میکی ماوس، تام و جری

● به بهانه پایان جام اتحادیه انگلستان
جامی كه یكشنبه شب توسط دروگبا و همتیمی هایش فتح شد، نه از قدمت و شكوه رقابت های حذفی انگلستان برخوردار است و نه مانند لیگ برتر جزیره پرارزش تلقی می شود اما برای تیم های كوچك جذابیت فوق العاده ای دارد.
در این رقابت ها بود كه بچه های كم سوادِ «آكسفورد یونایتد» نشان دادند فقط دانشجوهای معروف ترین دانشگاه جهان، نماینده شهر نیستند و سایر اقشار نیز می توانند لیاقت خود را به رخ بكشند. جام اتحادیه با عقده گشایی تاتنهام نیز شناخته می شود.
سفیدها شاید به قدمت تاریخشان زیر سایه سایر تیم های لندن و نمایندگان لیورپول، منچستر و شفیلد قرار دارند اما بارها موفق شده اند با حضور در دیدار پایانی این جام بخشی از شكوه گذشته را احیا كنند. لیورپول، پرافتخارترین تیم جام را نیز فراموش نكنید. آنها چه در روزهای اوج و چه در دوران ناخوشی، پای ثابت مراحل پایانی بازی ها بوده اند؛ برخلاف منچستریونایتد كه فقط ۲ بار قهرمان جام به زعم فرگوسن «میكی ماوس» شده است.آكسفورد یونایتد، تاتنهام، لیورپول و منچستریونایتد تكه های جدانشدنی رقابت های اتحادیه هستند. برای تكمیل این پازل نام بردن از كریستال پالاس، كوئینز پارك رنجرز، بریستول روورز و... ضروری به نظر می رسد!
● فرزند پدرخوانده
جام اتحادیه انگلستان به همت «آلن هاردكر» راه اندازی شد. او كه بین سال های ۱۹۵۷ تا ۱۹۷۹ منشی اتحایه فوتبال جزیره بود، با لقب «پدرخوانده فوتبال» به یاد آورده می شد. «هاردكر» قصد داشت رقابت هایی به صورت ۲ بازی رفت و برگشت را پایه ریزی كند تا تیم های كوچك بدون محدودیت حق حضور یافته و از سود مالی هرچند اندك بهره ببرند.
ایده او مورد پسند بزرگان واقع نشد۶. باشگاه نامدار در اولین دوره شركت كردند اما خدشه ای به رؤیای زیبای «هاردكر» وارد نشد. روترهام یونایتد تا فینال پیش آمد و مقابل آستون ویلا یك بازنده سربلند نام گرفت.از آن زمان هواداران كاملاً منظور مؤسس جام را مبنی بر ایجاد سكوی پرتابی برای بزرگان دریافتند. روترهام در كدام رقابت می توانست تا فینال پیش برود؟ سال ها بعد ماجرا جالب تر شد؛ برای اولین بار لیگ دسته اول در فینال نماینده ای نداشت.
تیم دسته دومی نورویچ با غلبه بر تیم دسته چهارمی «روچدال» جام را بالای سر برد.فصل هیجان انگیز داستان در یكی از روزهای سال ۱۹۶۳ رقم خورد؛ آستون ویلا و بیرمنگام این بار به عنوان فینالیست های رقابت های اتحادیه، دربی شهر را برگزار نمودند و با ارایه زیباترین بازی ممكن، اولین جدال كلاسیك تاریخ جام را ثبت كردند.
یك سال بعد استوك سیتی و لسترسیتی هیجان را به ورزشگاه آوردند و از آن پس این تورنمنت جای خود را در دل هواداران باز كرد. شگفتی بزرگ در هیاهوی آماده سازی انگلستان برای میزبانی جام جهانی ۱۹۶۶ شكل گرفت. وستهام با بزرگانی چون بابی مور، مارتین پیترز و جف هورست(آنها چند ماه بعد همراه تیم ملی انگلستان به مقام قهرمانی جام جهانی دست یافتند) مغلوب تك گل «جف استل» مهاجم وست بروم شد.تیم شهر بیرمنگام خاطره فینال رؤیایی فصل ۱۹۶۵ و برتری ۳ بر ۲ چلسی مقابل لسترسیتی را از اذهان پاك كرد.
از آن پس تصمیم گرفته شد دیدار پایانی در یك بازی خلاصه شود، با این حال تغییری در فلسفه جام به وجود نیامد. این «رودنی مارش» بود كه با یك ضربه فوق العاده دروازه ویمبلدون را گشود و كوئینزپارك رنجرز كوچك را صاحب یك افتخار بزرگ كرد. پیروزی ۳ بر ،۲ اولین قهرمانی یك تیم دسته سومی در این پیكارها هم محسوب می شد.
