یک اتاق کار ایده‌آل چه خصوصیاتی دارد؟

● جایی برای كار و زندگی
تا حالا‌ شده از وضع اتاقی كه در آن كار می‌كنید بسیارآشفته شوید و سر درد بگیرید و یا اینكه برای یافتن چیزی و حتی برای پیدا كردن جایی برای چند دقیقه استراحت به فكر بیفتید؟ می‌خواهیم شما را با یك اتاق كار مفید و تاثیر آن در بالا‌ بردن كارایی شما آشنا كنیم.
اتاق كار در سال‌های دهه ۱۹۸۰ به میزی در گوشه‌ای خلوت یا در گوشه اتاق خواب خلاصه می‌شد. امروزه كامپیوترها، دستگاه‌های فكس، ماشین تایپ، پرینتر و اینترنت و... راه های ارتباطی را برای زندگی ایجاد كرده‌اند كه نیاز به فضاهایی متناسب با كاربریشان دارند. هم اكنون دیگر یك میز كوچك وصندلی پاسخگوی نیازهای امروزی زندگی نیستند. خواه شما ازاتاقتان فقط برای پرداختن صورت حساب‌ها یا نوشتن نامه‌هایتان استفاده كنید، یا برای كار روزانه از آن استفاده كنید، نیاز به فضایی دارید كه برای شما كارآیی مناسب داشته باشد. در ابتدای طرح‌ریزی برای اتاق كار توجه به راه‌حل‌های زیر می‌تواند شما را در طراحی مناسب این فضا راهنمایی كند. یافتن فضایی كه برای شما كارآیی دارد، توجه كردن به امكانات لازم موجود در مكان، در نظر داشتن راحتی مبلمان وفضا و استفاده از چیز‌هایی كه موجود است مبنای كار شما خواهد بود.
● یافتن فضای مناسب
فضای كار شما به زیربنای خانه شما و فضای به‌خصوصی كه برای كار نیاز دارید بستگی دارد. برای یك راه‌حل جمع‌و‌جور توجه به نوع كاری كه قرار است در آن انجام شود، لازم به نظر می رسد. همین طور در نظر داشتن اینكه چه فضایی را می‌توان تبدیل به فضای اداری كرد، در یافتن یك فضای كارآمد به شما كمك می كند. اگر از فضاهایی كه در خانه كمتر كاربرد دارند، مانند اتاق مهمان، اتاق ناهارخوری و... استفاده كنید، بهتر است. همین‌طور در صورت ‌امكان می‌توانید گنجه را نیز به محوطه اداری اضافه كنید اما اگر شما نیاز به یك فضای كامل اداری دارید، با صرف هزینه می توانید مبلمان منزل را كاملاً تغییر داده و فضایی كاملاً اداری ایجاد كنید.
● توجه كردن به امكانات لازم
در یك مكان اداری دسترسی آسان به تلفن و برق و همین‌طور گرمایش و تهویه مطبوع ضروری است. پیشنهاد می‌شود از نورپردازی مناسب و پرده متناسب با فضا و همین طور از كفپوش مناسب استفاده كنید. اگر شما مراجعه‌كننده دارید، چه امكاناتی را برای آن در نظر می گیرید؟ چه میزان امنیت برای نوشته‌ها و كارهایتان نیاز دارید؟ و چه مكانی را برای نگهداری از پوشه‌ها و مدارك اداری و كتاب ها و منابع مرجع در نظر گرفته‌اید؟ برای قرار دادن مبلمان مورد نیاز برای كار، در نظر گرفتن مساحت محل كار مورد نیاز و همین‌طور چگونگی قرارگیری مبلمان در مكان، دارای اهمیت است.
● در نظر داشتن راحتی مبلمان و فضا
با توجه به زمان زیادی كه در محل كار صرف می كنید، آسایش در این محل بسیار حایز اهمیت است. در نظر گرفتن مبلمان مناسب شامل صندلی راحت و میزهای مناسب برای كار و كامپیوتر از جمله مواردی است كه باید در نظر گرفت. نكته مهم در راحتی مبلمان و فضا، در نظر گرفتن تناسبات انسانی در طراحی آنها است. می‌توانید جهت در نظر گرفتن این موارد طرح‌هایی را روی كاغذ ترسیم كنید.
● استفاده كردن ازوسایل موجود
به وسایل موجود در خانه توجه كنید، به‌طور مثال می‌توانید از مبلمان غیرقابل استفاده در محل كار استفاده كنید، یا قفسه كتابی كه برای اتاق فرزندان بزرگ است یا مبلی كه دیگر‌از‌آن‌استفاده نمی‌كنید را به اتاق كارتان بیاورید. از قفسه‌ها و كمد‌ها و ... دكوراسیون‌هایی كه نیاز ندارید هم می‌توانید استفاده كنید. در نهایت می‌توانید محل كارتان را مناسب با كاری كه در آن انجام می‌دهید رنگ كرده، یا از كاغذ دیواری استفاده كنید.
● ساده كردن و سامان بخشیدن
از قرار دادن مبلمان اضافه در محل كار بكاهید و آنچه را كه واقعاً به آن نیاز دارید‌و‌استفاده می‌كنید در اتاق قرار دهید. فضا و مبلمان را با كاری كه قرار است در آن انجام دهید، ساماندهی كنید. قفسه كتب و منابع مرجع را مرتب كنید. نیازمندی‌های خود را مشخص كرده و بر طبق آنها برنامه ای را تنظیم كنید.
