پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا


رابطه نوجوانی و بلوغ با بزهکاری


رابطه نوجوانی و بلوغ با بزهکاری
● نوجوانی :
نوجوانی یكی از مهم ترین و پرارزش ترین دوره های زندگی هرفرد می باشد زیرا سرآغاز تحولات و دگرگونی های جسمی و روانی در اوست به گفته ی پیاژه از لحاظ روان شناختی نوجوانی سنی است كه فرد در جامعه بزرگسالان وارد می شود و با آنها در می آمیزد و سنی است كه كودك به زودی می‌فهمد در چه سطح پایینی از بزرگسالان قرار دارد و لكن با ایشان برابر است و حقوق برابر دارد. روان شناسان دوره ی نوجوانی را از سن ۱۳ سالگی تا ۱۹ سالگی اطلاق می كنند و در اكثر كشورهای جهان بخش قابل توجهی از جمعیت را نوجوانان تشكیل می دهند با توجه به این واقعیت كه آینده ی كشور و جامعه بلكه آینده ی جهان بر دوش نوجوانان و جوانان پایدار است زیرا نوجوانان امروز بزرگسالان آینده اند و انرژی آدمی در تازه ترین و بیشترین و نیرومندترین مراحلش همیشه در بهار زندگی ظاهر می شود و آن دوران نوجوانی است‏
یكی از علائم و مراحل نوجوانی بلوغ است در بعضی فرهنگ ها اهمیت آن به قدری است كه مراسم خاصی دارد و دختر وپسر با تشریفات خاصی در جشن بلوغ خود شركت می كنند. بلوغ مرحله ی در فراخنای رشد و تكاملی است كه كودك از یك موجود غیر جنسی یا فاقد فعالیت جنسی به یك موجود جنسی تغییر می یابد به این معنا كه در این مرحله دستگاه های جنسی نضج پیدا می كند در این دوران فرد بی ثبات ترین دوران عاطفی خود را به سر می برد. دوران مبهم از نظر شناخت خصایص و دوران تمایلات متضاد كه روان شناسان مرحله ی بلوغ و نوجوانی را دوران فشار و طوفان می نامند.
استانلی هال دوران نوجوانی را تولدی تازه می نامید او می پنداشت كه هیجانات و عواطف در این دوره پیوسته بین خواسته های متضاد در حال نوسان هستند.و مسائلی مانند قدرت ما فوق شكوه و جلال را نوجوانان با بی اعتنایی و تنفر می نگرند در حالی كه احساس غرور و تكبر می كنند به همان اندازه نیز احساس شرمندگی در وی برانگیخته است.‏
در این مرحله نوجوان به ندرت از والدین خود پیروی می كند بلكه بر عكس بیشتر در مقابل ارزشها قدرت و دخالت ان ها در زندگی خصوصی خویش عصیان می ورزند زیرا در این مرحله نوجوان باید هویت خود را از والدینش مشخص سازد.
● بزهكاری:
والدینی كه با نگرش های نه چندان مثبت بلوغ به خصوص بلوغ زود رس به فرزندان خود اهمیت نمی دهند و هیچ ارتباط كلامی و رفتاری با فرزندان خود ندارند باعث ایجاد ناهنجاری های رفتاری در نوجوانان می شود كه همان ناهنجاری های رفتاری بزهكاری تلقی می شود.‏
كه شیوع آن در نوجوانان پسر بیشتر ازنوجوانان دختر است بزهكاری كه یك اختلال عاطفی و اجتماعی اقتصادی است علل متعددی دارد كه از مهم ترین آن می توان به احساس طرد شدگی - محرومیت ازدوستی و محبت - احساس حقارت در خانه و مدرسه - رفتارهای نامناسب والدین و اختلافات خانوادگی - تبعیضهای والدین و تبعات بلوغ زود رس كه هدایت نشده باشد را می توان اشاره كرد.‏
پس رابطه ی هم بستگی بین بلوغ زود رس و بزهكار وجود دارد به این معنا كه افرادی كه در مرحله ی بلوغ اطلاعات كافی دریافت نكنند و ان انرژی دوران نوجوانی در راه مثبت صرف نشود مجبور به انجام كارهایی می شوند كه در خود احساس گناه میكنند و اگر این احساس مكررا تكرار شود فرد تصور ادم بی شرافتی از خود دارد و سر در گمی بر او غالب میشود.و برای رهایی از این احساس پوچ دنبال راه حلی می گردد بنابراین فرد در این تكاپو ارامش خود رااز دست می دهد و این فعل و انفعالات باعث بروز توقعات بیجا و خواهش های متضاد در وی می شود. مهم‌ترین‌ عامل‌ مؤثر در بزهكاری‌، روش‌ تربیتی‌ نارس‌ یا اختلال‌ در شبكه‌ ارتباطی‌ خانواده‌ باشد.