از آن پس جام اتحادیه را« جام شانس» نامیدند. وجهه مردمی رقابت ها روز به روز افزایش می یافت و قرار شد از دهه ،۷۰ ویمبلی میزبان بازی پایانی باشد. معبد فوتبال در سال ۱۹۷۲ شاهد جادوی مربیگری «تونی وادینگتون» بود. استوك سیتی با هدایت او چلسی را شكست داد و اولین جام تاریخ خود را بالای سر برد. در جمع اعضای تیم فاتح، تنها «گوردون بنكس» ۸ سال پیش همراه لسترسیتی، طعم شیرین قهرمانی در جام اتحادیه را چشیده بود.
● تاتنهام آمد...
اسپرزها اولین باشگاهی بودند كه از عنوان خود دفاع كردند. آنها در دیدار نهایی سال ۱۹۷۳ یك بر صفر نورویچ را شكست داده و وارد تاریخ شدند. سال بعد در سومین فینال دسته اولی ها، ولوز ۲ بر یك منچسترسیتی را به زانو درآورد.نوبت درخشش دسته دومی ها نیزفرا رسید. در فصل ۱۹۷۵-۱۹۷۴ آستون ویلا موفق شد از سد نورویچ بگذرد و قهرمانی را از آن خود كند.
جالب آنكه هر ۲ تیم چند ماه دست در دست هم به دسته اول بازگشتند.هواداران عقاب های آبی با اظهار این جمله «آخرین باری كه منچسترسیتی برتر از منچستریونایتد عمل كرد.» در واقع فصل ۱۹۷۶ را یادآور می شدند. منچسترسیتی با شكست نیوكاسل آخرین افتخار بزرگ خود را رقم زد اما همشهری قرمزپوش آنها در فینال جام حذفی مغلوب ساوتهمپتون شد. ماراتن رقابت پایانی فصل بعد حیرت انگیزتر از شگفتی «سیتی» بود. اورتون و آستون ویلا ۳۳۰ دقیقه در ۳ ورزشگاه ویمبلی، هیلزبورو و اولدترافورد مقابل هم مقاومت كردند و در نهایت آستون ویلا برای سومین بار جام اتحادیه را به خانه برد.
بازی تكراری كم كم به یك سنت تبدیل می شد. جدال لیورپول و ناتینگهام فارست در ویمبلی گلی در پی نداشت اما در اولدترافورد (خانه دشمن لیورپول) تكلیف روشن شد.ناتینگهام با یك گل به پیروزی رسید و عصر طلایی خود را رقم زد. نام «كریس وود» بازیكن تیم قهرمان، وارد تاریخ شد. او قبل از بازی در لیگ، جام اتحادیه را تجربه كرد و از این نظر یگانه بازیكن آن دوران نام گرفت. لیورپول و ناتینگهام فارست مدت ۷ سال بر تمام رقبا سلطه داشتند.
قرمزهای آنفیلد ۴بار پیاپی قهرمان شدند و تیم برایان كلاف نیز ۲ بار دیگر بر جای نخست تكیه زد. تنها ولوز در سال ۱۹۸۰ تابوی اقتدار رقبای دیرینه را شكست و با برتری مقابل «فارست» همراه هوادارانش جشن قهرمانی به پا كرد. ۲ فصل بعد، یك شركت تولید شیر، اسپانسر رقابت ها شد و از آن پس جام اتحادیه را «میلك كاپ» نامیدند.سلطه غول لبنیاتی جزیره ادامه داشت و در این میان فرگی و منچستریونایتد كم كم حضور قدرتمندانه خود را با درخشش در این جام به رخ كشیدند. آنها به فینال فصل ۱۹۹۴ راه یافته و با غلبه بر بیرمنگام برای نخستین بار جام را بر فراز دستان كاپیتان خود دیدند.
آنچه در خاطره ها باقی ماند، نه شادی كودكانه بچه های فرگی و نه خبر تولد یك غول جدید، بلكه جمله تاریخی سرمربی بود: «این جام كوچكترین ارزشی ندارد. من رقابت های اتحادیه را «میكی ماوس» می نامم چون بیشتر اسباب تفریح بزرگان قلمداد می شود تا مكانی برای قدرتنمایی.»شاید مرد اسكاتلندی حرف دل خود را زد و شاید هم می خواست ضعف تیمش را در این رقابت ها توجیه كند. روزنامه ها در حالی تیم جوان فرگوسن را شگفتی ساز می نامیدند كه سال ها قبل تیم كوچكی به نام «آكسفورد یونایتد» با قلع و قمع همه بزرگان، بزرگترین افتخار ممكن را جشن گرفت.
