جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا

فناوری هسته‌ای گرانیگاه توسعه پایدار


فناوری هسته‌ای گرانیگاه توسعه پایدار
انحصارگرایی مطلق در این فناوری‌، پیچیدگی‌های فنی و علمی آن، فقدان منابع اطلاعاتی و پایگاههای دانش‌پژوهی هسته‌ای، تحریم تمام عیار جمهوری اسلامی ایران، ممانعت‌های سیاسی بین‌المللی، چالش‌های روانی تبلیغاتی، همه و همه مانعی برای این اقدام به شمار می‌رفتند و اگر نبود همت جوانان دانشمند و توانمند ایران و پشتوانه اعتماد برانگیز و انرژی‌بخش مقام معظم رهبری حضرت آیه الله خامنه‌ای، شاید هیچگاه با صرف میلیاردها دلار نیز دسترسی به آن ممكن نمی‌شد. بیش از سی سال از تلاش ایران برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای می‌گذرد.
نخستین این تلاش‌ها در رژیم گذشته تنها منجر به عقد قراردادهایی در زمینه احداث نیروگاههای هسته‌ای گردید و رژیم محمدرضا پهلوی با وجود تمامی ارتباطات سیاسی اقتصادی خود نتوانست غربی‌ها را مجاب به ورود ایران در حوزه زیرساختهای این فناوری نماید. كارشناسان آن رژیم به همین منظور پیش‌بینی تولید چند هزار مگاوات برق از این رهگذر را در سر می‌پروراندند، حال آن كه اربابانشان مجوز ورود به چرخه سوخت هسته‌ای را به هیچ وجه برای ایران قایل نبودند و بزرگترین امتیازی كه به ایشان واگذار كردند، اجازه شركت در سرمایه گذاری شركت سوخت هسته‌ای فرانسه «سوردیف» آن هم با سهام نمایشی و حداكثر ۱۰% بود كه طی سالهای بعد از وقوع انقلاب اسلامی به عینه اثبات شد كه چنین شركتی حتا حاضر به تامین سوخت مورد نیاز نیروگاه اتمی بوشهر نیز نیست، چه برسد به انتقال فناوری به كشورمان.
با این حال به دنبال وقوع انقلاب اسلامی، كارگزاران متعهد نظام با بررسی‌های كارشناسی متمركز و بخصوص با در نظر گرفتن ناپایداری منابع سوخت فسیلی در كشور و اهمیت‌ها و قابلیت‌هایی كه دستیابی به این دانش می‌تواند برای نسل‌های آتی این سرزمین در زمینه‌های پزشكی، كشاورزی، صنعت و به طور كلی شكوفایی علمی كشور به همراه آورد، اقدام به تدوین برنامه جامع استفاده صلح‌آمیز هسته‌ای كردند.
بدون شك همراه با فعال شدن این برنامه كه در نقطه شروع با كلید زدن مجدد نیروگاه اتمی بوشهر بود، كشورهای غربی شروع به مانع تراشی‌ها و كارشكنی‌های متعدد نمودند و همانان كه حاضر شده بودند نیروگاه اتمی در بوشهر بسازند با وجود ۵۰% پیشرفت فیزیكی كار را نیمه كاره رها كردند و معضلات بسیاری ایجاد نمودند. هشت سال جنگ تحمیلی نیز مزیدی بر علت شد و بمباران تاسیسات بوشهر عملاً پیشرفتهای گذشته را زایل نمود.
با پایان جنگ و اولین اقدامات سازمان انرژی اتمی ایران، مسولان درصدد اجرای این پروژه ناتمام برآمدند كه در این زمینه نیز اكراینی‌ها و چینی‌ها تحت فشار غرب با وجود انعقاد قرارداد، از تكمیل پروژه سرباز زدند و بالاجبار فناوری غربی بوشهر به سمت فناوری روسی جهت گرفت و رفته رفته نیروگاه اتمی بوشهر با دستور كار تولید ۱۰۰۰ مگاوات برق رو به پیشرفت نهاد.
