چگونه پوستمان را اتو بکشیم؟

با گذشت زمان و رسیدن به دوران پیری ، پوست ما ممكن است خشك و یا چروكیده شود. مردم سراسر جهان، همه ساله ، میلیون‌ها دلار برای كرم‌های ضد چروك خرج می كنند تا پوستشان سالم و صاف بماند. بسیاری انتظار دارند این كرم‌ها همانند اتو، پوست آنها را صاف كند، اما آیا واقعا این كرم‌ها تاثیر معجزه آسا دارند؟
● چرا پوست چروك می‌شود؟
فیبرهای كلاژن، پروتئین اصلی در پوست هستند و فیبرهای الاستین به خاطر قابلیت ارتجاعی خود (توانایی برای كشیدگی و قابلیت بازگشت به شكل اولیه ) به پوست جوانی و طراوت می دهند. با افزایش سن و سال كه پوست در معرض عوامل محیطی (نظیر آفتاب ،مواد شوینده ، استرس و ... ) قرار می‌گیرد، پوست چروكیده و ضعیف می‌شود ، زیرا كه قادر نیست دوباره به طور صحیح مرمت شود. همچنین با افزایش سن، غشاء میانی پوست شروع به كم چربی شدن می‌كند.
قرار گرفتن در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید به انهدام فیبرهای الاستین در پوست منجر شده و سبب ضعیف شدن پوست ، كشیدگی و از دست دادن قابلیت ارتجاعی آن می‌شود. همچنین، پوست آسان‌تر گسسته شده و به زمان بیشتری برای التیام نیاز پیدا می كند،كه این هم یكی از عوامل اصلی چین و چروك پوست است.
پوست سیگاری ها بیشتر از غیر سیگاری ها با همان نوع پوست ، گرایش به چروك شدن دارد. دلیل این تفاوت ، شناخته نشده است ، اما ممكن است به خاطر این حقیقت باشد كه سیگار گردش خود را در پوست كاهش می‌دهد. دیگر آلوده كننده‌های هوا مخصوصا ازن هم در این كار دخیل هستند. این باور وجود دارد كه رادیكال‌های آزاد اكسیژن ، به غشاهای سلولی آسیب می رسانند، حتی با مواد ژنتیكی فعل و انفعال داشته و پیری پوست را تسریع می‌كنند. كاهش وزن سریع و جدی نیز ممكن است سبب چین و چروك شود ، همان طور كه سلول‌های چربی زیرین پوست احتیاج به لایه سطحی دارند، كاهش در این سلول‌های چربی سبب می شود كه شخص لاغر و ضعیف به نظر بیاید.
● كرم ضد چروك‌یعنی چه؟
كرم های ضد چروك برای پوست‌های در شرف پیری یا پیر طراحی می‌شوند و باید توانایی جلوگیری از ایجاد چروك‌های جدید را داشته باشند. بدین ترتیب میزان مواد مرطوب كننده این محصولات بالا و البته مقدار مواد چرب و روغن های سبك (همچون روغن های گیاهی) بسیار زیاد است. ضمناً از انواع مرطوب كننده های قوی كه خاصیت درمانی دارند در این نوع كرم‌ها استفاده می‌شوند. علاوه براین، بسیاری از كرم های ضد چروك حاوی مواد لایه بردار ملایم و مواد محرك سازنده سلول‌های جدید پوستی هستند.
● مواد موثر در كرم های ضد چروك
برخی از رایج ترین انواع موادی كه در كرم‌های ضد چروك وجود دارند عبارتند از:
۱) ویتامین‌ها:
رتینول یك شكل ویتامین A است و اولین ماده آنتی اكسیدانی است كه به طور گسترده در كرم های ضدچروك معمول موجود در بازار، مورد استفاده قرار گرفت. ترتینوئین شكل دیگر ویتامین A است كه نسبت به رتینول قوی‌تر است. ترتینوئین تنها درمان موضعی تائید شده برای چروك است و توسط نسخه پزشك قابل تهیه است. هم رتینول و هم ترتینوئین می توانند باعث قرمزی و تحریك پوست شوند، اما اثرات جانبی رتینول معمولاً خفیف‌تر است.البته اگر حامله هستید یا قصد دارید حامله شوید از مشتقات مصنوعی ویتامین A دوری كنید، زیرا استفاده از این مواد در دوران بارداری ممنوع است و ممكن است موجب ناهنجاری‌های جنین شود.
