کولیت ( قولنج ، شکمی ) چیست؟

قولنج شکمی به معنای آن است که یک کودک سالم بین سه هفته تا سه ماه بیش از سه ساعت در روز ، برای بیش از سه روز در هفته گریه های شدید داشته باشد. معمولاً این گریه ها بصورت ناگهانی و در ساعتهای مشخصی در طول روز رخ می دهد. این تعریف از مدتها قبل وجود داشته است. براساس این تعریف علمی تعداد قابل ملاحظه ای از شیرخواران دارای این نوع درد خواهند بود. بطوریکه بعضی از متخصصین اعتقاد دارند حدود نیمی از کودکان به این حالت مبتلا
می باشند.
اگر کودک شما خیلی زیاد گریه می کند، حتماً به پزشک مراجعه نمائید و متخصصین اطفال شما را از نظر وجود هرگونه بیماری مورد بررسی قرار خواهند داد. اگر پزشک به نکته خاصی برخورد نکرد. کودک شما مبتلا به قولنج خواهد بود. قولنج نوعی حالت طبیعی به حساب می آید و جای نگرانی اصلاً وجود ندارد. بعلاوه این حالت در سالهای بعد هیچگونه عارضه سویی برای کودک و والدینش نخواهد داشت.
● کودکی که قولنج دارد چگونه است ؟
گریه های کودک بسیار بلند بوده و صورت او قرمز می شود. بعلاوه بعلت گریه و سفتی عضلات، شکمش بسیار سفت به نظر می رسد. پاهای کودک نیز جمع شده و به داخل شکمش می رود. این حالتها معمولاً در کودک مبتلا به قولنج رخ می دهد. ولی با این حال در صورت مشاهده چنین حالتهایی حتماً باید به پزشک مراجعه نمائید. این حالتها در سایر حالاتی که بعضاً خطرناک بوده و نیاز به اقدامات درمانی دارد نیز رخ می دهد.
●● در چه زمانی در صورتیکه کودک شما گریه می کند باید به پزشک مراجعه نمود؟
● در صورت وجود هر کدام از حالات زیر حتماً به پزشک مراجعه نمائید.
▪ در صورتیکه کودک برای بیش از سه ساعت گریه کند یا اینکه به نحوی غیر طبیعی یا شدید باشند.
▪ گریه های بچه آرام نشده و شکم به گونه ای سفت باشد که قبلاً این حالت رخ
نداده است.
▪ کودک شما به نظر برسد که درد دارد و بیمار گونه رفتار کند.
▪ درجه حرارت کودک شما بالای ۵/۱۰۰ درجه فارنهایت باشد.
▪ کودک شما استفراغ و اسهال داشته باشد.
▪ از این بترسید که به کودکتان صدمه بزنید یا اینکه نتوانید خوب آنرا مراقبت کنید.
▪ اثر قولنج بر والدین چگونه است ؟
واقعاً دیدن کودک در این شرایط بسیار سخت می باشد. والدین در این حالتها احساس آشفتگی کرده و فکر می کنند نمی توانند از کودک خود مراقبت کنند. مخصوصاً زمانیکه بچه برای ساعتها گریه می کند، استرس والدین بسیار زیاد خواهد بود. گاهی اوقات ممکن است والدین از دست کودک خود عصبانی شوند. تمامی این حالات طبیعی هستند. حتماً به خاطر داشته باشید که وجود کودک مبتلا به قولنج به معنای بد بودن شما و مراقبتهای شما نیست.
زمانیکه فکر می کنید دچار استرس عصبی شده اید، راهی پیدا کنید تا از آن رهایی یابید و در این مورد حتماً از حمایتهای پدر و مادر، سایر اعضای خانواده، دوستان و همسایگان بهره بگیرید. اگر حالات شما بسیار شدید بود، کودک خود را در تخت خودش قرار دهید که مطمئن باشید آسیبی به وی نخواهد رسید و سپس برای لحظاتی اتاق را ترک کنید و نفس عمیق بکشید تا آرامش خود را باز یایید . اگر شما بخوبی از خود مراقبت کنید. مطمئناً مراقبتهای شما از کودکتان بهتر خواهد بود.
● علل قولنج چیست ؟
هنوز علت دقیقی شناخته نشده است اما بنظر می رسد گازهای روده ای، حساسیت یا آلرژی و عدم بلوغ کافی سیستم اعصاب از جمله علل این حالت باشند. یک فرضیه آن است که سیستم عصبی بلوغ نیافته کودک هنوز قادر به عملکرد در برابر محرکهای طبیعی روزانه نیست و گریه که تنها راه برقراری ارتباط کودک با اطراف خود است تشدید می کند.
فرضیه مقابل این است که کودک نیاز به تحریک بیشتری از محیط خود دارد و آنرا از طریق گریه کسب می کند. قولنج واقعاً یک حساسیت عجیب می باشد اما هرگز برای کودک شما مضر و خطرناک نیست.
