سد سیوند

سد سیوند و موارد حاشیه ای آن یکی از بحث های داغی است که در این چند وقت در کشور ما صورت گرفته و هنوز ادامه دارد. از آنجا که این سد در نزدیکی آثاری کهن و بسیار با ارزش ( از نظر هویت ملی ایران هر چند همه میراث کهن ما با ارزش است) در حال ساخت می باشد ، احساسات بسیاری از ایرانیان را برانگیخته است.
ایرانیان بسیاری ، با هر نوع سلیقه و گرایشی در مورد آن نظر خود را داده اند و حتا برخی از آنها آنگونه که دوست داشتند آنرا مطرح ساخته اند. ما قصد نداریم مانند آن عزیزان ( فرض را بر این می گذاریم که همه این عزیزان نگران ایران هستند و جز خیر اندیشی برای ایران نیت دیگری ندارند) بدون بررسی دقیق ، وزارتخانه ای یا مجری طرحی و یا حتی کل مجموعه را زیر سئوال ببریم ، بلکه می خواهیم با آگاهی کامل (که امیدواریم توسط خود وزارتخانه ها و نهادهای مجری کار و مدافعان حقوق میراث فرهنگی ایران به دور از هر گونه مخفی کردن و به گردن یکدیگر انداختن خطا ها در اختیارمان قرار گیرد) از روند ساخت سد و سودها و زیانهای آن آگاه شویم تا با اطلاع رسانی دقیق این سودها و زیانها که آگاهی از آنها حق مسلم همه ما ایرانیان می باشد ، بتوانیم تصمیمی درست و به دور از هر گونه هیجان و احساسات بگیریم و راهنمایی باشیم برای دوستداران ایران که شاید اطلاعات در این زمینه را از مجراهای دیگر می شنوند و ممکن است این مجراها اطلاعات را با دید خود ارزیابی کنند و در لابه لای آن اهداف خود را نیز به دوستدارانی که از سر نگرانی و دلواپسی به این موضوع علاقه نشان داده اند بقبولانند ، پس چه بهتر آگاهی بطور شفاف و درست صورت گیرد.
از آنجا که بحث فنی می باشد و طرحهای فنی خود نیازمند مطالعات فنی می باشد و باز کردن آنها در اینجا تعداد زیادی اعداد و ارقام و همچنین مخارج و آمار کارها و پیشرفت کارها را به دنبال دارد و شاید از حوصله خوانندگان خارج باشد ، نکات فنی و بررسیها را بطور خلاصه و کوتاه در اینجا مطرح می سازیم و از تمامی کارشناسان و دست اندر کاران دعوت می کنیم خطاها و اشتباه های ما و حتا مجریان طرح را متذکر شوند تا نسبت به اصلاح آن و اطلاع رسانی دقیق و درست به خوانندگان و دست اندرکاران پروزه سد اقدام شود و مشکلی از مشکلات این مرز پر گهر برداشته شود.
حال برای آنکه بتوانیم در مورد سد اظهار نظر کنیم بهتر است که در ابتدا انواع سدها را بشناسیم و سپس نوع کاربری آنها و توجیهاتی که در مورد احداث آنها عنوان می گردد و در انتها چگونگی اجرای آنها را بررسی می کنیم و پس از یافتن شناخت کامل نسبت به آنها می توانیم در مورد سدی که در پشت سر خود این همه بحث در کشورمان راه انداخته است نظر دهیم .
▪ نام سد : سیوند (سیبویه)
▪ رودخانه : سیوند
▪ محل سد : شمال مرودشت (استان فارس) و ۱۴ كیلومتری سعادت شهر
▪ نزدیكترین شهر : مرودشت
▪ نام حوضه آبریز اصلی: مركزی
▪ نام حوضه آبریز فرعی : بختگان - مهارلو
▪ نوع سد : خاكی با هسته رسی
▪ نوع سرریز : آزاد
▪ (سالهای ساختمان) تاریخ شروع ۱۳۷۳ تاریخ خاتمه ۱۳۸۵
▪ طول تاج (متر) : ۶۰۰
▪ عرض در تاج (متر) : ۱۰
▪ عرض در پی (متر) : ۳۱۱
▪ ارتفاع از پی (متر) : ۵۷
▪ ارتفاع از كف (متر) : ۵۲
▪ حجم مصالح مصرفی (متر مكعب) : ۳۵۰۰۰۰۰
▪ ظرفیت سرریز تخلیه (متر مكعب در ثانیه) : (P.M.F) ۵۶۰۰
▪ گنجایش كل مخزن (میلیون متر مكعب) : ۲۵۵
▪ گنجایش مفید مخزن (میلیون متر مكعب) : ۱۴۲
▪ حجم آب قابل تنظیم سالانه (میلیون متر مكعب) : ۱۰۰
▪ سطح زیر كشت (هكتار ) : ۱۰۷۰۰
▪ قدرت نصب شده (كیلو وات) : --
▪ پیمانکار سد سیوند !
عملیات اجرایی سد ونیروگاه ملاصدرا که در شهرستان اقلید استان فارس قرار دارد ، از شهریورماه ۱۳۸۱ شروع شده است و پیش بینی می شود در سال ۸۵ خاتمه یابد .
این سد از نوع خاکی با هسته نفوذ ناپذیر بوده و ۱۰۰ مگاوات ظرفیت نیروگاهی دارد . ارتفاع سد ، ۷۲ متر و طول تاج آن ۶۳۰ متر است و ۴۱۱ میلیون مترمکعب ، حجم مخزن دارد . همچنین سد سیوند که از نوع خاکی با هسته آب بند است ، با هدف تنظیم ۱۰۰ میلیون متر مکعب آب ساخته می شود .
این سد برروی پی آبرفتی به عمق تا حداکثر ۱۴۰ متر احداث می شود که از نظر ضخامت آبرفت در کشور تقریباً منحصر به فرد است و در دنیا از نمونه های نادر است و از این نظر با سد ‹‹ آسوان›› مصر قابل مقایسه است . ارتفاع این سد ، ۵۷ متر از پی بوده و طول تاج آن ، ۶۰۰ متر است .

منبع : پایگاه اطلاع رسانی یادمانهای باستانی