ویتامین C یك ماده مغذی آنتی اكسیدان است كه به بازیابی ویتامین E در بدن كمك می‌كند. ویتامین C تشكیل كلاژن را هم تحریك می كند.تحقیقات نشان داده كه ویتامین C با تحریك كردن تجدید سلولی و افزایش جریان خون پوست را ترمیم و از آن محافظت می‌كند.همچنین بررسی‌های انجام شده نشان می دهد كه استعمال موضعی ویتامین C ممكن است باعث كاهش چین وچروك‌ها، افزایش ضخامت پوست و محافظت در برابر صدمه نور خورشید شود.ویتامینE یك ماده مغذی آنتی اكسیدان است و عمده‌ترین آنتی اكسیدانی است كه در پوست انسان یافت می شود. كاهش میزان آن در پوست با ایجاد چروك پوستی همراهی دارد.ویتامین E با خنثی كردن رادیكال های آزاد - مواد واكنش دهنده آسیب رسان تولید شده در جریان واكنش‌های شیمیایی در بدن - باعث ایجاد پوستی لطیف و بدون چروك می شود.
۲) آلفالیپوئیك اسید:
آلفا لیپوئیك اسید ماده آنتی اكسیدانی است كه در غشای سلول های پوست نفوذ می كند و باعث خنثی شدن رادیكال‌های آزاد می‌شود. این ماده همچنین ممكن است به عنوان یك لایه بردار شیمیایی پوست باعث ریزش پوست مرده و كاهش چروك ها شود.
۳) مس:
مس یك عنصر كمیاب است كه در هر سلولی یافت می شود. در كرم ها مس را با قطعات كوچك پروتئینی به نام پپتید تركیب می‌كنند. پپتیدهای مس، التیام زخم ها را تشدید می كنند. آنها همچنین تولید كلاژن را تحریك كرده و ممكن است اثر آنتی اكسیدان ها را تقویت كنند.گروهی معتقدند كرم‌های حاوی پپتیدهای مس ارتجاع و رطوبت پوست را بهبود می بخشند و به این ترتیب خطوط و چروك‌های ظریف پوست را كاهش می دهند.
۴) فاكتورهای رشد: ‌
فاكتورهای رشد هورمون‌هایی هستند كه به طور طبیعی در بدن یافت می‌شوند. كینتین كه یك فاكتور رشد گیاهی است، به عنوان یكی از رایج ترین مواد در كرم های ضد چروك مصرف می‌شود.
۵) هیدروكسی اسیدها:
آلفا هیدروكسی اسیدها، بتاهیدروكسی اسیدها و پلی هیدروكسی اسیدها همگی انواع مصنوعی اسیدهای مشتق از میوه‌های قنددار هستند. این اسیدها معطرند و موادی هستند كه باعث می‌شوند لایه فوقانی و مرده پوست برداشته شود و رشد یك لایه صاف و یك رنگ از پوست جدید تحریك شود. هیدروكسی اسیدها تولید كلاژن - پروتئینی كه پوست را ضخیم می كند و مانع از دست رفتن آب آن می شود- را تحریك می كند. استفاده از این اسیدها ممكن است باعث بهبودی متوسط خطوط و چروك‌های ظریف شود.
۶) كوآنزیم :
Q - كوآنزیمQ - ماده ای است مغذی كه به تنظیم تولید انرژی در سلول‌ها كمك می‌كند.كمپانی‌های سازنده مدعی هستند كه این ماده به توانایی پوست در مقابله با چروك‌ها كمك می‌كند.اما پژوهش‌های بیشتری برای بررسی اثرات درازمدت این كرم ها مورد نیاز است.
