جهان گفتگوهای کودکان

●کودکان و آموزش
برای درك آنچه كه كودكان در باره تلویزیون می اندیشند، باید به آنچه كه در باره آن می‌گویند، به دقت گوش داد. واضح است كه گفته های آنها حاوی اطلاعات غنی است. اگر چه این اطلاعات به خودی خود معنایی ندارند. مسئله كلیدی كه در باره اندیشه ها ، دانسته ها و اعمال كودكان در تحقیقات محققان وجود دارد این است كه واقعا كودكان در شروع و پایان بحث ها خود چه می گویند. بدین منظور نیازی به انعكاس افكار، رفتارها، باورها و عملكردهای آنها نیست.
زبان یك ابزار طبیعی ساده برای انعكاس و انتقال عقاید نیست. اما واسطه ایی برای ساختن واقعیت های خاص و یك تعامل اجتماعی است. بنابراین ساختن واقعیت ها در زبان موضوعی برای گفتگو است. به خصوص در یك زمینه تحقیقاتی یا فرهنگی در رابطه با آنچه كه كودكان می گویند.این تحقیقات ممكن است تحت تاثیر عوامل كلیدی دیگری هم مانند عوامل زیر قرار گیرند.
●موقعیت ها
• موقعیت اجتماعی در زمانی كه تبادلی صورت می گیرد. دریافت ها و مشاهده ات رسمی و غیر رسمی مانند (كلاس درس، خارج از مدرسه و یا در خانه)
• انتظارات آنها توسط همسالانشان قابل درك است
• استنباط آنها از و وضعیت اجتماعی برای تحریك همسالانشان
• چگونگی هدایت نظریاتشان درهنگام شروع و پایان بحث های مورد نظرشان
• فهم موقعیت عمومی در زمان تبادل موضوعی(متاثر از آنجه كه می شنوند، می نویسند و یا درك حاصله)
• عواملی كه به انتخاب گفته یا بیانی مناسب منجر شود
●موضوعات مورد بحث
• دانش آنها از موضوعات مورد بحث
• میزان جدال آمیز بودن بحث ها
• اهمیت ، درك و برقراری ارتباط با موضوع
• میزان اهمیت و توجه دیگران به موضوع
• هوشیاری آنها درمسائل و نحوه ایجاد و مشاركت در بحث های جدال آمیز
• میل به بزرگ نمایی و تقلید از رفتار بزرگسالان در بر خورد با هم سالان خود
• موضوعاتی كه با توسعه آنها پاسخ ها ی اجباری به دنبال دارد.
• عواملی كه در درك موضوع تاثیر می گذارد(عوامل ترقی ، تجربه و غیره)
●با دیگر همسالان
• با حضور و یا غیاب بزرگسالان (محققان ، معلمان و والدین) و دیگر همسالان آنها
• آشنایی و سازگاری با همسالان و نوع روابط آنها با یكدیگر (شامل تفاوت های اجتماعی ، دوستی ها ، بحرانهای تبادلی پیش از موعد)
• اولویت ها وتمایلات مصاحبه كنندگان(دیداركنندگان)
• گروههای پویا: شامل چگونگی رقابت گروه ها و احوال مشترك یك گروه است
●عوامل فردی
• برنامه كارهای شخصی (ممكن است ارتباطی كمی با موضوع داشته باشد)
• تمایل به توجه و یافتن جنبه های لذت بخش موضوعی كه برای یك فرد پیش آمده است (باكینگهام ۱۹۹۳ Buckingham )
• اولویت ها ( مزیت ها) ، لذت ها و سلیقه ها (ذوق های) شخصی (كه امكان تاثیر گذاری جنسیت در آنها وجود دارد)
• حال (خلق) آنها (برای نمونه شوخی ها ، هیجانات ، هماهنگی ها) اینها می تواند نوع نشست های گروه را مشخص كنند.
• حالت های شخصی آنها (برای مثال : پیچیده ، غرغررو ، انتقادی ، بیطرفی و صلابت) كه ممكن است در طی دوره تحصیلی تغیركرده و یا متفاوت از آنچه در موقعیت ها پذیرفته شده اند ، باقی بمانند .
• پرورش شخصیت آنها با شناسه های اجتماعی (مانند: كلاس، سن، جنسیت و مشخصه نژادی)
• پیروی از شخصیتی راسخ و قاطع در بحث های گروهی (با اینكه باكینگهام در سال ۱۹۹۳ Buckingham )آن را مطرح كرد اما بعد ها این مسئله غیر متداول شد
• قدرت های محدود اجرایی آنها بخصوص در عوامل وابسته به زبان شناسی ، قابلیت دستور زبان ( یافته های نوام چامسكی Noam Chomsky كه هیچ محدودیتی برای دستور زبان در آن قائل نیست)، قابلیت های ارتباطی ( یافته های دل هیمز Dell Hymes) و مشكلات یادآوری.
تاثیر یك محقق در این باره قابل توجه است. یك محقق درمطالعه ساختار واقعیت به میزان محققانی كه آن را مطالعه كرده اند، درگیر است.
همه آنچه كه باكینگهام به عنوان پیشنهاد ارائه می دهد ، "مطالعه گفتگو های كودكان" است. (در كتاب تاكید های من در سال ۱۹۹۳) در این كتاب درك ضمنی استعاره ها ی موجود در بین كودكان تا حد امكان ذكر و تفسیر شده است. همه آنها همان رویدادهای عینی را بازگو می كنند.
بنابر این اظهارات كودكان به طور كلی وابسته به وضعیت اجتماعی آنها است. برای نمونه گفته های كودكان در بحث های كلاس درس با گفته هایی كه در بحث های گروهی و گفتگو های غیر رسمی در خیابان به زبان می آورند، بسیار متفاوت است.این مقوله وسیعی از قدرت است (و بحث گروهی بهم پیوسته).
آنچه كه گفته شد شرحی از قدرت روابط مورد بحث در زمینه ارتباطی است. از این رو، قدرت ارتباط و روابط بین كودكان و بزرگسالان خواه محققان، معلمان و والدین بطور محسوسی نامتقارن است.

هلن صدیق بنای

منبع : روزنامه همشهری