شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

اختلال‌ رشد بچه‌


اختلال‌ رشد بچه‌
● اطلاعات‌ اولیه‌
اختلال‌ رشد بچه‌ عبارت‌ است‌ از ناتوانی‌ شیرخواران‌ یا كودكان‌ از رشد و نموی‌ طبیعی‌. این‌ واژه‌ تا زمانی‌ استفاده‌ می‌شود كه‌ تشخیص‌ خاصی‌ برای‌ توجیه‌ این‌ ناتوانی‌ پیدا نشده‌ باشد. سن‌ شایع‌ این‌ مسأله‌ بین‌ ۵-۱ سالگی‌ است‌. تقریباً تمام‌ كودكانی‌ كه‌ این‌ مشكل‌ را دارند زیر ۵ سال‌ هستند.
● علایم‌ شایع‌
▪ قد، وزن‌، و دور سر به‌طور طبیعی‌ افزایش‌ نمی‌یابند.
▪ مهارت‌های‌ حركت‌ كودك‌ غالباً دیرتر از حالت‌ طبیعی‌ ظاهر می‌شوند. بعضی‌ از این‌ مهارت‌ها عبارتند از: ـ چرخیدن‌ در تخت‌ ـ نشستن‌ ـ ایستادن‌ و راه‌ رفتن‌
▪ ظهور مهارت‌های‌ ذهنی‌ و اجتماعی‌ نیز غالباً به‌ تأخیر می‌افتد. بعضی‌ از این‌ مهارت‌ها عبارتند از:
▪ صحبت‌ كردن‌؛ رابطه‌ اجتماعی‌ ـ غذا خوردن‌ بدون‌ كمك‌ ـ یادگیری‌ اختیار ادرار و اجابت‌ مزاج‌ و رفتن‌ به‌ توالت‌
▪ رشد و نموی‌ طبیعی‌ بسیار متغیر است‌، بنابراین‌ میزان‌ تغییرات‌ رشد و نمو در معاینات‌ منظم‌ كودك‌ اهمیت‌ بیشتری‌ دارد.
● علل‌
▪ در بعضی‌ از این‌ كودكان‌، علت‌ بروز این‌ حالت‌ به‌ مشكلات‌ جسمی‌ (معمولاً گوارشی‌ یا مربوط‌ به‌ دستگاه‌ عصبی‌) برمی‌گردد.
▪ در اكثر این‌ كودكان‌، علت‌ درواقع‌ مربوط‌ به‌ خود كودك‌ نیست‌، مثلاً عدم‌ تغذیه‌ صحیح‌ كودك‌.
● عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر
▪ سوءتغذیه‌
▪ بی‌تجربگی‌ والدین‌
▪ محیط‌ عاطفی‌ نامناسب‌ (مثل‌ عدم‌ رسیدگی‌ به‌ بچه‌، سوءرفتار با بچه‌، یا طرد بچه‌)
▪ بیماری‌ مزمن‌ (مثل‌ نارسایی‌ كلیه‌ یا عفونت‌ مزمن‌)
▪ بیماری‌های‌ ژنتیكی‌، مثل‌ نشانگان‌ داون‌ یا فیبروز كیستیك‌
▪ بیماری‌های‌ غدد درون‌ریز، مثل‌ بیماری‌های‌ غده‌ تیرویید، غده‌ هیپوفیز، غدد فوق‌كلیوی‌، غده‌ لوزالمعده‌، و غدد جنسی‌
▪ والدینی‌ كه‌ در یك‌ محیط‌ عاطفی‌ نامناسب‌ بزرگ‌ شده‌اند یا آموزش‌ مناسبی‌ ندیده‌اند.
▪ محیط‌ زندگی‌ شلوغ‌ یا غیربهداشتی‌
▪ نوزاد زودرس‌ یا بیمار
▪ شیرخواری‌ كه‌ ناهنجاری‌ جسمی‌ دارد.
● پیشگیری‌
▪ كودك‌ خود را به‌طور منظم‌ برای‌ معاینات‌ سلامتی‌ نزد پزشك‌ یا مراكز بهداشت‌ ببرید.
▪ محیط‌ زندگی‌ باثبات‌ را فراهم‌ آورید و سعی‌ كنید والدین‌ خوبی‌ برای‌ فرزندتان‌ باشید.
● عواقب‌ موردانتظار
▪ اگر اختلال‌ رشد بچه‌ به‌علت‌ بی‌تجربگی‌ والدین‌ یا مشكلات‌ روانی‌ باشد، انتظار می‌رود با آموزش‌ و دادن‌ مشاوره‌ به‌ والدین‌ بهبودی‌ حاصل‌ شود.
