افزایش تصاعدی بیماری های قلبی

براساس آمارهای جهانی ۲۹ درصد علل مرگ و میر در كل دنیا مربوط به بیماری های قلبی- عروقی است.
هر چند مرگ بر اثر بیماری های قلبی، بیشتر در مردان مشاهده می شود، اما همه زنان و مردان بزرگسال در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
بیش از نیمی از بیمارانی كه دچار حملات قلبی می شوند، پیش از رسیدن به بیمارستان جان می سپارند... .
بیماری های قلبی در كشورهایی كه درآمد متوسط و پایین دارند، بیشتر گزارش می شود. سیگار و اختلالات چربی های خونی هنوز مهمترین ریسك فاكتورهای ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی شناخته می شود و... .
در سال های اخیر تحقیقات وسیعی برای بررسی علل و زمینه های بیماری های قلبی در ۵۵ كشور جهان از جمله ایران صورت گرفته است.
برپایی همایش سراسری تازه های قلب و عروق كه ۱۲تا ۱۴ مرداد ماه امسال توسط انجمن آترواسكلروز ایران برگزار شد، فرصتی مغتنم بود تا بار دیگر زنگ خطر برای افراد چاق، كم تحرك، گروهی كه عادات غذایی نامناسبی دارند، سیگاری ها و... به صدا درآید.گزارش زیرنگاهی كوتاه به این همایش سه روزه دارد.
●●●
این جمله هر چند تكراری است، اما جای تأمل دارد: بیماری های قلبی- عروقی نخستین علت مرگ و میر در كشور به شمار می رود . موضوع وقتی بیشتر جای نگرانی دارد كه این آمار را نیز در ادامه جمله بیفزاییم كه نزدیك به ۴۰ درصد علت فوت جوانان در كشور به دلیل بیماری های قلبی- عروقی است كه این آمار به سرعت در حال افزایش است.
باز نگاهی به آمارها داریم: ۲۲ درصد علت بیماری های قلبی، كم تحركی در زنان و مردان است. با توجه به آمار نسبتاً بالای جمعیت جوان در كشور كه حدود ۵۰ درصد سن زیر ۳۰ سال دارند و افزایش سن این گروه و به دنبال آن افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی از یك سو و از دیگر سو، الگوهای نامناسب غذایی، سال به سال بر تعداد مبتلایان به بیماری های قلبی- عروقی در كشور افزوده می شود.
تا ۲۰ سال آینده نزدیك به یك چهارم جمعیت كل دنیا از دخانیات استفاده می كنند تا جایی كه در سال ۲۰۲۰ میلادی دخانیات مهمترین علت مرگ و ناتوانی در جهان محسوب می شود؛ بیشتر این افراد سیگاری، در كشورهای در حال توسعه زندگی می كنند.
تكنیك های جدید درمان بیماری های قلبی
در این همایش كارگاهی به نام اكوكاردیوگرافی پیشرفته برگزار شد. اما منظور از اكوكاردیوگرافی چیست و چه كاربردی در درمان های نوین بیماری های قلب و عروق دارد؟
دكتر مسعودقاسمی، متخصص بیماری های قلب و عروق و رئیس این همایش در مورد مفهوم اكوكاردیوگرافی می گوید: منظور از این روش، تشخیص بیماری های قلبی از طریق امواج صوتی است.وی با اشاره به این كه این رشته از جمله رشته های فلوشیپ تخصصی به شمار می رود، یادآور شد: در این كارگاه آخرین روش های تشخیص بیماری های قلبی به كمك امواج صوتی مورد بحث و تبادل نظر متخصصان قرار گرفته است.سی تی اسكن MSCT۶۴ دستاورد جدید دیگری در زمینه تشخیص بیماری گرفتگی رگ های قلب از طریق سی تی اسكن است.در گذشته تنها آنژوگرافی روش مطالعه شریان های قلبی بود، اما در حال حاضر روش سی تی اسكن به كمك تصاویر، این امكان را به پزشك می دهد تا با تشخیص به موقع، اقدامات درمانی لازم را به كار گیرد.
بیمارانی كه در گذشته مورد عمل باز قلب قرار گرفته اند یا در آنژوپلاستی از استنت برای آنان استفاده شده است به دلیل برخی علایم، نیازمند ارزیابی نتیجه درمان هستند.از جمله مواردی كه در این همایش مطرح شد، سندرم حاد قلبی بود. همچنین آخرین روش های درمان های دارویی و آنژوپلاستی اورژانس در انفاكتوس حاد قلبی و تأثیر داروهای جدید ضدپلاكت و ضدانعقاد در این زمینه بررسی شد.آخرین دستاوردهای استفاده از تكنیك های غیرجراحی برای بستن سوراخ های مادرزادی بین حفره های قلبی از جمله ASD (نقص دیواره بین دو دهلیز) و VSD (نقص دیواره بین دو بطن) از دیگر تازه های این كنگره را تشكیل می داد.
