فصل گرما و شنا

تابستان فصل‌ گرماست، فصل‌ عمودی‌ تابیدن‌ خورشید و فصل‌ عرق‌ ریختن‌ و پناه‌ بردن‌ به‌ سایهِ درختی‌ یا خنكایِ كولری‌ كه‌ موتورش‌ از صبح‌ تا شب‌ می‌چرخد و می‌چرخد و هوا را خنك‌ می‌كند.
تابستان‌ فصل‌ تعطیلی‌ مدرسه‌ها و بی‌كاری‌ نوجوانهاست. فصل‌ رفتنهای‌ دسته‌جمعی‌ به‌ استخر و آغوش‌ آبی‌ یا سبزرنگ‌ آب‌ و اینكه‌ چه‌ ساعتی‌ شنا كردن‌ در استخر بیشتر می‌چسبد؟اگر به‌ شنا و آب‌تنی‌ به‌عنوان‌ یك‌ تفریح‌ نگاه‌ كنیم، باید ریشه‌های‌ تاریخی‌ آن‌ را در آب‌انبارها، خزینه‌های‌ قدیم‌ و حوضچه‌های‌ بزرگ‌ وسط‌ خانه‌ها جستجو كنیم‌ كه‌ روزهای‌ بلند و گرم‌ تابستان‌ از صدای‌ شلپ‌ و شلوپِ آب‌تنی‌ بچه‌ها و گاهی‌ هم‌ بزرگ‌ترها پُر می‌شد! حوض‌هایی‌ كه‌ با كاشیهایِ اغلب‌ آبی‌ و سفید تزیین‌ می‌شد و البته‌ راه‌ رفتن‌ روی‌ لبهِ آنها بسیار خطرناك‌ بود. گاهی‌ جویهای‌ بزرگ‌ محله‌ هم‌ مكانی‌ می‌شد برای‌ بازی‌ و تفریح‌ بچه‌ها. جویهایی‌ كه‌ شاید حتی‌ در حال‌ حاضر هم‌ گاهی‌ پذیرای‌ افرادی‌ شوند كه‌ در تابستان‌ از دست‌ گرما كلافه‌ می‌شوند. اما كم‌كم‌ استخرهای‌ روباز پا به‌ عرصه‌ وجود گذاشتند. استخرهایی‌ كه‌ از لحاظ‌ عمق‌ به‌ قطعات‌ نیم، یك، دو، سه‌ و چهارمتری‌ تقسیم‌ می‌شدند و از قطعه‌ دومتری‌ به‌ آن‌طرف، توسط‌ طنابی‌ ضخیم‌ با رنگی‌ متفاوت‌ از رنگ‌ آبی‌ یا سبز از استخر جدا می‌شدند تا همگان‌ عمق‌ آب‌ را در آن‌ قسمتها بفهمند و اگر شنا بلد
نبودند، پایشان‌ را به‌ قطعهِ سه‌ و چهارمتری‌ نگذارند. این‌ استخرها هنوز هم‌ شاید در نقاطی‌ از شهر پذیرای‌ شناگران‌ باشند و در فصول‌ سرد سال، خالی‌ از آب.
آنچه‌ كه‌ مسلّم‌ است، این‌ است‌ كه‌ در نقاط‌ شمالی‌ شهر، دیگر از این‌ استخرهای‌ سنتی‌ نمی‌توان‌ نشانی‌ یافت؛ چراكه‌ به‌موازات‌ پیشرفت‌ تكنولوژی‌ در جوامع‌ بشری، استخرهای‌ قدیمی‌ كم‌كم‌ جای‌ خود را به‌ استخر و سوناهای‌ مدرن‌ داده‌اند. البته‌ این‌ بدان‌ معنا نیست‌ كه‌ نسل‌ این‌ استخرها به‌كلی‌ منقرض‌ شده‌ است. به‌هر حال‌ در جامعه‌ همیشه‌ هستند افرادی‌ كه‌ به‌ امكانات‌ حداقل‌ هم‌ قانع‌اند، ولی‌ گاهی‌اوقات‌ شاید نتوان‌ این‌ "حداقل"ها را هم‌ پیدا كرد، و اینكه‌ تكلیف‌ این‌ قشر محروم‌ چه‌ می‌شود را باید مسئولان‌ اَمر جوابگو باشند.
