جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

«او» فرشته نیست ، اما...


«او» فرشته نیست ، اما...
وقتی الكس فرگوسون مربی منچستر یونایتد شد، وین رونی فقط ۲ سال داشت. او به تازگی در شرایطی آغاز بیست و یكمین سال حضور بی وقفه اش را در اولدترافورد جشن گرفته است كه بسیاری از مربیان نامدار همین حالا بیكار هستند و یا در این مدت بیكاری های طولانی مدتی را در نوبت های متعدد تجربه كرده اند. با این كه فرگوسون اسكاتلندی در این مدت ۱۹ جام عمده و قابل ذكر را نصیب شاگردانش كرده و قدم به ۶۶سالگی گذاشته، اما هنوز سرحال و پراشتهاست و در دوران اوج خود به سر می برد و از برترین های بریتانیا به حساب می آید و هم اینك نیز منچستر یونایتد را در صدر جدول لیگ برتر فوتبال انگلیس نشانده است و تیمش ذره ای راه تا رسیدن مجدد به مرحله حذفی جام قهرمانان باشگاه های اروپا دارد.
در این مدت با هدایت وی منچستر ۸ بار فاتح لیگ انگلیس، ۵ مرتبه قهرمان جام حذفی این كشور، ۲ بار فاتح جام اتحادیه انگلیس، یك بار برنده جام قهرمانان باشگاه های اروپا و یك مرتبه هم صاحب جام برندگان جام باشگاه های این قاره شده است و با وجود این هنوز طوری كار می كند كه انگار در جست وجوی نخستین جام دوران عمرش است و هیچ یك از فتوحات فوق ضمیمه دوران كارش نیست و هیچ نشانه و رویكردی در مورد یك بازنشستگی عاجل و سریع هم در رفتارش دیده نمی شود. دلیلی هم برای این كار دیده نمی شود. «مردم مدام در باره طول مدت حضور من در منچستر حرف می زنند و همین طور درباره دستاوردهای ما، اما اینها برای من مهم نیست و تنها چیزی كه از نظر من اهمیت دارد و باید به آن پرداخت، آینده است.»
●فراتر از مت باسبی
ركورد حضور در سمت مربیگری منچستریونایتد ۲۴سال متوالی و در دست مت باسبی مربی پیشین و معروف این باشگاه است ولی فرگی از این ركورد هم فاصله چشمگیری ندارد و با این كه باسبی از شهرت و اعتباری افسانه ای در یونایتد بهره می برد، اما دراین كه از بین او و فرگوسون كدام یك موفق تر بوده اند، شكی وجود ندارد و باسبی با وجود به ارمغان آوردن نخستین قهرمانی یونایتد در جام باشگاه های اروپا (۱۹۶۸) دراین سلسله مراتب فرسنگ ها پشت سر مربی سابق َآبردین اسكاتلند قرار می گیرد. شاید بتوان خدشه هایی را هم در كار فرگی یافت. برای نمونه تیم وی سه سال است كه لیگ انگلیس را فتح نكرده و از ۲۰۰۲ به بعد فقط یك مرتبه در این لیگ حائز رتبه اول شده است و فقط یك بار قهرمان شدن در اروپا برای ۲۰سال حضور او در یك باشگاه و آن هم در تیمی در اندازه های یونایتد رقم بسیار اندكی است و نمی تواند به خودی خود و به تنهایی نشانه بزرگی یك مربی محسوب شود. این نیز یك واقعیت مسلم است كه او در سال های اخیر نتوانسته است چاره ای برای فنی تر و قوی تر شدن محسوس آرسنال و سپس چلسی بیندیشد و این امور را خنثی كند و بویژه ناكامی هایش در لیگ برتر انگلیس در برابر تیم خوزه موری نیوی پرتغالی در دو سال اخیر عظیم و كتمان نكردنی بوده است.
●تغییر عقیده
با این همه فرگوسون هنوز هم می خواهد با آنها بجنگد و هنوز هم بسیار خوب می جنگد و این كه در كورس امسال تیمش با ۳ امتیاز برتری بر آبی پوشان لندن (چلسی) و ۱۰ امتیاز رجحان بر پیراهن قرمزهای پایتخت (آرسنال) در صدر جدول لیگ جای دارد. نشانگر این موضوع و فراتر از آن سندی براین نكته است كه مربی همیشه خوش روحیه منچستر سرانجام راه مبارزه با ماشین قدرتمند چلسی را یافته است.
