چهارشنبه, ۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 24 April, 2024
مجله ویستا

اریتم‌ مولتی‌فرم‌


اریتم‌ مولتی‌فرم‌
● اطلاعات‌ اولیه‌
اریتم‌ مولتی‌فرم‌ عبارت‌ است‌ از یك‌ بیماری‌ التهابی‌ حاد پوست‌ و غشاهای‌ مخاطی‌ (بافت‌های‌ نازك‌ و مرطوبی‌ كه‌ حفرات‌ بدن‌ را می‌پوشانند). در اكثر موارد، این‌ بیماری‌ خوش‌خیم‌ است‌ و خودبه‌خود محدود می‌شود، اما امكان‌ دارد شدید نیز باشد. نوع‌ شدید بیماری‌ با نام‌ نشانگان‌ استیونس‌ ـ جانسون‌ یا اریتم‌ مولتی‌فرم‌ شدید نیز شناخته‌ می‌شود.
● علایم‌ شایع‌
▪ نقاط‌ بثوری‌ كه‌ قرمز هستند و شكلی‌ قرینه‌ دارند و غالباً به‌صورت‌ حلقه‌ها متحدالمركز (شبیه‌ سیبل‌ تیراندازی‌) ظاهر می‌شوند.
▪ این‌ بثور معمولاً روی‌ كف‌ دست‌ و پا، یا سایر نقاط‌ دست‌ و پا ظاهر می‌شود و ممكن‌ است‌ به‌صورت‌ و سایر نقاط‌ بدن‌ نیز گسترش‌ یابد.
▪ ضایعات‌ معمولاً خارش‌ دارند و گاهی‌ دردناك‌ هستند یا فرد در آنها احساس‌ سوزش‌ می‌كند.
ضایعات‌ تبدیل‌ به‌ تاول‌، كهیر، یا زخم‌ می‌شوند.
▪ در موارد شدید، غشاهای‌ مخاطی‌ دهان‌، چشم‌ها، و ناحیه‌ تناسلی‌ ملتهب‌ می‌شوند.
▪ تب‌
▪ سردرد
▪ گلودرد
▪ اسهال‌
● علل‌
▪ در ۵۰% از موارد، علت‌ ناشناخته‌ است‌. عفونت‌های‌ ویروسی‌، خصوصاً ویروس‌ هرپس‌ سیمپلكس‌ (ویروس‌ تب‌خال‌)
▪ عفونت‌های‌ باكتریایی‌
▪ عفونت‌های‌ ناشی‌ از انگل‌های‌ تك‌یاخته‌ای‌
▪ بیماری‌های‌ بافت‌ همبند ـ رگ‌ها
▪ داروهایی‌ مثل‌ سولفونامیدها، پنی‌سیلین‌ها، داروهای‌ ضدتشنج‌، سالیسیلات‌ها، و باربیتورات‌ها. ▪ واكنش‌ دارویی‌ ممكن‌ است‌ تا ۱۴-۷ روز پس‌ از شروع‌ دارو رخ‌ ندهد.
▪ سرطان‌ها
▪ حاملگی‌
▪ اشعه‌درمانی‌
▪ تغییرات‌ هورمونی‌ قبل‌ از عادت‌ ماهانه‌
● عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر
▪ سابقه‌ اریتم‌ مولتی‌فرم‌ از قبل‌
▪ مصرف‌ داروهایی‌ كه‌ ممكن‌ است‌ باعث‌ بروز این‌ واكنش‌ شوند.
● پیشگیری‌
▪ حتی‌المقدور اجتناب‌ از علل‌ احتمالی‌
▪ درمان‌ سریع‌ هرگونه‌ بیماری‌ یا عفونتی‌ كه‌ ممكن‌ است‌ باعث‌ اریتم‌ مولتی‌فرم‌ شود.
▪ پیشگیری‌ از بروز تب‌خال‌ با كاهش‌ استرس‌ و قرار نگرفتن‌ در معرض‌ آفتاب‌
● عواقب‌ موردانتظار
▪ بثور پوستی‌ در عرض‌ ۲-۱ هفته‌ به‌ حداكثر خود می‌رسد و معمولاً در عرض‌ ۳-۲ هفته‌ از بین‌ می‌رود، اما ممكن‌ است‌ تا ۶-۵ هفته‌ هم‌ باقی‌ بماند.
● عوارض‌ احتمالی‌
▪ پیشرفت‌ بیماری‌ از نوع‌ خفیف‌ به‌ نوع‌ شدید
