آشنایی با بیماریهای پوستی دوران بارداری

از آن جایی كه تغییرات متعددی كه در ساختمان و كاركرد عروق پوست در طی بارداری ممكن است رخ دهد منحصر به دوران حاملگی نیست و ممكن است در سایر حالات نیز دیده شود بنابراین توجه به این تغییرات و درمیان گذاشتن آن با پزشك معالج ضروری است.
آنژیوم عنكبوتی: این عارضه به شكل یك برجستگی قرمز رنگ به اندازه سرسنجاق كه دارای یك قسمت مركزی است و از اطراف آن عروق خونی متسع به شكل شعاعی خارج می‌شود. این ضایعه در افراد طبیعی نیز دیده می‌شود، اما شیوع آن در حاملگی افزایش می‌یابد به گونه‌ای كه در ۷۰ درصد زنان باردار بروز می‌كند.
پیداست آنها بین ماههای دوم تا پنجم حاملگی بوده و به طور عمده در نیمه فوقانی بدن ظاهر شده و بیشتر در زنان سفیدپوست مشهود است. این ضایعات معمولاً در طی ۳ ماه پس از زایمان از بین می روند.
● قرمزی كف دست
در ۴۰ درصد زنان سفیدپوست و ۳۰ درصد زنان تیره پوست باردار دیده می‌شود كه ممكن است به صورت نقطه نقطه‌های منتشر در تمام كف دست باشد و یا فقط در برجستگی‌های كف دست ظاهر شود.
● وریدهای واریسی
این وریدها در پاها و هموروئید (بواسیر) از عوارض شایع حاملگی است. بسیاری از زنان حامله دچار تورم در صورت، پلك‌ها، دست‌ها و پاها می‌شوند. این تورم صبحها بیشتر است و بتدریج در طی روز از بین می‌رود. با توجه به این مورد مشكلات قلبی، كلیوی و عوارض ناشی از حاملگی نیز می‌توانند نمای مشابهی ایجاد كنند، مشورت با پزشك در این خصوص الزامی است.
● لثه‌ها
حدود ۸۰ درصد زنان باردار دچار قرمزی و تورم در لثه‌ها می‌شوند كه مخصوصا اگر بهداشت دهان خوب نباشد می‌تواند به دردناك و زخمی شدن آنها منجر شود. گاها ضایعات عروقی كوچكی نیز ممكن است در لثه ایجاد شوند كه به دنبال تماس (مواد غذایی، مسواك و ...) دچار خونریزی می‌شوند. این تغییرات بعد از زایمان از بین می‌روند. توجه به بهداشت دهان یك ضرورت مهم است.
● خطوط كشش یا استریا
پیدایش استریا یك یافته شایع و مشخص در اكثر حاملگی‌هاست. این خطوط در ۹۰ درصد زنان باردار در ماههای ششم و هفتم حاملگی ابتدا در دیواره شكم ظاهر شده و بعدا به میزان كمتری بر روی سینه‌ها نیز نمایان می‌شوند و با شیوع و شدت كمتر ممكن است در سایر نواحی بدن نیز دیده شوند علت پیدایش این خطوط را به مجموعه‌ای از تغییرات هورمونی، كشش بیش از اندازه پوست و پارگی برخی الیاف بافت نگاهدارنده آن نسبت می‌دهند. طول این خطوط چند سانتیمتر بوده و پهنای آنها از ۱ تا ۱۰ میلیمتر متغیر است و به رنگ صورتی تا ارغوانی و گاهی همراه با خارش مختصر ظاهر می‌شوند و رنگ این خطوط معمولا مدتی پس از خاتمه بارداری تبدیل به رنگ پوست شده، مختصری فرو رفته و سرانجام چروكیده می‌شوند.
استریا معمولاً یك مشكل ظاهری است ولیكن در برخی موارد مخصوصاً اگر وسیع باشد ممكن است زخمی شده و یا در جریان حوادث به سادگی پاره شود. باید به خاطر داشت كه استریا در دوران بلوغ و در ارتباط با افزایش سریعتر حجم بدن نسبت به رشد پوست، در هر دو جنس و بطور عمده در نواحی ران‌ها، باسن، كمر و سینه ممكن است ایجاد شود. همچنین احتمال دارد ضایعات مشابهی در جریان برخی از بیماریها و یا مصرف انواعی از داروهای موضعی یا سیستمیك، خصوصاً تركیبات كورتون دار، ایجاد شود كه شامل آویزه های پوستی می گردد. آویزه‌های پوستی ضایعاتی هستند كه در ماههای آخر حاملگی ظاهر شده و به طور نسبی یا كامل پس از زایمان ناپدید می‌شوند. اندازه آنها از سر یك سوزن تا نخود متفاوت بوده و به صورت زواید برجسته به رنگ پوست یا كمی تیره‌تر در طرفین صورت، گردن، قسمت فوقانی سینه و زیر پستانها دیده می‌شوند. به خاطر شباهت آنها به بعضی از انواع زگیل گاهی بیماران این زائده های پوستی را با زگیل اشتباه می گیرند.
● بیماریهای شایع خاص دوران بارداری
یك خانم حامله علاوه بر احتمال گرفتاری به انواع بیماری های پوست نظیر افراد دیگر، در معرض ابتلا به برخی بیماری ها نیز قرار دارد كه اختصاص به دوران بارداری دارند.
● خارش حاملگی
حدود ۲۰ درصد زنان باردار به درجاتی دچار خارش می‌شوند كه در اكثر موارد ناشی از یك بیماری شناخته شده نظیر كهیر، اگزما، حساسیت‌های دارویی و یا ابتلا به عفونت‌های انگلی نظیر گال است. اما گروه كوچكی از خانم های حامله تنها مبتلا به یك خارش شدید هستند كه با هیچ ضایعه پوستی مشخص همراه نیست كه به این حالت، خارش حاملگی اطلاق می‌شود. این حالت، كه در سه ماهه سوم حاملگی شروع شده و اغلب محدود به شكم است اگر چه ممكن است كاملاً منتشر باشد و ناشی از اختلال در ترشح صفرا در كبد است. این خارش معمولا بعد از زایمان از بین می‌رود ولیكن در حاملگی‌های بعدی و یا هنگام مصرف قرصهای ضدبارداری عود می‌كند. این حالت عموماً تأثیری بر سرنوشت حاملگی و یا سلامت جنین نداشته و تنها خطر بالقوه آن این است كه احتمال بروز سنگ‌های صفراوی در زنان مبتلا به این عارضه بیشتر است.
● بثورات كهیری دوران حاملگی
این اختلال كه در ۵/۰ درصد تمام حاملگی‌ها بروز می‌كند، به صورت پیدایش ضایعات كهیری است كه در سه ماهه سوم حاملگی ظاهر می‌شوند. این بیماری عموما در بارداری اول بروز می‌كند و به ندرت در حاملگی‌های بعدی تكرار می‌شود و چنانچه عود داشته باشد شدت آن كمتر است. علت بیماری دقیقا معلوم نیست و به افزایش غیرطبیعی وزن در مادر و جنین نسبت داده شده است.

منبع : ایران مانیا