کتابخانه ملی تونس

● تأسیس: ۱۸۸۵
● تاریخچه:
كتابخانه ملی با حمایت دولت فرانسه و به‌موجب قانون، در سال ۱۸۸۵ تأسیس گردید. ابتدا نام آن «كتابخانه فرانسوی» بود و بعدها به كتابخانه عمومی شهرت یافت. مجموعه این كتابخانه از طریق هدایا و اقدامات متفرقه افراد پدید آمد. اما كتابخانه ملی به مفهوم واقعی آن، یعنی «دارالكتب الوطنیه» پس از استقلال تونس در سال ۱۹۵۶ شكل گرفت.
● ساختمان:
از دسامبر ۱۹۸۴ دولت تونس شروع به ساخت بنایی جدید برای كتابخانه ملی كرد. در این ساختمان امكانات و تسهیلات لازم برای امور رایانه‌ای، مواد دیداری و شنیداری، تهیه كتابشناسی، و دیگر خدمات، پیش‌بینی شده است. تونس از معدود كشورهای افریقایی می‌باشد كه دارای مركز ملی وابسته به نظام بین‌المللی اطلاعات پیایند‌ها است.
● فعالیت‌ها و خدمات:
در سال ۱۹۷۰ كتابخانه ملی تونس نخستین شماره «كتابشناسی ملی تونس» را منتشر كرد. این كتابشناسی كه به صورت جزوه بود، كتاب‌های سال ۱۹۶۹ را پوشش می‌داد. از آن تاریخ به بعد، كتابخانه ملی تونس كوشید كتابشناسی‌های جاری و گذشته‌نگر را به طور كامل تهیه كند، كه كتابشناسی كتاب‌هایی را كه پس از ورود صنعت چاپ به این كشور در سال ۱۸۸۱، منتشر شده بودند دربرمی‌گرفت. هدف كتابخانه ملی تونس از این اقدام، پیوند كتابشناسی‌های منابع مكتوب گذشته با كتابشناسی‌های جاری بود.
تا سال ۱۹۸۳، بیش از ۱۳ كتابشناسی منتشر شد كه سال‌های ۱۹۵۶ تا ۱۹۸۲ را دربرمی‌گرفت. كتابشناسی ملی تونس به صورت فصلنامه منتشر می‌گردد و در پایان هر سال، درهمكردی از آن‌ها نیز انتشار می‌یابد. این كتابشناسی شامل همه منابع منتشرشده در تونس می‌باشد، كه طبق قانون واسپاری به كتابخانه ملی تحویل می‌گردند.
مهم‌ترین این منابع عبارت‌اند از انتشارات دولتی و غیردولتی، پایان‌نامه‌های دانشگاهی، كتب درسی، و نشریات ادواری جاری. كتابشناسی ملی تونس منابع دیداری و شنیداری را پوشش نمی‌دهد. كتابخانه ملی تونس، كتابشناسی‌های موضوعی در باره تونس یا موضوع‌های اسلامی را نیز گردآوری و تألیف می‌كند.
● مجموعه‌ها:
مجموعه نسخه‌های خطی كتابخانه ملی تونس كه قدمت بعضی از آن‌ها به قرن پنجم میلادی می‌رسد مجموعاً ۰۰۰‚۲۵ نسخه است و ۰۰۰‚۱۰ نشریه ادواری نیز دارد كه بیش از دو سوم آن‌ها به زبان عربی است. در سال ۱۹۸۴، كل مجموعه این كتابخانه بالغ بر ۰۰۰‚۷۵۰ فقره بوده است. این كتابخانه از نظر فضا دارای مشكلات فراوانی است. تالارهای مطالعه این كتابخانه مجموعاً ظرفیت ۱۶۰ نفر را دارند. با این همه، سالانه بیش از ۰۰۰‚۲۷ نفر از خدمات این كتابخانه بهره‌مند می‌شوند. مجموعه منابع این كتابخانه عمدتاً به زبان‌های عربی و فرانسوی است، ولی تعداد كتب و نشریات انگلیسی نیز قابل توجه است.
در مجموع،‌ منابعی به ۱۲ زبان در این كتابخانه وجود دارند. كتابخانه ملی تونس نوعی كتابخانه واسپاری محسوب می‌شود كه كلیه انتشارات این كشور را (كه موجب ۰۰۰‚۱۰ عنوان افزایش سالانه می‌گردد) دریافت می‌دارد. بخش اسناد این كتابخانه مسئولیت واسپاری قانونی را بر عهده دارد، ولی تا اواسط دهه ۱۹۸۰، انحصار واسپاری حق مؤلف، به طور رسمی به این كتابخانه واگذار نگردیده بود.
● ورودی‌ها:
كتاب، نشریه، نسخه خطی، مواد غیركتابی، نشریات و روزنامه‌ها، مجموعه‌های عربی، مجموعه‌های لاتین و انتشارات تخصصی[۱].
● اطلاعات تماس:
▪ ۲۵۶۹۲۱ تلفن
▪ ۳۴۲۷۰۰ نمابر
▪ http://www.bibliotheque.nat.tn/qsp/perio/default-perio.htm پایگاه وب
Bibliotheque Nationale نشانی
۲۰ Souk_el_Attarine
۱۰۰۸ Tunis_BP ۴۲
Tunisia

پانوشتها:
۱. Chater, khalfa. The National Library of Tunisia: Recent Developments. available at: http://www.nla.gov.au/initiatives/meetings/cdnl/presentation-.rtf (۲۱ aug. ۲۰۰۲)

منبع : نما مجله الکترونیکی پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران