سارکو و سگو شباهتی به پدرانشان ندارند

از میان ۱۰ نامزد شركت كننده در دور اول انتخابات ریاست جمهوری فرانسه، نیكولا ساركوزی، نامزد راست میانه، و سگولن رویال، نامزد سوسیالیست ها به دور دوم رأی گیری راه یافته اند. در دور اول رأی گیری انتخابات ریاست جمهوری فرانسه حدود ۸۶ درصد واجدان رأی دادن شركت كردند و شمارش آرا نشان می دهد كه ۳۱ درصد از رأی دهندگان به ساركوزی و ۲۵ درصد به خانم رویال رأی دادند. نسبت شركت كنندگان در انتخابات سال جاری بیش از هر انتخابات دیگری در ۵۰ سال گذشته بوده است كه این موضوع نشان دهنده حساسیت رأی دهندگان به نتیجه این انتخابات است. حتی به علت كثرت رأی دهندگان در برخی از مراكز اخذ رأی، مقام های فرانسوی ناگزیر شدند زمان رأی گیری را افزایش دهند.
از آنجا كه هیچ یك از نامزدهای شركت كننده در این انتخابات به حد نصاب ۵۰ درصد از آرا دست نیافت، دور دوم انتخابات با شركت رویال و ساركوزی روز ۶ ماه مــــه (۱۶ اردیبهشت) برگزار خواهد شد. برای برگزاری دور دوم انتخابات، به نامزد ها برای تبلیغات انتخاباتی از رادیو و تلویزیون فرصت برابر داده می شود. به هر نامزد ۴۵ دقیقه فرصت داده می شود و هر نامزد می تواند از ۳ نوع كلیپ تبلیغاتی یك دقیقه ای، دو و نیم دقیقه ای و پنج و نیم دقیقه ای استفاده كند . از ۲ روز پیش از انتخابات دور دوم در ششم مه نظرخواهی ممنوع است. در دور اول هر نامزد می توانست تا سقف ۱۶‎/۱۶ میلیون یورو صرف تبلیغات انتخاباتی كند، اما این میزان برای هر نامزد در دور دوم ۲۱‎/۵۵ میلیون یورو است.
● راستگرایی با ایده تبعیض مثبت
نیكولا ساركوزی كه رسانه ها او را «ساركو» می نامند با ارائه سیمای مردی كه به دنبال مدرنیزه كردن فرانسه است، با شعار انتخاباتی: «با هم همه چیز امكان پذیر است» قصد دارد كه خود را پیشتاز روند گسستن از نخبگان سنتی حاكم بر فرانسه نشان دهد. او در ۱۴ ژانویه با موفقیت بر رقبایش، نامزد حزب «اتحاد برای جنبش مردمی» شد تا با شركت در رقابتی پرتحرك با سگولن رویال نامزد حزب سوسیالیست فرانسه برای جانشینی ژاك شیراك تلاش كند.
حضور او به عنوان وزیر كشور و رهبر حزب اتحاد برای جنبش مردمی دست كم به خاطر نظرات سرسختانه اش درباره مهاجرت، به ایجاد شكاف در افكار عمومی فرانسه منجر شد. سخن او هنگامی كه جوانان معترض وناراضی پاریس را «اوباش» نامید، بحث های زیادی ایجاد كرد. این اظهار نظر صریح كه پیش از ناآرامی های سال ۲۰۰۲ به عمل آمده بود، برخی از منتقدان را ترغیب كرد كه او را با نامزد جناح راست افراطی یعنی ژان ماری لوپن در یك ردیف قرار دهند.
ساركوزی ۵۲ ساله سیاست های ضد مهاجرت خود را از جمله اخراج مهاجران و ادغام مهاجران ماهر در جامعه فرانسه با زور و فشار پیش برده است.
او در عین حال منادی «تبعیض مثبت» است؛ سیاستی كه به عقیده او بیكاری جوانان را كاهش می دهد كه این با مفهوم برابری كه اساس طرز تفكر فرانسوی است، هماهنگی ندارد. درخواست او از دولت برای تأمین هزینه مسجدسازی برای مسلمانان هم جنجال برانگیز شد. ساركوزی برخلاف بسیاری از اعضای طبقه حاكمه فرانسه به دانشكده ملی مدیریت نرفته و در رشته حقوق درس خوانده است.
