تاثیر کتابخانه های بیمارستانی در تصمیم گیری پزشکی و بالینی در بیمارستان های کشور نیجریه

● چکیده :
همان گونه که تکنولو ژی پزشکی درطول قرن بیستم پیشرفت زیادی نموده منابع پزشکی نیز افزایش یافته است. در یک بیمارستان معمولا " عمده ترین فعالیت پزشکان درمان بیماران می باشد که می تواند مراجعه به متون پزشکی را ایجاد کند چرا که تصمیم گیری های پزشکی تنها وابسته به اطلاعات و دانش قبلی نمی باشد در این راستا وجود مراکزی جهت گرد آوری منابع و اشاعه اطلاعات پزشکی در بیمارستان ها اهمیت خاصی دارد. ترجمه ایی که در زیر ذکر شده است اهمیت این موضوع نشان می دهد.
● مقدمه:
در این مقاله تاثیر کتابخانه هادر تصمیم گیری بالینی و پزشکی در دو بیمارستان دانشگاهی نیجریه مورد بررسی قرار گرفته است منابع اطلاعاتی پزشکی که توسط مسئولین پزشکی مورد بررسی قرار گرفته مطالعه شده است مطالعات نشان داد که اطلاعات در اختیار قرار گرفته توسط کتابخانه برای تصمیم گیری مناسب بوده اند تجویز دارو اکثرا" بر اساس اطلاعات کتابخانه ها بوده و جمع آوری اطلاعات توسط کتابخانه برای تصمصم گیری مناسب بودند تجویز دارو اکثرا" بر اساس اطلاعات کتابخانه ها بوده و جمع آوری اطلاعات توسط پرسنل آن می باشد از مطالعه چنین بر می آید که کتابخانه های پزشکی موجود و مراکز اطلاعاتی که در کشور نیجریه موجود است نیاز به آموزش مجدد کار برای کتابداران را دارد.
اطلاعات را جهت رسیدگی به وضع بیمار و بررسی دارو های جدید مورد استفاده قرار گرفت مطالعه نشان می دهد که کتابخانه های موجود در نیجریه نیاز به آموزش افراد متخصص و کتابداران آشنا با تکنو لوژی دارد .
ارتباط اطلاعات پزشکی عامل مهمی در بهبود کیفی مراقبتهای پزشکی است بنابراین سرویس های اطلاعاتی باید بخش مهمی را در سیستم ملی بازی کنند اطلاعات به روز و به موقع ،کافی در اختیار باشد تا کیفیت کار بالا برود با این حال حجم بسیاری از اطلاعات پزشکی به زبانهای مختلف در حال تولید می باشد به هیمن دلیل مراکز اطلاعات با کیفیت بالا برای ایجاد حمایت بیشتر مورد نیاز می بشاد. این گونه مراکز باید نیاز های افراد را پیش بینی کنند تا بتوانند به سوالات پزشکان پاسخ به روز و جامع دهند . کشور نیجریه در زمینه اطلاعات بهداشتی پیشرفت خوبی داشته بدین صورت که اطلاعاتی را که قابل ثبت و نگهداری بوده اند در ضمن جمع آوری آنهانیز راحت باشد بصورت عملیاتی به سوالات افراد جواب دهند. کومار(Kumar) "در مورد نقش اطلاعات و ارائه کیفیت بالای سرویسهای پزشکی تاکید داشت است "
آجیداهان(Ajidahun) می گوید" نیاز های اطلاعاتی با شغل ها مرتبط می باشند. معتقد است که اطلاعات مورد نیاز بر اساس تخصص متفاوت می باشد و محققان ترتیب خاصی را درنظر گرفته اند مثل آبونمان شدن مجلات و یا خریداری کتابهای جدید که اطلاعات آنها به روز می باشد. میلر(Muller)و استین سون(Stinson) در مطالعه بر اساس نظریان ۲۵۸ پزشک با تخصص های متفاوت دریافته است که اطلاعات پزشکی بیشترین منابع مورد استفاده بوده است . اطلاعات ثبت شده شخصی و تماس با کالجها کتابهای متنی و منو گرافها ، مجلات پزشکی متداولترین منبع برای اعضا ی هیات علمی بوده است ، کتابخانه ها اطلاعاتی را تهیه کردند که تاثیر بسیار زیادی بر روی مراقبتهای روانی بیماران داشته اند
اسیوب(Osiobe) از مجلات فنی پزشکی بعنوان منبع خوبی برای استفاده هیات علمی نامبرده است . این نظر با نظرات Ehikhamenor و Njongmetaکه استفاده از منابع غیر رسمی را توسط هیات علمی پزشکی در راس قرار داده اند از کشور کامرون متضاد می باشد. بر اساس نظر اکورت(Acart) " انگیزه در جهت متمرکز کردن امکانات کتابخانه بیمارستان و ایجاد اطلاعات پزشکی وجود دارد. همچنین در مورد اطلاعات و ذهنیت پزشکان ، افراد و کارکنان پیراپزشکی و مدیران اجرائی تغییراتی مرود نیاز می باشد.. عواملی مانند بالا بردن کیفیت درمان و استفاده از افراد با تجربه و حرفه ای در کتابخانه بیمارستانی را ضروری می سازد . مارشال در تحقیق خود از تاثیر کتابخانه های بیمارستانی در تصمیم گیری پزشکی آنرا بسیار مهم و موثر می داند.هاردی(Hardy) " در تحقیق خود عنوان کی کند: که نقش کتابخانه ها در آموزش پزشکی و اطلاع رسانی روز به روز گسترش یافته و محدوده ی بیشتری را شامل می شود."
