سینوزیت در اطفال

سینوسهای اطفال تا سن ۲۰ سالگی بطور کامل تکامل نمی یابند. ولی با اینحال سینوسهای ماگزیلای (در پشت گونه ها) و اتموئید (مابین دو چشم ) در زمان تولد،به اندازه بسیار کوچک وجود دارند. برخلاف بالغین تشخیص سینوزیت اطفال مشکل می باشد، زیرا علائم بسیار غیر اختصاصی بوده و علل آن نیز پیچیده است.
● زمانیکه کودک مبتلا سینوزیت می شود ،چگونه می توان آنرا دانست ؟
علائم زیر در جریان عفونت سینوسها ایجاد می شوند : سرماخوردگی که بیش از ۱۰ تا ۱۴ روز طول بکشد و گاهی همراه با تب پائین باشد. ترشحات بینی زرد مایل به سبز و زیاد. وجود ترشحات در ته حلق که می تواند بصورت گلودرد، سرفه ، تنفس مشکل ، تهوع و یا استفراغ خود را نشان دهد. ناآرامی و خستگی و تورم اطراف چشمها.
در سنین بسیار پائین و بخصوص قبل از یکسالگی به دلیل عدم تکامل کافی سیستم ایمنی، اطفال مستعد عفونتهای بینی، سینوسها، گوشها هستد. این نوع عفونتها در اغلب موارد بدلیل ویروسها ایجاد می شود و با حساسیت نیز ممکن است تشدید یابند. هرچند در صورت طول کشیدن عفونت به بیش از یک هفته تا ۱۰ روز احتمال عفونت سینوسها وجود دارد.
می توان از طریق اجتناب از مواد حساسیت زای محیطی و آلاینده ها نظیر دود سیگار و درمان بیماریهای « بازگشت اسید معده »، شانس ابتلا به عفونت سینوسها را در اطفال کاهش داد.
● سینوزیت چگونه قابل درمان است؟
▪ سینوزیت حاد: در این موارد اکثر کودکان به خوبی به آنتی بیوتیکها پاسخ می دهند. استفاده از مواد ضد احتقانی بصورت کوتاه مدت نیز می تواند تا حدی علائم را کاهش دهد. استفاده از از قطره آب نمک نیز سبب بهبود عملکرد ترشحی مخاط می شود.
اگر کودک مبتلا به سینوزیت حاد باشد معمولاً در طی چند روز اول علائم بهبود می یابد. حتی در صورت بهبودی قابل ملاحظه علائم، باید درمان بطور کامل گرفته شود. اگر حساسیت سبب القای سینوزیت شده باشد، ممکن است از داروهای دیگری نیز استفاده شود.
▪ سینوزیت مزمن : اگر کودک به یک یا چند علامت سینوزیت برای حداقل ۱۲ هفته مبتلا باشد ممکن است به سینوزیت مزمن مبتلا شده باشد. وجود سینوزیت مزمن یا تکرار سینوزیت حاد به میزان ۴ تا ۶ بار در سال، حالاتی است که باید حتماً به پزشک مراجعه شود. در این موارد متخصص ممکن است از روشهای دارویی یا جراحی جهت درمان استفاده کند.
● تشخیص سینوزیت
در زمان مراجعه به پزشک، وی بطور کامل بینی، گوش و حلق کودک شما را معاینه خواهد کرد و معمولاً از طریق اخذ شرح حال و انجام معاینات تشخیص ممکن می شود. گاهی نیز ممکن است از ابزار خاصی جهت معاینه استفاده شود. بعلاوه جهت ارزیابی علت بروز سینوزیت ممکن است عکسبرداری یا سی تی اسکن نیز درخواست شود.
● در چه زمانی جهت درمان سینوزیت جراحی لازم خواهد شد؟
از این روش تنها در تعداد معدودی از موارد که علیرغم درمان دارویی علائم آنها شدید یا دائمی بوده استفاده می شود. از طریق این روش، جراح، مسیر تخلیه سینوسها را باز خواهد کرد در صورت تنگی، آنها را بازتر خواهد نمود. در صورت باز بودن مجرا و جریان هوا در داخل سینوسها شانس ابتلا به عفونت نیز کاهش خواهد یافت و شدت و تعداد موارد نیز کم خواهد شد.
● خلاصه
سینوزیت در اطفال با بالغین متفاوت می باشد. در اطفال بیشتر علائمی نظیر سرفه، تنفس مشکل، بد خلقی، کاهش انرژی و تورم اطراف چشم ها همراه با ترشحات زرد مایل به سبز بینی و ترشحات پشت حلق وجود دارد.
بلافاصله بعد از تشخیص، در صورت شروع دوره درمانی با آنتی بیوتیک، بیماری به خوبی قابل درمان خواهد بود. اگر درمان با داروها به خوبی پاسخ نداد، می توان از روشهای جراحی بعنوان یک روش مطمئن و کارا ، استفاده کرد.

منبع : دانشگاه علوم‌پزشکی بوشهر