جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا


داماد رفته گل بچینه


داماد رفته گل بچینه
بچه «کف بازار» است. پشت میز مغازه کریستال فروشی اش نشسته و به قول خودش مدام «تریپ مرام و معرفت» می گذارد. «به خدا تو این دوره زمونه هرکی زن بگیره عقلش کمه. بدبخت میشه، به خدا. من که عمراً زن بگیرم. به مولا.»
پشت میز مغازه اش توی شوش نشسته و دائم این حرف ها را به مشتری هایی که همه هم عروس و داماد هستند، می زند.
اما محمد با تمام این حرف ها، یک تز جالب دارد. می گوید؛ «یه حاجی تو بازار هست، از اون گردن کلفتای بازار. کارش خیلی درسته. دائم می ره چین. یه بار نشستم راه و چاه همه چیزو ازش پرسیدم. رفته چین زن گرفته. چینی ها هم که اند(end) احترام و تحویلند. تا ۱۰۰ سالگی هم پای آدم می مونن.»
محمد می خواهد تا چهار سال دیگر که ۳۰ ساله می شود، از همه قدیمی های بازار جلو بزند. از الان هم برنامه ریزی کرده است.
«منم می خوام برم از چین زن بگیرم. مثل حاجی. چینی ها اهل کارن. هم کار خونه ات رو انجام می دن هم کار بیرون رو. خیلی وقته دارم بهش فکر می کنم. الان فقط باید رفت طرف چینی ها. به خدا.»
● زن چینی «بی هزینه» است
شاید این نظر و طرح در لحظه اول خنده دار باشد، اما دلیل چنین نظری فقط شوق رفتن از ایران نیست؛ بلکه ترس از رسوم دست و پاگیر ازدواج به سبک ایرانی است. ترسی که یکی از دلایل افزایش سن ازدواج و بی رغبتی نسبت به این امر است. حرف اصلی محمد هم همین است. «اگر بخوای اینجا زن بگیری، حداقل ۱۵ تومن (منظورش میلیون تومان است)، باید برای یه جشن عروسی خرج کنی که آخرش همه پشت سرت بد و بیراه بگن. تازه از مهریه و بقیه چیزاش فاکتور بگیر. خوبی زن چینی، بی هزینه بودنشه.»
«منطق» محمد ممکن است منحصر به فرد باشد، اما او خود موردی منحصر به فرد نیست. آمار نشان می دهد که جوان های امروزی، چه دختر و چه پسر، کمتر به ازدواج رغبت دارند یا امکان آن را می یابند.
بیکاری ۱۱ درصدی جامعه که ناشی از موج جوانانی است که در دهه ۷۰ شمسی به بازار کار روانه شدند، یکی از دلایلی است که تامین هزینه های آغاز زندگی مشترک را دور از دسترس قرار می دهد. به این ترتیب هرچه زرق و برق باب روز مجالس عروسی بیشتر می شود، بر سن و سال عروس و دامادهایی هم که ناگزیرند پس اندازشان را خرج این مراسم کنند افزوده می شود.
● خواستن توانستن نیست
گزارش های مراکز مختلف که اغلب بدون اعلام اعداد و ارقام دقیق است، نشان می دهد که بخصوص دختران تا پیش از آنکه پای سفره عقد بنشینند، بیش از گذشته صبر می کنند؛ در دو سال گذشته، سن ازدواج دختران، دو و نیم سال افزایش یافته است.
میان دخترانی که در آستانه ورود به ۳۰ سالگی قرار دارند، افراد زیادی هستند که مایل به ازدواج هستند؛ اما شرایط ازدواج برایشان فراهم نیست.
مینا ۲۷ سال سن دارد و در خانواده یی سنتی زندگی می کند که مساله ازدواج برایشان بسیار مهم است. از زمان ورود به دانشگاه و پس از این که خیالش از بابت تحصیلات راحت شد، قصد ازدواج داشته؛ اما هنوز مجرد است.
