سه شنبه, ۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 23 April, 2024
مجله ویستا

سوره‌ والعصر


سوره‌ والعصر
● نزول‌ سوره‌
سوره‌ «والعصر»سیزدهمین‌ سوره‌ قرآن‌ است‌ كه‌ با سه‌ آیه‌، چهارده‌ كلمه‌ و شصت‌ و هشت‌ حرف‌ در شهر مكه‌ بر وجود مقدس‌ حضرت‌ رسول‌(ص‌)وحی‌ شد.سوره‌های‌ مكی‌ حسب‌ شرایط و وضعیت‌ پیامبر(ص‌)در شهر مكه‌، نازل‌ می‌شد و این‌ امر طی‌ سیزده‌ سال‌ حضور آن‌ حضرت‌ در شهر مكه‌ ادامه‌ داشت‌.
● قسم‌ خداوند درباره‌ انسان‌
«سوگند به‌ عصر هر پیغمبری‌ یا قسم‌ به‌ عصر حضرت‌ رسول‌(ص‌)و یا قسم‌ به‌ ولی‌عصر(عج‌)كه‌ عصاره‌ تمام‌ انبیا و اولیای‌ تاریخ‌ بشریت‌ است‌».سوگند خدواند به‌ زمانی‌ خاص‌، در موارد متعددی‌ در قرآن‌ وجود دارد، مانند قسم‌ به‌ شب‌، قسم‌ به‌ روز و قسم‌ به‌ ضحی‌ (اول‌ روز)، اما این‌ تعبیر كه‌ قسم‌ به‌ مفهوم‌ عصر و سوره‌ای‌ به‌ این‌ نام‌، تنها در همین‌ مورد است‌ و معنا و مقصود عصر معلوم‌ و مشخص‌ نیست‌ و احتمال‌ سه‌گانه‌ فوق‌ درباره‌ عصر بیشتر است‌.
● جواب‌ قسم‌;زیانكاری‌ انسان‌
جواب‌ قسم‌ درباره‌ انسان‌ است‌ كه‌ خداوند می‌فرماید:«به‌درستی‌ كه‌ انسان‌ در خسران‌ و زیانكاری‌ است‌».
الف‌ ولام‌ در «الانسان‌»برای‌ جنس‌ است‌;به‌ این‌ معنی‌ كه‌ نوع‌ بشر به‌ جهت‌ صرف‌ عمر در امور باطل‌ نفسانی‌ و غفلت‌ از محضر حضور ربانی‌، هیچ‌ توجهی‌ به‌ تمام‌ شدن‌ زندگی‌ خود ندارد، بلكه‌ مرگ‌ و نیستی‌ را تنها برای‌ دیگران‌ لحاظ می‌كند، غافل‌ از این‌ كه‌ خود وی‌ نیز در این‌ سراشیبی‌ یك‌ طرفه‌ به‌ سوی‌ جهانی‌ دیگر بدون‌ برگشت‌ به‌ دنیای‌ ماده‌ در حركت‌ است‌ و چون‌ به‌ حیات‌ خود توجه‌ ندارد و اساس‌ فلسفه‌ زیستن‌ را نمی‌داند، خود را برای‌ جهانی‌ دیگر آماده‌ نمی‌كند;و این‌ همان‌ خاسر بودن‌ انسان‌ است‌.
● استثنا از جواب‌ قسم‌
وقتی‌ خداوند نوع‌ بشر را در خسارت‌ و زیان‌ می‌داند، به‌ استثنای‌ گروهی‌ از آنان‌ می‌پردازد و می‌فرماید:«مگر كسانی‌ كه‌ ایمان‌ آورند و كارهای‌ درست‌ انجام‌ دهند و یكدیگر را به‌ حق‌ و بردباری‌ توصیه‌ كنند».
كفار قریش‌ به‌ سركردگی‌ ابوجهل‌ خطاب‌ به‌ پیامبر(ص‌)و یارانش‌ می‌گفتند كه‌:«چون‌ دین‌ پدرانتان‌ را در بت‌ پرستی‌ انتخاب‌ نكردید، زیانكارید».آنگاه‌ خداوند در پاسخ‌ به‌ این‌ ادعای‌ كافران‌ فرمود:«نوع‌ بشر بدون‌ اتصال‌ به‌ تعالیم‌ وحی‌ و آموزه‌های‌ انبیا و اوصیا در خسران‌ و زیانكاری‌ است‌، مگر آن‌دسته‌ از بشر كه‌ به‌ وحی‌ الهی‌ و آموزه‌ های‌ انبیا ایمان‌ بیاورند و اینان‌ از رستگارانند».
● تفاوت‌ ایمان‌ و اسلام‌
