتباط دوستی با دختر و پسر
برای تبیین طرح عملیاتی ارتباط دوستی با جنس مخالف باید مراحل ذیل طی گردد:
▪ تعیین هدف دوستی
از جمله آداب دوستی، هدفدار بودن دوستی است. بر این اساس، باید قبل از انتخاب دوست، هدف خود را از دوستی معین كرد. اهداف انتخاب دوست، در نظر انسان‏ها متفاوت است. گاهی اوقات، هدف انتخاب دوست، آشنائی و كسب اطلاع جهت ازدواج است و گاهی اوقات مبادله آموزشی یا هنری، هدف است.
نكته دیگر، آن است كه مبتنی بر اهداف صحیح و مناسب باشد. اگر هدف نامناسب باشد، همانند دوستی بی‏هدف، ارتباط برقرار شده پایدار نخواهد ماند یا دچار آفت می‏گردد. دوستی با جنس مخالف، اگر به هدف بهره‏مندی جنسی باشد، به هدف خود نمی‏رسد یا اگر برسد دیگر دوستی نیست بلكه همسری است كه این امر با انگیزه دوستی متفاوت است.
▪ انتخاب دوست‏
بعد از تعیین هدف مناسب و صحیح و آگاهی از معیارهای دوست خوب در بین افراد آشنا، باید فردی را كه معیارهای یك دوست خوب را دار است و می‏تواند تأمین كننده اهداف مورد نظر باشد انتخاب كرد.
در این مرحله باید بسیار دقت كرد تا در تطبیق معیارها اشتباهی رخ ندهد و دوست نما خود را به جای دوست قالب نكند. بسیاری از خطاها، از این جهت، متوجه دوستی‏ها می‏شود.
▪ طرح هدف و برنامه دوستی‏
بعد از انتخاب هدفدار، نوبت طرح دوستی با طرح مقابل می‏رسد. دوستی یك تعلق خاطر دو سویه است و باید دو طرف، نسبت به هم تعلق خاطر داشته باشند و همدیگر را دوست هم بدانند. بنابراین، اگر یكی دیگری را به عنوان دوست انتخاب كرده است، دیگری هم باید به این انتخاب مهر تأیید بزند و نظر خود را در مورد این انتخاب اعلام نماید. بدین منظور لازم است، طرح دوستی به طرف مقابل اعلام و نظر مساعد وی نسبت به اصل دوستی اخذ گردد.
بعد از موافقت دو طرف، نسبت به اصل دوستی، در مورد محدوده دوستی و دیگر شرائط آن طرفین باید به توافق برسند. لازم است، همه حدود ارتباط معین شود، به گونه‏ای كه هیچ نكته مجهولی در این ارتباط برای طرفین باقی نگذارد و هر یك از طرفین ارتباط، به هنگام تعهد بدانند، چه چیزی را در برابر دوست خود متعهد شده‏اند.
محدودیت‏های ارتباط كه از طرف دین اعمال شده است و طرفین ارتباط ملزم به رعایت آن می‏باشند، شامل موارد ذیل می‏شود:
الف) هیچ یك از طرفین ارتباط نباید از دیگری انتظار ارتباط غیر كلامی از قسم تماس جنسی را داشته باشد یا طرفین در تعهد خود آن را برای یكدیگر تعهد كنند. پس حتی اگر با توافق یكدیگر این نوع ارتباط را برای همدیگر تعهد كنند، صحیح نیست. چون این قسم از ارتباط صرفاً در محدوده ارتباطات خانوادگی و از قسم همسری است و تنها در این نوع ارتباط باید مبادله شود در ارتباط دوستی، محبت، عاطفه و... باید مبادله شود، نه محتوای جنسی. اگر در ارتباط دوستی، محتوای جنسی مبادله گردد، این ارتباط دیگر ارتباط دوستی نخواهد بود، بلكه ارتباط همسری است كه این امر، موجب تداخل نوع پیام و محتوای مبادله می‏شود و از جمال كانال‏های آسیب‏پذیری ارتباط است.
ب) هیچ یك از طرفین، نباید از دیگری انتظار ارتباط غیر كلامی از نوع لمس جنسی را داشته باشد. لمس یكی از رسانه‏های انتقال پیام عاطفی است و می‏تواند در این ارتباط به‏كار گرفته شود ولی نباید لمس جنسی باشد. مقصود از لمس جنسی، لمس اندام‏های محرك نیروی جنسی و هر اندامی به قصد بهره برداری جنسی است. چون قرار نیست، در این ارتباط محتوای جنسی مبادله گردد. البته قابل توجه است كه اگر این امر به صورت ناخواسته، به یك بهره جنسی منتهی شود، مانعی ندارد ولی هدف و نقطه مورد انتظار، نباید بهره‏مندی جنسی باشد و به منظور رسیدن به این هدف و مبادله این نوع محتوا، اقدام به ارتباط شود یا در ارتباطی این نوع پیام مبادله شود. از این رو مبادله هر نوع محتوای جنسی با قصد و غرض قبلی، از محدوده این ارتباط خارج است و نباید در تعهد طرفین ارتباط قرار گیرد.
