چگونه مسائل و مشکل‌های زندگی را ریشه‌یابی کرده و بر آنها غلبه کنیم!

در این مبحث راجع به احساس‌ها و اینکه از کجا می‌آیند و چگونه شکل می‌گیرند و خلاصه‌ٔ ویژگی‌های خانم‌های ”آگاه“ و ”ناآگاه“ و اشاره‌هائی خواهم داشت:
انسان یک معجزه، حتی فراتر از یک معجزه است؛
ای زن ... ای مرد!!
تو بسیار توانا هستی، هرکاری بخواهی، می‌توانی انجام بدهی.
در درون تو چه قدرت‌های شگرفی نهفته است، حتی تصورش را هم نمی‌توان کرد!
یکی از این شگفتی‌ها، احساس‌ها و عواطف انسانی است.
پرسش این است که: احساس‌ها از کجا می‌آیند؟ با خود چه پیام‌هائی برای ما دارند؟ آیا می‌توانیم بر احساس‌های خود غلبه کنیم و آنها را در جهت هدف‌های خود هدایت کنیم؟
هر کسی با توجه به باورها و اندیشه‌های خود و براساس تجربه‌هایش، احساس‌های خود را (پیوسته به‌صورت خودکار و ناخودآگاه) تعبیر کرده و بروز می‌دهد.
اگر به فکر درآمد بیشتری هستیم... اگر در اندیشهٔ کسب قدرت بیشتری هستیم... اگر به فکر همسر شایسته‌ای باشیم.. اگر در اندیشهٔ آزادی و امنیت بیشتری هستیم.. اگر می‌خواهیم رابطهٔ بهتری با دیگران داشته باشیم... اگر به فکر خوراک، پوشاک و مسکن خوبی هستیم... صدها و هزارها اگر دیگر، به خاطر این است که می‌خواهیم احساس و عواطف بهتری داشته باشیم و کیفیت احساس خود را بهتر کنیم. چرا که احساس‌ها و عواطف، بزرگترین قدرت و بهترین دوست یا بدترین دشمن ما می‌تواند باشند.
به‌طور کلی، احساس‌ها یک امر طبیعی هستند، ولی تودهٔ مردم آنها را در دو گروه قرار می‌دهند.
۱) احساس‌های مثبت، شادی‌بخش و آرامش‌دهنده که باعث لذت از زندگی می‌شوند.
۲) احساس‌های ترس، خشم، درد و ... که به‌طور معمول باعث تلخی، درد، و رنج در زندگی می‌شوند. اگر این احساس‌ها را به‌عنوان علایم هشداردهنده بدانیم و با آنها به‌صورت مثبت و برخورد کنیم، می‌توانند منبع خیر و برکت باشند. به‌عنوان نمونه، احساس ترس را مورد بررسی قرار می‌دهیم: ترس یک امر طبیعی است، وقتی ترس خود را پنهان نموده و یا فقط به اثرهای منفی آن توجه کنید، یعنی با ترس برخورد مفنی شده است. در حالی که اگر به پیام‌های ترس توجه کنی، ترس به موقع، نه تنها بد، منفی و مخرب نخواهد بود، بلکه می‌تواند بسیار سازنده و مفید هم باشد. پیام ترس این است که: پیش‌بینی‌های لازم را انجام بده، خود را برای هر پیش‌آمدی آماده ساز...، خودت را آماده نگه دار...، آمادهٔ مبارزه باش...، آماده کنار آمدن باش...، آماده پذیرش باش...، آماده فرار کردن باش...، آماده تحمل کردن باش و... به طور کلی، آماده هرگونه تغییر لازم باش.
در حالی که بسیاری از مردم، به‌علت‌های مختلف با ترس برخورد منفی کرده و خود را دچار درد، رنج، عذاب نموده و اسیر مسئله‌ها و مشکل‌های متعدد می‌کنند. به‌طور کلی ترس‌ها و تردیدهای غیرطبیعی، ذهنی بوده و بازدارنده هستند و یکی از بزرگترین دشمن‌های بشر به حساب می‌آیند. چرا که بزرگترین ترس‌ ما از خود ترس است. ترس‌ها، بازتاب افکار منفی ما است، انرژی بسیاری را هدر می‌دهند و سرمنشاء بسیاری امراض و شکست‌ها هستند. پادزهر ترس، جسارت است. با ترس بایستی جسورانه برخورد کرد، جسورانه اندیشید و جسورانه عمل کرد.