▪ اگر اختلال‌ رشد بچه‌ به‌علت‌ یك‌ بیماری‌ یا اختلال‌ زمینه‌ای‌ باشد (مثلا سوءتغذیه‌)، بهبودی بستگی‌ به‌ این‌ دارد كه‌ بیماری‌ یا اختلال‌ زمینه‌ای‌ قابل‌ درمان‌ باشد یا خیر.
● عوارض‌ احتمالی‌
▪ ناتوانی‌ و معلولیت‌ دایمی‌ ذهنی‌، عاطفی‌، یا جسمی‌.
▪ كودك‌ كوچك‌ باقی‌ می‌ماند و از لحاظ‌ نمو نیز دچار نقص‌ خواهد بود.
● درمان‌
▪ اقدامات‌ تشخیصی‌: اندازه‌گیری‌ مكرر قد، وزن‌، و دور سر؛ آزمون‌های‌ سنجش‌ توانایی‌های‌ ذهنی‌ و روانی‌ مثل‌ آزمون‌ دنور كه‌ معیاری‌ از رشد و نمو به‌دست‌ می‌دهد؛ آزمایش‌ خون‌، از جمله‌ بررسی‌های‌ هورمونی‌؛ عكس‌برداری‌ از مچ‌ دست‌ها برای‌ تعیین‌ سن‌ استخوانی‌ كودك‌ كه‌ معیار خوبی‌ برای‌ رشد بدن‌ به‌شمار می‌رود.
▪ اگر والدین‌ مشكلات‌ عاطفی‌ دارند و از برقراری‌ رابطه‌ عاطفی‌ مناسب‌ با كودك‌ خود ناتوان‌ هستند، می‌توان‌ آنها را تحت‌ روان‌درمانی‌ یا مشاوره‌ قرار داد.
▪ بستری‌ كردن‌ كودك‌ (به‌طور كوتاه‌مدت‌) در صورتی‌ كه‌ نیاز به‌ انجام‌ اقدامات‌ تشخیصی‌ پیچیده‌ وجود داشته‌ باشد یا برای‌ فهمیدن‌ اینكه‌ آیا كودك‌ در منزل‌ غذا می‌خورده‌ است‌ یا خیر.
▪ والدین‌ باید كتاب‌ها یا جزوات‌ مخصوص‌ بچه‌داری‌ و بزرگ‌ كردن‌ بچه‌ را بخوانند یا به‌ كلاس‌های‌ مربوطه‌ بروند.
▪ از یك‌ پرستار خانه‌ بخواهید كه‌ به‌ خانه‌ شما بیاید و راهنمایی‌های‌ لازم‌ را ارایه‌ دهد.
▪ تا آنجا كه‌ می‌توانید به‌ كودكتان‌ محبت‌ كنید و از وی‌ حمایت‌ به‌عمل‌ آورید. هرازچندگاهی‌ به‌ بررسی‌ احساسات‌ و رفتارتان‌ نسبت‌ به‌ كودكتان‌ بپردازید. اگر فكر می‌كنید كه‌ احساسات‌ و رفتارتان‌ آنچنان‌ كه‌ باید باشد نیست‌ برای‌ مشاوره‌ روانی‌ مراجعه‌ كنید.
● داروها
▪ داروی‌ خاصی‌ به‌طور معمول‌ تجویز نمی‌شود.
▪ اگر یك‌ بیماری‌ زمینه‌ای‌ وجود داشته‌ باشد كه‌ باعث‌ رشد نكردن‌ بچه‌ شده‌ است‌، امكان‌ دارد داروهای‌ لازم‌ برای‌ درمان‌ آن‌ بیماری‌ زمینه‌ای‌ تجویز شوند.
● فعالیت‌
محدودیتی‌ برای‌ آن‌ وجود ندارد.
● رژیم‌ غذایی‌
▪ برای‌ كودكتان‌ یك‌ رژیم‌ غذایی‌ كافی‌ و متعادل‌ فراهم‌ آورید.
▪ اگر علت‌ رشد نكردن‌ بچه‌ سوءتغذیه‌ باشد، امكان‌ دارد نیاز به‌ یك‌ رژیم‌ مخصوص‌ وجود داشته‌ باشد.
▪ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمایید
▪ اگر شما از اینكه‌ كودكتان‌ رشد و نموی‌ طبیعی‌ ندارد دچار نگرانی‌ شده‌اید.
منبع : پایگاه اطلاع رسانی سلامت ایرانیان


همچنین مشاهده کنید