طراحی اداری خانه در سال‌های اخیر رشد بسیاری داشته و بسیار متنوع و گوناگون شده است. هم اكنون صاحبان خانه‌ها می‌توانند از ایده‌های متنوع و جذابی برای فضای كارشان در منزل استفاده كنند، كه توجه به موارد ذكر شده می‌تواند راهگشایی جهت بهینه‌سازی اتاق كارهای خانگی باشد.
اتاق كار باید حداقل دارای یك پنجره باشد و در صورت امكان بهتر است‌درساخت اتاق ‌كار‌از‌درهای شیشه‌ای یا دیواره های شیشه ای یا مرئی استفاده شود. دیوارها و سقف اتاق‌ها بهتراست، رنگ روشن و مات داشته باشند و از رنگ سفید یك‌دست استفاده نشود. درجه گرمای مناسب در اتاق كار،بین ۲۱ تا ۲۲ درجه سانتیگراد پیشنهاد می شود. گرمای بالاتراز ۲۶ درجه سانتیگراد، برروی قدرت تمركز و حواس تاثیر منفی خواهد داشت.درصد رطوبت هوا در اتاق‌های كار، بین ۳۰ تا ۶۵ درصد پیشنهاد می‌شود و مناسب‌ترین درصدرطوبت، بین ۵۰ تا ۶۵ درصد است. هوای اتاق‌های كار باید به‌طور مرتب با هوای آزاد، تازه شود و درعین حال از ورود باد جلوگیری گردد.
گیاهان داخلی، هوای داخل اتاق‌های كاررا مطبوع‌تر می‌كنند. سر‌و‌صدا‌های خارجی، تاثیرمنفی بر روی تمركز دارند. حداكثر سر‌و‌صدای مجاز برای كارهایی كه به تمركز احتیاج دارند ۵۵ دسیبل می‌باشد. برای دسترسی راحت‌تر به وسایل داخل اتاق كار بهتراست جلوی درها و كشوهای میز و قفسه‌ها ۸۰ سانتیمتر فضای خالی وجود داشته باشد.
● چند نكته مهم درباره نحوه قرار گرفتن میز رایانه در اتاق
▪ نور
میز كار، هرچه نزدیك تر به پنجره قرارداشته باشد بهتراست. بدین وسیله از نور طبیعی برای خواندن و یا نوشتن استفاده خواهد شد. درعین حال باید از تابش نورهای خیره‌كننده و براق جلوگیری كرد.
▪ نحوه قرار دادن نمایشگر
انعكاس نور، به‌خصوص برروی صفحه مانیتور و تلویزیون، مزاحم كار خواندن ونوشتن می شود. ازاین جهت مانیتور باید طوری قرار بگیرد كه انعكاس نور پنجره و یا لامپ مزاحمتی ایجاد نكند. كاهش یا افزایش زاویه ای كه مانیتور قرار گرفته غالبا مشكل انعكاس نور را كمتر می‌كند.قاب بالایی صفحه مانیتور و چشم ها بهتراست در یك ارتفاع قرار بگیرند، یعنی مانیتور نباید خیلی بالاتر یا پایین تر از سطح چشم قرار گیرد.پیشنهاد می شود كه معمولا از حروف تیره و پیش زمینه سفید یا روشن استفاده شود. مانیتورهای بزرگ بهتر از مانیتورهای كوچك هستند. فركانس مانیتور باید حداقل ۷۳هرتز باشد. برای نتیجه بهتر باید از فركانس بالاتر از۸۵ هرتز استفاده كرد .قاب مانیتور نباید خیلی روشن و یا خیلی تیره باشد.تاثیرزیان آور اشعه مانیتور بر روی بدن، هنوز به صورت كامل برای سازمان های علمی مشخص نیست. پیشنهاد می‌شود كه در این زمینه به استاندارد پیشنهادی و داده‌های منتشره از طرف انستیتوی سوئدی حفاظت در مقابل اشعه توجه شود.دور كردن نگاه از مانیتور و نگاه كردن به اشیا دورتر، هرازچند گاهی تمرین مناسبی برای چشم ها خواهد بود.
▪ محل قرار گیری صفحه كلید
طرز نشستن باید طوری باشد كه ساق دست‌ها براحتی و به‌طور افقی روی صفحه كلید قراربگیرد. عرض میز باید به اندازه ای باشد كه برای قرار گرفتن ساق دست‌ها حداقل ۱۰ سانتیمتر در مقابل صفحه كلید جا وجود داشته باشد.
▪ میز كامپیوتر
ارتفاع میزهای ثابت باید۷۲ سانتیمتر باشد. ارتفاع میزهایی كه ارتفاع آنها قابل تغییراست باید بین ۶۸ تا ۷۶ ‌سانتیمتر باشد. زیر میز، باید به عمق ۵۸ سانتیمتر و عرض حداقل ۶۰ سانتیمتر، جای كافی برای حركت پاها وجود داشته باشد. جنس روی میز نباید براق و یا قابل انعكاس باشد.
▪ صندلی
پایه صندلی باید متشكل از پنج چرخ یا پنج پایه ثابت باشد.ارتفاع صندلی باید بین ۴۲ ‌تا‌ ۵۳ سانتیمتر قابل تغییر باشد. نشستگاه صندلی‌ باید حالت فنری یا انعطاف پذیر داشته باشد. ارتفاع پشتی، یا تكیه‌گاه صندلی بهتراست قابل تغییر باشد و از محل نشستگاه صندلی به ارتفاع ۴۵ سانتیمتر، كمر را حفاظت كند. پشتی صندلی باید قابلیت خم شدن به طرف جلو وعقب را داشته باشد. هنگام نشستن هر دو پا باید روی زمین قرار بگیرد، درغیر این صورت از زیرپایی حداقل به عرض ۳۵ سانتیمتر و طول ۴۵ سانتیمتر استفاده شود.

راضیه صفایی پور

منبع : روزنامه سلامت