پروستات بزرگ

● بزرگی خوش خیم پروستات چیست؟
بیش از نیمی از مردان بالای سن ۶۰ سال دچار بزرگی پروستات هستند و احتمال بروز این حالت با افزایش سن افزایش می یابد. در سن ۸۰ سالگی حدود ۸۰ درصد مبتلا خواهند بود. اما فقط ۴۰ تا ۵۰ درصد موارد واقعاً دچار علائم ناشی از بزرگی پروستات خواهند بود. در بزرگی خوش خیم پروستات اول قسمتهای مرکزی پروستات بزرگ می شود، بزرگی این ناحیه معمولاً بر روی پیشابراهی که از داخل پروستات عبور می کند فشار می آورد. گاهی اوقات این حالت منجر به بروز علایم و مشکلات ادراری خواهد شد. معمولاً بزرگی خوش خیم پروستات در عملکرد جنسی اختلالی ایجاد نخواهد کرد. باید بخاطر داشت که بزرگی خوش خیم پروستات سرطان نبوده و منجر به بروز سرطان نیز نخواهد شد. اما ممکن است فرد همزمان دچار بزرگی پروستات و سرطان پروستات باشد.
● علایم این اختلال چگونه است ؟
همانطور که گفته شد بسیاری از مردان مبتلا به این بیماری فاقد علائم می باشند. اما زمانیکه بزرگی پروستات در روند ادرار کردن دخالت کند منجر به بروز علایمی نظیر جریان ضعیف ادراری، احساس عدم تخلیه کامل مثانه، تأخیر در شروع ادرار، احساس ادرار کردن مکرر، بیدار شدن از خواب در شب جهت ادرار کردن و نیاز به زور زدن برای ادرار کردن خواهد شد.
این علائم ثانویه به اثر بزرگی پروستات برروی پیشابراه و بعد از آن برروی مثانه می باشد. در مراحل اولیه عضلات مثانه می توانند بر تنگی پیشابراه غلبه کند، اما بعداً عضلات مثانه ضخیم تر، حساستر، و قوی تر خواهند شد که سبب احساس ادرار مکرر می شود.
در بعضی موارد زمانیکه پروستات بزرگ می شود، چنان پیشابراه را تحت فشار قرار می دهد که مثانه قادر نیست بر این نیرو غلبه کند، لذا نمی تواند بطور کامل تخلیه شود.
اگر عفونت ادراری ایجاد شود ممکن است علایمی نظیر حس درد و سوزش در ادرار کردن
رخ دهد. در تعداد کمی از موارد مبتلا به بزرگی خوش خیم پروستات، این حالت ممکن است منجر به بروز عفونتهای مکرر ادراری، عدم تخلیه کامل ادرار و آسیب های تدریجی به مثانه و کلیه ها شود.
● تشخیص بزرگی خوش خیم پروستات چگونه است؟
بعد از اخذ شرح حال کامل باید معاینه انجام شود که معمولاً جهت انجام معاینه پروستات باید از طریق انگشت، راست روده بیمار مورد معاینه قرار گیرد. از این طریق پزشک می تواند بزرگی پروستات یا وجود توده یا هر گونه بافت غیر طبیعی که نشاندهنده سرطان باشد را مورد ارزیابی قرار دهد. اگر چه ممکن است این معاینه تا حدی ناراحت کننده باشد اما سبب بروز آسیب نشده و دردی نیز ایجاد نخواهد کرد. از آنجایی که معمولاً قسمت مرکزی پروستات بزرگ می شود. ممکن است گاهی فرد دچار علائم باشد اما در معاینه پروستات بزرگ نباشد. از طرف دیگر بسیاری از مردان مبتلا به بزرگی پروستات ممکن است بدون علامت باشند.
بعد از تشخیص وجود این مشکل باید جهت پیگیری درمانهای لازم، فرد به متخصصین کلیه و مجاری ادراری مراجعه نماید.
● این بیماری در چه زمانی و چگونه باید درمان شود؟
این بیماری فقط زمانیکه منجر به بروز علائم شدید شود یا اینکه سبب بروز اختلال در عملکرد کلیه ها و مجاری ادراری شود. باید تحت درمان قرار گیرد. تنها وجود یک پروستات بزرگ دلیل بر درمان نیست. اگر بزرگی وجود دارد اما علامتی نباشد ممکن است تنها نیاز به انتظار باشد. البته باید در طی این مدت فرد تحت نظارت دقیق پزشک بوده و سالانه یک یا دو بار مورد معاینه قرار گیرد. گاهی اوقات ممکن است علائم بدون درمان بهبود یابند. اما در صورت تشدید علایم نسبت به قبل حتماً باید به پزشک مراجعه نمود.
● درمان جراحی بزرگی پروستات
در حال حاضر در صورت تشدید علایم، مؤثرترین روش درمانی جراحی می باشد. روشهای جراحی متفاوتی جهت درمان این مشکل وجود دارد که انتخاب آنها به عهده پزشک و با توجه به شرایط بیمار می باشد.
● روشهای درمانی غیر جراحی
روشهای درمانی غیر جراحی جدیدی در حال حاضر وجود دارد اما میزان کآرایی آنها در مقایسه با روشهای جراحی کمتر می باشد. این روشها شامل استفاده از داروهای خاص و گشاد کردن مجرای پیشابراه از طریق بالون می باشد.
● روشهای دارویی:
دو دسته دارویی جهت بهبودی وجود دارد. داروهای « بلوک کننده گیرنده » آنها که سبب شل شدن عضلات پروستات شده و تا حدی سبب کاهش فشار پروستات بر پیشابراه می شوند. از این دسته می توان پرازوسین یا ترازوسین را نام برد. دسته دوم داروها مربوط به داورهایی است که از طریق کاهش هورمونهای مردانه سبب کاهش اندازه پروستات می شوند. از این دسته می توان فیناستراید را نام برد. البته کآرایی استفاده دراز مدت از این داروها هنوز مشخص نیست.

منبع : پایگاه اطلاع‌رسانی دانشگاه علوم‌پزشکی یاسوج