فرگوسون تصمیم گرفته بود كه درپایان فصل ۲۰۰۲ ـ ۲۰۰۱ بازنشسته شود، اما همان طور كه پیش بینی می شد تغییر عقیده داد و در اولدترافورد ماند و با این كه حملات كلامی او به كسانی كه قرار بود در پایان آن فصل جانشین وی شوند، نشانگر ضعف های شخصیتی او و یك كار واقعاً مسخره بود، اما حتی آن موضوع و تغییر موضع و ماندن وی از این حكایت می كرد كه او تا چه حد عاشق كارش و صاحب استمرار در آن است و هنوز آماده كار و تشنه شكست دادن رقبا است و به گفته گری نویل كاپیتان فعلی منچستر، امروز بهترین محرك برای فرگی و عامل نگه داشتن او در صحنه، یافتن راهی برای ساقط كردن چلسی است كه در هر دو فصل گذشته قهرمان لیگ برتر انگلیس شده و به واقع محكم و برنامه دار است .
۴سال و اندی پس از تغییر عقیده اش در مورد بازنشسته شدن و ادامه حضور در صحنه، فرگوسون حتی حاضر نیست بگویدكه چه زمانی را برای این كار (بازنشستگی ) در نظر گرفته است. «در اصل دوست ندارم درباره این مسائل حرف بزنم و پیش بینی های شتاب زده كنم، زیرا فوتبال یك حرفه پرحیله است و هرچیزی امكان دارد در آن روی بدهد. بنابراین باید براساس رویدادهای فعلی و آینده اقدام كرد و آن چه اینك پیش روی ما است، آن قدر جای امیدواری دارد كه صحنه را رها نكنم و به سوی فتح جام های ، بعدی خیز بردارم و تیم را به سوی چنین چیزی به پیش رانم.»
●جانشین لیورپول
فرگوسون از ۶ نوامبر ۱۹۸۶ كه در اولدترافورد زمامدار شد، احیای منچستر را ولو با كندی های اولیه پایه ریزی كرد و از ۱۹۹۰ كه با فتح جام حذفی انگلیس نخستین جام دوران حضورش در یونایتد را تجربه كرد، دیگر قدمی به سمت عقب برنداشته و پیوسته بر فتوحات یونایتد افزوده است.
منچستر به واقع به عنوان «قدرت» حاكم جدید بر فوتبال انگلیس از آن تاریخ به بعد سر برآورد و جای لیورپول را در آن عنوان گرفت. مردان انفیلد در دهه های ۱۹۷۰ و ۸۰ حكومتی بر فوتبال انگلیس داشتندكه بیشتر و بزرگ تر از سلطه دهه ۱۹۹۰ منچستری ها بود و منجر به ۱۰ بار قهرمانی در لیگ انگلیس و ۴ بار فتح جام قهرمانی باشگاه های اروپا دریك مهلت ۱۵ ساله شده بود، اما كار فرگوسون هم بزرگ بود، زیرا تیمی را دوباره به اوج رساند كه از زمان فتح لیگ انگلیس در ۱۹۶۷ و بردن جام قهرمانی باشگاه های اروپا در سال ۱۹۶۸ دیگر هیچ جام عمده ای را نبرده و به واقع زیر سایه لیورپول محو شده بود.
از ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۳ یعنی در مدتی ۱۱ ساله بازیكنان اولدترافورد با هدایت فرگی در ۸ نوبت قهرمان لیگ انگلیس شدند و در فصلی مثل ۹۹ـ۱۹۹۸ در سه جام بزرگ داخلی و خارجی در صدر ایستادند كه جام خارجی، همان جام قهرمانان باشگاه های اروپا بود و در پایان همان فصل بود كه دولت انگلیس لقب «سر» را به او اعطا كرد و وی از آن پس «سرالكس فرگوسون» خوانده شده است.
●تا یك میلی متری اخراج
فرگوسون پس از نمایش ضعیف تیمش در نیم فصل اول لیگ انگلیس در سال گذشته و حذف شدن در همان مرحله گروهی جام قهرمانان اروپا قصد كناره گیری از عنوانش را داشت و اگر این را فقط برخی از نزدیكان او عنوان كرده اند، تردیدی در این وجود ندارد كه به سال ،۱۹۹۰ یعنی در چهارمین سال حضورش در اولدترافورد تا یك میلی متری اخراج از سمت اش پیش رفته و باشگاه با قطع امید از ثمردادن كوشش های وی قصد داشت عذر او را بخواهد.
