از دوست شدن تا دوست ماندن

دوستی یكی از اساسی ترین روابط بین همه انسان‌هاست. ما به دوستانمان ایمان داریم و به شفایی كه از اشك‌ها و لبخندهای مشتركمان حاصل می شود نیز. ما حكمتی را كه در خوشی‌های دوستانه می‌یابیم باور داریم و پیوندهایی را كه از صداقت و اعتماد بنا می‌شوند نیز. ما قدرت دستانی را كه به هنگام محنت، یكدیگر را می فشارند باور داریم و معجزه آغوش باز دوستان و لبخندشان را نیز. ما به دوستی های پاك و بی آلایشمان ایمان داریم.
در زندگی همواره دوستانی می آیند و دوستانی می روند، همانگونه كه فصل‌ها از نظرمان می‌گذرند . گذر فصل‌ها نشانگر آن است كه من پیر می شوم و تو نیز. اما دوستی واقعی ما تا ابد پا برجاست.
شاید بتوان گفت دوستی یكی از اساسی‌ترین روابط بین انسان‌هاست. بی‌تردید این ارتباط برای همه افراد ارزشمند است اما نكته حائز اهمیت این است كه آنچه از یك ارتباط دوستانه انتظار داریم ، همراهی دل‌هایی است كه می خواهیم در سرد و گرم روزگار كنارمان باشند. در واقع ارتباط دوستانه بین دو نفر منحصر به خود آنهاست و هیچ دو رابطه‌ای نیست كه عینا مانند هم باشد. چرا كه تنها طرفین یك رابطه دوستانه هستند كه در می‌یابند بین آنها چه افكار ،احساسات و عواطفی رد و بدل شده است. مسلما همه افراد به نوعی این رابطه را تجربه می كنند اما كیفیت آن در مورد هر دو فرد خاص متفاوت است.
لابد شنیده‌اید كه می‌گویند دوست خوب مانند یك كتاب جالب و خواندنی است . به‌طوری‌كه درون آن از ظاهرش بهتر است. دوستان، به صورت های مختلف در مسیر زندگی ما قرار می گیرند. والدین ، خواهر و برادر، دوستان دوران مدرسه ، همسر و همسایگان ما همه و همه می توانند دوستمان باشند . مهم این است كه همه موانع را برداریم و اجازه دهیم دوستانمان بدانند واقعا برای آنها ارزش قائلیم واین كار نیازمند بهره مندی از مهارت‌های ویژه است. البته هیچ موقعیت خاصی لازم نیست تا احساس دوستی ابراز شود اما گاهی برای نشان دادن این ارتباط باید تلاش كرد. در این روزها كه همه ما به اشكال مختلف درگیر زندگی هستیم ، معمولا فراموش می كنیم دوستی هایمان را ابراز كنیم . برخی مواقع مانند روز تولد دوستان ، ایام عید و مناسبت های مختلف ، فرصت خوبی برای نشان دادن علاقه به آنهاست . برای انجام این كار كافی است احساسات قلبی خود را در قالب كلماتی چند به آنها هدیه كنیم . به این ترتیب حتی اگر آنها در دورترین نقطه جهان باشند ، احساس می كنید به آنان دسترسی پیدا كرده اید و دركنارشان هستید . كاری كنید تا آنها دریابند كه در قلب شما حضور دارند .
● حقوق یخچالی
دكتر ویل میلر در یكی از آثار خود چنین می‌نویسد : اغلب مردم به همدیگر می گویند كه زندگی‌شان آنقدر پرمشغله شده كه وقتی برای دوستی و ابراز دوستی باقی نمانده است. اما من از این افراد می پرسم: آیا به‌خاطر مشغله زیادتان، دوستی ندارید یا آنكه چون دوستی ندارید ، خودتان را آنقدر در كار غرق كرده اید ؟ حقیقت این است كه بخش اعظم شیوه زندگی ما جبران آن چیزی است كه اساسا در اختیار نداریم و آن خواهر و برادر ها ، وانواع روابط دوستانه و مفید است كه می تواند زندگی ما را بسیار زیباتر كند. بیشتر ازدواج هایی كه به ناكامی می انجامد به این دلیل است كه هردو طرف بیش از حد مستقلند و بی‌توجه به همدیگر زندگی می‌كنند. ما برای این نوع زندگی مستقل ساخته نشده ایم ، بلكه لازمه زندگی انسانی ما این است كه از روابط گسترده‌ای با سایرین برخوردار شویم .