در حال‌ حاضر استخرهای‌ مدرن، جای‌ استخرهای‌ سنتی‌ را در مناطق‌ شمال‌ شهر گرفته‌اند. این‌ استخرها ویژگیهایی‌ دارند. از جمله‌ آن‌ كه‌ دارای‌ تشكیلاتی‌ مفصل‌ و منظم‌ هستند. مثلاً استخری‌ به‌ عمق‌ یك‌ تا سه‌ونیم‌متر برای‌ بزرگسالان‌ و در كنار آن‌ استخری‌ كوچك‌ به‌ عمق‌ شصت تا نود و پنج‌ سانتی‌متر برای‌ بچه‌ها دارند. در این‌ استخرها مسائل‌ بهداشتی‌ به‌صورت‌ جدّی‌ رعایت‌ می‌شود. این‌ استخرها هم‌ سرباز هستند و هم‌ سرپوشیده. سرباز به‌ این‌ معنا كه‌ سقف‌ آنها شیشه‌ای‌ طلقی‌ است‌ و از پشت‌ آنها آسمان‌ را می‌شود به‌راحتی‌ تماشا كرد. و سرپوشیده‌ است‌ به‌ این‌ معنا كه‌ در فصل‌ بارندگی، باران‌ و برف‌ بر سر كسی‌ فرود نمی‌آید. دمای‌ داخل‌ استخر نیز در تابستان‌ و زمستان، یكسان‌ و متعادل‌ است؛ یعنی‌ در زمستان‌ "هیتر"های‌ گرم‌كننده‌ كه‌ كف‌ استخر كار گذاشته‌ شده‌اند، وظیفه‌ گرم‌ كردن‌ محیط‌ استخر را به‌عهده‌ دارند.
در كنار این‌ استخرها، امكانات‌ سونای‌ خشك، بخار و جكوزی‌ هم‌ به‌چشم‌ می‌خورد، كه‌ مراجعه‌كنندگان‌ می‌توانند از آنها استفاده‌ كنند. در این‌ مجموعه‌ها شما حتی‌ فروشگاههای‌ ورزشی‌ را هم‌ می‌بینید كه‌ به‌ فروش‌ لوازم‌ ورزشی‌ متنوع‌ مشغول‌اند.
تابستانها كه‌ مدارس‌ تعطیل‌اند، این‌ مجموعه‌ها امكانات‌ خوبی‌ را برای‌ بچه‌ها تدارك‌ می‌بینند. ازجمله‌ آوردن‌ چند مربی‌ شنا، كه‌ به‌ بچه‌ها ورزش‌ شنا و اصول‌ آن‌ را می‌آموزند. البته‌ هزینهِ عضویت‌ در این‌ مجموعه‌ها گران‌ است. ولی‌ در حال‌ حاضر چون‌ دولت‌ به‌ موثربودن‌ این‌ فضاها در پر كردن‌ اوقات‌ فراغت‌ جوانان‌ پی‌ برده‌ است، سعی‌ دارد با حمایت‌ از آنها، نرخ‌ عضویت‌ در آنها را تا حدود زیادی‌ كاهش‌ دهد، تا اشخاص‌ بیشتری‌ بتوانند از امكانات‌ خوب‌ آنها استفاده‌ كنند و به‌ سمت‌ اعتیاد و دیگر آسیبهای‌ اجتماعی‌ نروند و به‌ آنها آلوده‌ نشوند.