اما این آغازی بود بر راهی دراز و فرساینده. تجربیات گذشته و شرایط جهانی و سلطه جویی‌های امریكا در منطقه و جهان دولت جمهوری اسلامی را مجاب كرد تمهیدی بیاندیشد كه با وجود تحریم‌ها و در شرایطی كه هیچ كشوری تامین سوخت نیروگاههای هسته‌ای ایران را تضمین نمی‌كرد، بتواند به توسعه و تأمین انرژی آینده كشور با وجود تمام خطرات و مخاطرات بپردازد. بنابراین راهی نبود جز حركت در مسیر دستیابی به چرخه سوخت هسته‌ای. چه، به گفته كارشناسان قبل از تصمیم‌گیری جدی در این زمینه، بارها و بارها در مذاكرات سیاسی به اهمیت تامین سوخت اشاره شده بود. لیكن فناوری چرخه سوخت عرصه‌ای نبود كه یك شبه بتوان بدان دست یافت.
چرخه سوخت هسته‌ای در واقع چرخه‌ای رو به تكوین در جهان علم به شمار می‌رود كه هر روز در معرض تغییر و تحولات نوین است و قرار گرفتن در مسیر آن نیازمند به روز بودن و جرح و تعدیل دایمی است.
این چرخه شامل مراحل اكتشاف، استخراج، آماده‌سازی، غنی‌سازی، و انتقال سوخت هسته‌ای (اورانیوم با غنای ۵/۳ درصد) می‌باشد. پیچیدگی‌های فنی هر كدام از این مراحل به نحوی است كه دستیابی به فناوری آن بدون انتقال دانش از كشورهای صاحب فناوری تقریباً غیرممكن بوده و مستلزم بهره‌مندی از توان نرم‌افزاری و سخت‌افزاری فوق مدرن است. در برخی از این مراحل از جمله غنی‌سازی كه مبتنی بر تكنولوژی سانترنیوژ می‌باشد، جوانان دانشمند ایرانی به دلیل در دسترس نبودن دانش و حتا نمونه عینی، مجبور به ساخت و تولید قطعات در صدها نوبت آزمون و خطا بوده‌اند.
این نكته اهمیت ویژه دستیابی ایران اسلامی به فناوری فوق را ممتاز می‌كند، موضوعی كه موجب تعالی صنعت و رشد كیفی و كمی قابلیتهای این فناوری با توجه به استانداردهای فوق تخصصی هسته‌ای می‌شود.
باید توجه داشت كه دسترسی به این قابلیت‌ها چه در سطح پایلوت و چه صنعتی، عامل كینه‌توزی دشمنان انقلاب اسلامی ایران شده است و نتایجی كه این سطح از توانمندی برای مردم ایران در حوزه‌های پزشكی، دارویی، كشاورزی، انرژی و صنعت به همراه دارد، موجب غرور و مباهات ملی و جهانی و تحسین كارشناسان و دانشمندان هسته‌ای جهان شده است.
اگر روزی ایرانیان دروازه‌های علم را به روی اروپائیان گشودند و آنان را از سیاهی قرون وسطی به عصر طلایی علم و اندیشه هدایت كردند، اگر روزی این ملت خودباورانه، صنعت نفت را ملی كردند و در برابر تمام فشارهای بیگانگان ایستادند، قطعاً این بار نیز به جهان ثابت می‌كنند كه هیچ كشوری نمی‌تواند مانع حق مسلم ملتی شود و حتی اگر تمام مبادی ورود علم بسته باشد، به حول و قوه الهی و همت جوانان دانشمند خود، توسعه پایدار را برای نسل‌های آینده به ارمغان خواهد آورد و برگ زرین دیگری به شایستگی‌های ایران خواهد افزود. امروز روز ملی فناوری هسته‌ای با راه‌اندازی نخستین فاز صنعتی چرخه سوخت هسته‌ای، جهانیان شاهد تحقق این خواسته خواهند بود.
نویسنده:شهریار امینیان
منبع: Anti War
منبع : خبرگزاری فارس


همچنین مشاهده کنید