آشنائی با گیاهان داروئی و خواص آنها

● گیاه ماشك گل خوشه ای
این گیاه با توجه به داشتن ساقه كلفت و آبدار بسیار مورد توجه است. همچنین ساقه این گیاه بسیار شیرین و مقوی است. در ارتفاعات رویش دارد و رشد یكساله دارد كه از اواسط فروردین شروع می شود.
‌● گیاه لاله واژگون
این گیاه نه تنها گل زیبایی است بلكه خواص درمانی متعددی نیز دارد. این گیاه گل اشك نیز نامیده می شود و این به خاطر این است كه مقداری شبنم در بین این گلها جمع می شود و بعد از گل به پائین می چكد.
عمر این گیاه بسیار كوتاه است. از اوایل اردیبهشت ماه گل دهی این گیاه شروع می شود و در فصل بارش تمام می شود.
خواص دارویی این گیاه اصولاً در پیاز این گیاه است. پیاز این گیاه داروی مؤثری برای دردهای رماتیسمی و دردهای مفصلی و پاك كننده دستگاه كبدی است. البته این گیاه جزء داروهای سمی است و مصرف آن باید زیر نظر پزشك باشد.
● گیاه گل خیار
این گیاه مصرف خوراكی ندارد و از كوبیده گل آن به عنوان یك نرم كننده ی پوست استفاده می شود. گونه كوهستانی آن در ارتفاعات و گونه دشتی آن در جلگه ها و كف دشتها می روید و فصل گل دهی این گیاه از اواخر فروردین ماه تا پایان اردیبهشت ماه است.
● گیاه زنبق وحشی
این گیاه علاوه بر گونه وحشی اش كه در كوهستانها می روید بصورت پرورشی در خانه ها و گلخانه ها نیز پرورش می یابد.
موارد استفاده این گیاه بدین صورت است كه پیاز گیاه را از خاك خارج كرده و می كوبند و درون پارچه ای قرار می دهند و بر روی مفاصلی كه رمكاتیسم دارند می بندند.
مناطق رویش این گیاه در ارتفاعات ۱٥٠٠ متر می باشد. از آنجائیكه پیاز این گیاه دائمی است، فصل رویش آن از اواخر فروردین ماه تا اواخر اردیبهشت ماه می باشد.
● گیاه موسیر
این گیاه گونه های بسیار زیاد و استفاده های خوراكی دارد. ریشه و پیاز گیاه بعد از انجام یكسری اقدامات خاص مورد استفاده قرار می گیرد. بدین صورت كه آنها را به شكل رشته های بسیار نازك در آورده و در مسیر آب سرد قرار می دهند تا تلخی كه در پیاز آن هست از بین برود، آنرا در آفتاب خشك می كنند تا به عنوان چاشنی غذایی مصرف شود.
عمدتاً مناطق رویش این گیاه در غرب ایران، كوهستانها و مناطق برف گیر می باشد و فصل رویش این گیاه از اواسط فروردین ماه تا پایان خرداد ماه است.
این گیاه به صورت محلی به عنوان مُلیّن، خلط آور و آرامش بخش استفاده می شود.
● گیاه گلرنگ وحشی
این گیاه از خانواده گل مینا یا مركبات است. گلبرگهای این گیاه قرمز و ارغوانی رنگ است كه به عنوان طعم دهنده غذا استفاده می شود.
از كلاله و گلبرگ این گیاه به عنوان یك رنگ گیاهی استفاده می شود. گیاه مقاومی است و استفاده خوراكی برای دام ندارد و ظهور این گیاه در هر منطقه ای نشان دهنده تخریب این خاك در منطقه است.
فصل گل دهی آن از خرداد ماه تا تیرماه است.
● گیاه شبدر
این گیاه خواص دارویی ندارد ولی موارد استفاده متعددی دارد. یك نوع علوفه عالی برای دامها محسوب می شود. شبدر اصولاً در حالت تر بودن، حالت مسهلی دارد و مقدار كم آن مُلیّن و مقدار زیاد آن مسهل است ولی در حالت خشك بودن عكس این عمل، یعنی قابلیت قابض بودن را دارد. گیاه خوبی برای سرفه و ناراحتیهای تنفسی از جمله عفونت سینه از نوع برونشیت می باشد.
گلهای شبدر قرمز به صورت جوشانده تصفیه كننده خوبی برای خون است و در مواردی حتی در مورد سرطان معده از این گیاه استفاده می شود.
● گیاه ریواس
گیاه ریواس با برگهای پهن و ساقه بلند و گلهای خوشه ای در ارتفاعات و دامنه های شیب دار رویش دارد. خود ساقه این گیاه بصورت خام به عنوان یك ماده غذایی مطرح است. برگهای آن نیز هم به صورت خام و هم به صورت پخته به عنوان خوراكی مصرف می شود. طعم این گیاه ترش مزه و گس است. داروی خوبی برای بیماریهای دستگاه گوارش از جمله اسهال می باشد.
این گیاه بخاطر داشتن ویتامینهای C و B و A مورد توجه است. همچنین این گیاه با خاصیتی كه دارد لوزالمعده را وادار به ترشح انسولین می كند كه دربیماریهای قند خون مورد توجه است.
زیاده روی در مصرف این گیاه اصولاً یك سری عوارض دارد، از جمله اینكه برای كلیه و مثانه مشكل تراشی می كند.
فصل رویش از اواسط اردیبهشت ماه تا اواخر خرداد ماه است. این گیاه سرد است و برای افراد سرد مزاج داروی خوبی نیست.
● گیاه خاكشیر
این گیاه استفاده دارویی و غذایی دارد از جمله رفع كننده گرمازدگی و ضد اسهال است.
این گیاه اوایل بهار رشد می كند و اواسط اردیبهشت ماه به گل می نشیند و تا اواخر خرداد ماه دانه این گیاه كه موارد استفاده زیادی دارد، قابل بهره برداری است.
خاكشیر از زمانهای گذشته كاربرد داشته است و بهترین كاربرد آن به خاطر خاصیت ضد عفونی كننده اش می باشد و برای ناراحتیهای روده مثل اسهال و یا حتی یبوست مفید است.
این گیاه را بصورت خیس كرده استفاده می كنند و در موارد جراحات و تبهای زیاد بسیار مؤثر است و همچنین بو داده ی آن اسهال های سخت را درمان می كند.

منبع : واحد مرکزی خبر