ج) با توجه به آداب ارتباط، نباید هیچ یك از طرفین، از یكدیگر تعهد بگیرند كه فارغ از محدودیت زمانی و مكانی، در خدمت انتظارات دیگری باشند. در این ارتباط، حدود زمانی و مكانی تعریف شود. زیرا ارتباط فارغ از محدویت مكانی و زمانی، یك ارتباط همسری است. لذا لازم است از نظر محدوده مكانی و زمانی، طرفین با هم به توافق برسند.
● پیمان و عقد دوستی بستن‏
الف) با توجه به ویژگی‏های طرفین این ارتباط كه قبلاً بیان شد و همین‏طور با عنایت به ماهیت این نوع ارتباط كه شبیه با ارتباط خانوادگی است، پیمان و عقد مورد نظر، از نوع عقد و پیمان ازدواج موقت می‏باشد. البته در ضمن عقد، تمام كاركردهای جنسی از تعهد طرفین خارج می‏شود. قابل توجه است كه خروج كاركردهای جنسی، خلاف مقتضای عقد ازدواج نیست بلكه نوعی اعمال محدودیت در سطح ارتباط است كه معمولاً در عقد موقت با توافق طرفین اعمال می‏شود. همان‏گونه كه در عقد موقت، اگر طرفین سطح انتظار رفتار جنسی خود را كاهش دهند، هرگز خلاف مقتضای عقد عمل نكرده‏اند، در اینجا هم از ابتدا با كاهش یافته‏ترین سطح ارتباط جنسی، عقد را منعقد می‏كنند. پایین‏ترین سطح ارتباط جنسی، ارتباط كلامی و ارتباط غیر كلامی دیداری، حركات بدنی، ژست‏های اندامی و مانند این است. بدون عقد و پیمان هرگز ارتباط كلامی غیر ضروری و ارتباط غیر كلامی دیداری، حركات بدنی و ژست‏های اندامی بین دو نامحرم جایز نیست ولی با اجرای این عقد و پیمان جایز و حتی انجام آن بر طرفین واجب می‏شود و شامل لزوم تعهد و پایبندی می‏گردد.
ب) در این نوع ارتباط، مانند دیگر پیمان‏ها و عقدها، صیغه و لفظ خاصی برای اجرای عقد لازم نیست و حتی ثبت آن هم در صحت عقد و پیمان تأثیری ندارد. حضور دو نفر عادل، به‏عنوان شاهد بر اجرا و ثبت این پیمان در یك مرجع قانونی صاحب قدرت ضمانتی، برای جلوگیری از تخلفات احتمالی و متعهد ساختن طرفین به رعایت مفاد پیمان یك عنصر ضروری است.
ج) بعد از اجرای صحیح عقد و پیمان طرفین در محدوده تعریف شده و مورد توافق و با توجه به محدودیت‏های خاص این نوع ارتباط، با هم محرم تلقی می‏شوند. از این زمان، تمام تعهدات لازم الاجرا قابل استیفا است. قابل توجه است كه این محرمیت محدود است و تمام سطوح تماس و ارتباط را مجاز نمی‏شمارد. مثلاً هرگز ارتباط جنسی و حتی تماس با اندام‏های جنسی را مجاز نمی‏نماید. در واقع این نوع ارتباطها، همچنان جزء ارتباطهای حرام و نوعی ارتباط با نامحرم تلقی می‏شود.
د) به هنگام اجرای پیمان، باید تمام محدودیت‏های مورد نظر و شرائط شخصی مورد توافق، به صورت جداگانه مورد تعهد طرفین قرار بگیرد و طرفین به رعایت آن ملزم شوند.
ه) بعد از اتمام زمان دوستی، بدون نیاز به انجام عملی خاص، با هم نامحرم تلقی شده و تمام سطوح ارتباط باید قطع شود یا قبل از اتمام زمان مورد توافق، طرفین می‏توانند با بخشش زمان باقی مانده، از هم جدا شوند یا در صورت تمایل بعد از بخشش مدت باقی مانده، از دوستی به عقد ازدواج دائم یكدیگر در بیایند.
