سیر و سفری با کلاغ ها

● در حاشیه مجموعه یك درخت و چهار كلاغ
یك درخت و چهار كلاغ نام مجموعه ای سه جلدی است در قالب قصه های طنز به قلم افسانه شعبان نژاد كه توسط انتشارات پیدایش منتشر شده است. این مجموعه قصه كه برای بچه های قبل از دبستان و سال های اول دبستان در نظر گرفته شده است، ماجرای چهار كلاغ است كه در موقعیت های مختلف قرار می گیرند. و در كنار هم می پرند و به خانه ای یا به باغی و صحرایی می رسند چهار تا كلاغ هر كدام باید در موقعیت جدید تجربه ای كسب كنند بنابراین هر كدام بنا به شخصیت شان واكنشی نشان می دهند.
در «كلاغ ها و شكوفه ها» چهار تا كلاغ به باغی می رسند و یكی از آنها شكوفه ها را می چیند دو كلاغ دیگر هم همین طور اما كلاغ چهارمی كه عاقبت اندیش است شكوفه ها را می گذارد تا به میوه تبدیل شود و در نهایت سه كلاغ غصه دار و یك كلاغ خوشحال از روی درخت می پرند. در كلاغ ها و شكوفه، به نوعی نویسنده به آینده نگری توجه دارد و اینكه باید كودك برای بهره گیری و استفاده از چیزهایی كه در محیط اطرافش وجود دارد، بیشتر تفكر كند و راه های دیگری را در نظر بگیرد تا مثل كلاغ چهارمی خوشحال پرواز كند. در حقیقت نویسنده در این كتاب پیام آموزشی را هم لحاظ كرده است.
«كلاغ ها و رنگین كمان» نام یكی دیگر از كتاب های این مجموعه است. در این كتاب كلاغ ها با رنگین كمان سر و كار دارند هر چند تصویرگر مجموعه، شهرام شفیعی در ارائه تصاویر رنگین كمان ترتیب رنگ ها را برهم زده كه با توجه به گروه سنی مخاطب گاه بحث برانگیز خواهد شد اما به هر تقدیر این كلاغ ها از رنگین كمانی كه در اختیار دارند استفاده مختلفی می كنند، این رنگین كمان به پارچه، شال گردن و سرسره قشنگی تبدیل می شود كه «چهار تا كلاغ» بازیگوش به سوی آن پرواز می كنند.
در این كتاب هم داستان با ورود كلاغ ها به یك موقعیت جدید كه این بار صحرایی سرسبز است آغاز می شود و مثل دو كتاب دیگر این جمله ها تكرار می شود:
«بال های خود را بستند.
روی درخت نشستند.»
این دو جمله كه با آهنگ و وزن همراه است با جمله بعدی این وزن آهنگین را از دست می دهد، «رنگین كمان توی آسمان بود.»
و داستان بدون وزن و آهنگ ادامه پیدا می كند.
در این كتاب هر چهار كلاغ به بازی و سرگرمی مشغولند و در انتها: «بعد چهار تا كلاغ بازیگوش به سوی رنگین كمان پریدند.» و ماجرا به خوشی تمام می شود بدون اینكه هیچ كدام از كلاغ ها دچار مشكلی بشوند یا مثل دو كتاب دیگر پشیمان یا غمگین بشوند.
اما «كلاغ ها و فرار» هم خالی از لطف نیست، كلاغ های كنجكاوی كه به یك خانه سرك می كشند و هر كدام از جایی چیزی برمی دارند اما وقتی با صدای زنگ ساعت، صاحب خانه بیدار می شود: «كلاغ ها چه كار می كنند هر چه برداشته بودند، گذاشتند و فرار كردند.»
این مجموعه با توجه به محتوا فضای مناسبی را برای لذت كودكان پیش دبستان ایجاد می كند.
نویسنده كتاب كه پیش از این هم كتابی با نام «كلاغ به خونش نرسید» را منتشر كرده و در آن كتاب شخصیت محوری را كلاغ ها قرار داده است كه در موقعیت شهری و انسانی قرار می گیرند، در اینجا هم از همین شخصیت استفاده می كند.
پرنده ای كه بسیاری از بچه ها با آن آشنا هستند و به خوبی می توانند حركت ها، پرواز و سرك كشیدن هایش را تصویر كنند. هر چند قصه های كتاب مرزی بین نظم و نثر است، متن گاه به سوی نظم و گاه به نثر گرایش پیدا می كند. اما با توجه به سادگی متن و كلمات به كار رفته مناسب این گروه سنی است و كودكان سال های اول دبستان هم می توانند خود به راحتی متن كتاب را بخوانند و مهارت های خواندنی خود را افزایش دهند و با كلاغ های داستان همسفر شوند.

افسانه شعبان نژاد
ناشر: محراب قلم
تصویرگر: فرشید شفیعی

منبع : روزنامه شرق