وقتی که گوش‌ها پیر می‌شوند

با افزایش سن، همه افراد به بیماری‌های مزمن مبتلا می‌شوند. ۸۰ درصد افراد بالای ۶۵ سال، حداقل به یك بیماری مزمن مبتلا هستند كه معمول‌ترین آنها مشكلات مفاصل، افزایش فشارخون و مشكلات شنوایی است.
مشكلات بینایی در رده نهم و وزوز گوش در رده دهم قرار دارند.پیرگوشی شكل رایج كم‌شنوایی است كه به تنهایی خطرناك نیست ولی ارتباطات و مكالمات را سخت و دشوار می‌كند. بنابراین شخص احساس تنهایی، ناامیدی و پریشانی كرده، توانایی‌های او در عملكردهای دركی، احساسی، رفتاری و اجتماعی محدود می‌شود و كیفیت زندگی او تحت تاثیر قرار می‌گیرد. در نتیجه خطر ابتلا به زوال عقل (كاهش عملكرد عقل و حافظه) افزایش می‌یابد.
● علائم و نشانه‌ها
شخصی كه دچار پیرگوشی است، مشكل خود را چنین عنوان می‌كند:<صدای افراد را می‌شنوم ولی متوجه نمی‌شوم چه می‌گویند. تحمل شنیدن صداهای بلند را ندارم و گاهی متوجه نمی‌شوم صدا از كدام سمت می‌آید.> اكثر افراد سالخورده در درك گفتار به خصوص در سر و صدای محیط مشكل دارند. درصد وجود مشكل درك گفتار با هر دهه افزایش سن دو برابر می‌شود؛ یعنی در سن ۶۰ سالگی ۱۶ درصد، ۷۰ سالگی ۳۵درصد و ۸۰ سالگی تا ۶۴درصد بیشتر می‌شود. با افزایش سن، آستانه شنوایی هر دو گوش كاهش می‌یابد. اگر این كاهش فقط در یك گوش باشد، علتی به جز پیرگوشی دارد. افت شنوایی در خانم‌ها بیشتر در فركانس‌های پایین (صداهای بم) و در آقایان بیشتر در فركانس‌های بالا (صداهای زیر) ایجاد می‌شود.
كاهش شنوایی می‌تواند با سرگیجه و وزوز نیز همراه باشد. این عوارض به آهستگی پیشرفت می‌كند و معمولا اطرافیان بیش از حد متوجه مشكل می‌شوند.
● وقتی سن زیاد می‌شود همه بخش‌های دستگاه شنوایی دچار تغییر می‌شوند:
▪ انعطاف‌پذیری و استحكام گوش خارجی كم می‌شود، چربی موجود در كانال گوش كاهش می‌یابد و پوست خشك و حساس می‌شود.
▪ سرومن یا جرم گوش به دلیل ترشح زیاد، گشاد شدن كانال و بلند و ضخیم شدن موهای آن و استفاده دائم از گوش پاك‌كن، جمع و فشرده می‌شود.
▪ پرده صماخ نازك‌تر می‌شود و رگ‌های خونی آن كاهش می‌یابد.
▪ غضروف‌های استخوانچه‌های گوش میانی كه پشت پرده صماخ قرار دارند، نازك می‌شود و كلسیم روی آنها رسوب می‌كند.
▪ عضلات گوش میانی و استخوانچه‌ها تخریب می‌شود.
▪ غضروف‌های شیپور استاش (لوله‌ای كه گوش میانی را به حلق متصل می‌كند) استخوانی می‌شود.
▪ اجزای گوش داخلی، سلول‌های حساس شنوایی در حلزون، رگ‌ها و اعصاب دچار آسیب می‌شوند.
▪ اعصاب مربوط به شنوایی در مغز تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
▪ عوامل ژنتیكی
▪ آرترواسكلروزیس (سخت شدن جداره رگ‌ها)
▪ تغذیه
▪ ضربه
▪ بیماری‌هایی مثل مشكلات كلیه، قلب، فشارخون بالا و عفونت‌ها
▪ تومور عصب هشت
▪ داروهای سمیت‌زا برای گوش
▪ قرارگیری در سر و صدای محیط
▪ تنش‌های عصبی
● چه باید كرد
درمان مشخص دارویی برای پیرگوشی وجود ندارد و دارو و ویتامین درمانی در حال مطالعه است.
▪ افراد باید خود را از شرایطی كه برای سیستم شنوایی مخرب است (مثل سروصدای زیاد) دور نگه دارند. افرادی كه در محیط پرسروصدا زندگی می‌كنند، نسبت به كسانی كه در محیط آرام و خلوت زندگی می‌كنند، بیشتر در معرض پیرگوشی قرار دارند.
▪ انجام آزمون‌های شنوایی و گفتاری برای تعیین محل ضایعه و تجویز سمعك مفید است. برخی افراد به دلایلی مانند نبود اطلاعات كافی درباره ارزیابی شنوایی و سمعك، عدم پذیرش كم‌شنوایی و استفاده از سمعك در جامعه، باور نادرست بی‌تاثیر بودن سمعك و قیمت بالای سمعك، حاضر به پذیرش آن نیستند.‌

ندا میرمسیب

منبع : روزنامه سلامت