جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا


تحصیل و اشتغال زنان


تحصیل و اشتغال زنان
گسترش فراینده جنبش های فمینیستی در سراسر جهان و مسایل مربوط به گرایشهای جنسیتی با توجه به ریشه های فرهنگی هر جامعه، به اشکال مختلفی بروز پیدا می کند.
این موضوع بویژه در جهان در حال توسعه ویژگی های خاص خودش را داراست. امروز سرفصل «زنان» در کنار موضوعات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و... یک موضوع کاملا مستقل است.
رواج سایت ها ، وبلاگ ها و تشکل های زنان که بر تساوی حقوق شان با مردان تاکید دارند، در تلاشند تا فضای مرد سالاری جوامع را بشکنند و حقوق زنان را به عنوان بخشی از حقوق بشر نهادینه سازند. فرا رسیدن روز زن و روز مادر بار دیگر این پرسش جدی را مطرح می سازد که نگرش شهروندان امروزی نسبت به حضور و جایگاه زنان در جامعه چگونه است؟
در همین رابطه ایسپا (مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران) در پژوهشی با عنوان «بررسی نگرش شهروندان تهرانی نسبت به زنان»، نظرات تهرانی ها را درباره اهمیت تحصیل و اشتغال زنان، فعالیت های اجتماعی ، ورزشی و سیاسی آنها جویا شده است.
حجم نمونه این پژوهش پیمایشی را ۸۵۶ نفر از زنان و مردان در مناطق ۲۲ گانه تهران به صورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تشکیل می دهند. نیمی از پاسخگویان، زن و نیمی مرد بوده اند. نتایج این بررسی در گزارش حاضر آمده است.
● اشتغال زنان
اشتغال زنان بویژه با حجم بالای زنان دانشگاهی در سال های اخیر از اهمیت خاصی برخوردار شده و این موضوع در نتایج نظرسنجی مذکور هم مشهود است. بیش از ۶۳ درصد پاسخگویان معتقدند اشتغال زنان به اندازه اشتغال مردان مهم است و فقط ۱۸ درصد با این موضوع کاملا مخالفت کرده اند. سایرین هم «تا حدودی» اهمیت اشتغال زنان و مردان را یکسان دانسته اند. بر همین اساس بیشتر پاسخگویان (۴۶ درصد) با این موضوع که اگر آنها کارفرما بودند، بیشتر مردها را استخدام می کردند، مخالفند و فقط ۲۱ درصد اولویت استخدام را به مردان می دهند. سایرین هم نظر بینابین داشته اند.
علیرغم اهمیت اشتغال زنان، از نظر بیشتر پاسخگویان (۴۱ درصد) اشتغال زنان در خارج از خانه خیلی ضروری نیست. به عبارت دیگر با توجه به اینکه مردان وظیفه اصلی تامین مایحتاج زندگی را بر عهده دارند، زنان حتما لازم نیست شاغل باشند; البته ۲۴ درصد نیز اشتغال زنان را بسیار ضروری دانسته اند.
طرح این موضوع که «وظیفه زنان بچه دار ، صرفا خانه داری است» در عصر حاضر شایدکمی قدیمی به نظر می رسد اما با توجه به نظرسنجی ایسپا، علیرغم مخالفت ۶۰ درصدی با این موضوع، ۲۳ درصد موافق و ۱۷ درصد نیز تا حدی موافقند که زنان بچه دار فقط باید خانه داری کنند و شغلی دیگری نداشته باشند.
مجموع نتایج این نظرسنجی در بخش اشتغال بیانگر این است که نگرش جامعه درباره سطح اشتغال زنان در ایران امروز، از خانه به اجتماع تحول پیدا کرده است. اما آیا این نتایج در مورد تحصیلات زنان هم صدق می کند ؟
● تحصیلات زنان
پاسخ سوال فوق هم مثبت است. ۷۶ درصد پاسخگویان معتقدند تحصیلات در سطح بالا برای دختران و پسران ضروری و مفید است و فقط ۱۹ درصد اولویت را به پسرها داده اند و ۴ درصد هم به دخترها. نکته جالب در این نظرسنجی پاسخی است که پاسخگویان به این سوال داده اند: «خانواده ای با داشتن ۴ فرزند (۲ پسر و ۲ دختر)، اگر بخواهند ۲ نفر را به دانشگاه بفرستند، کدامیک را باید بفرستند؟» نتایج به دست آمده حاکی از آن است که ۶۴ درصد معتقدند در صورت وجود مشکلات مالی در خانواده، یک دختر و یک پسر به دانشگاه فرستاده شود، ۲۵ درصد دو پسر و ۶ درصد نیز دو دختر را ترجیح داده اند. همچنین حدود نیمی از شهروندان تهرانی درباره تحصیلات در رشته های مهندسی معتقدند مردها در رشته های مهندسی از زنان موفق ترند. ۳۰ درصد با این موضوع مخالفت کرده اند.
● تصمیم گیری مشارکتی مردان و زنان
«تصمیم گیری در مورد مسایل مهم خانواده فقط بر عهده مردان نیست.» نظرسنجی ایسپا نشان می دهد ۵۳ درصد پاسخگویان معتقد نیستند که فقط مردان باید در مورد مسایل مهم خانواده تصمیم گیری کنند بلکه مشارکت زنان هم ضروری است. البته ۱۸ درصد هم گفته اند که حرف، حرف مردان است و آنها تصمیم گیران اصلی خانواده هستند بقیه هم نظر بینابین داشته اند.
● عقاید کلیشه ای و صفات منتسب به زنان
نظرسنجی ایسپا نشان می دهد نگرش مردم نسبت به حضور زنان در مسایلی نظیر ورزش، سیاست و... با تحول همراه است. تقریبا۷۰ درصد پاسخگویان ورود زنان به مباحث سیاسی را آزاد می دانند و بیش از ۸۰ درصد نیز نسبت به ضرورت ورزش زنان و یا گرفتن گواهینامه رانندگی توسط آنان و سایر فعالیت های اجتماعی نگرش مثبتی دارند.
در بخش دیگر نگرش شهروندان تهرانی در خصوص صفات منتسب به زنان براثر عقاید کلیشه ای و تصورات قالبی مورد بررسی قرار گرفته است که نتایج آن به طور کلی بیانگر ارتقای سطح نگرش شهروندان نسبت به مسایل یاد شده است; به گونه ای که حدود ۸۰ درصد افراد، دیگر زنان را ضعیفه نمی دانند. حدود ۷۰ درصد هم معتقد نیستند که عقل مردها از عقل زنان کاملتر است. همین میزان نیز با این عبارت« به حرف زن نمی شود اعتمادکرد»، مخالفند. البته درمورد پرحرفی این آمار بالعکس است! به گونه ای که بیشتر پاسخگویان (۵۲ درصد) معتقدند زنان موجودات پرحرفی هستند که اگر تا حدودی موافق (۲۰ درصد) را هم در نظر بگیریم ۷۰ درصد موافق پرحرفی زنان هستند و ۳۰ درصد مخالف.در مجموع نظرسنجی ایسپا بیانگر این است که نگرش های شهروندان نسبت به زنان در حوزه های مختلف اجتماعی، سیاسی به اقتصادی و فرهنگی در جهت مثبت حرکت می کند. اگرچه هنوز هم کاستی های فراوانی نسبت به حقوق زنان در ایران و البته سایرکشورها به چشم می خورد این امر بینش عمیق تر مسئولان و برنامه ریزان و توجه ویژه آنها را در خصوص مسایل مربوط به زنان می طلبد.
منبع: آفرینش
منبع : بازار کار


همچنین مشاهده کنید