در آن زمان منچستر باز در اواخر جدول رده بندی لیگ انگلیس جای داشت و هیچ جامی را نبرده بود و هواداران یونایتد فریاد می زدند؛ «فرگی برو» كار به جایی كشید كه سران یونایتد تصمیم گرفتند، اگر این تیم بازی تكراری اش را با ناتینگام فارست در دوره چهارم جام حذفی انگلیس در فصل ۹۰ـ۱۹۸۹ ببازد، با فرگوسون قطع ارتباط كاری خواهند كرد، اما یونایتد با هر زحمتی بود آن دیدار و در نهایت آن جام را هم برد و پی آمد آن فتح جام برندگان جام اروپا در فصل بعدی بود و از آن پس یونایتد و به واقع فرگوسون دیگر عقب گردی نداشتند. استیو مك لارن سرمربی فعلی تیم ملی انگلیس كه در اواخر دهه ۱۹۹۰ دستیار فرگوسون در اولدترافورد بود، می گوید: «فرگوسون یك قله را فتح می كند و سپس به سمت قله بعدی می رود و هدف بعدی او بلندتر و دشوارتر است، اما او از حركت بازنمی ایستد این آرزوی هر مربی ای است كه یك تیم قوی و موفق بسازد، ولی فرگوسون در ایام حضورش در یونایتد به خاطر طول مدت خدماتش ۳ ، ۴ تیم متفاوت را یكی پس از دیگری ساخته و با همه آنها نیز به موفقیت هایی رسیده است و هر یك از آنها با وجود دربرداشتن برخی نفرات تكراری و مشترك به نوبه خود پرستاره و موفق بوده و جام هایی را برده اند.»
●شلاق كلام
با این حال فرگوسون یك فرشته نیست و برعكس رفتارهای تندش خیلی ها را رنجانده است و بازیكنان تیمش در اصل از مواقعی كه او به خاطر نمایش های ضعیف منچستر عصبانی می شود با شلاق كلامش به جان آنها می افتد، وحشت و ابا دارند و از ترس نیفتادن در چنان غائله ای اغلب چنان خوب بازی می كنند كه باعث حیرت حاضران می شوند! حمله فرگی به دیوید بكام ستاره سابق منچستر كه با پرتاب یك لنگه كفش به سمت او و مجروح كردن پیشانی این بازیكن نامدار همراه بود، اینك به یك افسانه بدل شده است و فرگی به این دلیل این كار را انجام داد كه منچستر یك بازی را به آرسنال واگذار كرده و مربی اسكاتلندی از نمایش تیمش ناراضی بود و نتوانسته بود خودش را در رختكن كنترل كند.
فرگی به علاوه چنان خود خواه و سلطه طلب است كه حاضر نیست بپذیرد هیچكس در یونایتد بزرگ تر از خود او و این باشگاه شود و اگر سرانجام عذر بكام را خواست و وی را به رئال مادرید فروخت به همین دلیل بود هرگونه مخالفت با وی به معنای یك شكست محتوم است و یاپ استم هلندی و روی كین ایرلندی از همین طریق رفتنی شدند، زیرا به گمان فرگوسون از حد و حدود خود فراتر رفته بودند و نفر آخر در این روند رود فان نیستل روی بوده است. این مهاجم هلندی نیز به برنابئو انتقال یافت و آن جا هم بسیار موفق بوده است اما وقتی از نیمكت نشینی اش در فصل گذشته شكایت كرد از چشم «رئیس بزرگ» افتاد و به واقع «شوت» شد!
●پرورش اسب!
جنگ سال های اخیر فرگوسون با آرسن وانژه مربی فرانسوی آرسنال نیز از جنبه های ادب و شرافتمندی خارج بوده و در بهره های مالی غیرقانونی عظیمی كه از طریق نقل و انتقال بازیكنان در یونایتد نصیب جیسن فرگوسون پسر الكس و به واقع خود او شده است نیز تردیدی وجود ندارد و قبل از خریداری شدن منچستریونایتد از سوی خاندان آمریكایی گلیزر، فرگوسون چند سالی بر سر تملك بیشتر سهام باشگاه با شركای ایرلندی اش ستیز داشت و مشاركت گسترده او در امر شرط بندی بر روی نتایج مسابقات سواركاری در بریتانیا و به واقع پرورش اسب های مسابقه ای در این راه (دلمشغولی و علاقه مندی دوم فرگوسون پس از فوتبال) نیز خارج از هرگونه تردید و گمانی است اما به هر حال او فرگوسون است و فرگوسون مربی بزرگی است كه همه كارهای خیره كننده ۲۵ سال اخیر را در صحنه مربیگری انجام داده است و زمانی كه هیچكس آبردین را مهم نمی شمرد این تیم در ظاهر معمولی اسكاتلندی را فاتح جام برندگان جام اروپا در سال ۱۹۸۳ كرد.
●دست كم ۵ سال دیگر
جمعی از شاگردان فرگوسون می گویند با وجود طول مدت حضور او در این عرصه وحرفه وی می تواند دست كم تا ۵ سال دیگر در اولدترافورد بماند و باز هم موجد، منبع، مایه و دلیل توفیق های تازه برای منچستر شود و بعد از تمام توفیق های پی درپی منچستر در ۲۱ سال حضور او در این تیم، كمتر كسی می تواند به صحت این رایزنی از اصل و ریشه شك كرده و آن را انجام نشدنی توصیف كند.
وصال روحانی
منبع : روزنامه جوان


همچنین مشاهده کنید