پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

هیرسوتیسم (پرمویی)


هیرسوتیسم (پرمویی)
● هیرسوتیسم چیست؟
به رشد بیش از اندازه مو در مکانهای خاص از صورت و بدن زنان مانند نواحی ریش و سبیل که باعث ایجاد الگوی مردانه مو می شود، هیر سوتیسم یا پر مویی گفته می شود. زنان به طور طبیعی می توانند موهای کمرنگ، نازک که به آسانی قابل دیدن نیستند در این نواحی داشته باشند امّا رشد زیاد مو با الگوی مردانه با موهای ضخیم و رنگی قابل انتظار نیست.
الگوی طبیعی رشد مو بر اساس زمینه نژادی بسیار متفاوت است. مثلاً سفید پوستان موهای صورتی بیشتری نسبت به سیاه پوستان و آسیایی ها دارند و زنان مدیترانه ای به طور طبیعی موهای بیشتری نسبت به زنان شمال اروپا دارند.
هیرسوتیسم در زنان به این معنا است که پیازهای مو توسط تستوسترون یا سایر آندروژنها (هورمونهای مردانه) دچار تحریک بیش از حد شده اند. آندروژنها برجسته ترین هورمون جنسی در مردان هستند. زنان معمولاً سطح کمی از هورمونهای مردانه دارند اما افزایش غیرطبیعی هورمونهای مردانه می تواند منجر به ازدیاد رشد مو شود.
در بعضی موارد، آندروژن اضافی از داروهای مصرفی - مانند پروژسترونهای استفاده شده در بعضی مدلهای قرصهای پیشگیری از بارداری – یا داروهای اختلالات زیبایی اندام، پرخاشگری و فشار خون بالا درست مثل استروژن ها یا استروییدهای تسکینی که حاوی هورمون مردانه هستند یا اثراتی مشابه هورمونهای مردانه دارند، حاصل می شود . داروهای دیگر ممکن است به طور غیرمستقیم باعث شوند که بدن هورمون مردانه اضافی بسازد. این داروها شامل داروهایی برای درمان تهوع، اسکیزوفرنی، پرخاشگری، صرع، سردردهای میگرنی، و داروهای درمان اختلالات دو قطبی هستند.
گاهی افزایش تولید هورمونهای مردانه از اختلالی در تخمدانها، غدد فوق کلیوی یا غده هیپوفیز در مغز ناشی می شود.
بعضی از موارد رشد زیاد مو با رشد موی مردانه تناسب ندارد (مانند رشد مو در میان چشمها، پیشانی، شقیقه ها، بالای چانه و صورت). این نحوه رشد مو می تواند از مشکلات تیروییدی یا بیماری بی اشتهایی عصبی ناشی شود. این مشکل می تواند از استفاده طولانی مدت از برخی داروهای خاص مانند داروهای استروییدی: سیکلوسپورین، فنی تویین، مینوکسیدیل، پنی سیلامین و داروهای پوستی که با درمانهای ضد آفتاب ترکیب می شوند، ایجاد شود.
● نشانه ها
زنی با هیرسوتیسم خفیف ممکن است علائم رویش موی تیره در روی لب فوقانی، چانه، اطراف پستانها یا روی شکم داشته باشند. هیرسوتیسم پیشرفته تر منجر به رشد مو در پشت، شانه ها، جناغ سینه و بالای شکم می شود. بیشتر اوقات در هنگام بلوغ ایجاد می شود. علت این مسئله می تواند هورمونی باشد و زن باید توسط یک پزشک ارزیابی شود.
● تشخیص
پزشک ممکن است سوالاتی در مورد تاریخچه پزشکی با توجه خاص به چرخه های