پس از منچستریونایتد نوبت به لسترسیتی رسید. تیم غول كش «مارتین اونیل» در سال های پایانی قرن گذشته آقایی كرد و در ۲ ، ۳ سال ابتدایی هزاره جدید هم خاطرات زیبایی از خود بر جای گذاشت. «میلك كاپ» كاملاً فراموش شده بود.
مردم از «ورتینگتون كاپ» می گفتند. آنكه با حرات لذت فتح این رقابت ها را تشریح كرد، یك فرانسوی محتاط به نام «ژرار هولیه» نام داشت. صورت منقلب او هنگامی كه لیورپول در ضربات پنالتی بازی پایانی فصل ۲۰۰۱-۲۰۰۰ مقابل بیرمنگام صاحب برتری شد، نمایانگر مسایل بسیاری بود. بله! لیورپول هم مانند منچستریونایتد یك دهه پیش، از این رقابت ها هنرنمایی خود را آغاز و دوران تلخ را پایان یافته اعلام كرد. هولیه می گریست و مطبوعاتی كه او را «پیرمرد لوس» می نامیدند، هرگز متوجه نشدند این جام برای تیم لیورپول چه معنایی دارد.منچستریونایتد، برنده بزرگ بازی های تغییر نام یافته سالیان اخیر، محسوب می شود. شیاطین سرخ همان جام قدیمی را این بار به نام «كارلینگ كاپ» بالای سر بردند. ویگان حریف قابل احترامی بود، هرچند به راحتی دست ها را به علامت تسلیم بالا برد.
● آنچه باید در مورد جام اتحادیه بدانید
▪ ركوردداران فتح جام
۱) لیورپول (۷ قهرمانی)
۲) آستون ویلا (۵ قهرمانی)
۳) ناتینگهام فارست (۶ قهرمانی)
۴) لسترسیتی، تاتنهام و چلسی (۳ قهرمانی)
۵) نورویچ، منچسترسیتی، ولوز، آرسنال و منچستریونایتد (۲ قهرمانی)
۶) بیرمنگام، وست بروم، كوئینزپارك رنجرز، لیدزیونایتد، سوئیندون، آكسفورد، لوتون، شفیلدونزدی، استوك سیتی، بلكبرن و میدلزبرو (یك قهرمانی)
▪ حضور در فینال
۱) لیورپول (۹ بار)
۲) آستون ویلا (۷ بار)
۳) ناتینگهام فارست و منچستریونایتد(۶ بار)
۴) لسترسیتی، تاتنهام و آرسنال (۵ بار)
۵) نورویچ و چلسی (۴ بار)
۶) وست بروم، منچسترسیتی و میدلزبرو(۳ بار)
۷) لیدزیونایتد، شفیلدونزدی، لوتون، كوئینزپارك رنجرز، اورتون، وستهام، ولوز، استوك سیتی و بیرمنگام (۲ بار)
۸) ترانمیر، بولتون، اولدهام، آكسفورد، ساندرلند، ساوتهمپتون، نیوكاسل و بلكبرن (یك بار)
▪ پرسابقه ترین بازیكن فینال ها
ـ كنی دالگلیش (فصول ۱۹۸۱ ، ۱۹۸۴ و ۱۹۸۷) و ایان راش (فصول ۱۹۸۱ ، ۱۹۸۴ و ۱۹۹۵)
▪ پرافتخارترین بازیكن
ـ ایان راش (۳ قهرمانی در فصول ۱۹۸۱ ، ۱۹۸۴ و ۱۹۸۵)
▪ جوان ترین كاپیتان فینال
ـ بری وینسن (او در فصل ۱۹۸۵ با ۲۰ سال سن، ۷ ماه و ۸ روز بازوبند كاپیتانی ساندرلند را مقابل نورویچ به بازو بست.)
▪ بهترین گلزن تمام ادوار
ـ جف هورست (۴۳ گل برای وستهام و ۶ گل برای استوك سیتی)
ـ ایان راش (۴۸ گل برای لیورپول و یك گل برای نیوكاسل)
▪ بهترین گلزن یك دوره
ـ كلیو آلن از تاتنهام (۱۲ گل در فصل ۱۹۸۷ -۱۹۸۶)
▪ بیشترین تعداد گل بازیكن در یك مسابقه
ـ فرانكی بون (۶ گل در بازی فصل ۱۹۸۹ بین اولدهام و اسكار بورو).

منبع : روزنامه ابرار ورزشی