گریه کودکان، علل و راه حل

در بیست روز گذشته كه سعید، كوچولوی تازه وارد، وارد خانه شده، هیچ‌كس نه تنها شب‌ها، بلكه هیچ‌وقت دیگری از شبانه‌روز هم آرامش ندارد. هر چند وقت یك‌بار سعید شروع به گریه می‌كند و معلوم نیست كه می‌خواهد با زبان بی‌زبانی چه بگوید. هر بار كه گریه سعید شروع می‌شود، اظهارنظر اطرافیان هم شروع می‌شود و هر كدام هم راه‌حلی را پیشنهاد می‌كنند.<این بچه‌ گرسنه است! شیر می‌خواهد>! ، < شیر تو كم است و كفاف این بچه را نمی‌دهد.> و بالاخره اینكه <اگر در روز یكی دو نوبت هم شیر خشك به او بدهی، بچه یك خواب راحت می‌كند.> و از همین‌جا شیرخشك‌ها راهشان به خانه باز می‌شود.
دكتر حسام، روانپزشك اطفال و عضو آكادمی روانپزشكان آمریكا، از نتایج تازه ترین مطالعات می‌گوید و تاكید می‌كند كه تنها ۵ درصد گریه‌های نوزادان به خاطر نیاز به شیر است:< مادران جوان با هر بار گریه كودك، نباید فكر كنند كه كودك گرسنه است و به او شیر بدهند چون این‌كار باعث ایجاد عادت‌های نادرست در كودك می‌شود. یكی از وظایف مهم والدین و به ویژه مادر، تلاش در جهت شناسایی علت واقعی گریه كودك و برآورده ساختن نیازهای اوست.>
از آنجا كه گریه كردن تنها راه برقراری ارتباط برای نوزاد است، در ابتدا ممكن است یك نوزاد در شبانه‌روز بین یك تا ۳ ساعت گریه كند. با بزرگ‌تر شدن نوزاد و افزایش تجربه مادر، در حدود سن ۴ تا ۶ ماهگی بیشتر مادران می‌توانند تشخیص دهند كه اگر كودكشان گریه می‌كند، گرسنه است، خوابش می‌آید و یا خیس كرده است. حتی مادر می‌تواند تشخیص دهد كه گریه كودك مثل همیشه است یا با بقیه روزها فرق دارد و این‌بار مثلا به علت مریضی و دل‌درد یا گوش‌درد است.
در تحقیقی كه در دانشكده روان‌شناسی دانشگاه براون انجام شده، مشاهده شد مادرانی كه زودتر می‌توانند علت گریه كودكشان را بفهمند، بچه‌هایی خواهند داشت كه زودتر شروع به صحبت كردن می‌كنند، این تحقیق كه بر روی ۴۰۰ مادر انجام شده، نشان داد مادرانی كه به گریه كودكشان توجه كرده و سریع می‌توانند نیاز كودك را تشخیص دهند، بچه‌هایی خواهند داشت كه مهارت‌های گفتاری در آنها سریع‌تر رشد می‌كند.
● گریه نكن، گریه نكن
گاهی فهمیدن علت گریه بچه‌ها، كار سختی نیست و همان دلایل ساده‌ای را دارد كه به ذهن همه می‌رسد، یعنی بچه گرسنه است، خیس كرده و یا سرما یا گرما باعث ناراحتی او شده، ولی گاه از نظر شما همه چیز مرتب است و هیچ دلیلی برای گریه نوزادتان پیدا نمی‌كنید.
برای بعضی از نوزادان، كار سختی است كه بتوانند خودشان را با محیط اطرافشان تطبیق بدهند و شب‌ها بخوابند چون در حدود ۱۲ هفته طول می‌كشد تا امواج مغز نوزادان تكامل یافته و شبیه الگوی طبیعی بزرگسالان شود.
در این مدت این پدر و مادر هستند كه باید با نوزاد كنار بیایند. هر نوزادی خلق‌وخو و طبیعت خاص خودش را دارد و ممكن است نسبت به بعضی چیزهای خاص حساس باشد و گریه كند. مثلا بعضی از نوزادان وقتی گریه می‌كنند، فقط احتیاج به یك اتاق نسبتا تاریك، آرام و با دمای مناسب دارند تا در آرامش استراحت كنند.
