تنظیم ساعت عاطفه

رشد فكری افراد، افزایش خلاقیت و اعتماد به نفس زمانی در یك خانواده افزایش پیدا می كند كه افراد خانواده از نظر عاطفی ساعات بیشتری را برای گفت و گو در كنار یكدیگر بگذرانند. این در حالی است كه براساس تحقیقات انجام شده میزان گفت وگو در خانواده های ایرانی كمتر از ۳۰ دقیقه بوده است.
گرفتاری فكری اعضای خانواده، ۲شغله بودن مرد و كار زنان از جمله مواردی است كه باعث می شود زن و مرد در تنظیم زمانی برای با هم بودن در خانه دچار مشكل شوند. این مسأله در حالی به عنوان مشكل اجتماعی درآمده است كه پیامدهای اجتماعی بسیاری را برای خانواده به همراه داشته به طوری كه بسیاری از زنان و مردان متأهل از نبود فرصت حتی برای خرید روزمره خود شكایت می كنند.
در برخی از خانواده ها پدر و مادر فرصت حضور و آموزش كودكان خود را ندارند و انتقال فرهنگی از والدین به فرزندان به كندی انجام می شود كه جامعه شناسان از این وضع به عنوان گسیختگی فرهنگی نام می برند.
دكتر شهلا كاظمی پور جامعه شناس و استاد دانشگاه درباره تنظیم وقت خانواده ها می گوید: یكی از مشكلات خانواده های ایرانی كار كردن ۲ شیفت مردان و زنان است. این موضوع باعث كاهش روابط عاطفی در خانواده شده است.
وی درباره نداشتن فرصت لازم برای رسیدگی به امور روزمره در زندگی زناشویی می گوید: به دلیل افزایش هزینه ها افراد ملزم هستند در چند شیفت كار كنند این موضوع به خاطر ضعف مدیریتی است، چرا كه در هیچ كجای دنیا این موضوع وجود ندارد.
كاظمی پوربا اشاره به این كه برنامه ریزی مناسبی در خانواده ها برای گذراندن فرصت های زندگی وجود ندارد اظهار می كند: بحران در خانواده ها زمانی رخ می دهد كه حضور والدین در خانواده كم رنگ می شود. خانواده ها در فاصله زمانی كمی كه در خانه هستند و برنامه ریزی لازم برای گذراندن این حضور ندارند. به اعتقاد این كارشناس اعضای یك خانواده در شبانه روز باید ۲ تا ۳ ساعت با یكدیگر ارتباط عاطفی و گفت وگو داشته باشند كه هم اكنون این میزان بسیار كاهش پیدا كرده است.
این جامعه شناس به پیامدهای این وضع اشاره می كند و می گوید: گسیختگی فرهنگی حاصل حضور كم رنگ والدین در خانواده است، انتقال فرهنگی والدین به فرزندان به هیچ عنوان به خوبی صورت نمی گیرد و خانواده دیگر فرصت آموزش به فرزندان را ندارد. همچنین بسیاری از تنش های زناشویی سرچشمه اش نبود فرصت برای حل مسائل و حل تنش های به وجود آمده است.
وی به اشتغال مادران و نحوه ارتباط آنان با كودكان و همسران اشاره می كند و می گوید: به دلیل اهمیت رفتار مادران باید در محیط های كاری به آنها فرصت داده شود تا كمتر خسته شوند و توان رسیدگی و گفت وگو با فرزندان و حل مسائل خود را داشته باشند. بنابراین با فراهم كردن شرایط مناسب برای آنها می توان بسیاری از هزینه های اجتماعی را كاهش داد.
كمتر از نیم ساعت صحبت می كنیم
تمام كارشناسان معتقدند زوجین باید در طول روز حداقل ۲ ساعت را برای گفت وگو مشخص كنند تا هرگونه ابهام و برداشت غیرواقعی میان آنها برطرف شود، با خط قرمزهای یكدیگر آشنا شده و وارد حریم های یكدیگر نشوند.
دكتر حسن علم الهدی جامعه شناس به تحقیقات انجام شده در این باره اشاره می كند و می گوید: مطالعاتی كه درباره مسائل خانوادگی انجام شده است نشان می دهد گفتمان هر خانواده در شبانه روز كمتر از ۳۰ دقیقه است.
وی بهداشت عاطفی - روانی و فكری زن و مرد را در خانواده مهم می داند و می افزاید: خانواده های ایرانی به لحاظ نوع ارتباط به دو دسته خانواده ارگانیكی و خانواده مكانیكی تقسیم می شوند. خانواده ارگانیكی روابط سالم و در هم تنیده ای با هم دارند اما خانواده های مكانیكی ارتباط ابزاری و غیرمفید با یكدیگر دارند كه در حال حاضر جامعه ما به سمت خانواده های مكانیكی می رود.
به گفته او در خانواده های ارگانیكی روابط بین اعضا تعریف شده است و حضور زن و مرد در خانه براساس نوعی برنامه ریزی است. زمانی كه حضور و گفت وگو به اندازه كافی در بین اعضا وجود نداشته باشد، خانواده حالت خانوار را پیدا می كند. به این معنا كه زن و مرد تنها در زیر یك سقف زندگی می كنند و ارتباط معناداری با هم ندارند.
این كارشناس به نكاتی درباره خانواده اشاره می كند و معتقد است كه نشانه های یك خانواده خوشبخت با گفتمان مناسب و حضور خوب زن و مرد در آن خانواده است.
علم الهدی تأكید می كند: در برخی خانواده ها فضا چون فضای عاطفی نیست، حضور اعضا در خانواده هم كمتر می شود. بی برنامه بودن و نداشتن مدیریت مناسب در خانه، ضعف در مدیریت خانواده كه بیشتر از سوی مرد خانواده است، باعث كم رنگ شدن ارتباط در میان افراد می شود.
وی تنها راه جلوگیری از این وضع را برنامه ریزی مناسب خانواده ها می داند و می گوید: كار در ایام تعطیل، نداشتن تعادل در كار، استراحت و اوقات فراغت كه بیشتر به دلایل اقتصادی در خانواده ها اتفاق می افتد باعث می شود نشاط و شادابی خانواده تحت تأثیر قرار گرفته و حتی زنان و مردان شاغل در روزهای تعطیل تنها در خواب هستند تا با اعضای خانواده وقت خود را بگذرانند.
وی نقش مادر را در خانواده بسیار مهم می داند و می گوید: روابط عاطفی میان اعضای خانواده را مادر مشخص می كند، مادر عمود عاطفی كانون خانواده است و با توجه به ویژگی های عاطفی و روانی كه دارد می تواند محیط خانواده را آرام كند. زنان شاغل در منزل دچار فشارهای روانی و بی حوصلگی می شوند و شكیبایی و توان لازم را برای ایفای نقش خود ندارند، بنابراین رسیدگی به امور زناشویی هم دچار مشكل می شود.

معصومه كریمیان

منبع : روزنامه ایران