تجهیزات دندانپزشکی پرتابل :همراه همیشگی دندانپزشک

امروزه شایدكمتر كسی وجود داشته باشدكه تجربه استفاده از وسائل همراهی همانند موبایل را نداشته و به مزایای استفاده از آن در شرایط مختلف واقف نباشد. در دنیای امروز وسایلی از این دست با همه مشكلاتشان، جزئی از زندگی انسان شده اند و روز به روز نیاز به آنها بیشتر احساس می گردد. با این مقدمه می توان استفاده از سایر امكانات موجود در محیط اطرافمان را كه به گونه ای با حرفه ما ارتباط تنگاتنگی دارند، دركنار خود و به عنوان یك همراه همیشگی در همه جا تصور نمود تا در آینده ای نه چندان دور لزوم استفاده از آنها نیز همانند سایر وسائلی كه شاید فكر آن نمی رفت كه روزی اینگونه مورد استفاده قرار گیرند، احساس گردد.‏
تجهیزات دندانپزشكی پرتابل، تجهیزاتی قابل حمل و با قابلیت های خاص هستند و امكان استفاده از آنها در شرایط مختلف وجود خواهد داشت. به علت اینكه در اكثر موارد اینگونه تجهیزات كم حجم و در ابعاد كوچك ساخته می شوند، شاید این باور اشتباه وجود داشته باشد كه كارائی و راندمان آنها نیز به همان نسبت كم بوده و عملا در بسیاری از موارد هیچ كاربرد خاصی ندارند، در حالیكه استفاده كنندگان از این تجهیزات، هیچ گونه كمبودی را در هنگام كار با این دستگاه ها احساس نمی كنند، به عبارت دیگر به همان اندازه كه می توان یك یونیت دندانپزشكی را كامل و با تمام امكانات تهیه كرد، این مجموعه قابل حمل را نیز می توان با تمام امكانات تجهیز نمود. ‏
تجهیزات دندانپزشكی پرتابل به سادگی باز شده و آماده برای كار می شوند و در پایان كار نیز به همان سادگی جمع شده و جهت استفاده مجدد، از نقطه ای به نقطه دیگر انتقال می یابند. توسط این تجهیزات می توان در مدت زمان كمی، یك اتاق ساده و معمولی را به یك محیط مناسب و حرفه ای برای دندانپزشك تبدیل نمود. انتخاب انواع مختلف و سطح دسترسی به امكانات بیشتر در اختیار دندانپزشك بوده و متناسب با نیاز كاری خود، می تواند یك مجموعه مناسب را تهیه نماید.
● وسائل متداول و معمول مورد استفاده در اینگونه مجموعه ها در زیر آورده شده است :‏
▪ لامپ دندانپزشكی
▪ انواع هندپیس دندانپزشكی
▪ كراشوار (شامل لیوان، كاسه و ساكشن)
▪ توربین هوا (از مهمترین وسائل دندانپزشكی ترمیمی)
▪ میكرو موتورها
▪ جعبه ای شامل انواع مواد مورد استفاده در جراحی دندان ها
▪ منبع تامین كننده آب
▪ و . . .
لازم به ذكر است كه انواع دیگری از دستگاه ها و وسائل مورد نیاز همانند دستگاه تصویربرداری دندان ‏‎(Portable X-Ray System)‎‏ ، مانیتور دندانپزشكی ‏‎(LCD Monitoring System)‎‏ همچنین تخت دندانپزشكی و تجهیزات مشابه نیز ارائه می شوند كه در صورت نیاز می توانند به این مجموعه اضافه گردند. ‏
كلیه استانداردهای لازم جهت ساخت اینگونه تجهیزات همانند ساخت سایر ملزومات دندانپزشكی رعایت شده و علاوه بر آن، اقدامات لازم جهت محافظت از آنها در هنگام جابه جائی در طراحی ها لحاظ شده است، به عنوان مثال استفاده از موادی در ساخت بدنه كه ضمن داشتن مقاومت زیاد در مقابل ضربات، از وزن كمی برخوردار باشند. همچنین به منظور حمل راحت، از چرخ های با استحكام بالا و در عین حال با اندازه مناسب و با قابلیت جمع شدن و قفل شدن برای مواقعی كه امكان حركت های احتمالی ناخواسته وجود دارد، استفاده می گردد.‏
دستگاه تصویربرداری پرتابل، مشخصاتی كاملا مشابه با انواع متداول مورد استفاده در مطب دارد و در آن تنها از پایه چرخدار مناسب و حتی الامكان با لرزش كمتر به منظور جا به جائی با امنیت بالاتر استفاده شده است. قابلیت تغییر زاویه و موقعیت تیوب ‏X-Ray‏ جهت استفاده برای بیمارانی كه بر روی صندلی، ویلچر و یا تخت قرار دارند، از دیگر مشخصه های این دستگاه پرتابل است. در برخی از انواع این سیستم ها، از یك دوربین داخل دهانی ‏‎(Intraoral Camera)‎‏ برای عكسبرداری از محیط داخل دهانی بر روی پایه دستگاه تصویربرداری استفاده می گردد.