قاعدگی تان بپرسد و ممکن است بیمار را معاینه کند. اگر قاعدگی شکل طبیعی دارد، احتمالاً هیرسوتیسم ژنتیک است. اما اگر قاعدگی شما مختل است دلیل آن می تواند، سندرم تخمدان پر کیست باشد. اگر هیرسوتیسم و چرخه های قاعدگی جدیداً اتفاق افتاده باشند، ممکن است نیاز به بررسی در مورد مشکلات بالقوه خطرناکتری مانند تومور تخمدانها، غدد فوق کلیوی یا هیپوفیز باشد. اگر هیرسوتیسم خفیف است و نشانه دیگر مطرح کننده تولید قابل توجه هورمونهای مردانه موجود نباشد، ممکن است نیازی به تستهای اضافه نداشته باشد.
● مدت مورد انتظار
بسیاری از علل هیرسوتیسم تمایل به رشد زیاد مو در کل دوره زندگی دارند. به هر حال بیشتر زنان به درمان پزشکی در صورتیکه چند ماه یا بیشتر در مان را ادامه دهند، پاسخ می دهند.
برخی علل هیرسوتیسم مانند تومورهایی که آندروژن تولید می کنند یا تومورهای غده هیپوفیز می توانند از طریق جراحی، اشعه درمانی یا هر دو درمان شوند.
● درمان
در صورتیکه علت مشخصی برای هیرسوتیسم شناسایی شود، پزشک درمان مناسب آن مورد را پیشنهاد می کند. در زنانی که اضافه وزن دارند، از دست دادن وزن می تواند سطوح آندروژن را کم کرده و هیرسوتیسم را بهبودی بخشد. برای همه زنان درمان دارویی و درمان زیبایی که سطح هورمونهای مردانه را کم کرده و اثر آنها ر ا بر پیازهای مو کم می کند، ممکن است کمک کننده باشد.
● چه زمان با یک کارشناس تماس گرفت
اگر رشد موی زیاد با الگوی مردانه دارید یا اگر در مدت زمان کوتاهی رشد سریع مو با الگوی مردانه داشته اید بایستی به یک کارشناس پزشکی مراجعه کنید. اگر هر یک از علائم ازدیاد هورمون مردانه زیر را دارید نیز با یک پزشک مشورت کنید.
▪ عدگی های کم، نا منظم یا قطع شده
▪ جوشهای مقاوم به درمان
▪ خشونت صدا
▪ عقب رفتن خط رویش موهای سر
▪ کاهش اندازه پستانها یا بزرگ شدن کلیتوریس
● اگر نشانه های زیر را که ممکن است مطرح کننده علت زمینه ای برای هیرسوتیسم در تخمدانها ، غدد فوق کلیوی یا هیپوفیز باشند دارید با یک پزشک مشورت کنید.
▪ چاقی (به طور شایعی در سندرم تخمدان پر کیست که یک علت شایع برای افزایش هورمونهای مردانه است دیده می شود)
▪ پوست تیره و ضخیم شده در چاله آرنج، کشاله ران یا گردن
▪ کبودی سریع، اضافه وزن در ناحیه میانی یا ضعف
▪ ترشح شیر یا سایر مایعات از پستان در زمانی که کودک شیرخوار ندارید
▪ فشار خون بالا، قند خون بالا و مشکلات کلسترول
▪ هیرسوتیسم پیش از بلوغ یا هیرسوتیسمی که به طور ناگهانی رخ می دهد.
از آنجا که برخی مشکلات پزشکی که باعث پر مویی می شوند، شکل خانوادگی دارند حتی اگر پرمویی در بین اعضای خانواده شما رایج است، در صورت داشتن علائم فوق با پزشک مشورت کنید.
بیشتر موارد هیرسوتیسم می تواند با موفقیت، با درمان دارویی و زیبایی برطرف گردد. ممکن است نیاز به زمان و استفاده مداوم از این روشها باشد، اما بسیاری موارد عاقبت به درمان ترکیبی پاسخ می دهند.
ترجمه و تلخیص: دکتر رها پازوکی- مرداد ۸۴
منبع : دانشگاه علوم‌پزشکی بوشهر


همچنین مشاهده کنید