در حال‌ حاضر استخر و سوناهای‌ خصوصی‌ در بعضی‌ از خانه‌ها نیز وجود دارد. نود درصد خانه‌هایی‌ كه‌ سونا دارند، سونای‌ خشك‌ دارند، ولی‌ سونای‌ بخار ندارند. در حقیقت‌ سازندگان‌ آنها تن‌ به‌ چنین‌ خطری‌ نمی‌دهند؛ چون‌ اولاً ساخت‌ سونای‌ بخار هزینه‌ بالایی‌ دارد و ثانیاً خطرناك‌ بوده‌ و ممكن‌ است‌ بچه‌ یا هر شخص‌ دیگری‌ به‌تنهایی‌ به‌ آنجا برود و فكرش‌ مشغول‌ باشد و خسته‌ شود و در آنجا خوابش‌ بگیرد، كه‌ در این‌ صورت‌ خطر گازگرفتگی‌ و خفگی‌ وجود دارد. به‌خاطر همین‌ در خانه‌ها سونای‌ بخار نمی‌سازند، ضمن‌ اینكه‌ شاید چنین‌ مجوزی‌ هم‌ از سوی‌ مراجع‌ ذیصلاح‌ به‌ آنها داده‌ نشود.
در مجموع‌ شنا ورزش‌ نشاط‌آوری‌ است؛ چرا كه‌ با آب‌ سروكار دارد و آب، سمبل‌ حیات‌ و نشاط‌ است. این‌ ورزش‌ باعث‌ قوی‌ شدن‌ تمام‌ عضلات‌ بدن‌ به‌صورت‌ یكسان‌ می‌شود، كه‌ این‌ امتیاز در ورزشهای‌ دیگر وجود ندارد. مثلاً در تنیس‌ روی‌ میز، دست‌ راست‌ و پای‌ چپ‌ قوی‌تر از سایر اجزا می‌شوند، چرا كه‌ در این‌ ورزش، فشار روی‌ این‌ دو عضو است. ولی‌ در شنا فشار به‌ تمام‌ اعضای‌ بدن‌ به‌صورت‌ یكسان‌ وارد می‌شود. در شنا همچنین‌ تناسب‌ اندام، نمود ویژه‌ای‌ داشته‌ و این‌ ورزش‌ بر روی‌ اعضای‌ داخلی‌ بدن‌ مثل‌ قلب، ریه‌ و ششها اثرات‌ مثبتی‌ دارد و باعث‌ سالم‌ ماندن‌ آنها می‌شود، تا جایی‌ كه‌ بیشتر شناگران‌ معمولاً با سكته‌ قلبی‌ و یا حتی‌ مغزی‌ بیگانه‌اند!
امیدوارم‌ روزی‌ برسد كه‌ تمام‌ بچه‌ها بتوانند از امكانات‌ تفریحی‌ و ورزشی‌ استخرها استفاده‌ كنند.
متأسفانه‌ تاكنون‌ ورزش‌ شنا در كشور ما در سطح‌ بین‌المللی‌ مطرح‌ نبوده‌ است. نه‌ در شنا، نه‌ در شیرجه‌ و نه‌ در واترپلو، كه‌ هر سهِ این‌ موارد با آب‌ و استخر ارتباط‌ دارند. و دلایل‌ آن‌ هم‌ مشخص‌ است: اول‌ كم‌ آبی‌ كشور ما و دوم‌ اینكه‌ به‌ ورزش‌ شنا در كشور ما نگاهِ جدی‌ نمی‌شود و فقط‌ جنبهِ تفریحی‌ و یا درمانی‌ آن‌ برای‌ افراد مهم‌ است.
پیامبر اسلام(ص) در این‌ زمینه‌ فرموده‌اند: "به‌ فرزندان‌ خود شنا، تیراندازی‌ و سواركاری‌ را بیاموزید."
با خواندن‌ این‌ فرمودهِ پیغمبر اسلام(ص) مشخص‌ می‌شود كه‌ ورزش‌ شنا از صدر اسلام‌ مورد توجه‌ بزرگان‌ دین‌ بوده‌ و ظاهراً به‌ زمستان‌ و تابستان‌ هم‌ محدود نمی‌شود.

منبع : سازمان آموزش و پرورش استان خراسان