جهان نمای ناشناخته در گلستان

منطقه حفاظت شده «جهان نما» در استان گلستان با چشم اندازهای زیبا و در عین حال ناشناخته می تواند در همه فصول پذیرای ایرانگردان و گردشگران باشد.این منطقه با وسعتی بیش از ۳۰هزار هكتار در جنوب شرقی شهرستان كردكوی در ارتفاعی بین ۶۰۰تا سه هزار و ۸۶متری از سطح دریا واقع شده است.وجود دهكده های ییلاقی قدیمی، آثار تاریخی و باستانی، وضعیت جغرافیایی و آب و هوایی، وجود كوه، رودخانه، چشمه، انواع وحوش و پرندگان كمیاب و نوع پوشش گیاهی از جمله جاذبه های این منطقه است.
در دانشنامه گلستان درباره این منطقه آورده شده است كه: در این منطقه كه خود در قالب دشت جهان نما قرار دارد دهكده های ییلاقی قدیمی وجود دارد كه از جمله دو روستای كفشگیری و سعدآباد است.كفشگیری محله و سعدآبادمحله در شمال غربی منطقه حفاظت شده جهان نما هنوز دارای منازلی با معماری سنتی است. شغل مردم روستاهای منطقه عمدتا دامداری وكشاورزی بوده و گلیم، پاپیچ های سنتی و وسایل تزئینی كوچك از جمله صنایع دستی آنان به شمار می رود.همچنین وجود برج ۳۵متری رادكان معروف به «میل رادكان» درحاشیه این منطقه ارزش گردشگری آن را دوچندان كرده است.
این منطقه كه در جنوب شهرستان كردكوی واقع است، گفته می شود مدفن یكی از اسپهبدان خاندان باوند طبرستان به نام ابوجعفر محمدبن وندرین باوندی است.آثار باستانی زیادی نیز در روستاهای حاجی آباد، چهارباغ، شاهكوه، چمن ساور، زیارت و دیگر محدوده های منطقه حفاظت شده جهان نما وجود دارد.از نظر وضعیت جغرافیایی بیشتر منطقه جهان نما كوهستانی بوده و ارتفاع منطقه آن از ۶۰۰متر در مرز شمالی اطراف شصت كلا تا سه هزار و ۸۶متر در كوه تل انبار در شرق منطقه و جنوب روستای زیارت می باشد.
كوههای معروف این منطقه دوكالی درغرب، شاه پسند، كالت و چلستان در مركز، زبله، تلمبار و لنده كوه در شرق بوده و دره های مهم آن شامل مغزی در غرب، جلینگ بلینگ در جنوب، سفیددره در مركز و تركت در شمال است. با وجود كوهستانی بودن این منطقه چشمه های زیادی در آن وجود دارد كه از جمله نخودچشمه، سرخ چشمه، پیرزن چشمه، شربت، تول بنه، سوته، مازوكش، والدیگاه، امام وردی، چهارسرا، چشمه های اطراف محلات جلینگ بلینگ، حاجی آباد، مرادچشمه، تاجین چشمه و چشمه آبگرم زیارت است.
همچنین رودخانه هایی دراین منطقه جاری است كه از جمله می توان به چهارباغ در جنوب اشاره كرد كه در ادامه مسیر به نام رادكان وارد استان مازندران می شود، رودخانه فصلی سفیددره نیز در مركز این منطقه قرار دارد.در درون منطقه حفاظت شده جهان نما همچنین آبشار زیارت وجود دارد كه در حدود پنج كیلومتری روستای زیارت و در شمال شرقی این منطقه است.جهان نما در طبقه بندی جغرافیایی گیاهی ایران جز بخش فرعی هیركان قرار گرفته كه این بخش جنگل های شمال كشور را در برگرفته است. پوشش گیاهی منطقه شامل درختان پهن برگ، درختچه و بوته زار است.
مهمترین گونه های گیاهی آن سرخدار، ارس، سروكوهی، پیرو، مازو،راش، ممرز، آلوچه، زرشك، آزاد، بید، هفت كول، نمدار، سیاه تلو وگونه های علفی وبوته ای گل گاوزبان، سریش، فستوك، یونجه، گل قاصد، مریم گلی،شكرتیغال، اسپرس بوته ای، چوبك و درمنه است. منطقه تركت و پیرامون آن در منطقه حفاظت شده جهان نما بهترین زیستگاه حیات وحش ازجمله مارال، شوكا، خرس و گرگ است.این منطقه به دلیل شرایط خاص دارای حیات وحش غنی شامل گونه های كمیاب و درمعرض خطر است كه برخی گونه های مهم آن خرس قهوه ای، روباه، شوكا، خوك وحشی، گربه جنگلی، سیاه گوش و پلنگ است.
پرندگان بومی و مهاجر این منطقه نیز از دیگر زیباییها بوده كه از جمله انواع دلیجه، عقاب، سارگیه، قرقی، كبك، تیهو، بلدرچین، قرقاول، كركس، هما، كبوترجنگلی، شاهین، فاخته و توكا می باشد. از سوی دیگر براساس آمارهای ارایه شده متوسط بارندگی در منطقه جهان نما حدود ۴۴۰میلی متر اعلام شده است. براین اساس زمستان این منطقه سرد و در تابستان هوای مطبوع و خنكی دارد و وجود مه در فصول مختلف به خصوص تابستان یكی از عوامل تلطیف هوا است.
گفتنی است میل رادكان، جاده شاه عباسی، شهر باستانی تمیشه، امامزاده روشن آباد، ابراهیم و چهاركوه، دهكده های ییلاقی درازنو و جهان نما و پارك جنگلی امام رضا(ع) از دیگر مناطق گردشگری شهرستان كردكوی است. بخش شمال این شهرستان از زمین های جلگه ای هموار با شیب ملایم تشكیل شده و به زمین های بندرتركمن، رودخانه قره سو و خلیج گرگان منتهی می شود. بخش جنوبی آن نیز از ارتفاعات البرز شرقی تشكیل شده كه حداكثر ارتفاع آن از سطح دریا در برخی از مناطق به سه هزار و ۵۰۰متر می رسد.
پوشش گیاهی این شهرستان متنوع است، در كوهپایه ها زمین های زراعتی همراه با چمنزارها گسترش یافته و تا ارتفاع دو هزار و ۴۰۰متری را هم جنگل های انبوه پوشانده است. شهرستان كردكوی با یك بخش مركزی و سه دهستان بیش از ۷۰هزار نفر دارد و كشاورزی در اقتصاد این شهرستان نقش عمده ای دارا می باشد.كردكوی در غرب استان گلستان با مساحتی حدود ۸۱۵كیلومترمربع از شمال به بندرتركمن، از غرب به بندرگز، از شرق به گرگان و از جنوب به استان سمنان محدود است. در مجموع ۱۹۲هزار و ۹۳۲هكتار، معادل، ۹‎/۴۴درصد مساحت كل استان را مناطق حفاظت شده تشكیل می دهد.بخشی از این مناطق شامل پارك ملی گلستان، منطقه حفاظت شده لووه، زاو، تالاب های بین المللی «آلاگل»، «آلماگل»، «آجی گل» و «گمیشان» هستند كه در جای جای استان گسترده شده است.

منبع : روزنامه ابرار