هدف از این مطالعه یافتن تاثیر اطلاعات بدست آمده از طریق کتابخانه بر روی تصمیم گیری های پزشکی در بیمارستان های آموزش می باشد.
● روش تحقیق
این تحقیق بین سالهای ۱۹۹۸-۱۹۹۷ انجام شد و فقط محدود به پزشکان در بیمارستان های آموزشی نیجریه می باشد. تعداد ۵۰ نفر پزشک از ۸۰ نفر در بیمارستان های اموزشی بصورت تصادفی انتخاب شدند و از آنها سوالاتی پرسیده شد تعداد ۵۰ پرسشنامه بین آنها توزیع شد که تعداد ۴۰ پرسشنامه برگشت داده شد . ۸۰% اطلاعات جمع آوری شده آنالیز شد و نتایج آن در داخل جدول قرار گرفت .
از بین ۱۵ لیست منابع اطلاعاتی از افراد مورد سوال خواسته شد تا منابع مورد استفاده را بنویسند مجلات آموزشی بیشترین استفاده را داشته است ۹۲.۵% دوم ارجاع به همکاران یا سوال از همکاران حرفه ای ۷۰% بوده است . آمار بدست آمده نتایج میللر و استین سون(Stinson, F. &Mueller, D) را تائید می کند. که در مطالعات خود ۲۵۸ نفر پزشک از تخصصها ی گوناگون را مورد بررسی قرار داده بودند و بیشترین آمار رجوع به اطلاعات مجلات پزشکی بوده در حدود نیمی از پاسخ دهندگان از Medline و CD-ROM بعنوان منبع اطلاعاتی همانطور استفاده کردند.
در مورد تعداد استفاده از کتابخانه ها ۴۷.۵% از افراد حداقل از کتابخانه ماهی یک بار استفاده کرده اند در حالی که ۳۵% ۲ تا ۳ بار به کتابخانه مراجعه نموده اند.
تعداد ۹۰% از افراد خودشان تحقیق مورد نظر را انجام داده اند. که نظریه Adimorahs مبنی بر اینکه دانشمندان ترجیح می دهند خودشان تحقیقشان را انجام دهند را تایید می کند.
کارکنان پزشکی در OSUTH به اندازه کافی به کتابخانه بیمارستان دسترسی ندارند. زیرا فقط ۲۲.۲% از پاسخ دهندگان پاسخ متوسط را دادند در حالی که ۷۲.۲% پاسخ ضعیف دادند در UCH میزان ۵۰% از پاسخ دهندگان گزینه متوسط را انتخاب کردند . مجموعه ضعیف موجود در بیمارستان OSUTHبیشتر به دلیل سرمایه گذاری کم در بخش کتابخانه می باشد.
بر اساس اطلاعات بدست آمده ۳۴ نفر ۸۵% از افراد ثابت کردند که اطلاعات بدست آمده از کتابخانه های بیمارستانی تاثیر مهمی در تصمیم گیری پزشکی دارد. اگر چه ۲۲.۲% از پزشکان در OSUTH ومیزان ۵۰% درUCH کتابخانه بیمارستانی خود را بصورت متوسط ارزیابی کرده اند پرسنل پزشکی معتقدند با وجودی که کتابخانه های بیمارستانی کامل نیستند اما نقش مهمی در تصمیم گیری پزشکی دارند.مارشال(Marshall) نیز این یافته ها را تائید کرده است.
موثر بودن دارو های جدید ۷۲.۵% و مدیریت بیمار به همرا تشخیص بیماری ۷۷.۵% تصمیم گیری بالینی این یافته توسط مارشال تائید شده مبنی بر این است که کمک کتابدار کتابخانه بیمارستان در تصمیم گیری پزشکی بسیار موثر بوده است و اطلاعات بدست آمده مرتبط می باشد. از طرف دیگر کتابخانه بیمارستان آموزشیOgun به سیستم کامپیوتری مجهز شده و باید کارکنان به همان نسبت با استفاده و بکار گیری ان آشنا شوند. کتابخانه های بیمارستان کشور نیجریه باید مجموعه های خود را بازبینی کنند. بخصوص در مجلات آبونمان شده خود تجدید نظر کنند و آن را به روز نمایند . تکنولوژی اطلاعاتی باید پیشرفت کنند بطوری که اطلاعات پزشکی را در سطح وسیعی بتواند در اختیار پزشکان قرار دهد.