● احتمال‌ افزایش بزهكاری‌ در خانواده‌هایی‌ وجود دارد كه:
۱) والدین‌ از روشهای‌ انضباطی‌ بسیار سخت‌ گیرانه‌ یا بسیار بی‌بند و بار و فریبنده‌ استفاده‌ می‌كنند.
۲) شیوه‌ انضباطی‌ به‌ جای‌ آنكه‌ مبتنی‌ بر استدلال‌ باشند مبتنی‌ بر تنبیه‌ بدنی‌ است‌. تنبیه‌ والدین‌ تأثیری‌ بر تقلیل‌ بزهكاری‌ ندارد و موجب‌ تشدید و گاهی‌ انتقامجو می‌گردد. چنانچه‌ روسو می‌گوید آنقدر كتك‌ خوردم‌ كه‌ حساسیتم‌ نسبت‌ به‌ آن‌ كم‌ شد و سر انجام‌ كتك‌ به‌ نظرم‌ به‌ صورت‌ پاداشی‌ برای‌ دزدیهایم‌ در آمد. با خود می‌گفتم‌ وقتی‌ مثل‌ یك‌ دزد كتك‌ می‌خورم‌ حق‌ دارم‌ مثل‌ یك‌ دزد هم‌ رفتار كنم‌ متوجه‌ شوم‌ كه‌ دزدیدن‌ و كتك‌ خوردن‌ به‌ هم‌ مربوط‌ هستند.
۳) والدین‌ نسبت‌ به‌ فرزندان‌ خود به‌ جای‌ آنكه‌ گرم‌ و صمیمی‌ و عاطفی‌ باشند، بی‌توجه‌، غافل‌ و تمسخر كننده‌ هستند آشكار شده‌ است‌ كه‌ كودكان‌ بزهكار رابطه‌ بسیار ضعیفی‌ با پدران‌ خود داشته‌ و آنها را به‌ عنوان‌ الگوهای‌ غیر قابل‌ پذیرش‌ ارزیابی‌ می‌كنند..
● شیوه های برخورد با نوجوانان :
▪ والدین در چنین مرحله و موقعیت هایی باید در جهت دادن اطلاعات كافی و صحیح بدون هیچ پرده پوشی تلاش كنند وراه را برای از بین بردن كشمكش های مختلف و اتلاف نیروی روانی و عدم ایجاد حس حقارت در ان ها هموار كنند.‏
▪ اولین گام برای ارتباط با نوجوانان پذیرش انهاست باید جوانان را با همه كاستی ها و كمی هایش پذیرفت باید احساسات نوجوانان را قبول كردو اعتماد به نفس او را با تقدیر از كارهای پسندیده اش بالا برد.‏
▪ باید انها را درك كرد و نسبت به عقایدشان بی اهمیت نبود نظر انها احترام گذاشت و با كم ترین ناراحتی و یا بروز رفتارهای هیجانی به پذیرش یا رد عقاید انها اقدام كرد.‏
▪ باید ارتباط را دو طرفه كرد و از دادن پندو اندرز مستقیم خودداری نماییم و مقداری ازادی عمل به نوجوانان بدهیم و برای ارتباط ان ها وقت كافی بگذاریم.‏
▪ باید به نوجوانان امادگی دهیم كه به زودی و به تدریج تغییراتی را در جسم و روان خود احساس خواهد كرد و به طرق مختلف مطمئن شود كه تغییرات ایجاد شده طبیعی است از این كه این تغییرات در او ایجاد شده به او تبریك بگویید و خاطر نشان كنید كه دوره ی جدیدی در زندگی او اغاز شده است.‏
▪ به او یاد اوری كنید كه این تغییرات در جهت تكامل فردی و قدمی به سوی اجتماعی شدن اوست به همین دلیل وظایف فردی و اجتماعی جدیدی برای او منظور شده است.‏
درك و برداشت شما از زندگی تان و مسائل ان متفاوت از برداشتی كه نوجوان دارد او زندگی را به ساده ترین وجه ممكن می نگرد به طوری كه عقایدش یرای شما پوچ ومسخرهاست نسبت به عقایدش بی اهمیت نباشید وی را مورد تمسخر قرار ندهید زیرا كه این استهزا به تداوم رابطه عاطفی فرزند تان لطمه می زند.
برقراری روابط‌ دوستی‌ و تفاهم‌ با نوجوانان. دوستی‌ و تفاهم‌ پدر و مادربا فرزندان موجب‌ آسایش‌ خاطر و اطمنیان‌ كودك‌ و نوجوانان‌ در خانواده‌ می‌گردد نوجوانی در دوران بلوغ مانند كسی است كه وارد بیابانی شده است كه نقشه و هم سفری ندارد و طبیعی است كه در یك بیابان بدون نقشه و راهنما به جایی نمیرسد در این بیابان بدون نقشه تنها چیزی كه كمك میكند هم سفر است در واقع مهم ترین وسیله برای طی كردن در یك بلوغ سالم همین همسفر است یعنی رفیق و دوست كه بتواند یك نوجوان نا بالغ رااز مرحله ی فشار وطوفان نجات دهد.
علی اكبر تلخابی
منبع : روزنامه حمایت


همچنین مشاهده کنید