بنابراین، این نوشته بر این باور است كه تنها راه یك ارتباط صحیح و سالم از نوع ارتباط دوستی با جنس مخالف، از دیدگاه اسلام از رهگذر عقد ازدواج موقت با تحدید كامل كاركردهای جنسی ممكن است. این عمل، بهترین شكل دوستی و ارتباط دوستانه است. به بیان دیگر، بهترین دوستان همسران هستند و بهترین دوستی همسری است و مصون‏ترین و قابل اعتمادترین ارتباط دوستی، ارتباط بر پایه عقد ازدواج است و با وفاترین و صمیمی‏ترین و با گذشت‏ترین دوستان، همسران هستند. بنابراین، در راستای دستیابی به برترین الگوی دوستی و برترین دوستی، باید آنها را در پرتو ارتباطات خانوادگی از نوع ازدواج جست‏وجو كرد و از بیراه روی اجتناب ورزیده و مسیرهای انحرافی را یكسره رها كرد.
● در حاشیه:
تا آنجا كه از عبارات نویسنده بدست می‏آید، وی در تبیین مراد خویش و تبیین محل بحث گفت‏وگو بین دوستی دختر و پسر دچار تهافت و تناقض صدر و ذیل است. بخش‏های آغازین مقصود خود را از دوستی دختر و پسر چنین بیان می‏كند كه «این دوستی از نوع محبت همسری نیست بلكه همرنگ با محبت جنسیتی و در سطح جنسی است یعنی رفتاری كه تأثیر آن در ارتباط با هم جنس یكی نیست، مثلاً برای انسان نیازمند به ارتباط با جنس مخالف، حتی صحبت كردن با جنس مخالف دارای تأثیری است كه با جنس موافق به دست نمی‏آید.»
در بخش‏های پایان مقاله می‏گوید: «دوستی با جنس مخالف اگر به هدف بهره مندی جنسی باشد به هدف خود نمی رسد یا اگر برسد دیگر دوستی نیست بلكه همسری است». یا آنكه در جای دیگر مقاله قصدِ بهره‏مندی جنسی را منافی با دوستی دختر و پسر دانسته است و محور رابطه را تبادل مهر، محبت دوستی و عشق معرفی می‏نماید.
▪ به هر حال آنچه در این باره می‏توان گفت این است كه:
۱) چنانچه مقصود نویسنده از دوستی دختر و پسر ارتباط این دو بدون جاذبه و كشش جنسی باشد، چنین مفهومی به هیچ روی مورد نظر هواداران دوستی دختر و پسر به ویژه در غرب نیست آنچه از دوستی دختر و پسر در دنیای امروز مطرح است عمدتاً در رابطه با تمایلات و كشش‏های جنسی است.
۲) در صورتی كه مراد نویسنده دوستی دختر و پسر بدون تمایلات جنسی است، چرا آن را نوعی ازدواج موقت نامیده و این رابطه را تحت ضابطه ازدواجِ موقت تصحیح نموده‏اند.
در ازدواج موقت در دیدگاه اسلامی میان دختر و پسر، محرمیت حاصل شده و تمایل و تجاذب جنسی در سطح نگاه و سخن گفتن و لمس بدنی و حتی روابط خاص جنسی نیز مجاز است، چگونه می‏توان دختر و پسری را با پیمان ازدواج موقت به یكدیگر پیوند داد و مدعی شد میان آن دو نباید گرایش جنسیتی پدید آید. مضافاً بر آن كه اصولاً رابطه و دوستی دختر و پسر آن هم در سن نوجوانی و جوانی كه زمان اوج نیازهای جنسی است نمی‏تواند بدونِ تمایلات و تجاذب جنسی میان دختر و پسر باشد.
نویسنده می‏گوید این دوستی دختر و پسر رابطه‏ای انحصاری است و هیچ یك از طرفین نمی‏تواند با فرد دیگری رابطه دوستی برقرار كند. این در حالی است كه وی وجه صحّتِ این دوستی را ازدواج موقت می‏داند. اگر مبنای این دوستی، ازدواج موقّت است چگونه ایشان حكم به انحصاری بودن آن كرده‏اند در حالی كه در اسلام، انحصار ازدواج موقت در ناحیه مرد وجود ندارد مرد می‏تواند همزمان با بیش از یك زن پیمان ازدواج موقت بر قرار نماید.
نویسنده مدعی است كه اجرای این پیمان دوستی نیاز به لفظ ندارد و تنها حضور دو شاهد عادل كافی است. انچه از فتاوای فقهی و قوانین شرعی اسلام بدست می‏آید آن است كه وقوع پیمان ازدواج موق نیازمند اجرا و انشای لفظیِ عقد ازدواج موقت است و حضور دو شاهد عادل نیز لازم نیست آنجا كه حضور دو شاهد عادل لازم است هنگام اجرای صیغه طلاق است. به هر حال جا داشت نویسنده مستند فقهی این دیدگاه خویش را بیان می‏كرد.
علی زینتی، كتاب زنان
منبع : نشریه حورا


همچنین مشاهده کنید