● نتیجه
کتابخانه های پزشکی موجود و مراکز اطلاعاتی کشور نیجریه باید با مسائل پزشکی و جو پزشکی کاملا" آشنا شوند مشکل اصلی پزشکان در استفاده از کتابخانه های بیمارستان ضعیف بودن کتابخانه از لحاظ دسترسی به تکنولوژی اطلاعاتی مدرن و جدید می باشد کلیه کارکنان کتابخانه با کامپیوتر و سی دی رم و مدلاین آشنا نیستند و این باعث می شود از اطلاعات موجود به خوبی نتوانند استفاده کنند بعنوان مثال کالج بیمارستان دانشگاه وی سی اچ در بخش کتابخانه دارای سی دی/ ISIS (نرم افزار) می باشد ولی فقط یک نفر از کارکنان می تواند از آن استفاده کند.
از دیگر نتایج سودمندی که از این تحقیق بدست آمد شامل موارد زیر است:
۱) مجلات پزشکی در کشور نیجریه بر اساس کار تحقیقات پزشکی و منابع را تشکیل می دهند
۲) محققان پزشکی در کشور نیجریه خصوصا در بیمارستان های آموزشی کاملا" متکی به مجلات پزشکی هستند ۹۸.۴% که استفاده از این مجلات هم توسط تماس با همکاران و مشاوره با آنها صورت می گیرد.
۳) اطلاعات بدست آمده استفاده و کاربرد چشمگیر ی در تصمیم گیریهای پزشکی داشته و دانش جدید و پیشرفت در مراقبت های بهداشتی داشته در زمان صرفه جویی کرده و کمک به نجات بیماران کرده است .
۴) نیاز بیشتری به دسترسی مجلات جدید تر و معتبرتر اطلاعاتی مانند سی دی رام و مدلاین وجود دارد.

ا. ا. ادیوول (A. A. ODUWOLE)
ترجمه : لیلا معصومی دانشجوی
کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی
مراجع:
۱. Osiobe, S.A. (۱۹۹۰) A study of the use of information sources by medical sta¡ in NigerianUniver- sities. Journal of Information Science ۱۲, pp.۱۷۷^۱۸۳.
۲. Uwem, E. (۱۹۹۰) Information needs and resources ofmanagement sta¡of the Calabar cement Company (Calce-mo). UnpublishedM.L.S project, University of Ibadan. pp.۱۳^۱۴.
۳. Ajidahun, O.C. (۱۹۹۰) Information needs of secondary school teachers in Oyo town. Unpublished M.L.Sproject, University of Ibadan.
۴. Akusu, E.A. (۱۹۸۷) Information needs of medical laboratory technologists and resource available to them at the College ofMedicine,University of Ibadan. UnpublishedM.L.S project, University of Ibadan.
۵. Kumar, R.P. (۱۹۹۳). Application of modern technologies in health science libraries in India: A survey. Aslib Proceedings ۴۵(۳), pp. ۶۳^۶۷.
۶. Stinson, E. & Mueller, D. (۱۹۸۰) Survey of health professionals, information habits and needs. Journal of the AmericanMedical Association ۲۴(۳), pp.۱۴۰^۱۴۳.
۷. Nweke,M.C. (۱۹۹۳)Use of information sourcesby pre-clinical andclinical facultymembers of the MaiduguriMedical College. Nigeria Leading Libraries and Information Centres ۱(۲), pp.۱۴^۱۸.
۸. Ajayi,N.A. (۱۹۹۸)Measuring the e¡ectiveness of health information on psychiatric patient care:A Nigerian Experience. Gateway LibraryJournal ۱(۱), pp. ۴۶^۵۳.
۹. Osiobe, S.A. (۱۹۹۰) op. cit.
۱۰. Ehikhamenor, F.R. &Njongmeta, N. (۱۹۹۸)Health information needs and services in Cameroon.
AfricanJournal of Library, Archives and Information Science ۸(۱), pp.۱۳^۲۲.
۱۱. Acart, J.P. (۱۹۹۵) L&#۰۳۹;access a I&#۰۳۹;information specialize a I&#۰۳۹;hospital: Le point deVue des utilisateurs. (Access to specialized hospital information:The point of viewof the users). Inspel ۲۹(۱), pp.۷۲^۷۷.

منبع : سایر منابع