▪ در چشم‌ ممكن‌ است‌ مشكلاتی‌ چون‌ زخم‌ قرنیه‌، التهاب‌ عنبیه‌، یا سایر مشكلات‌ جدی‌ به‌وجود آیند.
▪ عود بیماری‌
▪ امكان‌ دارد به‌علت‌ شوك‌ یا گسترش‌ التهاب‌ در بدن‌، مشكلات‌ جدی‌ به‌وجود آیند و حتی‌ بیمار ممكن‌ است‌ فوت‌ كند.
● درمان‌
▪ استراحت‌ در رختخواب‌ در صورت‌ وجود تب‌
▪ قطع‌ مصرف‌ هر دارویی‌ كه‌ احتمالاً باعث‌ بروز مشكل‌ شده‌ است‌.
▪ كمپرس‌ مرطوب‌ یا لوسیون‌ برای‌ نرم‌ كردن‌ پوست‌
▪ خوابیدن‌ در وان‌ آب‌ ولرم‌ تا خنك‌ سه‌ بار در روز هر بار به‌مدت‌ ۳۰ دقیقه‌.
▪ درمان‌ هرگونه‌ بیماری‌ یا عفونتی‌ كه‌ باعث‌ بروز این‌ واكنش‌ شده‌ است‌.
▪ معاینه‌ دقیق‌ چشم‌ به‌طور مرتب‌ برای‌ پیشگیری‌ از عوارض‌
▪ اگر در دهان‌ زخم‌ وجود داشته‌ باشد، رعایت‌ بهداشت‌ دهان‌ برای‌ كاهش‌ احتمال‌ عفونت‌ و تخفیف‌ ناراحتی‌ اهمیت‌ زیادی‌ دارد.
▪ اگر آسیب‌ پوستی‌ گسترده‌ و پیشرفته‌ باشد، ممكن‌ است‌ نیاز به‌ بستری‌ كردن‌ بیمار در یك‌ مركز مخصوص‌ سوختگی‌ وجود داشته‌ باشد.
● داروها
▪ برای‌ كاهش‌ التهاب‌ و تحریك‌ پوست‌ ممكن‌ است‌ از كورتیكواستروییدها استفاده‌ شود.
▪ برای‌ درمان‌ عفونت‌های‌ ویروسی‌ مثل‌ ویروس‌ تب‌خال‌ ممكن‌ است‌ آسیكلوویر تجویز شود.
▪ در صورت‌ وجود عفونت‌ ثانویه‌ روی‌ ضایعات‌، آنتی‌بیوتیك‌ تجویز می‌شود.
▪ اگر در دهان‌ زخم‌ وجود داشته‌ باشد، امكان‌ دارد داروهای‌ موضعی‌ یا دهان‌شویه‌ تجویز شود.
▪ در صورت‌ درگیری‌ چشم‌، امكان‌ دارد محلول‌ شستشوی‌ چشم‌ یا سایر داروهای‌ موضعی‌ تجویز شوند.
▪ برای‌ تخفیف‌ علایم‌ امكان‌ دارد داروهای‌ ضد درد، آرام‌بخش‌ها، یا آنتی‌هیستامین‌ها تجویز شوند.
● فعالیت‌
تا حدی‌ كه‌ علایم‌ اجازه‌ می‌دهند.
● رژیم‌ غذایی‌
▪ معمولاً رژیم‌ خاصی‌ موردنیاز نیست‌.
▪ در صورت‌ وجود زخم‌ در دهان‌، خوردن‌ مایعات‌ یا غذاهای‌ نرم‌ شاید بهتر تحمل‌ شود.
▪ گاهی‌ دریافت‌ مایعات‌ بیشتر، ممكن‌ است‌ كمك‌كننده‌ باشد.
▪ در بیماران‌ بستری‌شده‌ امكان‌ دارد نیاز به‌ سرم‌ وجود داشته‌ باشد.
● در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمایید
▪ اگر شما یا یك‌ از اعضای‌ خانواده‌ تان علایم‌ اریتم‌ مولتی‌فرم‌ را دارید.
▪ اگر علایم‌ به‌ هنگام‌ درمان‌ بدتر شدند. عوارض‌ بیماری‌ امكان‌ دارد بالقوه‌ شدید باشند.
▪ اگر دچار علایم‌ جدید و غیر قابل توجیه شده اید‌. داروهای‌ مورد استفاده‌ در درمان‌ ممكن‌ است‌ عوارض‌ جانبی‌ به‌همراه‌ داشته‌ باشند.
منبع : پایگاه اطلاع رسانی سلامت ایرانیان


همچنین مشاهده کنید