ساركوزی فرزند یكی از اشراف زمیندار مجارستان است كه بعد از روی كار آمدن حكومت كمونیستی در آن كشور به فرانسه مهاجرت كرد و مادرش نیز به خانواده ای از یهودیانی تعلق دارد كه از یونان به فرانسه مهاجرت كرده و به مسیحیت كاتولیك تغییر مذهب داده اند. خود ساركوزی نیز، در كلیسای رومن كاتولیك تعمید یافته و در پاریس و در جامعه مسیحی آن شهر بزرگ شده است.
به نوشته زندگینامه نویسش، (نیكولا دومناش)، او از سیاستمداران انگلیسی تأثیر پذیرفته و به دلایل بسیار، تونی بلر نخست وزیر بریتانیا را تحسین می كند. به گفته دومناش «تونی بلر توانست رسانه ها را به شیوه مطلوب ساركوزی فریب دهد. ساركوزی به روشی كه بلر عقایدش را به دیگران می قبولاند علاقمند است. » نیكولا ساركوزی خواهان كنار نهادن نوع خاصی از سیاست شده و می گوید كه مایل است تحرك اجتماعی را ترغیب كند، مدارس بهتری راه بیندازد و از شمار كاركنان بخش دولتی بكاهد. ساركوزی از سال ۱۹۸۳ تا سال ۲۰۰۲ شهردار «نویلی»، یكی از مناطق مرفه نشین پاریس بود و پس از آن وزیر كشور شد.
در سال ۲۰۰۴ نیز مدت كوتاهی وزیر دارایی بود. آنیتا هاوسر، از نویسندگان زندگینامه ساركوزی می گوید: «او بیش از حد فعال، بلندپرواز و سختكوش است، به كار زیاد عادت دارد و هیچ وقت استراحت نمی كند. » به گفته خانم هاوسر علت جذابیت ساركوزی ساده است: «او وكیل دعاوی بوده، بنابراین به مردم نزدیك است. می خواهد به آنها نشان بدهد كه مشكلاتشان را درك می كند و آنها را حل خواهد كرد. »
به نظر می رسد كه ساركوزی به جای ارائه یك ایدئولوژی تازه، در واقع عمل گراست و از هر راه حلی به شرط آن كه مؤثر واقع شود استفاده می كند. او كه در اصل دست پرورده رئیس جمهور ژاك شیراك است در سال ۱۹۹۵ هنگامی كه از یكی از رقبای شیراك حمایت كرد با قهر شیراك مواجه شد و شیراك آن موضوع را دیگر فراموش نكرد. حتی چپ گرایان فرانسه قبول دارند كه ساركوزی یك عنصر سیاسی قدرتمند است.
او نشان داده كه حامی صنایع داخلی است وحتی یك بار بودجه دولت را برای نجات كمپانی آلستوم به سوی آن شركت سرازیر كرد. در این حال او وعده داده است كه هراس فرانسویان را از مشكلات اقتصادی كاهش دهد. اغلب او را طرفدار رابطه با آمریكا می دانند، اما او با جنگ در عراق مخالف بود.
چندان علاقه ای به اتحاد فرانسه و آلمان ندارد و با گفتن این كه: «كشورهایی كه نرخ مالیاتشان كم است نباید از یارانه های اتحادیه اروپا استفاده كنند»، اعضای تازه اتحادیه اروپا را رنجانده است. او با تقاضای تركیه برای عضویت در ناتو مخالفت كرده است. ساركوزی دوبار ازدواج كرده و ۳ فرزند دارد كه سومی از همسر كنونی اش «سیسیلیا»ست. ساركوزی كه به تازگی برای شركت در انتخابات ریاست جمهوری از سمت وزارت كشور كناره گیری كرد، وعده جدایی كامل از گذشته و اصلاحات اساسی اقتصادی داده است.
● زنی با آرمان های سوسیالیسم
اگر رویال در انتخابات پیروز شود نخستین زنی خواهد بود كه رهبری فرانسه را در دست می گیرد. شعار اصلی انتخاباتی اوبرقراری عدالت اجتماعی است، اما بر پوسترهای تبلیغاتی اش نوشته شده است: «فرانسه منصف تر، فرانسه قدرتمندتری است. » سگولن رویال دورنمای وسوسه آمیز یك رئیس جمهوری زن را به فرانسه عرضه می كند اما تجربه اش در امور اجرایی كمتر از رقیب اصلیش نیكولا ساركوزی است.
فرانسه تاكنون هیچ زنی را به عنوان رئیس دولت انتخاب نكرده است و خانم رویال نیز نامزدی حزب سوسیالیست فرانسه را پس از موفقیت در رقابت با رقبای مرد در داخل آن حزب به دست آورده است. سختی حضور یك زن در عرصه سیاست در فرانسه هنگامی مشخص می شود كه بدانیم رسانه های فرانسه حتی درباره این كه او باید در سفرهای خارجی خود كفش پاشنه بلند به پا كند یا نه، نیز بحث می كنند؟!