دكتر قاسمی در این زمینه می گوید: در طول دو سه سال اخیر بسیاری از بیماران مبتلا به بیماری های مادرزادی قلب از دو گروه ASD و VSD به ویژه گروه اول، به علاوه PDA (بازماندن مجرای شریانی) در ایران توسط متخصصان قلب اینترونشنال و توسط متخصصان قلب كودكان درمان شده اند.
وی روش درمانی به طریق بسته- بدون جراحی و از طریق جاسازی وسیله ای به نام چتر داخل قلب از طریق ورید پا را از دیگر موفقیت های متخصصان كشور برشمرد.
به كارگیری سلول های بنیادی در درمان بیماری های قلبی از دیگر موارد مطرح شده در این همایش بود. دكتر محمد حسنی در این مورد می گوید: در این همایش سمپوزیوم ویژه ای در این زمینه برگزار شد و دو نفر از صاحبنظران این رشته از كشور آمریكا در این زمینه با متخصصان داخل كشور به بحث و تبادل نظر پرداختند. طی دو سال اخیر در كشور این روش درمانی در قالب چند طرح تحقیقاتی به طور موفقیت آمیز روی تعدادی بیمار مبتلا به بیماری های پیشرفته قلبی انجام شده كه امید می رود در آینده نزدیك این روش درمانی بتواند به روش درمانی متداول برای بیماران قلبی تبدیل شود.
یكی از توصیه های متخصصان قلب در این همایش تشخیص به موقع بیماری های قلبی در كودكان بود. به عقیده این متخصصان، در صورت تشخیص به موقع، بسیاری از بیماری های قلبی قابل درمان خواهد بود؛ درغیر این صورت فرصت درمان برای همیشه از بین خواهد رفت.از دیگر موارد مطرح شده در همایش سراسری تازه های قلب و عروق، میزگرد مقایسه روش های آنژوپلاستی عروق قلب با جراحی قلب باز بود. در این میزگرد پزشكان متخصص جراحی قلب باز و متخصصان اینترونشنال قلب به بحث و تبادل نظر پیرامون مقایسه درمان ها در بیماران مبتلا به دیابت و مقایسه درمان ها در بیمارانی كه بیش از یك رگ تنگ دارند و یا تنگی در رگ اصلی چپ آنان وجود دارد نقش تشخیص و درمان به موقع تنگی عروق كاروتید پیش از جراحی قلب باز و همچنین آنژوپلاستی، میزگرد تشخیص و درمان آریتمی دهلیزی از نوع فیبریلاسیون و آخرین دستاوردها در زمینه بی نظمی ضربان قلب با منشأ دهلیزی از نظر دارویی و الكتروفیزیولوژی مطرح شد.
از نكات بارز در این همایش همكاری تنگاتنگ متخصصان قلب با متخصصان بیهوشی بود.
بیهوشی آماده در حین آنژوپلاستی بیماران دچار تنگی عروق قلب كه در صورت بروز هر گونه حادثه، اورژانس به منظور جراحی قلب باز بیماران را آماده نگه می دارد و نیز ارزیابی آخرین روش های بیهوشی جراحی قلب و مراقبت های ویژه آن در بخش مراقبت های ویژه قلب باز (Iuc) نیز از دستاوردهای دیگر این همایش سه روزه بود.
روش های تشخیصی و درمان سنكوپ
یكی از شایع ترین علل سنكوپ، اختلالات ریتم قلب است. در این حالت بیمار به طور ناگهانی دچار تندی یا كندی بیش از حد ضربان قلب می شود. در مواقعی كه ضربان قلب كند می شود، تكافوی خون رسانی به مغز را نمی دهد و بیمار به سنكوپ دچار می شود.
دكتر قاسمی در این زمینه می گوید: سنكوپ بر اثر اختلال در انبساط یا انقباض به موقع سیستم وریدی به وجود می آید. به عبارتی سنكوپ در شرایطی خاص اتفاق می افتد و سبب انبساط سیستم وریدی می شود؛ دراین حالت خون كمی به قلب بازمی گردد. این نوع سنكوپ، سنكوپ وازوواگال نام دارد.
وی می افزاید: پیس میكر یا ضربان ساز سه حفره ای، وسیله دیگری است كه به دنبال گسترش بهره گیری از آن طی دو سه سال اخیر، بیمارانی كه دچار اختلالات ریتم كشنده یا خطرناك قلب هستند، پس از تعبیه دستگاه در بدنشان مشكل آریتمی آنان حل می شود.

بنفشه پورناجی

منبع : روزنامه همشهری