پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا


تمام راه هایی که به خدا می رسند


تمام راه هایی که به خدا می رسند
«شیاطین و فرشتگان» اولین بخش از سه گانه دن براون است. دومین بخش آن «رمز داوینچی» است كه سر و صدای زیادی را در سراسر جهان برپا كرد. در دو كتاب این سه گانه مسیحیت وكاتولیك در مركز توجه نویسنده قرار دارد. «شیاطین و فرشتگان» قصه انجمن برادری اشراقیون است و داستان انتقام دیرینه آنها از كلیسا و «رمز داوینچی» قصه مسیح است و جام مقدس.
شخصیت هر دو كتاب پروفسور سمبل شناس «رابرت لنگدان» است. او هر بار به ناگهان درگیر ماجرایی می شود كه به نوعی به نمادها و سمبل های مذهبی ربط دارد و اوست كه با حل معماهای این نمادها داستان را پیش می برد.
در «شیاطین و فرشتگان» رابرت لنگدان با یك تلفن از خواب بیدار می شود. صدای پشت خط از او می خواهد كه فوری با او ملاقات كند. پروفسور هاروارد مخالفت می كند اما مرد اصرار می كند و خود را متخصص فیزیك ذرات معرفی می كند اما باز هم مورد توجه لنگدان قرار نمی گیرد. مكالمه قطع می شود و چند دقیقه بعد دوباره تلفن زنگ می زند اما این بار نمابری از دستگاه بیرون می آید. تصویر یك جنازه كه به طرز فجیعی روی زمین افتاده و بر روی سینه آن داغ شده است. تصویر داغ علامت گروه قدیمی اشراقیون است.
لنگدان از آمریكا با جت موسسه سرن به سوئیس سفر می كند و از آنجا طی ماجرایی به رم می رود تا واتیكان را از خطری كه تهدیدش می كند نجات دهد. در رم از مرگ پاپ ۱۵ روز گذشته و قرار است كاردینال ها دور هم جمع شوند و پاپ جدید را معرفی كنند. ظاهرا گروه اشراقیون درصددند تا انتقام دیرین خود را از كلیسا بگیرند.
آنها ضدماده ای را كه به تازگی كشف شده و قدرت تخریب بالایی دارد به واتیكان منتقل كرده اند تا آنجا را منهدم كنند. كاردینال ها دور هم جمع شده اند تا انتخاب نهایی را انجام دهند اما به ناگهان متوجه می شوند چهار كاردینال از كشورهای مختلف در جلسه حضور ندارند و بعد معلوم می شود كه آنها ربوده شده و قرار است در چهار كلیسا به نشانه چهار نماد گروه اشراقیون آب، باد، خاك و آتش با نشانه های این عناصر به قتل برسند. لنگدان می خواهد از آنچه در سال های زیاد زندگی اش تحقیق كرده و آموخته استفاده كند و كلیساها را زودتر پیدا كند تا بلكه بتواند كاردینال ها را پیدا كرده و از قتل آنان جلوگیری و ضدماده را نیز پیدا كند. آنچه این دو كتاب را پرفروش و پرمخاطب كرده چیره دستی نویسنده در به كارگیری واقعیت و نمادها در تخیل است.
داستان «شیاطین و فرشتگان» در زمانی رخ می دهد كه واتیكان در تدارك جلسه ای است كه قرار است رهبر آینده كاتولیك های جهان در آن انتخاب شود.
نویسنده به خوبی از فضا و مكان های آن واقعه استفاده كرده و قصه ای خلق می كند كه خواننده را با خود می برد. همان طور كه در ابتدای دو كتاب اخیرش آمده كلیه كارهای هنری، مقبره و ساختمان هایی كه در كتاب نام برده شده واقعی هستند. حتی گروه اشراقیون نیز گروهی واقعی است كه صدها سال پیش به طور گسترده ای حضور داشته و فعالیت می كردند.
نویسنده با مطالعه و تحقیق های گسترده ای كه برای هر كتابش انجام می دهد از رویدادها و مكان های تاریخی استفاده كرده و قصه ای را خلق می كند كه خواننده را در مرز میان واقعیت و خیال قرار می دهد.
دن براون نشان داده كه از معما خوشش می آید. كتاب های اخیر او برپایه معما بنا شده اند. این شاید از آن جهت باشد كه پدرش كه معلم ریاضی بوده از كودكی برای او و دیگر فرزندانش معماهایی را طرح كرده و آنها را وامی داشته كه آنها را حل كنند و از این كار لذت ببرند.
در واقع معماها بخشی از سرگرمی آنها بوده و شاید همین باعث شده استعداد براون در طرح داستان هایی با هسته معمایی بوده است. نكته دیگری كه در دو كتاب دن براون دیده می شود نگاه خاص او به مذهب و مسیحیت است.
آنچه او در كتاب هایش دنبال می كند نگاه دیگری به مسئله خدا و مسیح ع است. نگاهی كه با تعالیم مذهبی در كلیسا منافات دارد. چنان كه در گفتار شخصیت های كتاب به كرات این نوع نگرش دیده می شود. او مظاهر مذهبی از جمله كلیسا را مانعی بر سر رسیدن بشر به اصل وجودی خدا می داند. كمااینكه در جایی از كتاب ویتوریا یكی از دانشمندان سرن به جانشین پاپ می گوید: «این شك است كه روح شما را می آزارد. نیاز بشر این است كه بداند زندگی معنا دارد. بی اعتمادی بشر و نیاز او به روحی روشن بین كه بتواند او را نسبت به همه چیز مطمئن كند بخشی از یك نقشه بزرگ است.
این فقط كلیسا نیست كه روح را روشن می كند، همه به شكل های مختلف در جست وجوی خدا هستیم. از چه می ترسید اینكه خداوند خود را در زندگی خود بیابند و به آیین های قدیمی شما پشت كنند می ترسید قلبشان با حقیقت های جدید آشنا شود خدا در همه چیز هست.» برخلاف آنكه برخی منتقدان و افراد كلیسا معتقدند دن براون فرد ضدمذهبی است اما آثارش نشان می دهد كه او نگاه ویژه ای به مذهب دارد و آنچه او می خواهد به مخاطب انتقال دهد رسیدن به خدا از راه های مختلف است. هر چند كه این نوع نگاه به مذاق بسیاری از مذهبیون خیلی خوشایند نیست.
سعیده اسلامیه
دن براون
ترجمه: نوشین ریشهری
نشری نگارین
چاپ اول۱۳۸۵
تعداد: ۵۰۰۰نسخه
منبع : روزنامه شرق


همچنین مشاهده کنید