همان‌طوری که گفتیم احساس‌ها، بزرگترین قدرت‌ها و بهترین دوست‌ها و یا بدترین دشمن‌ها برحسب چگونگی برخوردمان با آنها خواهند بود:
برخلاف تصور همه افراد، انسان نه تنها بر اساس عقل و منطق، بلکه تحت‌تأثیر احساس‌ها و عواطف خویش، تصمیم می‌گیرد و عمل می‌کند. اگر تصمیم‌های اتخاذشدهٔ ناشی از احساس‌ها، مثبت بوده و در راستای خرد و منطق باشد، زندگی انسان در سیر شادکامی، خوشبختی و تعالی قرار می‌گیرد، لوی اگر عملکردها، نتیجه تصمیم‌های احساس منفی و به دور از عقل و منطق باشد، شخص در ناراحتی، نگرانی و مسائل گوناگون و بدبختی قرار می‌گیرد.
احساس، نقطهٔ مقابل خرد و منطق‌گرائی است. احساس‌ها به‌صورت خوشحالی، لذت، ترس، خشم، امیدواری، ناامیدی، آرامش، نگرانی، حسادت و... بدون اینکه انتظار داشته باشیم، ظاهر می‌شوند. در واقع عواطف بدون علت ظاهر نمی‌شوند و تحت‌تأثیر عوامل درونی (باورها، اندیشه‌ها و تجسم‌های ذهنی) و محرک‌های بیرونی ظاهر می‌شوند. چرا که سیستم عصبی به‌صورت خودکار تمام اندام‌های درونی بدن را کنترل و تنظیم می‌کند. به‌عنوان نمونه وقتی در محیط تاریکی قرار می‌گیریم، مردمک چشم ما گشاد می‌شود، در حالی‌که قوتی وارد محیط روشنی می‌شویم، مردمک چشم تنگ می‌گردد. به‌عبارت ساده، سیستم عصبی با توجه به شرایط و موقعیت‌ها به‌طور خودکار مردمک چشم را تنگ یا گشاد می‌کند.
● همهٔ ما خاطره‌های شیرین و تلخ فراوانی داریم
که بسیاری از آنها مربوط به دوران کودکی می‌شود. در سنین مختلف وقتی در موقعیت‌های مشابه گذشته قرار بگیریم، ذهن ما واکنش نشان داده و به‌صورت خودکار، همان احساس‌های گذشته را دوباره تجربه می‌کنیم. به‌عنوان نمونه، وقتی بچه بودیم، بارها با گربه، سگ، گوسفند، مار، پرنده و هزاران مورد دیگر روبه‌رو شده و نسبت به آنها واکنش‌های خوب، بد یا بی‌تفاوتی از خود نشان داده‌ایم و برحسب احساس‌های بروز داده شده تلخ، شیرین، خوب و بد، در ذهن ضبط شده و نگهداری و بایگانی شده‌اند. بعدها وقتی با موارد مشابه روبرو می‌شویم، همان احساس‌ها به‌طور خودکار و به‌صورت مختلف ظاهر می‌شوند. بنابراین، بروز و ظهور احساس‌های فی‌البداهه، عطف به مسابقه است که در گذشته در ذهن ما ثبت و ضبط شده‌اند و هر چند اصل وقایع و تجربه‌های گذشته را فراموش کرده باشیم. به‌عنوان مثال، اگر از سگ بترسیم، بیشتر به این علت است که در ذهن ما خاطره یا خاطره‌های بدی از سگ ثبت و ضبط شده است.
