شناخت‌نامه فرهنگ جهان

چندی است به همت سید حسن امین، استاد بازنشسته کرسی حقوق دانشگاه گلاسکو و سرپرست علمی دایره المعارف ایران شناسی، تحرک خوبی در زمینه مباحث فرهنگی و ایران شناسی به وجود آمده است. آخرین این دستاوردها، ترجمه جلد نخست «دانشنامه تاریخ جهان» است که به عنوان مرجعی مورد اعتماد می تواند نیاز علمی و اطلاعاتی فارسی زبانان، بخصوص دانشجویان و پژوهشگران را برآورده سازد.
امین نیز در مقدمه ای بر اثر حاضر، کلیاتی راجع به تاریخچه ساختار دایره المعارف نگاری در ایران نوشته است. مترجم نیز در مقدمه ای نوشته است؛در این دانشنامه، پیشینه زندگانی بشر روی کره زمین، از زمانی که اولین «انسان نما» توانست با دو پای خود راه برود و به محیط اطراف خویش توجه نماید، آغاز شده و از آن پس تا زمان حال مورد مطالعه و تفحص قرار گرفته است.
به طور کلی، کره زمین که سیاره کوچکی از منظومه شمسی است، در حدود ۶/۴ میلیارد سال عمر دارد و به نظر می رسد که یکی از کرات قابل زندگی باشد که تمام عوامل موردنیاز برای حیات را در خود دارد و با تابش نور خورشید که به زمین نور و روشنایی و گرمایش لازم را می بخشد، خودکفاست، به طوری که هرچه در آن هست، باقی مانده و تنها تحول و دگرگونی می یابد.
با تکامل محیط زیستی کره زمین و به وجود آمدن موجودات جاندار، سرانجام انسان های اولیه در زمین پیدا شدند، لیکن این پیدایی یکمرتبه و ناگهانی صورت نگرفت، بلکه از تکامل پستانداران عالی و میمون های باهوش، بشر اولیه ظهور پیدا کرد که اولین بار جای پای چند نفر از آنها در منطقه لیوتلی تانزانیا به وسیله خانم ماری لیکی (باستان شناس آمریکایی) کشف شد که تاریخ حیات آن انسان نماها بین ۵/۳ تا ۴ میلیون سال پیش محاسبه شده است.رئوس مندرجات دانشنامه حاضر، شامل مطالب زیر است:
۱) شرح زندگانی اولیه انسان نماها و وسایل زندگی و ادوات شکار در دوران های پارینه سنگی (پالئولیتیک)، میان سنگی (مزولیتیک) و نوسنگی (نئولیتیک)
۲) تمام رویدادهای دوران های مختلف تمدنی، از قبیل سیاسی، نظامی، اجتماعی، مراسم صلح و آشتی، زدوخورد اقوام مختلف برای تصاحب و مالکیت زمین جهت برخورداری هرچه بیشتر از مواهب زندگانی و تحت سیطره قراردادن دیگران
۳) پیدایش و پیشرفت ادیان گوناگون، نهضت های سیاسی و دینی و مخالفت ها، ایدئولوژی ها، اختراع ها و اکتشافات در دانش های مختلف
۴) بیوگرافی دانشمندان و متفکران، موسیقی دانان، هنرمندان، شعرا و نویسندگان، مردان سیاسی
۵) قراردادهای جنگ و صلح، پیشرفت های تکنولوژی صنایع و استخراج کانی ها و نیز دگرگونی تمدنی بشری، طلوع ادیان و جنگ های عقیدتی، ظهور بودا، کنفوسیوس و مسیح و دستگاه مذهبی پاپ ها و اختلاف مذاهب مسیحیت، مانند پروتستان و ارتودکس و ...
۶) ظهور اسلام در سده هفتم میلادی و سپس نبردهای صلیبی، شرح حال پادشاه و مردان سیاسی، جهان گشایی و کشورگشایی و تصاحب سرزمین های دیگران به قیمت از بین بردن هزاران هزار انسان های بی گناه
۷) رنسانس و ظهور تمدن جدید و عصر ماشین و دگرگونی شیوه کشت و عرضه بیشتر محصولات غذایی، شرح دو جنگ جهانی و نیز پیدایش عقاید تازه اجتماعی، از جمله ایدئولوژی مارکسیسم و فروپاشی رژیم نخستین کشور کمونیستی جهان
۸) از سویی، کاربرد ماشین در صنعت و اختراع انواع ماشین های تولیدی و صنعتی و همچنین وسایل مدرن دریانوردی و کشف قاره ها و سرزمین های جدید و راه های آبی و در نتیجه پیشبرد حمل ونقل دریایی و ساخت کشتی هایی با ظرفیت بالا و ظهور عصر فضا با اختراع هواپیما و سرانجام اختراع ماشین حساب و کامپیوتر، تشکیل سازمان ملل و صلیب سرخ جهانی و قراردادهایی در جهت سود جامعه بشری و نیز انقلاب های بزرگ به منظور بهبود اوضاع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در مناطق مختلف جهان و بالاخره وضع کنونی جهان.

ویراستار انگلیسی؛ جرم برن
ترجمه؛ محمود زنجانی
ناشر؛ دایره المعارف ایران شناسی
چاپ اول؛ ۱۳۸۶
۳۵۰۰ نسخه
۷۵۵ صفحه

منبع : روزنامه کارگزاران