در بسیاری‌ از آیات‌ قران‌ تعبیر ایمان‌ را در آیات‌ خطاب‌ به‌ مردم‌ كه‌ «ایمان‌ بیاورید»یا خطاب‌ به‌ مومنان‌ كه‌ می‌فرماید:«ای‌ كسانی‌ كه‌ ایمان‌ آوردید»، ملاحظه‌ می‌كنید و این‌ پرسش‌ مطرح‌ است‌ كه‌ چه‌ تفاوتی‌ بین‌ ایمان‌ و اسلام‌ وجود دارد؟ و در یك‌ تعریف‌ خاص‌ چه‌ تفاوتی‌ بین‌ مومنین‌ و مسلمین‌ است‌؟
ایمان‌ امری‌ باطنی‌ و قلبی‌ است‌، كه‌ در رفتار و گفتار مومن‌ تجلی‌ می‌كند ولی‌ اسلام‌ امری‌ ظاهری‌ و لسانی‌ است‌;یعنی‌ اگر كسی‌ ادعا كند كه‌ مسلمان‌ است‌ و شهادتین‌ «اشهد ان‌ لا اله‌ الا الله‌ و اشهد ان‌ محمدا رسول‌ الله‌»را هر چند به‌ زبان‌ دیگر بگوید، مسلمان‌ می‌شود و بعد از مسلمان‌ شدن‌، حسب‌ ظاهر بدن‌، آب‌ دهان‌ و عرق‌ او پاك‌ است‌، ولی‌ ایمان‌ به‌ توحید ربوبی‌، عدل‌ الهی‌، نبوت‌ نبی‌ (ص‌)، امامت‌ وصی‌(ع‌)و معاد آخرت‌ امری‌ باطنی‌ و قلبی‌ است‌ و به‌ هیچ‌وجه‌ قابل‌ سنجش‌ با گفتار و ادعانیست‌;بلكه‌ تنها دلیل‌ اثبات‌ ایمان‌ به‌ عملكرد شخص‌ در طول‌ زندگی‌ شخصی‌ و اجتماعی‌ او بر می‌گردد.مومنین‌ واقعی‌ كسانی‌ هستند كه‌ قانونمندی‌ كردار و گفتار آنان‌ براساس‌ و مبانی‌ رفتاری‌ و گفتاری‌، كه‌ توسط حضرت‌ رسول‌ (ص‌)و اوصیای‌ او تبیین‌ شده‌ است‌ و به‌ شیوه‌ استنتاج‌ و استنباط علمی‌ از آن‌ مبانی‌ و اصول‌ در عصر غیبت‌ به‌ دست‌ آمده‌ است‌، مستقر باشد و هر اندازه‌ از این‌ تعریف‌ در عمل‌ فاصله‌ بگیریم‌، ایمان‌ خود را به‌ سستی‌ وضعف‌ كشانده‌ایم‌.
جالب‌ این‌ جاست‌ كه‌ كفار برای‌ تسلط بر جامعه‌ ایمانی‌ مومنین‌، ابتدا با تزریق‌ و تبلیغ‌ فرهنگ‌ خود آنان‌ را از ایمان‌ تهی‌ می‌سازنند و بعد از آن‌ كه‌ جامعه‌ مومنین‌ به‌ جامعه‌ مسلمین‌ تنزل‌ یافت‌، با یك‌ حمله‌ نظامی‌ نه‌ چندان‌ سخت‌ یا از طریق‌ مهره‌سازی‌ عناصر نفاق‌پیشه‌، حاكمیت‌ جامعه‌ را در اختیار می‌گیرند و نزاع‌ را بین‌ مسلمانان‌ از طریق‌ همین‌ عناصر مسلمان‌ غیرمومن‌ شعله‌ ور می‌سازنند و خود به‌ چپاول‌ منابع‌ اقتصادی‌، فرهنگی‌ و علمی‌ جامعه‌ مسلمانان‌ می‌پردازند و تمام‌ در آمدها و رفاه‌ اقتصادی‌ را برای‌ جامعه‌ خود به‌ یغما می‌برند.
● ثواب‌ خواندن‌ سوره‌ عصر
از پیامبر اسلام‌ (ص‌)روایت‌ شده‌ است‌:«هر كسی‌ كه‌ سوره‌ والعصر را تلاوت‌ كند، حق‌ تعالی‌ او را بیامرزد و از جمله‌ كسانی‌ باشد كه‌ به‌ حق‌ وصبر وصیت‌ كرده‌ باشد».
همچنین‌ در روایتی‌ آمده‌ است‌:«خداوند ختم‌ امر او (تلاوت‌كننده‌ سوره‌ عصر)را به‌ صبر كند و در روز قیامت‌ وی‌ را با صابران‌ و اصحاب‌ حق‌ محشور نماید».
از امام‌ صادق‌ (ع‌)نقل‌ شده‌ است‌:«هر كه‌ سوره‌ والعصر را در نوافل‌ قرائت‌ كند، حق‌ تعالی‌ در روز قیامت‌ دندانهای‌ او را خندان‌ و چشمانش‌ را روشن‌ و روی‌ او را درخشان‌ گرداند و به‌ همین‌ صورت‌ وی‌ را به‌ بهشت‌ درآورد».
منبع : خانواده سبز


همچنین مشاهده کنید