شب بخیر و موفق باشی

دومین فیلم جرج کلونی بازیگر نام آشنای امروز هالیوود ، برای اسکار امسال کاندیدای دریافت ۶ جایزه از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه شده است. یکی از تهیه کنندگان اصلی فیلم طبق معمول استیون سودربرگ است .
یعنی این فیلم هم مانند "سیریانا" از صندوق دار و دسته سودربرگ بیرون آمده و خصوصیات و ویژگی های اثار این دار و دسته را دارد از جمله ساختار بدیع ، موضوع گستاخانه ، طنز کنایه آمیز و... مانند فیلم هایی همچون :"قاچاق" و "دارو دسته اوشن" و ... و "اعترافات یک ذهن خطرناک" که کلونی ۳ سال پیش ساخت.
به نظر می آید امروز آثار دار و دسته استیون سودربرگ اصلا ساز و نوایی دیگر درون هالیوود می زند که به نوعی در مقابل جریان حاکم آن قرار دارد. هر دو فیلم "سیریانا" و "شب بخیر و موفق باشی" که امسال از همین جریان در سالن های سینما به نمایش درآمدند ، به نوعی عناصر خاص فیلم های این گروه را دارا هستند.
"شب بخیر و موفق باشی" اگرچه در ظاهر به موضوع کهنه و قدیمی مکارتیسم می پردازد که بارها و بارها دستمایه فیلمسازان مختلف بوده است ولی در اصل با نگاهی نو و به روز این مسئله قدیمی را در کادر دوربین خود قرار می دهد.
داستان "شب بخیر و موفق باشی " ماجرای واقعی ادوارد مورو ، خبرنگار معروف تلویزیون سی بی اس است که در برنامه ای به نام "حالا آن را ببین" ، برای اولین بار روش های تحقیق و بازپرسی سناتور مکارتی در سنای آمریکا را بطور جدی زیر علامت سوال برد و با او وارد یک جنگ سرد شد. دیوید استراثیرن ( که بازی کوتاه او را در فیلم "دلتنگی در آمریکا" به نقش سربازی بازمانده از جنگ ویتنام که دچار سرطان شده بود و می خواست سرپرستی دختر ویتنامی – آمریکایی خود را بر عهده گروهبان دسته شان در همان جنگ بگذارد ، دیده بودیم ) بابازی قدرتمند و بدون گاف در نقش ادوارد مورو در کنار سایر عوامل و عناصر فیلم به خوبی فضای سالهای اوایل دهه ۵۰ را زنده می کند و تماشاگر را در حال و هوای آن سالها فرو می برد ، درحالی که به طور غریبی با آن فضا ، مشابهاتی را نیز در سیاست امروز به ذهن مخاطب می نشاند.
وقتی که ادوارد مورو در برنامه اش و در اعتراض به اتهامات مکارتیسمی می گوید : "ما نمی توانیم از آزادی در جهان دفاع کنیم وقتی در کشورمان از آن می گریزیم!".همان چالشی که آمریکا بیش از هرموردی امروزه با آن مواجه است را متظاهر می سازد .
او در حالی خود را پرچمدار آزادی و دمکراسی در دنیا فرض می کند که هزاران مورد نقض حقوق بشر را در همین ایام به کارنامه خود اضافه کرده (از جمله قانون جاسوسی همگانی در کشور تحت عنوان "عمل میهن پرستانه" یا اعمال وحشیانه در زندان های گوانتانامو و ابو غریب و بازداشتگاههای سیا در اروپا که سر و صدای خود اروپاییان را هم درآورد و...) به طوریکه در مقابل اعتراضات مکرر کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد ، پیشنهاد انحلال این کمیسیون و تشکیل انجمنی جدید را داده است!!