بعضی از آنها دوست دارند به آنها توجه كنید، آنها را بغل كنید و راه بروید و بدشان هم نمی‌آید كه در ضمن این كار، یك موسیقی ملایم هم برایشان بگذارید.
این طور بچه‌ها گرما و حركتی را كه از بغل یك بزرگ‌تر به آنها می‌رسد، دوست دارند و فقط با توجه و بغل شدن آرام می‌شوند. گاهی هم علت گریه بچه‌ها چیزهایی است كه ممكن است خیلی راحت به ذهن هر كسی نرسد، مثلا زبری و مناسب نبودن لباس، سر و صدای نوزادانی كه كمی حساس‌ترند را زود درمی‌آورد. پس گاهی فقط عوض كردن لباس می‌تواند راه‌حل باشد.
برخی از نوزادان هم به سر و صدا و تشنج در خانواده حساس‌ هستند و اختلافات خانوادگی و بگومگوها باعث ناراحتی و گریه آنها می‌شود، پس سعی كنید به خاطر نوزاد تازه واردتان هم كه شده با هم بحث نكنید و محیط خانه را آرام نگه دارید.
● گریه یعنی آماده باش مادر
از آنجایی كه تنها ابزاری كه نوزاد برای بیان خواسته‌هایش دارد، فقط و فقط گریه است، پس حتما باید به گریه نوزاد توجه كرد. گریه نوزاد احساس درونیش را برای شما بازگو می‌كند و توجه شما به گریه‌اش اصلا به معنی لوس كردن او نیست، چون نوزاد تازه متولد شده هیچ‌وقت لوس نمی‌شود. مادر ممكن است فكر كند اگر بلا‌فاصله بعد از شنیدن صدای گریه نوزاد به سمت او برود، او را بدعادت خواهد كرد ولی این نگرانی‌ها كاملا بی‌مورد است و هر چقدر مادر در روزهای اول زندگی، سریع‌تر به واكنش‌‌های نوزاد پاسخ دهد، نوزاد هم احساس امنیت بیشتری خواهد كرد و هر چه احساس امنیت بیشتر باشد، نوزاد متوجه خواهد شد كه شما همیشه در كنارش هستید و به شما اطمینان می‌كند و به تدریج منتظر بودن را هم یاد می‌گیرد.
از طرف دیگر نوزاد هرگز برای اذیت كردن والدینش گریه نمی‌كند، چون در آن زمان اصلا نمی‌داند كه گریه‌اش چه حسی در آنها ایجاد می‌كند.
● گریه زیاد، ضریب هوشی كم
تحقیقات نشان داده است در بچه‌هایی كه بعد از گذشت سه ماهگی هنوز هم دست از گریه‌های شدید و بی‌علت برنمی‌دارند، احتمال بروز مشكلات رفتاری مثل <بیش‌فعالی و كم‌توجهی> ‌ و پایین‌تر بودن ضریب‌هوشی بیشتر است.
در این تحقیق كه در دانشكده علوم و تكنولوژی نوریگان انجام شده است، ۳۲۷ كودك در بین سنین ۶ تا ۱۳ ماهگی- سنی كه كولیك شیرخواران به پایان می‌رسد و نمی‌تواند علت گریه بچه‌ها باشد - مورد بررسی قرار گرفتند. پس زمانی كه این بچه‌ها به ۵ سالگی رسیدند هوش، رفتار و توانایی‌های حركتی آنها مجددا مورد بررسی قرار گرفت و دیده شد در بچه‌هایی كه بیش از حد گریه می‌كردند، میزان ضریب هوشی در حدود ۹ نمره پایین‌تر از سایر بچه‌ها بود.
گفته می‌شود ساختار مغز این بچه‌ها طوری طراحی شده كه حتی با بهترین شیوه‌ها هم یاد نمی‌گیرند كه چه‌طور آرام باشند ولی محبت و توجه می‌تواند از میزان گریه آنها بكاهد و مشكلات آنها را در آینده كمتر كند. چون ارتباط عاطفی صحیح بین والدین و بچه‌ها یكی از مهم‌ترین عوامل در تكامل عقلی و عاطفی در كودكان است. پس بهتر است برای كاهش مشكلات بعدی كودك هم كه شده به گریه آنها توجه كنید.

عصمت شبانی

منبع : روزنامه سلامت