به‌طور طبیعی، خانم‌ها نسبت به آقایان از احساس و عواطف قوی‌تری برخوردارند و می‌توانند احساس و عواطف آقایان را ”کم“، ”زیاد“ یا ”خیلی زیاد“ در جهت مثبت و سازنده یا منفی و مخرب تحت‌تأثیر قرار دهند: حال ببینیم خانم‌ها از احساس و عواطف قوی خود که یکی از پایه‌های قدرت و توانمندی با ضعف و ناتوانی آنها را شکل می‌دهند، چگونه استفاده می‌کنند؟
اگر خانم‌ها با احساس‌های خود مثبت برخورد کنند و آنها را در جهت هدف‌های مثبت به‌کار گیرند، جزء گروه خانم‌های مدیر و آگاه قرار می‌گیرند. در حالی‌که بیشتر خانم‌ها با احساس‌های خود، منفی برخورد می‌کنند و قدرت خود را ندانسته در جهت هدف‌های منفی هدایت می‌کنند.
زن آگاه، هدفش این است که همیشه موقعیت ”برنده - برنده“ بین خود و همسرش ایجاد کند و پیوسته از خود پرسش می‌کند که: ”چه کار کنم و چه قدیمی بردارم تا به اتفاق همسرم، زندگی شاد و پرطراوتی داشته و هر دو برنده باشیم؟“ او خود و همسرش را در یک تیم دونفری می‌بیند که می‌بایست نیازهای احساسی، عاطفی، مالی، جنسی، حمایتی و ... هر دو به کمک یکدیگر برطرف شود.
زن ناآگاه، در بازی زندگی هدفش این است که همیشه در موقعیت برنده قرار گیرد و همسر خود را در وضع بازنده قرار دهد. راستی کدام مرد دلش می‌خواهد در زندگی مشترک بازنده باشد؟ همسرانی که در زندگی مشترک احساس بازندگی کنند، دیر یا زود خود را از این ارتباط بیرون می‌کشند و زندگی مشترک را از نظر احساسی و عاطفی، جسمی، حمایتی و ... ترک می‌کنند.
به‌طور طبیعی، خانم‌ها نسبت به آقایان از احساس و عواطف قوی‌تری برخوردار هستند و می‌توانند احساس و عواطف خود و آقایان را در جهت مثبت و سازنده یا منفی و مخرب هدایت کنند.
به این مثال توجه فرمائید: همسر شما برایتان تعریف می‌کند که امروز در بیرون چه کار انجام داده است. برحسب اینکه شما روی نکته‌های کوچک و بزرگ گفته‌هایش که به نظر شما اشتباه کرده است، انگشت بگذارید و بگوئید ”آه خدایا چرا این همه اشتباه... باز هم خرابکاری، باز هم اشتباه!
یا برعکس، روی نکته‌های مثبت عملکرد همسرش انگشت می‌گذارید و او را تحسین می‌کنید و می‌گوئید: ”آه خدایا! چقدر خوب از عهدهٔ کارهایت برآمدی!“
نتیجه‌های حاصله بسیار متفاوت هستند، به این معنی که وقتی همسرت را تحسین می‌کنی، او احساس شیر را پیدا می‌کند و احساس می‌کند شایسته و بسیار ارزشمند است؛ در این جا است که به خودباوری و افزایش عزت‌نفس او کمک می‌شود؛ در حالی که وقتی از همسرتان انتقاد می‌کنید و به سرزنش او می‌پردازید، حکم بادکنکی را پیدا می‌کند که بادش خالی است! و احساس می‌کند که فرد نالایق و بی‌ارزشی است. در نهایت، ندانسته و ناآگاهانه به کاهش خودباوری و اعتمادبه‌نفس همسرتان منجر می‌گردد.
خلاصهٔ ویژگی خانم‌های مدیر و آگاه از این قرار است:
▪ زن‌های آگاه خود را باور دارند. توانمندی‌های خود را می‌شناسند و مسئولیت و سهم خود را در ایجاد خوشبختی زندگی مشترک با عشق و علاقه پذیرا هستند.
▪ احساس و عواطف خود را به جهت مثبت به‌کار می‌گیرند و با مسائل و مشکل‌ها، مثبت برخورد می‌کنند.
▪ تلاش می‌کنند استعدادهای نهفتهٔ مثبت همسرشان را بشناسند و برای بروز و ظهور آنها به همسرشان کمک کنند، چنین همسرانی عشق بیشتری دریافت کرده و زندگی مشترک خود را در مسیری بهشتی قرار می‌دهند.
