جوان در چشم و دل پیامبر (ص)

عنوان فوق نام كتابی است كه به قلم محمد باقر پورامینی نگاشته شده و چاپ پنجم آن در سال ۱۳۸۵ (سال پیامبر اعظم)، در ۲۱۵ صفحه، توسط انتشارات اندیشه جوان منتشر شد.
این كتاب در چهاربخش تنظیم شده است.
نگارنده در مقدمه آورده است: پیامبر در وحشتكده حجاز، بهشت عشق به وجود آورد و دل ها را با خورشید اسلام پیوند داد و روشنایی و صفا و محبت را در قلب ها برافروخت و آن ریگزار تفتیده و سوزان را بهارستان فضیلت و دانش و خوبی ساخت. او «بهار» بود و قلب بهاری اش ماوا و مأمن جوانان رهیده از ویران سرای كژی كه روح سرگشته خویش را در آستانش ساییده بودند و روشنایی دل و شیوه اوج را از سیما و سیرت و كلام او جست وجو می كردند، زیرا سبزی بهار عمر خود را در آینه بهار حسن رسول می دیدند. پیوند پیامبر و جوانان حكایت ماندگار و منشور جاودانگی است كه فرایند این ارتباط، روح توانا شدن را در كالبد انس دمیده، آنان را در مسیر «خوب تر»، «زیباتر» و «محبوب تر» شدن قرار می دهد.
در بخش یكم كتاب با عنوان «داستان بهار» به دوران جوانی حضرت رسول (ص) پرداخته است كه صداقت و پاكی اش زبانزد بود و همگان او را با نام «محمد امین» می شناختند... هر كس او را برای نخستین بار می دید، تحت تأثیر جذبه، هیبت و شكوه او قرار می گرفت.
نگارنده معتقد است دوران جوانی محمد (ص) چنانكه بایسته اوست، شناخته نیست و آنچه كه مورخان در این زمینه آورده اند، اندك و نارساست؛ با وجود این، زوایای زیبایی از نشاط در تلاش و فعالیت و جدیت در یاوری و مساعدت از او به یادگار مانده است.
مؤلف كوشیده است تا در بخش نخستین كتاب، گوشه هایی از دوران جوانی پیامبر(ص) را بیان كند.
در این بخش از كتاب به این مطلب نیز اشاره شده است كه رو آوردن «جوانان» به آیین محمد (ص) دو چندان بود و آنان با الهام از فطرت پاك خود، پیشاهنگ پیروان اسلام گرویدند و با شور و نشاط، گرد پیامبر جمع شدند و با حضور سبز و چشمگیر خود، قلب پیام آور وحی را شادمان ساختند؛ حضوری كه در كلام حضرت چنین وصف شده است: «خداوند مرا به پیامبری برانگیخت. پس جوانان به من گرویدند و یاری ام كردند و بزرگسالان به مخالفت برخاستند.» در این بخش زندگی برخی یاران جوان پیامبر، نظیر علی بن ابی طالب(ع)، جعفربن ابی طالب و جابربن عبدالله انصاری، اشاره شده است.
بخش دوم كتاب با عنوان «جاودان بهار» به فرصت ناپایدار محدود جوانی اشاره می كند و این كه پیامبر اكرم(ص) بر «غنیمت شمردن دوران جوانی» بسیار تأكید داشتند. نگارنده در این بخش به این مطلب اشاره می كند كه اگر از آدمی امید گرفته شود، بدبخت ترین موجود زمین خواهد شد... و دنیای او را غم انگیز، سرد و بی روح می كند.
در این بخش به این حدیث نبوی اشاره شده است كه: «امید و آرزو رحمتی است برای پیروان من. اگرامید نمی بود، هیچ مادری فرزند خود را شیر نمی داد و باغبانی درختی را نمی نشاند.» همچنین در این بخش آمده است: جوان هر اندازه كه در بندگی و طاعت خدا استوار و پایدار باشد و دوستی با پروردگار را شیرازه این پیوند قرار دهد، خداوند نیز او را در دایره محبوبان خویش قرار خواهد داد، وعده ای كه پیامبر راستین بدان مژده داده است:
«خداوند جوانی كه جوانی اش را در راه اطاعت و بزرگی خداوند صرف نماید، دوست می دارد.»
مؤلف درباره حفظ حریم جوانی می گوید: «سلامت دوران جوانی از آفات و بلاها یك اصل حیاتی است و گناه بزرگ ترین و مهلك ترین آفت و بلا می باشد. هنوز بانگ پیامبر اكرم(ص) در برحذر داشتن جوانان از گناه به گوش می رسد و فضای زندگی از كلام امیدبخش او عطرآگین است كه از جانب پروردگار می فرمود:
«ای جوانی كه شهوت های خود را در راه من ترك گفته ای- آن شهوت هایی كه جوانی را به ابتذال می كشاند- بدان تو در در پیشگاه من همانند بعضی از فرشتگانم می باشی.»
بخش سوم كتاب، «بوستان بهار» نام دارد. در این بخش «دوستی» رابطه ای صمیمانه، خصوصی و پرهیجان توصیف شده است كه در آن همدلی و مشاركت نمایان بوده، جوان را از انزوا و تنهایی می رهاند... پیامبر می فرماید: «شخص به آیین دوست خود است. پس باید هر كدام از شما بنگرد كه با چه كسی دوستی می كند.»
در این بخش به شوخ طبعی پیامبر (ص) نیز اشاره شده است كه حضرت برخی یاران را از پشت سر بغل می گرفت و دو دستش را بر چشمان آنان می گذارد تا آنان را بیازماید كه آیا می توانند با چشم بسته، طرف مقابل را تشخیص دهند. اما رسول خدا (ص) افراط در شوخی را مذموم شمرده و می فرماید: «از شوخی بپرهیز كه مایه ریختن آبروست.»
در این بخش از كتاب به ارزش ازدواج و زشتی تجرد و معیارهای همسرگزینی هم اشاره شده است.
بخش پایانی كتاب با عنوان «بیان بهار» به توصیه ها و رهنمودهای پیامبر به علی (ع)، ابن مسعود و ابن عباس پرداخته است؛ برخی از آن توصیه ها عبارتند از:
- ای علی! اگر آزردگی و خستگی بر كسی چیره شود، رنگ آسایش به خود نخواهد دید.
- ای علی! خداوند دعای دل عارفان غافل را نمی پذیرد.
- ای علی! كسی كه صلوات فرستادن بر من را فراموش كند، راه بهشت را گم كرده است.
- ای ابن مسعود! زبانت را حفظ كن؛ چرا كه خداوند متعال می فرماید:
«آن روز بر زبان هایشان مهر می زنیم و دستانشان با ما سخن می گویند و پاهای شان به آنچه عمل می كردند گواهی می دهند.»
پند پیامبر به ابن عباس: از گناه كردن بپرهیز، زیرا خشم خداوند با ارتكاب گناه نازل می گردد.
مطالعه این كتاب به همه جوانان و همه علاقه مندان به آشنایی با سیره نبوی توصیه می شود.