۷) كلاژن:
كلاژن پروتئین اصلی پوست است و باعث انعطاف پذیری و كشسانی پوست می‌شود. میزان كلاژن با افزایش سن كاهش می‌یابد و در نتیجه چین و چروك‌و افتادگی پوست رخ می‌دهد.
حقیقت این است كه كلاژن از طریق پوست جذب نمی‌شود و باعث افزایش تولید كلاژن بدن نیز نمی‌شود. استفاده از كرم‌های حاوی كلاژن ممكن است احساسی از قوام دار شدن و استحكام پوست ایجاد كند، اما این اثر نه به خاطر كلاژن، بلكه به علت مرطوب شدن پوست است كه هر كرم مرطوب كننده ای می تواند آن را ایجاد كند.
● انتخاب‌كنید
بسیاری از كرم ها و لوسیون های پوستی كه بدون نسخه پزشك قابل تهیه هستند، فقط پوست را مرطوب می‌كنند. اما فرآورده‌هایی هم وجود دارند كه سازندگانشان مدعی‌اند چروك های پوست را كاهش می‌دهند یا آسیب وارد بر پوست، ناشی از پیری یا تابش آفتاب را برطرف می‌كنند.با ورود به داروخانه یا لوازم آرایش فروشی‌ها با انبوهی از كرم‌های ضد چروك مختلف روبه رو می‌شویم كه هر یك ما را وسوسه می‌كنند كه آنها را امتحان كنیم تا بفهمیم كدامیك موثرتر است. اما این كار شیوه مناسبی نیست چرا كه هم مقدار زیادی خرج روی دست شما می‌گذارد و هم اینكه ممكن است دچار عوارضی مانند حساسیت یا تحریك شدن پوست شوید.
باید‌توجه‌داشته‌باشید‌كه كرم‌های ضد چروك متفاوت، ممكن است بیشترین تاثیر را روی پوست معینی مثلاً چرب، خشك، حساس یا غیره داشته باشند. بنابراین متخصص پوست می‌تواند با تعیین نوع پوست شما، ارزیابی مشكلات پوستی شما و همچنین تعیین كردن وجود حساسیت در پوست شما نسبت به مواد معین، در انتخاب كرم ضد چروك مناسب به شما كمك كند.ضمناً نباید انتظار داشته باشید كه كرم ضد چروك مانند اتو عمل كند و پوست را كاملا صاف نماید. همچنین این كرم‌ها نمی‌توانند كار جراحی پلاستیك برای پوست كشی را برای شما انجام دهد. اما به هر حال این محصولات می‌تواند اثر خفیف تا متوسطی در برطرف كردن چروك‌ها داشته باشد. شما می‌توانید به فروشگاه‌های عرضه محصولات آرایشی و بهداشتی بروید و هرچه در جیبتان است بدهید و یك كرم ضد چروك خریداری كنید، اما معلوم نیست این كرم تا چه حد موثر باشد، یا اصلا‌ موثر باشد. ماسك‌های طبیعی و كمی تغییر در رژیم غذایی می‌تواند پوستی صاف و شفاف به شما بدهد.برای برخورداری از یك پوست زیبا و سالم به دنبال كرم ها و ماسك های مختلف نباشید. سرما به دلیل ایجاد خشكی در پوست رابطه مستقیمی با چروك و پیری زودرس دارد، در این فصل بیشتر به پوست‌تان رسیدگی كنید و اجازه ندهید هیچ گاه پوست‌تان خشك شود. بهترین وسیله برای چرب نگه داشتن پوست، روغن زیتون است. حمام آفتاب نگیرید و سعی كنید كه بین ساعت ۱۰ صبح تا ۳ بعدازظهر از قرار گرفتن در معرض آفتاب پرهیز كنید. اگر در این ساعات مجبورید در معرض آفتاب باشید ، همیشه از كلاه و ضد آفتاب استفاده كنید. . صورت خود را زیاد نشویید و از صابون‌های زبر پرهیز كنید . زیرا شستن زیاد باعث كم شدن چربی و رطوبت پوست می شود و بدانید سیگار بزرگ‌ترین دشمن پوست شماست.

علی اخوان بهبهانی

منبع : روزنامه سلامت