● در ادامه به واقیعتهای مربوط به قولنج که والدین باید در نظر داشته باشند اشاره می شود.
▪ کودکان هرگز برای اینکه توسط والدینشان بغل شوند، گریه نمی کنند.
▪ بغل کردن کودکان هرگز نمی تواند گریه آْنها را آرام کند.
▪ هرگز نمی توان فهمید که کودک مبتلا به قولنج شما واقعاً درد دارد یا نه، هر چند اینگونه به نظر می رسد که درد داشته باشد و این نکته به والدین استرس وارد
می کند. به خاطر داشته باشید که کودک شما هرگز درد یا مشکلی ندارد ، اما هر کاری را جهت تحریک سیستم عصبی نابالغ آنها انجام دهید.
▪ دادن آب برنج به قولنج آنها کمکی نمی کند.
▪ بعضی مطالعات نشان داده اند که سایمتیکون و لاکتاز که به فراوانی در شیر مادر وجود دارد به قولنج کمکی نمی کنند.
▪ داروهای آرام بخش، ترکیبات آنتی هیستامینی و داروهایی که برای بیماری مسافرت مورد استفاده قرار می گیرند در درمان کودکان مبتلا به قولنج چندان مؤثر نیستند. معمولاً این داروها را پدر بزرگها و مادر بزرگها توصیه می کنند. آنها مدتها قبل از این داروها استفاده کرده اند اما در حال حاضر واکنش ما در این موارد پیشرفت داشته است.
● چگونه می توان قولنج کودک خود را برطرف نمود ؟
قولنج معمولاً از شش هفتگی رو به بهبودی می رود و بعد از ۱۲ هفتگی به طو رکامل بهبود می یابد. در حالیکه شما انتظار گذشت زمان را خواهید داشت می توانید از این روشها جهت تسکین قولنج کودکتان استفاده کنید. به طور دائم و پیوسته به گریه های کودکتان پاسخ دهید، هرگز مضطرب و نگران نباشید و اگر واقعاً اضطراب دارید، به متخصص اطفال مراجعه نمائید.
اگر کودکتان شروع به گریه کرد حتماً چک کنید که گرسنه یا خسته نباشد و یا درد نداشته باشد. بعلاوه ببینید دمای محیط خیلی گرم و خیلی سرد نبوده یا تحریکات محیطی زیاد نباشد. در صورت لزوم پوشک وی را تعویض نمائید.
بعضی والدین اعتقاد دارند که بغل کردن کودک می تواند منجر به تسکین این حالت شود. شما می توانید از سایر وسایلی که کودک را حمل می کند استفاده نموده و دست خود را آزاد کنید. بعضی مطالعات نشان داده اند که بغل کردن کودک به مدت چهار تا پنچ ساعت در روز منجر به کاهش گریه در شش هفتگی در مقایسه با آنهایی که تنها دو تا سه ساعت بغل می شوند، شده است. از سوی دیگر مطالعات، اخیر نشان داده اند که این عمل تأثیر چندانی نداشته است. در نهایت این مسأله به خود شما برمی گردد که ببینید نتیجه کار چه خواهد بود.
می توانید در حالیکه کودک خود را بغل کرده اید، جارو برقی جارو کنید، می توانید شیر خشک کودک را عوض کنید البته برای این کار اول با پزشک مشورت کنید. می توانید موسیقی پخش کنید و یا با کودک خود صحبت کنید .این امر سبب کاهش استرس شما نیز خواهد شد. از والدین، دوستان و همسایگان حمایت و کمک بخواهید.
حتماً از خود مراقبت نموده و استرس خود را کم کنید. حتماً به پزشک مراجعه نمائید. اگر به بچه خود شیر می دهید، حتماً هر ۲ تا ۳ ساعت این کار را انجام دهید. هرگز سیگار نکشید، به اطرافیان هم اجازه سیگار کشیدن در اطاق کودکتان ندهید. قطع سیگار در زمان حاملگی می تواند شانس ابتلای کودکتان به قولنج را کاهش دهد. می توانید از صداهای یکنواخت نظیر صدای جارو برقی یا سشوار در نزدیکی کودک خود استفاده کنید. حتی می توانید این صداها را از خود درآورید. می توانید به گردش با ماشین بروید. ماساژ کودک نیز می تواند مؤثر باشد و حتماً طریقه انجام آنرا یاد بگیرید. استفاده از گیاهان شاید مؤثر باشد اما از آنجائیکه هنوز استفاده از آنها بصورت استاندارد در نیامده است، توصیه نمی شوند. حتماً به این نکته توجه کنید که هر چیز طبیعی بی خطر نیست.

منبع : دانشگاه علوم‌پزشکی بوشهر