امان الله قرایی مقدم، کارشناس مسائل اجتماعی؛ «پسران همچنان گرفتار تفکرات مردانه خود هستند. ترس از تضعیف قدرت تسلط بر زن، موجب ترس آنان از پیشرفت و قدرتمند شدن زنانشان شده است.»
خودش می گوید؛ «خواسته های مردها نامعقول است. زمانی که دانشجو بودم، این امر شرایط ازدواج را برایم سخت می کرد؛ چراکه افرادی که از نظر من مناسب بودند، از تحصیلم ناراضی بودند. بعد از این هم که شاغل شدم، اولین شرط این بود که باید قید کار را بزنم؛ اما تبعیت از این خواسته ها برایم سخت است. همانطور که تنها زندگی کردن.» ظرف سال های گذشته اشتیاق دختران برای ورود به دانشگاه نیز افزایش یافته است. به طوری که تناسب جنسی دانشگاه ها نیز بر هم خورده است. در سال ۸۴ ، ۶۳ درصد از افرادی که وارد دانشگاه شدند، دختر بودند. این عامل یکی از دلایل بالا رفتن سن ازدواج دختران است؛ چراکه سطح توقع آنان از همسرانشان بالا رفته و به دلیل تغییر موقعیت اجتماعی و همچنین امکان کار و استقلال مالی کمتر تمایل به ازدواج در سنین پایین دارند.
● «تکه گمشده» پیدا نمی شود
ستاره، حتی ظرف ۲۵ سال زندگی نتوانسته کسی در سطح خود انتخاب کند. توقعاتش بالا نیست؛ اما آنچه انتظار دارد، گویا نایاب شده و هیچ یک از پسرانی که اطراف او هستند، خصوصیات مورد نظر او را ندارند. خودش می گوید؛ «حداقل چیزی که الان انتظار دارم، اینه که یک نفر بتونه منو درک کنه.
ازدواج و باهم بودن خیلی اتفاق خوب و مثبتی در زندگی است؛ اما در شرایطی که احساس کنی تکه گمشده خودت رو پیدا کردی. شاید اگر وقت صرف تحصیل و کار نمی کردم خیلی انتخاب کردن برام سخت نبود؛ اما الان کسی رو می خوام که بتونه از نظر فکری تقویتم کنه. حتی برای فعالیت های بیشتر اجتماعی تشویقم کنه.» امان الله قرایی مقدم کارشناس مسائل اجتماعی، آنچه در گفته های ستاره آمده است را تایید می کند. به نظر او، گرایش دختران به تحصیل علاوه بر آن که توقعات آنان را در بحث ازدواج بالا برده، موجب عقل گرایی و وسواس در انتخاب همسر شده است.
قرایی مقدم می گوید؛ «عقل گرایی دختران موجب شده که آنان با شناخت و براساس دانسته هایشان دست به انتخاب همسر بزنند.» ستاره می گوید؛ «مردها برای اثبات بزرگی و قدرتشون هنوز وارد زندگی ات نشده، یه دایره دورت می کشند و محدودت می کنند. انتظار دارند همونی بشی که می خوان. حتی گاهی از این که تو در عرصه اجتماع موفقی ناراحت می شن. شاید هم حسودی می کنند.»
قرایی مقدم تاکید دارد که پسران همچنان گرفتار تفکرات مردانه خود هستند. ترس از تضعیف قدرت تسلط بر زن، موجب ترس آنان از پیشرفت و قدرتمند شدن زنانشان شده است.
محمد کریستال فروش «کف بازار» که می خواهد برای زن گرفتن به چین سفر کند، یکی از همین پسران است؛ «زن چینی زبونش سرت دراز نیست، اگر هم باشه، خوبیش اینه که زبونش رو نمی فهمی،»
بهناز جلالی پور
منبع : پایگاه اطلاع رسانی دانشجویان ترکمن ایران


همچنین مشاهده کنید