«یستردی» نمایشگر افزایش روزافزون ایدز

«یستردی» نمایشگر افزایش روزافزون ایدز در آفریقای فقر زده است و نشان می دهد افراد مبتلا به این بیماری چاره ای ندارند جز این كه به مبارزه انفرادی توان فرسایی با زمین و زمان دست بزنند.«یستردی» محصول سال ۲۰۰۴ آفریقای جنوبی است كه در مدت زمان یك ساعت و سی و شش دقیقه به شیوه رنگی ساخته شده است.
● درباره فیلم
«یستردی» ساخته دارل جیمز رودت، فیلمساز اهل آفریقای جنوبی با موضوع محوری ایدز در آفریقا، سرنوشت زنان آفریقایی را در بستر فقر، بیماری و دشواری حفظ خانواده زیر ذره بین می برد. این فیلم به شدت از مطالبی كه در كتاب هایی چون «فمینیسم در آفریقا» و «مرگ سیاه: ایدز در آفریقا» منتشر شده، الهام گرفته است.
با این حال از نكات جالب توجه سینمایی «یستردی» این است كه تا نیمی از فیلم به هیچ وجه به (HIV) اشاره نمی شود و تنها از عنوان ویروس برای این بیماری استفاده شده است. از دیگر ویژگی های اثر دارن رودت این است كه با تماشای آن بیننده نظاره گر یك قصه است. شخصیت «یستردی» به سختی با هزاران زن اطرافیان برابری می كند. اما هر لحظه این نكته را به ما یادآوری می شود كه از درون چشمان این زن و با دیدن روستای كوچكش می توان جهانی را به نظاره نشست. كارگردان دارل جیمز رودت در مورد «یستردی» می گوید:می خواستم بدانم وقتی كسی در جایی است كه امكاناتی وجود ندارد و دستش به جایی بند نیست برای مقابله با مصیبت بیماری ایدز چه می كند؟
خصوصا اگر آن فرد یك زن و مادری مهربان و عاشق باشد. قصه ام تراژیك است. خیلی تراژیك. عنوان فیلم به گذشته ای اشاره می كند كه شرایط بهتری حاكم بود. پدر این زن نامش را یستردی گذاشته، چرا كه دیروزشان بهتر از امروزشان بود.
● داستان فیلم
فیلمنامه «یستردی» را دارن رودت در ژانر درام به نگارش درآورده است. مادر جوانی به نام یستردی (به معنی دیروز) كه در دهكده كوچكی زندگی می كند و شوهرش دور از او به كار مشغول است، صاحب دختری به نام بیوتی (به معنی زیبایی) می شود و به رابطه اش با فرزند خود قانع است و از آن لذت می برد. در ادامه یستردی به ناگاه بیمار می شود و با دختر هفت ساله اش بیوتی عازم یك درمانگاه است تا سرفه های بی وقفه اش را درمان كند.
اما با صف طولانی بیمارانی مواجه می شود و در پایان روز تعطیلی درمانگاه او را به خانه باز می گرداند. او در روزهای بعد نیز راهی درمانگاه می شود و هر بار ناكام از دیدن پزشك است. سرانجام پس از طی مسافت بسیار طولانی برای ملاقات با پزشك در می یابد مبتلا به ایدز است و این بیماری از شوهرش به او منتقل شده است. یستردی برای گفتن این مساله به همسرش راهی ژوهانسبورگ می شود. شوهر با سوء ظن برخورد فیزیكی با او داشته و او در بازگشت به روزهای خوش زندگی با شوهرش می اندیشد. یستردی در برابر بیماری مقاومت نشان داده و به خود قول می دهد تا زمانی كه فرزندش به مدرسه برود زنده خواهد ماند.
● حضور در جشنواره های جهانی و اكران در سینماها
سینمایی «یستردی» در زمره یكی از پنج اثر نامزد اسكار فیلم خارجی در سال ۲۰۰۵ قرار گرفته است. این فیلم در سال ۲۰۰۴ نیز با حضور در جشنواره بین المللی فیلم ونیز، یكی از جوایز این جشنواره را به خود اختصاص داده است. حضور جوایز فیلم، «امی» گراسی آلن، روح های مستقل و هنرمندان جوان و دریافت ۲ جایزه و ۳ كاندیداتوری در این جشنواره ها از دیگر موفقیت های «یستردی» محسوب می شود. ساخته دارن رودت در كشورهایی چون آرژانتین، مكزیك، سنگاپور، آمریكا و استرالیا نیز به اكران عمومی درآمده است.
● سینمای آفریقای جنوبی
سینمای آفریقا در سالهای اخیر در عرصه های جهانی شناخته شده و آثار برجسته این سینما مورد استقبال هنردوستان سراسر جهان قرار گرفته است. كشور آفریقای جنوبی پس از جنگ جهانی دوم با تصویب قانون تبعیض نژادی، سیاهان و رنگین پوستان را از دسترسی به امتیازات انسانی محروم كرده بود و برای نژاد سفید برتری قائل شده بود. اما مبارزات گسترده رنگین پوستان و سیاهان سرانجام باعث فروپاشی دولت آپارتاید شد و اكنون قوانین این كشور به دور از تبعیض نژادی تصویب می شود.
آنانت سینگ، تهیه كننده «یستردی» كه در زمره مطرح ترین تهیه كنندگان آفریقای جنوبی است، درباره سینمای آفریقا می گوید: ما كشوری هستیم كه به فیلمسازان خود افتخار می كنیم و احساس می كنیم می توانیم با ایران در زمینه فیلمسازی همكاری داشته باشیم. دارن جیمز رودت نیز اعتقاد دارد. سینمای آفریقای جنوبی به واسطه مرحله گذاری كه از آپارتاید تا به امروز طی كرده است، سعی دارد تا مسائل و دغدغه های سیاسی و اجتماعی جامعه را نمایان كند و آنچه امروز برایمان حائز اهمیت است آزادی فیلمسازان برای ابراز هر گونه نظر و عقیده ای است.
● درباره كارگردان
دارن جیمز رودت، در سال ۱۹۶۳ در آفریقای جنوبی متولد شد. او كه تا كنون ۲۰ فیلم سینمایی را كارگردانی كرده است، فیلمسازی را با فیلم «شهر خون» در سال ۱۹۸۳ آغاز كرد. «یستردی» پانزدهمین فیلم رودت است و سپس از آن یك سریال تلویزیونی به نام «چارلی جید» را كارگردانی كرد. او علاوه بر كارگردانی در عرصه فیلمنامه نویسی و تهیه كنندگی نیز فعالیت داشته است و متن اغلب فیلم های آخر خود را خود به نگارش درآورده است. دارن جیمز امیدوار است، در آینده شرایط آفریقای جنوبی به گونه ای شود كه فیلمسازان این كشور تنها درباره ایدز و نژادپرستی فیلم نسازند.

منبع : روزنامه ابرار