● در مدرسه دوستی
معمولا در برقراری روابط دوستانه هرچه دو نفر به لحاظ شخصیتی شباهت بیشتری به هم داشته باشند و بیشتر مانند هم فكر كنند، از دوستی بهره بیشتری خواهند برد. در حقیقت احساسات درونی ما این امكان را فراهم می‌كند كه هر كه را می خواهیم رابطه نزدیكی با او داشته باشیم ، بشناسیم.
یكی از مهم‌ترین جنبه های دوستی‌، درس‌هایی است كه دو طرف از یكدیگر میآموزند و این درس‌ها استثنایی و تاثیر گذارند. گاهی چیزهایی را از دوستانمان می‌آموزیم كه تحولی درزندگی ما ایجاد می كند، بطوری‌كه حتی شاید درك ما را از جهان تغییر دهد . نكته قابل توجه این است كه این تبادل آموخته ها بین ما و دوستانمان باعث نزدیكی بیشتر ما به آنها می شود. این یادگیری طیف وسیعی از موضوعات از جمله مفاهیمی همچون زندگی ، خوشبختی ، عشق ، ترس و بسیاری موارد دیگر را در بر می‌گیرد. شاید دوستی تنها ارتباطی باشد كه ما را نه تنها با دیگران بلكه با خودمان و آنچه به ما مربوط می شود نیز آشنا می كند. دوستی عمیق و نزدیك ،یك رابطه قوی است زیرا زمانی برقرار می شود كه بتوان روی فرد مقابل بعنوان دوست حساب كرد و بواسطه این جنبه مهم ، احترام و توجه خاص نسبت به او حاصل می شود كه یكی از پیامدهای مثبت دوستی است .
گاهی اوقات ممكن است دوست ما یكی از بهترین آموزگاران ما در زندگی باشد. بهرحال دوستی یك رابطه كاملا منحصر به فرد و قدرتمند است كه نقش مهمی در زندگی ما دارد.
● الفبای دوست شدن
▪ افرادی كه دربرقراری ارتباط دوستانه با دیگران موفق هستند معمولا از ویژگی‌هایی برخوردارند كه دوستی آنها را ژرف تر و پربارتر می نماید . برخی از این مهارت ها عبارتند از :
برخورداری از استقلال ، داشتن نگرش مثبت ، صمیمیت ، گرمی كلام‌، صادق بودن و قابل اعتماد بودن‌، گوینده خوب و شنونده خوب بودن‌، احترام گذاشتن به احساسات دیگران ، وارد نشدن به حریم خصوصی دیگران، توجه به آراستگی ظاهر و تمیزی‌، پذیرفتن تفاوت‌های فردی‌، پرهیز از قضاوت‌های عجولانه، به طرف مقابل فرصت كافی دادن و . . .
بهر حال برای حفظ روابط دوستانه باید تلاش كرد . شاید گاهی لازم باشد كارهایی را انجام دهیم كه می دانیم حفظ دوستی را آسان‌تر می كند . بعضی وقت‌ها ممكن است موانعی بر سر راه دوستی ها بوجود آید كه از آن جمله می‌توان به بیماری‌، فاصله جغرافیایی‌ ، استرس ، مشغله زیاد، ترس‌، مشكلات مالی یا فقر، تفاوت در انتظارات ، تفاوت در علائق ، و مواردی از این دست اشاره كرد. شناخت این مشكلات حائز اهمیت است. این فاكتورها تغییر می كنند اما غیر ممكن نیستند. برخی عوامل مانند فاصله جغرافیایی‌ ‌را باید براحتی پذیرفت و سایر علل مانند ترس و كار زیاد را می توان تغییر داد.
آنچه اهمیت دارد این است كه اكثر ما تشنه ارتباط برقرار كردن با دیگران هستیم و این مستلزم بهره مندی از مهارت‌های ارتباطی سلامت روان است. این مهارت ها به ما كمك می‌كنند توانمندتر زندگی كنیم و كیفیت روابطمان را با والدین‌، همسر‌، فرزندان، همكاران و سایر افرادی كه در كنار ما زندگی می‌كنند، ارتقاء دهیم .
اینجاست كه اهمیت مهارت‌های لازم برای بهبود سلامت روان مشخص می‌شود . در واقع این مهارت ها به هم مربوطند به طوری‌كه به منظور كسب و تقویت مهارت‌های اتباطی باید به برخی مهارت ها ی دیگر از جمله اعتماد به نفس ، تبدیل خجالت و افسردگی به توانمندی فردی‌، تغییر عادات ناسالم‌، حفظ حق انتخاب در زندگی ، تعمیق روابط احساسی ، درك نیازهایی كه در ورای سخن دیگران پنهان شده و ... دست یابیم.

‌‌ ترجمه: زهرا فقهی