مانیتورهای قابل نصب بر روی انواع یونیت های دندانپزشكی كه امروزه استفاده از آنها در مقایسه با گذشته بیشتر شده است، در ابعاد كوچك تر به منظور جلوگیری از افزایش حجم مجموعه دستگاه های قابل حمل، قرار داده شده است. بدین ترتیب تصویر برداری از محیط داخل دهانی و مشاهده این تصاویر با بزرگنمائی مناسب توسط اینگونه سیستم ها قابل انجام خواهد بود.‏
▪ تخت های دندان پزشكی برحسب تعداد حركاتشان بسیار متفاوت هستند. در حالت ایده آل تخت باید دارای قابلیت های زیر باشد :‏
ـ تغییر ارتفاع
ـ امكان تنظیم پشتی
ـ تنظیم ارتفاع زاویه زیر سری ‏
ـ قدرت حركت پشتی و قسمت پایی
كه سعی شده اكثر این موارد در ساخت تخت های قابل حمل رعایت گردد، به علاوه همانطور كه در بالا عنوان شد همانند ساخت بدنه، در ساخت تخت ها نیز از مواد با استحكام بالا و وزن كم استفاده می شود.‏
بر طبق استانداردهای موجود، محل محور صندلی باید با محل محور چرخشی مفصل لگن بیمار انطباق داشته باشد كه این مسئله در تخت های پرتابل رعایت می گردد.‏
▪ ‏برای به حركت در آوردن تخت دندانپزشكی در مطب از دو روش معمول استفاده می گردد :‏
ـ جك های پیچی (‏Screw lift‏)‏
ـ جك های هیدرولیكی (‏Hydraulic lift‏) ‏
كه البته قراردادن اینگونه جك ها در تخت های پرتابل مرسوم و متداول نبوده و برای به حركت درآوردن تخت، از اهرم های دستی استفاده می گردد، دلیل اصلی آن وزن زیاد جك ها و به دنبال آن عدم امكان جا به جائی آنها است. ‏
همچنین تخت های با قابلیت برنامه ریزی حركات نیز در یونیت های دندانپزشكی به چشم می خورد كه در انواع قابل حمل آن وجود ندارد. تخت دندانپزشكی شاید تنها تفاوت این مجموعه قابل حمل با انواع مورد استفاده آن در مطب باشد.‏
جهت انجام اعمال دندانپزشكی، وجود نور مناسب الزامی است كه اهمیت وجود لامپ دندانپزشكی را حین انجام اعمال جراحی دندان مشخص می سازد.
▪ در ساخت اینگونه لامپ ها نكاتی به شرح زیر مد نظر است : ‏
ـ نور تابانده شده در فضای دهان باید دارای روشنایی یكنواخت با نور سرد باشد. ‏
ـ بهترین نور برای فضای دهان نور ساطع شده از لامپهای كوارتز - هالوژن است.
- قابلیت تغییر در میزان روشنایی (كه از مزایای لامپ های دندان پزشكی به حساب می آید) ‏
در لامپ های قابل حمل نكاتی اینچنین لحاظ شده است و از محافظ های مناسب برای جلوگیری از ضرباتی كه ممكن است منجر به صدمه دیدن و یا سوختن این لامپ ها شود، استفاده شده است.‏
● یونیت های حامل وسائل تراش یكی از انواع یونیت هاست كه : ‏
‏▪ ابزار های موتوری را در اختیار پزشك قرار می دهد‎ ‎‏.‏
‏▪ حداقل دارای یك توربین هوا، میكروموتور و سرنگ سه گانه است.‏
‏▪ وسایل دیگر شامل توربین یا موتورهای اضافی، قلم جرمگیری‏‎ ‎اولتراسونیك، هندپیس های الكتروسرجری، فیبر نوری، لایت كیور‏‎ ‎‏ و . . . ‏
تمام موارد ذكر شده قابل اضافه نمودن به انواع سیستم های دندانپزشكی قابل حمل خواهد بود كه شرح آن در بالا آورده شد، به استثنای تجهیزات ثابتی كه بر روی اینگونه مجموعه های پرتابل عرضه می گردد، انتخاب سایر وسائل، بسته به نیاز دندانپزشك و انتخاب او صورت خواهد گرفت. ‏

منبع : مجله مهندسی پزشکی و تجهیزات آزمایشگاهی