ارزش تشخیصی سیتولوژی آسپیراسیون سوزنی ظریف در ارزیابی گره‌های تیروئید

● مقدمه:
پیدایش گره‌های تیروئید مشکل بالینی شایعی است که به دلیل احتمال بدخیمی دارای اهمیت است. بررسی سیتولوژی آسپیراسیون سوزنی ظریف (FNAC) به عنوان یک روش ساده، ایمن و دقیق در ارزیابی گره‌های تیروئید، پذیرش گسترده‌ای یافته است. مطالعات متعدد در زمینۀ ارزش تشخیصی FNAC تیروئید، با به کار بردن روش‌های متفاوت، میزان حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت ومنفی و دقت تشخیصی متفاوتی را گزارش کرده‌اند.
● مواد و روش‌ها:
در این مطالعۀ گذشته‌نگر، ۱۳۹۷ نمونۀ FNAC (۱۲۴۲ زن و ۱۵۵مرد، نسبت زن به مرد = ۸) با محدودۀ سنی ۸۵-۷ سال، در یک دورۀ هشت ساله از مهر ماه ۱۳۷۵ تا پایان شهریور ۱۳۸۳ در گروه پاتولوژی دانشکدۀ پزشکی بندرعباس بررسی شدند. نتایج سیتولوژی به ۵ گروه ناکافی، زیر حد مطلوب، خوش‌خیم، بدخیم و مشکوک تقسیم شدند. در ۱۰۱ مورد از بیماران (۸۸ زن و ۱۳ مرد، نسبت زن به مرد = ۷) با محدودۀ سنی۷۰-۱۷ سال، امکان دسترسی به لام‌های نمونۀ تیروئیدکتومی آنها وجود داشت.
● یافته‌ها:
در بررسی نمونه‌های FNAC، ۳/۱۱% نمونۀ غیرتشخیصی (شامل موارد ناکافی ۵/۴% و زیر حدمطلوب ۵/۹%) وجود داشت. ۷۵/۲% از گره‌ها خوش‌خیم، ۳/۸% بدخیم و۹/۷% مشکوک بودند. تشخیص هیستوپاتولوژیك نهایی در ۶۵/۳% موارد خوش‌خیم و در ۳۴/۷% موارد بدخیم بوده، شایع‌ترین ضایعات خوش‌خیم گواتر آدنوماتوز و گواتر کولوئید و شایع‌ترین بدخیمی کارسینوم پاپیلاری بود. پس از مقایسۀ نتایج FNAC با تشخیص‌های هیستوپاتولوژی، با در نظر گرفتن موارد مشکوک و بدخیم FNAC به عنوان مثبت سیتولوژیک و تشخیص نهایی بدخیم (بدون موارد کارسینوم پاپیلاری نهفته) به عنوان مثبت هیستوپاتولوژیک، حساسیت FNAC ۹۱%، ویژگی۶۷%، ارزش اخباری مثبت و منفی ۵۸% و ۹۴% و دقت تشخیصی برابر ۷۵% بود.
● نتیجه‌گیری: FNAC
در ارزیابی گره‌های تیروئید و انتخاب مناسب بیماران برای جراحی دارای دقت تشخیصی قابل قبول است ولی در مناطقی که شیوع ضایعات فولیکولار بالاست، به دلیل محدودیت FNAC در افتراق دقیق ضایعات فولیکولار از یکدیگر، از میزان ویژگی و ارزش اخباری مثبت آن کاسته می‌شود. به هر صورت، FNAC تیروئید همواره در کنار قضاوت بالینی راهگشا بوده هرگز جایگزین آن نخواهد شد.

دكتر مریم توحیدی۱، دكتر سید عبداله موسوی۱، دكتر فرزاد حدائق۲، دكتر سیدعلیرضا سبحانی۱
(۱) دانشکدۀ پزشکی بندرعباس،
دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی ـ درمانی هرمزگان
(۲) مرکز تحقیقات غدد درون‌ریز و متابولیسم،
دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی ـ درمانی شهیدبهشتی
نشانی مكاتبه: تهران، صندوق پستی ۴۷۶۳-۱۹۳۹۵، دكتر مریم توحیدی
E-mail: tohidimaryam[at]yahoo[.]com

منبع : مجله غدد درون ریز و متابولیسم