منتقدان سگولن رویال به ناشیگری های او در تبلیغات انتخاباتی و تجربه اندكش در امور اجرایی اشاره می كنند و می گویند این ضعف ها او را از رسیدن به مقام ریاست جمهوری باز می دارد. رئیس جمهور در فرانسه قدرت واقعی را در دست دارد، با این حال او با اعتماد به نفس كارزار انتخاباتی را ادامه می دهد و محبوبیتی هم به دست آورده است. كمتر كسی است كه منكر این شود كه او موقعیت خود را به عنوان یك زن جنگنده در جریان كارش به اثبات رسانده است.● رؤیاهای یك زن
سگولن رویال كه در فرانسه به «سگو» مشهور است، در سال ۱۹۵۳ در سنگال به دنیا آمده كه در آن هنگام «آفریقای غربی فرانسه» نام داشت. او یكی از ۸ فرزند یك افسر سابق توپخانه بود. در اوایل دهه ۱۹۶۰ ژاك رویال خانواده اش را به فرانسه برگرداند. دوران كودكی سگولن چندان با شادكامی همراه نبود. او به سختی تحصیلاتش را ادامه داد.
پدرش عقیده داشت زن ها نیازی به تحصیلات ندارند. با این حال او از موفقیت دخترش در مدرسه احساس غرور و افتخار می كرد. سگولن در انستیتوی علوم سیاسی فرانسه پذیرفته شد و از دانشكده ملی امور اداری در رشته اقتصاد فارغ التحصیل شد. بر اساس زندگینامه ای به قلم دانیل برنار، مادام رویال از ۱۲ سالگی علیه محافظه كاری خانواده اش سر به شورش برداشت و می خواست بداند چرا زنان باید حقوقی كمتر از مردان داشته باشند. در ادامه همین شورش در سال ۱۹۷۲ او علیه پدرش كه مادرش را بدون آن كه او را طلاق دهد ر ها كرده بود و به او نفقه نمی داد اقامه دعوی كرد.
او تا سال ۱۹۸۱ یعنی یك سال پیش از مرگ پدرش به علت ابتلا به سرطان از این پرونده نتیجه ای نگرفت. رویال در دانشكده امور اداری كه بیشتر مقام های فرانسه در آن درس خوانده اند با فرانسواهلند آشنا شد كه بعداً با او ازدواج كرد و از او صاحب ۴ فرزند شد.
هلند اكنون رهبر سوسیالیست هاست و خودش هم سال پیش نامزد مقام ریاست جمهوری بود. خانم رویال در سال ۱۹۸۰ فارغ التحصیل شد و به همراه شوهرش مشاور فرانسوا میتران رئیس جمهور سوسیالیست وقت شد. در سال ۱۹۸۸ از منطقه دوسور در غرب فرانسه به پارلمان راه یافت و در حال حاضر صدر اعظم دولت محلی منطقه «پواتو شارونته» است. در سال های ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۹ وزیر محیط زیست بود و در فاصله سال های ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۰ وزیر مشاور در امور آموزش و پرورش و در سال های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۲ وزیر مشاور در امور خانواده و كودكان بود. برعكس او، ساركوزی دو دوره وزیر كشور بوده كه یكی از سخت ترین مشاغل دولتی است.
ساركوزی در دوره كوتاهی هم وزیر دارایی بوده است. وقتی رویال نامزدی اش را اعلام كرد برخی از شدیدترین مخالفت ها با او از درون حزب خودش صورت گرفت. لورن فابیوس كه رقیب او بود در انظار عام پرسیده بود كه اگر او رئیس جمهور شود چه كسی از ۴ فرزند رویال نگاهداری خواهد كرد؟ این اظهارات خشم بسیاری را برانگیخت و حتی شاید همدردی دیگران را نسبت به خانم رویال جلب كرد.
سگولن رویال در وب سایت تبلیغاتی اش كه «آرزوهای آینده» نام دارد، صد راه برای احیای یك آرزوی مشترك ارائه می كند: آرزوی سربلندی و برابری برای فرانسه. این مانیفست خیلی زود، هنگامی كه اریك بسون مشاور اقتصادی رویال آن را پرهزینه خواند زیر تیغ انتقاد ها قرار گرفت. این آخرین ضربه به كارزار انتخاباتی او بود كه پیش از آن نیز ضربات درون حزبی بسیاری را متحمل شده بود. در یك مرحله رویال، همسرش را از مقام سخنگویی بركنار كرد و همان جا بسیاری فكر كردند كه كارزار انتخاباتی رویال از دست رفته است.
