رفتار اجرایی

● چرا باید آن را بخوانیم؟
به گفته سیمون تصمیم گیری مترادف مدیریت است. اما تصمیم گیری چیست و تصمیمات چگونه اتخاذ میشوند؟ سیمون میدانست که اکثر فرضیات افراد به طور ناامیدکننده ای غیرواقعی هستند.بنابراین تصمیم گرفت تا واقعیت را درباره تصمیم گیری مطرح کند . سیمون مفهومی مدرن از سازمان ارایه کرد که به موجب آن سازمان نهادی بهم پیوسته و متعامل است. سیمون همچنین می‌گفت که توانایی اتخاذ تصمیمات اثربخش، مؤید تفاوت میان کارآیی و عدم کارآیی سازمانها است. براین مبنا، کتاب سیمون ارزش خواندن را دارد.
● نحوه شروع
هربرت سیمون پسر یک خانواده مهاجر آلمانی به میلواکی بود. سیمون فارغ التحصیل دانشگاه شیکاگو بود و در سال ۱۹۷۸ به دلیل فعالیتهایش در حوزه رفتارهای اجرایی که موضوع پایان نامه دکترا و کتابش بود، موفق به دریافت جایزه نوبل اقتصاد گردید. گفته می‌شود که او در زمان دانشجویی، به جای اینکه به صورت نیمه وقت برای دانشگاه میلواکی کار کند، اقدام به نگارش دیدگاهها و مشاهداتش می‌کرد. همچنین گفته می‌شود که سیمون به هنگام دریافت جایزه اش از کمیته جایزه نوبل، گفته بود که علاقه واقعیش به هوش مصنوعی است یعنی حوزه‌ای که سرانجام او در مورد بررسی نحوه تصمیم گیریها و انتخابها، به سراغش رفت.
سیمون در کتاب رفتار اجرایی: مطالعه فرآیندهای تصمیم گیری در سازمانهای اجرایی (نام کامل کتاب)، تئوری انتخاب یا تصمیم گیری بشر را مطرح کرد که هدف از آن استفاده از عقاید اقتصاددانان و روانشناسان و همچنین تصمیم گیران حرفه ای بود.
● مفاهیم
۱. مشکلات تئوری سازمانی
بر اساس کتاب رفتار اجرایی، تشریح رفتارهای اجرایی و مدیریتی، غالباً ، تصنعی، ساده و فاقد واقعیت است. نظریه پردازان از مطالعه اصول تصمیم گیری که کاری سخت و طاقت فرساست امتناع می‌ورزند. در عوض آنها راضی هستند تا بدون بکارگیری تعاریف اجرایی، به حوزه‌های دیگری بپردازند.
نظریه کلاسیک اقتصادی حاکی از آن هستند که تصمیمات از طریق کسب تمامی اطلاعات لازم، ارزیابی آنها و دستیابی به نتایج عینی و هدفمند درباره نحوه دستیابی به بهترین نتایج ممکن، اتخاذ میشوند. در حقیقت، هیچ کسی زمان و منابع فکری انجام این کار را ندارد. مردان اجرایی، به جای پرداختن به بهترین راه حل، به دنبال راه حلهایی می‌روند که به اندازه کافی خوب و رضایت بخش هستند.
۲. سازمان مهم است
سازمان مهم است زیرا در جامعه ما، مردم بخش اعظم دوران بزرگسالی خود را در سازمانها سپری می‌کنند و این محیط شکل دهنده بیشتر روحیات و عادات شخصی آنان است.
دلیل دوم هم این است که ابزار لازم برای اعمال قدرت و تأثیرگذاری بر دیگران در"سازمان" در اختیار افراد مسئول قرار می‌گیرد.
۳. پیچیدگی روابط سازمانی
کافی نیست تا رفتار سازمانی را به عنوان موضوعی برای درک مردم یا سنجش عملکرد بهتر افراد در نظر بگیریم. هر کاری که دربخشی از سازمان انجام می‌شود دارای رابطه‌ای پیچیده با سیستم کل سازمان است.
۴. درک تصمیم گیری
تصمیم پیچیده همانند یک رودخانه بزرگ است که دارای انشعابات متعدد و غیرقابل شمارش است.بسیاری از افراد و واحدهای سازمانی در اتخاذ یک تصمیم بزرگ نقش دارند و مشکل تمرکززایی یا تمرکززدایی در واقع مشکلی برای تبدیل یک سیستم پیچیده به یک سیستم کارآمد است.
۵. اهمیت روابط
یک سازمان فقط یک ساختار سازمانی نیست بلکه الگویی پیچیده از ارتباطات و روابط مختلف گروهی از انسانها است.
این الگو ، اطلاعات، فرضیات، اهداف و نگرشهای بیشتری در اختیار اعضای گروهها قرار می‌دهد و باعث می‌شود که آنها در تمامی تصمیمات خود به این موارد توجه نمایند. همچنین آنها با مجموعه‌ای از انتظارات ثابت و جامع از آنچه که دیگر اعضای گروه انجام می‌دهند و نحوه واکنش آنان به آنچه که دیگران انجام می‌دهند و می‌گویند، مواجه خواهند شد.
● متن
سیمون بعدها متوجه شد که استفاده از عبارات رفتار، تصمیم گیری و سازمان در عنوان کتابش، یک توفیق اجباری بوده زیرا آنها به سرعت به واژگان مطلوب و رایج علوم اجتماعی تبدیل شدند.
نظریه سازمانی تا پیش از انتشار کتاب رفتار اجرایی، عمیقاً دوگانه و مبهم بود. تا آن زمان، شفافترین حامی آن چستر برنارد بود که به سیمون در نگارش مقدمه کتاب کمک کرد.
در پاسخ، سیمون یک تئوری را درباره انتخابها و تصمیم گیریهای بشر مطرح کرد که اهداف آن عبارت بود از:
▪ ابعاد منطقی انتخابهایی که نگرانی اصلی اقتصاددانها است؛
▪ ویژگیها و محدودیتهای ساز و کارهای تصمیم گیری بشر که توجه بسیاری از روانشناسان و تصمیم گیران حرفه ای را به خود جلب کرده است.
سیمون در زمینه تفکر مدیریت، پلی میان انسان گراها و مهندسان ایجاد کرد.
دیدگاههای او در آن زمان بسیار جدید بودند. تا ۴۰ سال بعد، فعالیت سازمانها حداقل در غرب، بیشتر به عنوان عاملی تنظیم کننده و طبقه بندی کننده تلقی می‌شود تا نیرویی پرقدرت، پویا و تغییردهنده.
تنها در اوایل دهه ۱۹۹۰ و از طریق موفقیت کتاب سینگه به نام نظم پنجم بود که سیستمهای فکری از حوزه های آکادمیک عبور کردند و به دستور کار مدیران اجرایی تبدیل شدند.
سازمان فقط یک چارت سازمانی نیست، بلکه الگویی پیچیده از ارتباطات و روابط مختلف گروهی از انسانها است – رفتار اجرایی

منبع : نشریه میثاق مدیران