در فیلم "شب بخیر و موفق باشی" ، اگر یک طرف داستان ، ادوارد مورو قرار دارد ، طرف مقابلش هم سناتور مکارتی ، سناتور ایالت ویسکانسین است که بدون سند و مدرک قربانیانش را زیر محاکمه کشیده و آنها را متهم به همکاری با کمونیست ها کرده و محکوم می نماید. در این فیلم اگر دریک طرف ماجرا "دیوید استراثیرن" به نقش ادوارد مورو بازی می کند ، در طرف دیگر ، این خود "جوزف مکارتی" است که به جای خود ایفای نقش می کند ، چرا که جرج کلونی نخواسته با قرار دادن بازیگری به جای او ، از تاثیر رفتارش به هنگام جلسات بازجویی و محاکمه متهمان بی پناه بکاهد و چه کسی بهتر از خود مکارتی می توانست نقش خود را بازی نماید که در واقع او یک بازیگر به تمام معنا بود و به نام دفاع از آزادی آمریکایی ، هر آنچه نشانی از آزادی داشت را زیر پا می گذارد.
جرج کلونی به همین دلیل بهره گیری از فیلم های سخنرانی و مصاحبه و گزارشات مستند از جلسات سنا که در آنها سناتور مکارتی صحبت و سخنرانی داشته است ، کل فیلم را به صورت سیاه و سفید فیلمبرداری کرده و به نمایش گذارده است. علاوه براین او با این فیلم سیاه و سفید به فضای سنگین حاکم بر رسانه ها و نوع نگرش اساسا سیاه و سفید مکارتیستی در جامعه آمریکا اشاره کرده است . آنچه که بنا به معانی لایه های زیرین فیلم و براساس واقعیات موجود ، هیچگاه از جامعه و بخصوص ذهن دولتمردان آمریکا رخت برنبست و همواره در کنار تفکر اصیل آمریکایی به چشم می خورد و امروزه از همیشه هم بارزتر شده تا جایی که پس از سالها روشنفکران آمریکایی از هر دو جناح را به واکنش واداشته است.
فیلم به خوبی نشان می دهد که چگونه رسانه ها در آمریکا تحت کنترل تراست ها و کارتل ها قرار دارند که با عنوان اسپانسر ، کوچکترین مخالفت با سیاست های حاکمان را برنمی تابند ، چنانچه رییس شبکه سی بی اس بارها و بارها به ادوارد مورو و تهیه کننده اش ، فرد فریندلی هشدار می دهد که با ادامه کارشان در جهت مقابله با سناتور مکارتی ، اسپانسر برنامه را از دست داده و ناگزیر برنامه تعطیل خواهد شد. خفقان و فشار آنچنان در این رسانه چشمگیر است که بنا به قانونی غیرعادلانه استخدام متاهلین ممنوع بوده و به همین خاطر دو تن از کارمندان شبکه (با بازی های رابرت داونی جونیور و پاتریشیا کلارکسون) ازدواج خود را مخفی می سازند و رابطه ای پنهان دارند تا هنگامی که این رابطه علنی می شود و تهدید به اخراج می شوند.
در طول این بحث و جدل ها ، در همان رسانه ها و با پول سرمایه داران ذینفع ، جو سازی غریبی علیه ادوارد مورو به راه می افتد که با کمونیست ها ارتباط دارد و زمانی هم به روسیه رفته و فعلا هم افکار ضد آمریکایی دارد...تا اینکه سرانجام مکارتی اگرچه مغلوب این مواجهه است ولی آنچنانکه که از صحبت های ژنرال دوایت آیزنهاور رییس جمهور وقت آمریکا در اواخر فیلم برمی آید ، تفکر مکارتی همچنان پیروز میدان سیاست آمریکا بوده و هست.
فیلم ۹۳ دقیقه ای "شب بخیر و موفق باشی" در مراسم اسکار امسال کاندیدای دریافت ۶ جایزه اسکار از جمله بهترین فیلم ، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه بود.

http://cinema-online.persianblog.com

منبع : وب سایت سینمائی هنر هفتم