از جمله اشتباهات اواز نظر منتقدان فرانسوی این بود كه یك بار هم به نظر رسید كه نسبت به «جدایی طلبان كبك» همدردی نشان داده است. اگرچه این اشتباهات زخم های كاری نیستند. اماتكرار وتداوم آنها از این نامزد سوسیالیست ها تصویر یك سیاستمدارناپخته ونارس را در ذهن ها می نشاند یعنی همان چیزی كه برخی سیاستمداران پاریس پیشترهشدارداده بودند.
● سیاست خارجی و كارزار انتخابات
در حالی كه مسائل داخلی محور رقابت های انتخاباتی فرانسه بوده، پاسخ نامزدهای ریاست جمهوری به این سؤالات، فرصت نادری برای رأی دهندگان فراهم آورده كه آنها از مشی سیاست خارجی داوطلبان و این كه رئیس جمهور بعدی با مسائل جهانی احتمالاً چگونه برخورد خواهد كرد، آگاه شوند.
در فرانسه، سیاست خارجی، طبق سنت، حوزه خاص رئیس جمهور است؛ فردی كه فرماندهی كل ارتش این كشور را نیز برعهده دارد. موضع فرانسه، كشوری با توان هسته ای و عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد، در معادلات جهانی مهم است. ژاك شیراك، رئیس جمهور فرانسه كه دوره ریاست جمهوری اش رو به پایان است، از دوستان جهان عرب تلقی می شود و مخالفتش با دولت آمریكا در حمله نظامی این كشور به عراق جنجال زیادی به همراه داشت. نیكولا ساركوزی، یكی از نامزدهای اصلی ریاست جمهوری، با این كه مانند شیراك راست گراست، احتمالاً با لحنی متفاوت تلاش خواهد كرد با آمریكا و اسرائیل ارتباط نزدیك برقرار كند.
ساركوزی تحریم های شدیدتر علیه ایران را، حتی بدون پشتیبانی سازمان ملل، رد نمی كند. اما او هشدار می دهد كه اقدام نظامی علیه برنامه هسته ای ایران ممكن است عواقب جدی برای منطقه خاورمیانه به همراه داشته باشد. سگولن رویال، نامزد دیگر ریاست جمهوری فرانسه از حزب سوسیالیست ها با این نقطه نظر موافق است.
درباره بحران منطقه دارفور، هر ۲ كاندیدای باقیمانده، نظری مثبت نسبت به تحریم های شدیدتر علیه سودان ابراز كرده اند. رویال حتی خواستار تحریم «المپیك پكن» شده تا دولت چین وادار شود فشار بیشتری بر سودان وارد كند. این ۲ نامزد همچنین برخلاف ژاك شیراك با لغو ممنوعیت تجارت اسلحه با چین مخالفند. كشورهای اتحادیه اروپا پس از ماجرای كشتار مخالفان دولت چین در میدان «تیان آن من» پكن، از صدور اسلحه به این كشور منع شده اند.
سگولن رویال، كه اوایل سال جاری میلادی با ستودن نظام قضایی چین، خشم رسانه های فرانسه را برانگیخت، اكنون می گوید؛ این كشور تا دستیابی به حقوق بشر و دموكراسی راه زیادی در پیش دارد. با این كه ساركوزی و رویال در قبال روسیه موضعی محتاطانه اتخاذ كرده اند، اما از كشورهای اروپایی خواسته اند تا به نگرانی روسیه درباره اجرای طرح دفاع موشكی آمریكا در جمهوری چك و لهستان توجه بیشتری نشان بدهند.
خانم رویال در این ارتباط گفته است كارایی سیستم دفاع موشكی آمریكا در حد یك نظریه است و اعتبارش هم مشخص نیست. با این همه هنوز دیپلمات ها چندان روی نظر ۲ نامزد مدعی به عنوان خط مشی آینده الیزه نگاه نمی كنند و برداشت غالب این است كه این ایده ها مصرف انتخاباتی دارد. راه آینده فرانسه درسیاست جهانی به اندازه خود نتیجه رقابت ساركوزی ورویال پیش بینی ناپذیر شده است. نه چپگرایی رویال به سوسیالیسم عصر میتران شباهتی دارد نه راست گرایی ساركوزی همه آئین واصول لیبرالیسم را پاس می دارد.

سعید آقاعلیخانی

منبع : روزنامه ایران