▪ استعدادها و توانمندی مثبت همسران خود را مورد تشویق و تحسین قرار می‌دهند و پیوسته از خود پرسش می‌کنند که برای شادابی و پرطراوت کردن زندگی مشترک خود چه کارهائی می‌توانند انجام دهند؟
▪ نیازهای خود و همسرشان را درک کرده و با همیاری و همکوشی همسران خود به رفع آنها اقدام نموده و تلاش می‌کنند که شوهرانشان حس کنند که در زندگی مشترکشان ”برنده“ هستند تا زندگی مشترک شیرین و جذابی را تجربه کنند.
▪ زن مدیر پیوسته آگاهیش را با مطالعه، شرکت در کلاس‌ها و همایش‌های بالا می‌برد؛ تمام سعی و کوشش خود را به‌کار می‌گیرد تا با بالا بردن آگاهی‌هایش، مسائل و موارد پیش‌آمده را به‌صورت صحیح و موانع را به طریق درست برطرف سازد.
▪ روابط خوب و شایستهٔ احساسی، عاطفی، حمایتی، جسمی و ... با همسرشان برقرار می‌کنند. در صورت بروز مشکل، از مشاورین متخصص و حرفه‌ای راه چاره می‌جویند و کمتر تحت‌تأثیر راهنمائی‌های غیروارد و منفی اطرافیان قرار می‌گیرند.
▪ در موقع سخت به یاری شوهر خود شتافته و در کار او قرار می‌گیرند، چرا که زن آگاه و مدیر، خود را شریک زندگی همسرش می‌داند و نه فقط همسر قانونی او.
▪ زن مدیر در ایجاد تعادل و توان احساسی و رفتاری بر زندگی مشترک، نقش اساسی بازی می‌کند.
▪ زن مدیر و آگاه می‌داند که: همسرش احساس‌های خود را پنهان کرده و عواطف خود را کمتر بروز می‌دهد، ولی در عمل، مردش به زندگی مشترک خود وفادار می‌باشد.
▪ مرد، با حمایت، تأیید و تشویق زنش، خودباوری و اعتمادبه‌نفس‌اش بالا می‌رود، با قدرت و توانمندی بیشتری دست به‌کار می‌شود.
▪ مردها عاشق زن‌های مدیر، قوی و بااعتمادبه‌نفس می‌شوند، هر چه زن، توانائی بیشتری از خود نشان دهد و از اعتمادبه‌نفس بیشتری برخوردار باشد، برای مرد، جاذب‌تر و دوست‌داشتنی‌تر می‌شود.
▪ مردها از زن‌های ضعیف، قلدر، زورگو و نق‌نقو خوششان نمی‌آید.
▪ ضرب‌المثل فرانسوی: ”مردی که در زندگی، خیلی موفق باشد، کشف کنید چگونه زنی داشته است؟“
▪ ”زن‌های آگاه“ تاج، نصیب شوهران خود می‌کنند و ”زن‌های ناآگاه“ کمک می‌کنند که شوهرشان به صلیب کشیده شود.
▪ این گفته که زن‌ها بدون فکر حرف می‌زنند و مردها بدون اندیشیدن عمل می‌کنند، مورد توجه زن‌های مدیر قرار دارد.
▪ زن‌ مدیر می‌داند که هیچ انسانی کامل نیست، بنابراین اشتباه‌ها و آنچه را باعث آزار او است، بیان می‌کند و با همسرش در میان می‌گذارد و به‌جای کینه به دل گرفتن و سرزنش خود و همسرش، با آگاهی و مهارت، خود و همسرش را به‌راحتی می‌بخشد تا زندگی مشترک مطبوع و شیرینی داشته باشند.
هویت زنان و مردان، اینکه ”کیستند یا چیستند“؛ چرا یادسپاری تاریخ مناسبت‌های تولد، ازدواج و ... برای خانم‌ها مهم هستند و ... موضوع تفاوت‌های زن و مرد و ریشه‌یابی مسائل و مشکل‌های زندگی زناشوئی در کجا است؟... در مبحث آینده پی‌گیری می‌کنیم.

دکتر میرعمادالدین فریور

منبع : مجله شادکامی و موفقیت